• 0

Waarom je nooit gratis moet werken

We houden allemaal wel van een uitdaging van tijd tot tijd. Een cognitieve wedstrijd met onszelf, al was het maar “omdat het kan” of om te ontdekken óf het kan. De één zoekt het in een legpuzzel van 1000+ stukjes, de ander in het oplossen van een zwarte band Sudoku. Sommigen onder ons lossen graag een technisch probleem op met een te patenteren uitvinding en anderen springen weer graag in de bres voor de medemens in nood.

 

We houden allemaal wel van een aai over onze bol van tijd tot tijd. Een stukje erkenning van onze kwaliteiten, ijdelheid zo u wilt. En dat hoeft dan niet altijd een huldiging door de burgemeester op het dorpsplein te zijn. Een “goed gedaan jochie” of een reus op een forum voldoet vaak al snel.

 

De combinatie van deze twee, de uitdaging en ijdelheid, zorgt er nog wel eens voor dat we snel “ja” zeggen als we worden uitgedaagd. Soms wel eens iets te snel. En dan gebeurt het dat we bereid zijn om een probleem van een ander gratis op te lossen. Doen we even. Appeltje - eitje. Voor een familielid, een goede vriend of een verre buur.

 

En dat is funest. Het tast je cashflow aan, en dus ook je winstgevendheid. Maar er is meer. Hieronder 5 redenen om altijd geld te vragen voor je diensten (en drie reden om dat af en toe ook eens niet te doen).

 

1. Potje breken is potje betalen.

Stel, repareren is “jouw ding”. En of dat nu het repareren van auto’s, computers of koffiezetmachines is, dat maakt niet zo veel uit. Maar iedereen die ooit eens in zijn leven iets gerepareerd heeft weet dit: Terwijl je het ene onderdeel repareert, sneuvelt het ander. Je laat iets vallen, er breekt een rotte bout of een week nadat je iets hebt gefikst laat een ander onderdeel het leven. En of je er nu wel of niet iets aan kunt doen; het is hoe dan ook jouw schuld. “Ik dacht dat je het zou maken? Hij doet het nog steeds niet hoor!”

 

Het feit dat jij geen rekening stuurt, is voor de ander namelijk geen reden om af te zien van garantie. Jij zou het gratis maken, en gratis is gratis dus de onderdelen die in het proces breken komen voor jouw rekening. Als je wel een factuur voor je diensten stuurt, komen in sommige gevallen evengoed bepaalde onderdelen voor jouw rekening, maar dan heb je tenminste nog je reparatietarief om het leed enigszins te verzachten.

 

2. Geef ze één vinger, dan nemen ze je hele hand

Voor je het weet is die ene geste om die nieuwe videokaart te monteren en installeren (een klusje van 5 minuten dat uitloopt tot een uur omdat de goede drivers er niet bijzitten en vervolgens uitloopt tot een halve dag omdat de videokaart niet compatible is met de geluidskaart maar gelukkig heeft iemand op een forum er een patch voor geschreven waar je alleen maar de EFI string voor hoeft aan te passen…) uitgelopen tot de verwachting dat je ook een update van de systeemsoftware uitvoert, 3 virussen verwijdert en toch maar een andere videokaart installeert omdat die eerste het toch niet zo lekker doet onder die nieuwe OS-versie…

 

3. Eens gratis, altijd gratis.

Juristen noemen dat jurisprudentie. Als de vorige keer de rechtbank zus heeft geoordeeld in een bepaalde zaak, is de kans groot dat ze in een vergelijkbare zaak niet anders zal oordelen.

 

Dus als je een keer een grote klus gratis hebt gedaan, kun je op verbaasde blikken en tegengas rekenen als je voor een klein klusje wel geld vraagt. En dat kun je de ander niet eens kwalijk nemen. Je hebt zelf tenslotte het precedent geschapen.

 

4. Het verzwakt je positie.

Gratis werken is niet alleen slecht voor je cashflow en je winstgevendheid, het verzwakt je positie als professional ook nog eens. Veel professionals vinden het moeilijk om vooraf duidelijke afspraken te maken over hun beloning. Dus vaak volgt er na een klus een halfslachtige factuur in de hoop dat die betaald wordt.

 

Als je als dienstverlener niet op voorhand hele duidelijke afspraken maakt over je tarieven en betalingsvoorwaarden, dan loop je de meeste kans uiteindelijk niet betaald te krijgen. De waarde van een product is voor de meesten wel helder. Maar wat is nu de waarde van tijd? Waarom krijgt een stratenmaker maar €45,- per uur voor lichamelijk zware arbeid terwijl een advocaat “alleen maar een beetje in zijn kantoor zit” voor dat honorarium van €250,- per uur? Achteraf rechtvaardigen van je de factuur is haast niet te doen.

