De durfkapitaalregeling (voorheen bekend als Tante Agaath-regeling): doen of niet?

[Joost Rietveld]

Op ons fraaie forum is een schat aan informatie te vinden, maar door de vele topics helaas soms erg versplinterd. Zo kun je zoeken op 'Tante Agaath' en mis je veel over 'durfkapitaal' en vice versa, terwijl dit in wezen dezelfde regeling is.

 

Zo, nu beide termen genoemd zijn, kan iedereen dit vinden en zal hieronder duidelijk worden wat de regeling inhoudt en wat de voorwaarden zijn en wat ik er van vind (het blijft een (informatieve) column).

 

Kort gezegd, is de durfkapitaalregeling een vorm van geld uitlenen aan een startende ondernemer door een natuurlijk persoon. De starter profiteert van het gemak om krediet te krijgen (ga tegenwoordig maar eens naar een bank!) en de geldverstrekker heeft een aantal fiscale voordelen.

 

Met dat laatste beginnen we. De geldverstrekker krijgt als voordeel:

 

[*] in box 3 (vermogensrendementsheffing) blijven vorderingen durfkapitaal tot € 53.421 buiten de grondslag. Bij fiscale partners geldt het dubbele bedrag. Dus geen 1,2% heffing over deze vordering. Scheelt minimaal 1,2% van 53.421 = 641 euro en dus maximaal € 1.228.

[*] blijkt de vordering oninbaar (met akkoord van de fiscus!) dan is deze in box 1 aftrekbaar tot maximaal € 46.984 per ondernemer. Aftrek dus wellicht zelfs tegen 52% IB.

[*] U krijgt een extra heffingskorting (directe verlaging van netto te betalen inkomstenbelasting) van 1,3% van het geleende bedrag.

 

Het voordeel voor de startende ondernemer mag duidelijk zijn: geen bank, (wellicht) geen toetsing van jouw ondernemingsplan en (in deze tijden prettig) niet de rigide opstelling van welke financier dan ook. Denk dan met name aan de gebruikelijke eisen van zekerheden, borgstellingen, pandrechten en scherpe aflossingsverplichtingen (veelal binnen 5 jaar).

 

De regeling kent natuurlijk voorwaarden. Voor de geldverstrekker:

 

[*] de ondernemer moet een natuurlijk persoon en beginnend zijn. Dat wil zeggen: geld lenen aan iemand die maximaal 7 maal de zelfstandigenaftrek genoten heeft en meer werkt dan 1.225 uur in zijn onderneming. Daarnaast is een beschikking van akkoord met deze voorwaarden van de inspecteur vereist! Als het om een (gedeeltelijke) overname van een onderneming gaat, dan geldt 14 jaar in plaats van 7.

[*] in een VOF of maatschap moeten alle leden aan deze voorwaarden voldoen. Zijn de voorwaarden niet van toepassing op alle vennoten/maten dan geldt de regeling voor geen van de vennoten/maten.

[*] de regeling staat ook open voor BV's die jonger zijn dan 8 jaar.

[*] de ondernemer mag niet de fiscale partner zijn of uw medefirmant of maat.

[*] het geld moet besteed worden aan verplicht zakelijk vermogen (ook zuiver zakelijke kosten).

[*] de geldverstrekker moet met eigen geld de lening verstrekt hebben, dus niet middels een lening in welke vorm dan ook.

[*] de hoofdsom moet minimaal € 2.269 bedragen.

[*] de rente mag maximaal de wettelijke rente zijn op het moment van aangaan van de lening. Thans (sinds 1-1-2007 en in oktober 2008) 6%. Spreek dus geen variabele rente af. Als deze variabele rente boven de wettelijke rente komt, dan vervalt deze voorwaarde en dus de fiscale vrijstellingen.

 

Dan zijn er nog voorwaarden aan de overeenkomst zelf. In de overeenkomst moet opgenomen zijn:

 

[*] het BSN (voorheen sofinummer) van beide partijen. Als de geldverstrekker gehuwd is, dan ook de partner mee laten tekenen onder opgave van haar/zijn naam en BSN.

