Belangenverstrengeling bij bestuurders publieke fondsen is een slechte zaak

[Nils de Witte]

[glow=red,2,300]21 maanden cel voor frauderende ex-baas GOM[/glow]

Fraude kost GOM 30 miljoen euro en bijna de kop

 

ARNHEM - De ex-directeur Wim Vrijhoef van de Gelderse Ontwikkelings Maatschappij (GOM) is veroordeeld tot 21 maanden celstraf. Hij gaf overheidsgeld bedoeld voor het ondersteunen van ondernemingen uit aan zijn eigen bv's en stichtingen. lees verder is ZIBB

---

Dit is één van de grote risico's bij "ondernemende ambtenaren" die grote potten geld beheren. Belangenverstrengeling is schering en inslag. Vrijhoef heeft het wel heeeel erg bond gemaakt, maar hoe voorkom je dit soort zaken? Een groot aantal bestuurders bij "overheids ontwikkelingsbedrijven" hebben zakelijke belangen bij de ondernemingen die het geld ontvangen. Dat is niet alleen zo bij de GOM, maar ook bij een aantal andere ontwikkelingsmaatschappijen en ook bijvoorbeeld bij Twinning. Het leidt niet altijd tot excessen, maar de risico's zijn mijns insziens onaanvaardbaar.

 

Nils

 

[michael63]

Dit probleem bestaat al vele jaren. En beperkt zich niet alleen tot investeringsmaatschappijen, maar is ook aanwezig bij bvb. KvK's, Syntens, etc.

 

Zodra organisaties met een publieke functie, vaak zwaar gesubsidieerd door de Overheid, zich op het terrein van de commerciële weg gaan begeven ben je bezig je op een hellend vlak te begeven. Er ontstaat een onjuiste en ongezonde concurrentiesituatie. Het ontwikkelen en uitvoeren van commerciële activiteiten is alleen, en echt alleen, voorbehouden aan commerciële organisaties, die het doel hebben om winst te maken. De Bouwfraude lijkt mij het meest duidelijke voorbeeld.

 

De oplossing is heel simpel. Publieke organisaties mogen alleen een voorlichtend karakter hebben. Bij elke situatie die om een commerciële handeling vraagt, dient de klant te worden gewezen op de mogelijkheden van contact met een commerciële partij. En ook daar mogen geen voorkeuren worden uitgesproken.

 

Michael Klijn.

[R.I.P. - Benm]

Dit soort dingen voorkom je nooit helemaal. Meestal wordt het echter lang zo bont niet gemaakt, en is er niemand die er problemen mee heeft of naar kraait.

 

Neem het simpele voorbeeld van de koffie en broodjes op het gemeentehuis. De verantwoordelijke ambtenaar zal die vast liever bestellen bij een bevriend ondernemer dan bij een bedrijf dat hij niet kent. Dat klinkt zou fout nog niet, wel?

 

Wanneer hij zelf een cateringbedrijf heeft, en daar de bestellingen plaatst, beginnen mensen al wat schever te kijken. Als zijn eigen bedrijf vervolgens prijzen hanteren die ver boven de marktprijs liggen, kun je rekenen op een boel wijzende vingers.

 

Naarmate het om grotere bedragen gaat, wordt het natuurlijk aantrekkelijker deze 'verkeerd' te besteden, en komt er ook meer kabaal van als het uitkomt.

 

Ik vraag me af waar de grens van het aanvaardbare ligt, en ook hoe je zou moeten voorkomen dat deze overschreden wordt.

 

'Wasting taxpayers money' vind ik toch wel 'not done'...

 

 

[Nils de Witte]

Nou ja, 30 mln "wasted" vind ik nogal wat. Ik mijn ogen zouden bestuurders c.q. beheerders van "publiek geld" iedere schijn van belangenverstrengeling moeten zien te vermijden. Grenzen zijn snel overschreden en worden dan steeds verlegd.

 

Gewoon lekker fris. Wil je zelf graag zaken doen, wordt dan geen bestuurder/beheerder van publieke middelen! maar start je eigen bedrijf.

[TwaBla]

 

Hoeveel mensen denken na over belangenverstrengeling?

 

Wanneer je als eenmanszaak een klus uitbesteedt aan je broer, is dat volstrekt normaal. Zodra je groeit, verandert de belangenbalans echter. Wanneer je werknemers krijgt, financiers en aandeelhouders, tellen andermans belangen immers mee. Mag ik dan bijvoorbeeld de de winst van mijn onderneming afromen door een hoge huur te betalen voor het kantoor dat ik in een andere BV gestopt heb? Mag ik dan opdrachten uitbesteden als vriendendienstje?

 

In de sfeer van relatiemarketing zie ik soms schrikbarende zaken gebeuren. Een sectoraal opleidinginstituut dat zijn zakenrelaties feteert op een weekend in Venetië (deelnemers krijgen zakgeld om te gaan shoppen). Een groot IT-bedrijf dat zijn key influentials uitnodigt om een weekje te gaan vliegvissen. Notabene terwijl heel Nederland de bouwenquete volgt, waarin een doosje wijn al verdacht is.

 

Ethiek? Wir haben es nicht gewurst!

[Nils de Witte]

Wanneer je als eenmanszaak een klus uitbesteedt aan je broer, is dat volstrekt normaal.