 

Nog lastiger wordt als je in een eerder stadium freebies hebt weggegeven. Juist die eerste klus definieert de grenzen voor zolang de relatie duurt. En als je het al moeilijk vind om over geld te praten, maak je het jezelf haast onmogelijk voor latere klussen. Wees vanaf het allereerste begin duidelijk over wat jouw tijd kost. Iedere volgende klus heb je daar alleen maar profijt van.

 

5. Mensen hechten geen waarde aan iets wat gratis is.

En waarom zouden ze? We zijn er aan gewend dat een auto van een ton kwalitatief beter gebouwd is, meer comfort kent en sneller is dan een auto van €15.000,-. Een stereo-installatie van vijf ruggen geeft een beter geluid dan een midisetje van een meier. En zeg nu zelf; door wie laat jij je het liefst opereren? Door de chirurg die €20.000,- voor de ingreep rekent, of zijn collega die het wel wil doen voor een krat bier?

 

Dus als we iets met een lagere prijs ook lager waarderen, wat moeten we dan denken van iets dat gratis is? En zo kan het voorkomen dat je een dag hebt besteed aan het maken van een adviesrapport (normale prijs zeg €1.250,-) en je klant er vervolgens niets mee doet “omdat hij het er niet mee eens is”. In feite trekt jouw klant dan jouw expertise in twijfel. Had deze klant de volle mep moeten betalen had hij het zonde van zijn geld gevonden als hij je advies niet zou opvolgen...

 

Dit waren mijn vijf redenen om nooit gratis te werken. En toch heb ik altijd wel klussen gedaan zonder daar een vergoeding voor te vragen en zal ik dat altijd blijven doen. Ik heb drie goede redenen om mijn eigen regels aan mijn eigen laars te lappen:

 

1. Soms moet je wel, kun je niet anders.

Het kan zijn dat een goede klant je om een gunst vraagt. In dat geval investeer je in de relatie. Het is mijn ervaring dat als je af en toe eens toegeeft aan een goede klant, je daarna veel minder moeite hebt je facturen betaald te krijgen. Misschien ben je vormgever en vraagt jouw klant een geboortekaartje te ontwerpen. Of krijg je als fotograaf het verzoek een groepsportret te maken van zijn kinderen. Zie het dan als relatiegeschenk, een manier om “dankjewel voor je klandizie” te zeggen.

 

Hoe goed je ook je vak beheerst, soms lukt het gewoon niet. Soms loopt een project gewoon niet zoals je zou willen. In dat geval kan een beetje coulance wonderen doen. Je laat daarmee zien dat je met je klant samenwerkt. Dat jullie er samen in staan, en dat je het verlies als het allemaal even niet lukt tot op zekere hoogte deelt. En gedeelde smart, mijne dames en heren, is nog altijd halve smart.

 

Wat wel in beide gevallen belangrijk is: maak je bijdrage inzichtelijk. Lang geleden, toen ik met mijn compagnons een reclamebureau dreef hadden wij dit tot beleid gemaakt. Alles werd gefactureerd, ook de gestes en gunsten. Dus het verzoek van het geboortekaartje werd netjes tegen het commerciële tarief gefactureerd, met hetzelfde bedrag als korting. Te betalen: €0,-. Maar wel een factuur sturen. Onzinnig? Misschien op boekhoudtechnisch niveau. Maar het maakte wel duidelijk dat dat geboortekaartje een cadeautje van onze kant was waar hij anders een paar honderd euro voor had moeten betalen.

 

Een paar van dat soort cadeautjes per jaar (jubileumkrant voor de voetbalclub, golftoernooitje, verjaardagsuitnodigingen) liepen al snel op tot een paar duizend euro. En als je dat inzichtelijk maakt voor je klant doet dat wonderen voor de budgetbesprekingen voor het volgend jaar… ;-)

 

2. Het is de beste marketing die je maar kunt wensen.

The proof of the pudding is in the eating. Laat zien wat je kunt. Deel je kennis, bijvoorbeeld op je eigen blog. Maak een tutorial, schrijf je in voor wedstrijden. Geef templates weg, leid een bezoeker aan de hand door het proces van wat je doet. Die kennis is toch wel te vinden via Google. Laat de wereld maar proberen aan de hand van jouw recept dat resultaat te behalen. Dan kunnen ze ervaren dat het nog best een hoop werk is / niet zo eenvoudig is als dat het lijkt. Het lijkt in eerste instantie wel of je omzet weggeeft, maar bij wie komen ze terug als de standaardoplossing toch niet voldoet? Juist.