[*] dat de lening gedurende 8 jaar een achtergestelde is. Uitlener is dus gedurende 8 jaar de laatste in de lijn van schuldeisers, mocht het mis gaan.

[*] dat de uitlener zijn geld niet op haar/zijn beurt geleend heeft en dus uit eigen middelen uitgeleend heeft.

[*] dat de lener het geld besteed heeft aan verplichte investeringen in ondernemingsvermogen of zakelijke kosten.

[*] de overeenkomst moet de titel dragen: ‘Overeenkomst van durfkapitaal’.

 

Deze overeenkomst moet binnen 4 weken na ondertekening door alle partijen, geregistreerd worden bij de afdeling registratie van de fiscus.

 

In de praktijk en dus mijn mening:

 

[*] de geldverstrekker kan de vordering alleen afwaarderen als de fiscus het eens is met de afwaardering. De fiscus moet het dus eens zijn met de onmogelijkheid tot invordering van de lening. Pas dan is de vordering in box I geheel af te schrijven en dan nog krijgt de uitlener maximaal 52% (afhankelijk van zijn belastbaar inkomen in dat jaar) IB van de lening terug.

[*] de rente is thans maximaal 6%. Ik kan voor 5,2% bij ABN met absolute zekerheid ook terecht voor een deposito tot 100K (depositogarantieregeling). Wil ik voor die 0,8% het risico lopen?

[*] Je krijgt wel 1,2% vrijstelling in box 3 en 1,3% heffingskorting. Met een rente van max. 6% is het voordeel totaal dus 6% + 1,2% + 1,3% = 8,5%! Daar kan geen bank tegenop!

 

Kortom: als je denkt dat een durfkapitaallening veilig is, doe het dan! Maar bovenal, lees alle voorwaarden hierboven. Mis je er een, dan is het voordeel van 8,5% weg!

 

EDIT: voor 2011 staan de volgende aanpassingen op stapel:

https://www.higherlevel.nl/forum/index.php?board=25;action=display;threadid=22000;start=15#msg317260

en https://www.higherlevel.nl/forum/index.php?board=25;action=display;threadid=22000;start=15#msg321085

[Jeroen Bakker]

Dank voor het schrijven en delen van deze column Joost, ik gok zo dat heel veel mensen hier erg blij mee gaan zijn! :)

[Kees de Kruiff - In Memoriam]

Ik sluit me bij Jeroen aan!

[maarten38]

duidelijk verhaal. Zeker goed om nog eens te lezen.Heb er met de start zelf ook gebruik van gemaakt.

Nu is het echter zo dat door sluiting van mijn bedrijf ik €32000 niet terug kan betalen aan tante agaath.

Op welk bedrag zou zij nu mogen rekenen als gepensioneerde tante agaath?

Moet zij zelf ook nog een vordering indienen of hoe gaat dat dan precies?

[Maarten]

duidelijk verhaal. Zeker goed om nog eens te lezen.Heb er met de start zelf ook gebruik van gemaakt.

Nu is het echter zo dat door sluiting van mijn bedrijf ik €32000 niet terug kan betalen aan tante agaath.

Op welk bedrag zou zij nu mogen rekenen als gepensioneerde tante agaath?

Moet zij zelf ook nog een vordering indienen of hoe gaat dat dan precies?

 

Misschien handig om je naam een klein beetje te wijzigen, zodat we allebei herkenbaar zijn :).

 

Je tante heeft recht op het gehele bedrag. Eerst gaan de andere schuldeisers voor, en dan is de vordering van je tante aan de beurt. In principe regelt de curator dat bij een failissement, en dient je tante daar haar vordering in te dienen.

[Joost Rietveld]

hoi maarten zonder hoofdletter

 

De fiscus moet oordelen of de vordering inderdaad valt onder de kwijtschelding van durfkapitaal. Daartoe zul je alle voorhande info moeten verstrekken. Mede van belang is wat er aan haar door de curator nog uitgekeerd kan worden. Die verklaring is dus essentieel.