 

JA, maar als je broer wanprestatie levert, benadeel je alleen jezelf. En als het je eigen geld is, let je wel op dat je broer een topprestatie levert. Dus hier kan nauwelijks sprake zijn van belangenverstrengeling.

 

Naarmate het bedrijf groter wordt, vervaagd de relatie tussen wanprestatie en de eigen portemonnee. Bij commerciële bedrijven is er nog toezicht van aandeelhouder, die wantoestanden onder de aandacht kunnen brengen.

 

Bij publieke organisaties is er geen enkele relatie tussen wanprestatie en de eigen portemonnee. De "aandeelhouders" (belastingbetalers) zitten op grote afstand en kunnen nauwelijks zaken aan de orde stellen. Daarom mag je van bestuurders van publieke organisaties verwachten dat ze extreem zorgvuldig zijn in het behartigen van de belangen van de "aandeelhouders". Dus iedere schijn van belangenverstrengeling dient op voorhand vermeden te worden.

 

Mag ik dan bijvoorbeeld de winst van mijn onderneming afromen door een hoge huur te betalen voor het kantoor dat ik in een andere BV gestopt heb? Mag ik dan opdrachten uitbesteden als vriendendienstje?

Als je anderen "benadeeld" (de fiscus of je aandeelhouders) dan moet je dat in mijn ogen niet doen. Het hoort niet en het heeft niks met ondernemen te maken.

 

In de sfeer van relatiemarketing zie ik soms schrikbarende zaken gebeuren.

 

Ik ook. Als het fêterende bedrijf orders binnenhaalt met een mindere prijs/prestatie verhouding (en dat moet haast wel, om de "marketing kosten" terug te verdienen) Dan hebben de gefêteerden hun bedrijf benadeeld. Dat is laakbaar. Behalve natuurlijk als het een eenmanszaak betreft ;D.

 

Ik weet het niet hoor. Mijn ouders hebben mij geleerd om zorgvuldig om te gaan met geld dat niet van "mij" is. Mijn vader was ondernemer. Deed veel "handel". Fêteerde natuurlijk ook wel eens een potentiële opdrachtgever. Toen ik mijn eerste baan kreeg, als waterklerk in de Rotterdamse haven, heeft hij mij gezegd: "Jongen, je gaat nu werken voor een baas. Neem nooit iets aan dat eigenlijk je baas toebehoort. Het begint met een dubbeltje, dat wordt het een kwartje en voor je het weet hang je" (Hij wist hoe het systeem werkte).

 

Ik heb dat altijd onthouden. Neem nooit iets aan dat jouw niet toekomt. Dat is volgens mij normaal. Het heeft weinig met ethiek te maken, want neem je wel iets aan dat jouw niet toekomt, dan pleeg je diefstal. Of je nou een PC jat van je baas, of je jat zij geld door te duur in te kopen, het maakt niet uit. Het is diefstal en dat vind ik niet normaal.

 

[michael63]

Het mooiste voorbeeld van verkwisting van belastinggeld kreeg ik afgelopen donderdag op het NeBiB-congres.

 

In een gesprek met een medewerkster van een zwaar gesubsidieerde Stichting werd duidelijk dat startende ondernemers worden doorverwezen naar een volgende met belastinggeld opgerichte Stichting. Die verwijst vervolgens ook weer door naar.......je raadt het al, een gesubsidieerde Stichting die ook weer moet doorverwijzen. En die starter schiet er niets mee op en weet ook nog steeds niets. Terwijl die starter bij commerciële praktijkmensen binnen tien minuten weet waar hij/zij aan toe is.

 

Ook de directeur van Syntens heeft eerder dit jaar in het Fin. Dagblad al aangegeven dat de 18.500 adviezen die ze per jaar geven bij lange na niet opbrengt dan wat Syntens aan jaarlijkse subsidie krijgt (circa 50 miljoen).

 

Uit eigen ervaring weet ik dat er bij al deze organisaties sprake is van vriendjespolitiek met onze belastingcenten.

 

Rest maar 1 ding om het uit te roeien: AFSCHAFFEN VAN VRIJWEL ALLE SUBSIDIES. Behalve de subsidies die een gemeenschappelijk belang dienen. (bvb onderzoek naar kanker, etc.) Alles wat met commerciële doeleinden te maken heeft is een zaak van private partijen.

 

Groet,

 

 

Michael Klijn.

[R.I.P. - Benm]

Beperken van zoveel mogelijk belastingen en subsidies doet mij libertarisch hart natuurlijk sneller kloppen. :)

 

[Nils de Witte]

OK, belangenverstrengeling is een slechte zaak. Er wordt veel over gepraat. Kent iemand ook concrete gevallen waarbij bestuurders zakelijk profiteren van hun positie als beheerder van een overheids fonds/initiatief?

 

De GOM en Vrijhoef, dat heeft nu geleid tot een veroordeling (exeptioneel). Bij Twinning mochten de investmentmanagers mee-participeren in de participaties die zij onder beheer hadden, maar die zaak is inmiddels afgedaan.

 

Hoe zit dat met al die andere overheids fondsen?

[TwaBla]

Kent iemand ook concrete gevallen waarbij bestuurders zakelijk profiteren van hun positie als beheerder van een overheidsfonds/initiatief?

 

Niet alleen bestuurders, ook medewerkers zouden niet mogen profiteren van hun positie.