 

3. Het komt naar je terug, altijd.

Doe je het niet voor je klant of voor je marketing, doe het dan om iemand oprecht te helpen. Het komt naar je terug, al weet je nooit op welke manier en wanneer. Maar het komt terug. Noem het “The Secret”, noem het “Karma” noem het -als je niet zo van het boomknuffelen bent- “wie goed doet, goed ontmoet”.

 

Maar geloof me, het komt hoe dan ook naar je terug. Op de meest onverwachte momenten en vanuit de meest onverwachte hoek.

 

Ik vertel je er nog wel eens over, bij een kop koffie.

 

(Deze column is eerder op mijn blog verschenen.)

 

Link naar reactie

Aanbevolen berichten

17 antwoorden op deze vraag

  • 0

Het is waar, het komt altijd terug. Soms zit er zelfs jaren tussen. De inhoud van deze column geldt voor dienstverleners. Lever je een combinatie van producten, met daarbij een reparatie-dienstverlening, liggen de kaarten wat anders. Alhoewel ik ook in de markt heb ondervonden dat er genoeg bedrijven zijn die ook dan gewoon volgens de inhoud van de column tewerk gaan. Dat is een afweging die je zelf maakt. Ik bied mijn klanten jaarlijks één gratis service-beurt. Er kunnen zich immers ook problemen met machines voordoen, die door de verkochte onderdelen worden veroorzaakt. Als je daar geen oog voor hebt, krijg je niet bepaald een goede klantenbinding, want de klant is nagenoeg geheel afhankelijk van je in dat deel van zijn productieproces. Er moet dus een basis van vertrouwen worden opgebouwd om dat voor elkaar te krijgen.

Link naar reactie
  • 0
Wat wel in beide gevallen belangrijk is: maak je bijdrage inzichtelijk. Lang geleden, toen ik met mijn compagnons een reclamebureau dreef hadden wij dit tot beleid gemaakt. Alles werd gefactureerd, ook de gestes en gunsten. Dus het verzoek van het geboortekaartje werd netjes tegen het commerciële tarief gefactureerd, met hetzelfde bedrag als korting. Te betalen: €0,-. Maar wel een factuur sturen. Onzinnig? Misschien op boekhoudtechnisch niveau. Maar het maakte wel duidelijk dat dat geboortekaartje een cadeautje van onze kant was waar hij anders een paar honderd euro voor had moeten betalen.

 

Dat vind ik wel een sterke. Jarenlang heb ik 0 gerekend aan bekenden/vrienden. Heel gemakkelijk, gewoon weinig vrienden maken gaat al jaren goed!

 

Nu ondervind ik er de sores van, micro klein netwerk!

Link naar reactie
  • 3

@P.J.Odems: Als jij een vierde reden hebt om wel gratis te werken, dan zou ik het vooral niet laten. Al denk ik dat jouw gratis servicebeurt wel onder mijn "marketingreden" valt. Maar ik neem aan dat jij de kosten van die servicebeurten wel ergens in je calculaties hebt meegenomen, dat linksom of rechtsom die beurten door je klanten uiteindelijk wel betaald zijn/ worden. Ik kan me er ook wel iets bij voorstellen dat de gratis servicebeurt slijtage aan onderdelen aan het licht brengt voordat de machine door een defect uitvalt. Dat levert toch ook weer de verkoop van nieuwe onderdelen op. Op die manier ben je de concurrentie hoe dan ook een stap voor. Goede strategie!

 

@rk: Het is nooit te laat om nieuwe vrienden te maken. Ik denk dat het met je micro klein netwerk wel meevalt. Wat dacht je van al die HL-forumleden? Ook dat is onderdeel van je netwerk. Nu nog zien dat netwerk te verzilveren!

 

[Edit: Dank aan Mikky die, gezien de actualiteit van deze column in een aantal topics, mij een beetje voorrang heeft gegeven. Excuses aan de andere columnisten die nu iets langer op de publicatie van hun schrijfsels moeten wachten.]

Link naar reactie
  • 0

@Ruben:

Stuur je ook naar 'goede bekenden uit je netwerk' en 'vrienden' een 0-euro-factuur voor gratis geleverde diensten?

 

Ik ben het er helemaal mee eens dat dit bij een klant werkt maar als 'relatie' zou ik het persoonlijk zeer vervelend vinden.

Als iemand mij een gratis dienst verleent dan doe ik ook graag iets terug voor die persoon, wat ik dan niet wil zien zijn getallen met wat ik nog aan 'gratis hulptegoed' uit heb staan.

 

Leuke column, plezierig om te lezen.