 

Groet

Joost

[Karen]

@ Maarten en Joost:

Jullie hebben het allebei over de curator, maar uit eigen ervaring kan ik jullie vertellen dat een ondernemer niet failliet hoeft te gaan om de lening te kunnen laten kwijtschelden door de Agaath.

 

@ maarten:

Als je stopt met je bedrijf zonder een faillissement, maar er is na het betalen van alle crediteuren niet voldoende of helemaal geen geld meer over om je Agaath terug te betalen, mag deze de lening na goedkeuring door de belastingdienst ook - deels of helemaal - kwijtschelden.

Volgens mijn geheugen moet de ondernemer dan een schriftelijk verzoek om kwijtschelding indienen bij de belastingdienst. (en dat verzoek aan de hand van de cijfers kunnen onderbouwen) Indien die akkoord gaan, kan de Agaath de lening vervolgens verrekenen met diens aangifte.

Tenminste, zo werkte het een aantal jaar geleden.

 

Tot zover mijn 2 centen

Karen

[Joost Rietveld]

@ Maarten en Joost:

Jullie hebben het allebei over de curator, maar uit eigen ervaring kan ik jullie vertellen dat een ondernemer niet failliet hoeft te gaan om de lening te kunnen laten kwijtschelden door de Agaath.

 

@ maarten:

Als je stopt met je bedrijf zonder een faillissement, maar er is na het betalen van alle crediteuren niet voldoende of helemaal geen geld meer over om je Agaath terug te betalen, mag deze de lening na goedkeuring door de belastingdienst ook - deels of helemaal - kwijtschelden.

Volgens mijn geheugen moet de ondernemer dan een schriftelijk verzoek om kwijtschelding indienen bij de belastingdienst. (en dat verzoek aan de hand van de cijfers kunnen onderbouwen) Indien die akkoord gaan, kan de Agaath de lening vervolgens verrekenen met diens aangifte.

Tenminste, zo werkte het een aantal jaar geleden.

 

Tot zover mijn 2 centen

Karen

 

Hoi Karen

 

Je hebt helemaal gelijk. Ook zonder curator is aftrek van verlies op durfkapitaal met goedkeuring fiscus aan de orde. De vraagstelling voorzag daarin niet, maar jouw toevoeging maakt dat wel duidelijk, waarvoor dank.

 

Groet

Joost

[R.I.P. - Fred Wiersma]

"U krijgt een extra heffingskorting (directe verlaging van netto te betalen inkomstenbelasting) van 1,3% van het geleende bedrag."

 

Klopt dit? Zoals je het schrijft lijkt het of je 1,3% van het geleende bedrag minder belasting betaalt. Dus over een lening van 50k 650 EUR minder belasting.

 

Maar een heffingskorting betekent dacht ik dat je over die 650 EUR geen belasting hoeft te betalen, dus max 52% = 338 EUR besparing.

 

Ook later in je column (laatste bullet) tel je percentages op die denk ik niet terecht zijn.

[Norbert Bakker]

@Joost: heb je wellicht ook informatie over de regeling durfkapitaal voor de BV? Daarvoor geldt immers niet de genoemde natuurlijke persoon en startersaftrek-eis. Informatie over Durfkap BV's is erg schaars.. en zelfs de Belastingdienst weet er nauwelijks raad mee.

 

Dat het op zich WEL mogelijk is staat overigens niet ter discussie ;)

 

Een BV-durfkapper

[ronaldinho]

@Fred: Het betreft een heffingskorting, dus een vermindering van het bedrag aan te betalen belasting, van 1,3% van het gemiddelde van de bedragen aan directe beleggingen in durfkapitaal en culturele beleggingen in box 3. Dus het eerste.

 

@Norbert: Bedoel je dan de gevolgen voor de participatiemaatschappij die leningen verstrekt aan / participeert in starters? Of het verstrekken van durfkapitaal aan BV's?

Of nog wat anders?

[Norbert Bakker]

@Ronaldinho: het verstrekken van durfkapitaal aan BV's. Ik ben in 2006 met BV's gestart en heb mijn bedrijf mede gefinancieerd met Regelingen Durfkap. Was en is een drama om daar duidelijke informatie over te krijgen: nagenoeg alle beschikbare informatie, ook op site belastingdienst, gaat uit van startende IB ondernemers.

 

 

[ronaldinho]

Op zich werkt de regeling voor financiering van BV's hetzelfde. Zoals je zelf echter al aangeeft zijn er wel een paar aanpassingen nodig. In de wettekst wordt daarom onderscheid gemaakt tussen starter-natuurlijk persoon en starter-rechtspersoon.

 

Ten eerste moet het gaan om financiering van vermogensbestanddelen die, als het om een natuurlijk persoon zou gaan, tot het verplichte ondernemingsvermogen zouden behoren.

 

Ten tweede de definitie van beginnend ondernemer. Ik volsta even met de wettekst en de tekst van de uitvoeringsregeling, ik hoop dat je daar wat mee kunt. Levert in ieder geval al flink wat tekst op. Voor een rechtspersoon geldt art 5.17:

3. Onder een beginnende ondernemer wordt verstaan: (...)

b. een rechtspersoon die in Nederland een onderneming drijft en ten aanzien waarvan de inspecteur onder door hem te stellen voorwaarden op verzoek bij voor bezwaar vatbare beschikking heeft verklaard dat deze voldoet aan bij ministeriële regeling te stellen voorwaarden met betrekking tot de totstandkoming van de rechtspersoon, de omvang van de onderneming, de herkomst van de onderneming en de aard van de werkzaamheden.

 

Een nadere invulling is gegeven in art. 31 van de uitvoeringsregeling:

De beginnende ondernemer als bedoeld in artikel 5.17, derde lid, onderdeel b, van de wet, is een rechtspersoon die ten tijde van het verstrekken van de achtergestelde lening aan hem, onderscheidenlijk het nemen van een deelneming in hem moet voldoen aan de volgende voorwaarden:

a. de rechtspersoon is een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid of naamloze vennootschap, die niet langer dan acht jaren geleden tot stand is gekomen, dan wel een rechtspersoon met een in aandelen verdeeld kapitaal die:

 

1°. is opgericht naar het recht van de Nederlandse Antillen, Aruba, een lidstaat van de Europese Unie of een staat in de relatie waarmee een met Nederland gesloten verdrag ter voorkoming van dubbele belasting van toepassing is waarin een bepaling is opgenomen die discriminatie naar nationaliteit verbiedt voor rechtspersonen die overigens in dezelfde omstandigheden verkeren als een naar Nederlands recht opgerichte besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid of naamloze vennootschap;

 

2°. naar aard en inrichting vergelijkbaar is met de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid of naamloze vennootschap; en

 

3°. niet langer dan acht jaren geleden tot stand is gekomen;

 

b. voor rekening van de rechtspersoon wordt in Nederland een onderneming gedreven van een zodanige omvang dat de bij hem in dienst zijnde personen te zamen naar verwachting daaraan jaarlijks ten minste 1225 uren besteden;

 

c. de voor rekening van de rechtspersoon gedreven onderneming is geen voortzetting van een onderneming die, of een gedeelte van een onderneming, dat meer dan acht jaren geleden direct of indirect is gedreven voor rekening van een persoon die thans onmiddellijk of middellijk aandeelhouder is in de rechtspersoon;

 

d. de rechtspersoon voldoet aan ten minste twee van de in artikel 396, eerste lid, onderdelen a, b, en c, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek vermelde vereisten;

 

e. de feitelijke werkzaamheid van de rechtspersoon bestaat niet in het, onmiddellijk of middellijk, beleggen van vermogen of daarmee overeenkomende werkzaamheid.

[Joost Rietveld]

Dank Ronaldinho, bespaart mij weer wat zoekwerk ;) ;D

[Ard-Sc]

De regeling durfkapitaal wordt flink veranderd in 2011. De bovenstaande analyse is nu dus niet meer actueel.

[Joost Rietveld]

Dan maken we het weer actueel ;)

Vrijstellingen box 3

De vrijstelling van de rendementsheffing (per saldo leidend tot een voordeel van 1,2%) voor ieder van de beide beleggingscategorieën bedraagt maximaal € 55.145 (2010). De hieraan gekoppelde heffingskortingen voor maatschappelijke beleggingen en voor directe beleggingen in durfkapitaal en culturele beleggingen bedragen 1,3% van de belegging tot maximaal het vrijgestelde bedrag. De vrijstellingen in box 3 zullen ook in 2011 gehandhaafd blijven.

 

Vervallen heffingskortingen

In de tweede nota van wijziging wordt voorgesteld beide heffingskortingen met ingang van 1 januari 2011 te laten vervallen. Tevens wordt de persoonsgebonden aftrek voor verliezen op directe beleggingen in durfkapitaal (de zogenoemde Tante Agaath-regeling) afgeschaft. De vrijstelling in box 3 wordt wel gehandhaafd.

Overgangsregeling verliezen durfkapitaal

Voor de persoonsgebonden aftrek voor verliezen op directe beleggingen in durfkapitaal geldt een overgangsregeling. Verliezen kunnen nog in aanmerking komen voor zover het verliezen zijn op als directe beleggingen in durfkapitaal kwalificerende geldleningen die vóór 1 januari 2011 zijn verstrekt.

 

bron: De Jong en Laan

[Joost Rietveld]

En nog actueler: de 2e Kamer is akkoord met een afbouw van de heffingskorting op direct durfkapitaal ipv volledig vervallen: we gaan in 4 stappen terug naar nul:

 

2011 van 1,3% naar 1,0%

2012 naar 0,7%

2013 naar 0,4%

2014 naar 0%.

 

Boehoe, wat een winst :(

 

NL is toch echt wel heeeel klein als het aankomt op dit soort maatregelen. De schatkist krijgt nauwelijks geld van enige substantie op haar rekening via de afbouw van deze heffingskorting, maar de investeerders in het MKB wordt wel weer een destijds beloofd rendement door de neus geboord. Vooral sneu omdat de durfkapitaalregelingen die nu aangegaan worden slechts voorzien in een lening met maximaal de wettelijke rente. En die is? Precies, maar liefst 3 procent.

 

Met de heffingskorting was het rendement tenminste nog 4,3% (3 + 1,3), maar zonder is investeren in een rentevaste spaarrekening haast voordeliger. Zeker nu verlies van je lening ook fiscaal niet meer aftrekbaar is. >;(

 

Weer een optie om starters te financieren die de nek is omgedraaid door dom Den Haag :'(

[Raoul K]

Word deze regel echt veel toegepast? Ik ken niet 1 ondernemer die z'n tante agaatje heeft. (of is het misschien zo dat daar niet over gesproken word) ?

[Joost Rietveld]

niet echt veel, daarom is het zo triest voor de investeerders dat een dergelijke regeling om zeep geholpen wordt. Op mijn 1.500 cliënten heb ik weet van 9 durfkapitaal regelingen.

[mmint]

Update: volgens deze pagina van de Belastingdienst is de heffingskorting voor durfkapitaal en de vrijstelling in box 3 vervallen per 1 januari 2013.

 

Vrijstelling durfkapitaal (box 3) vervalt

 

Geldverstrekkers aan startende ondernemers konden profiteren van een vrijstelling voor beleggingen in durfkapitaal (box 3). De vrijstelling vervalt per 1 januari 2013.

 

Heffingskorting durfkapitaal vervalt

 

Geldverstrekkers aan startende ondernemers konden profiteren van een heffingskorting voor durfkapitaal. De heffingskorting zou aanvankelijk in 2014 verdwijnen, maar vervalt al in 2013.