Link naar reactie
  • 0

Alles werd gefactureerd, ook de gestes en gunsten. Dus het verzoek van het geboortekaartje werd netjes tegen het commerciële tarief gefactureerd, met hetzelfde bedrag als korting. Te betalen: €0,-. Maar wel een factuur sturen.

 

Dat is eigenlijk nog best een goeie! Als je dan toch iets gratis doet (okay, dat was geen goed idee zei je, maar soit), dan zien mensen in ieder geval wat het anders had gekost. Moet ik wat mee doen :)

Link naar reactie
  • 0

Mijn lijfspreuk is; je doet nooit iets voor niets.

 

Natuurlijk bedoel ik hiermee dat zelfs iets wat voor een ander op dit moment totale verspilling van geld, tijd en energie lijkt, een positieve wending geeft later. Soms veel later.

 

Dit is een van die dingen waar je in moet geloven en het werkt echt. Wie goed doet goed ontmoet.

 

Het leven heeft zoveel rare wendingen en tot nu toe kan ik terugkijken en zeggen dat ik echt denk dat ik nog nooit iets voor niets gedaan heb.

Link naar reactie
  • 0

Samengevat: iets dat gratis is, is per definitie waardeloos, 'Giver's Gain' is dan wellicht niet direct in harde € uit te drukken, maar op termijn wel waardevol: je komt erachter dat iemand het toch niet heeft gewaardeerd en komt niet bij je terug, beveelt jou zelfs niet aan bij anderen, of dat doet-ie juist wel! Maar gratis betekent dus eigenlijk: ik verwacht er niets voor terug.

 

Het is dus zaak dat je duidelijk bent over hetgeen je terug verlangt.

 

Succès en groet,

 

Hans

Succes & Groet, 

Hans (J.H.) van den Bergh MSc BEc

HL-Deelnemer en -Moderator I Social Designer I Consultant Communicatie -, Innovatie - en Marketing-Strategie I Ontwerpend Onderzoeker Gediplomeerd Specialist Arbeidsrecht  Bedrijfsidee? Toets het gratis: HIERMEE!

Link naar reactie
  • 0

@Ruben:

Maar geloof me, het komt hoe dan ook naar je terug. Op de meest onverwachte momenten en vanuit de meest onverwachte hoek. //

 

Kan ik hier met mijn koffie ook over hebben. :P

Een voorbeeld:

Mijn vrouw maakte glazen kunststukjes. Een vriendin wilde wel eentje kopen. Normaal 20 gulden (goeie ouwe tijd) en ze vraagt maar 10 gulden.

De volgende dag komt vriendin terug en zegt "Ik wil m'n 10 gulden terug" >;( Mijn vrouw :( gaf haar de 10.

 

Vriendin pakte haar portemonnee en haalde daar 25 gulden uit. "Hier ", zegt ze "ik vind het zo mooi het is veel meer waard" :)

 

Goed stukje Ruben

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Link naar reactie
  • 0

Mijn vrouw maakte glazen kunststukjes. Een vriendin wilde wel eentje kopen. Normaal 20 gulden (goeie ouwe tijd) en ze vraagt maar 10 gulden.

De volgende dag komt vriendin terug en zegt "Ik wil m'n 10 gulden terug" >;( Mijn vrouw :( gaf haar de 10.

 

Vriendin pakte haar portemonnee en haalde daar 25 gulden uit. "Hier ", zegt ze "ik vind het zo mooi het is veel meer waard" :)

 

Als het euro's waren had ik dat biljet allang nagekeken op echtheid. ::)

Link naar reactie
  • 0

Op dit moment ben ik bezig om mijn diensten wat meer vorm te geven.

Ik heb nog weinig ervaring en heb op dit moment twee mensen die ik gratis mijn dienst aanbied. Niet om marketing redenen maar om meer ervaring te krijgen in de dienst die ik aanbied.

 

En met succes. Ik ben al tegen enkele zaken aangelopen waar ik anders pas achter was gekomen als ik wel een betalende klant had gehad.

Pilot geslaagd dus.

Nummer 4 reden om het wel te doen (heel af en toe) ?

 

En karma... daar geloof ik heilig in.

 

Leuke column

Link naar reactie
  • 0

@Ruben:

Stuur je ook naar 'goede bekenden uit je netwerk' en 'vrienden' een 0-euro-factuur voor gratis geleverde diensten?

 

Ik ben het er helemaal mee eens dat dit bij een klant werkt maar als 'relatie' zou ik het persoonlijk zeer vervelend vinden.

Als iemand mij een gratis dienst verleent dan doe ik ook graag iets terug voor die persoon, wat ik dan niet wil zien zijn getallen met wat ik nog aan 'gratis hulptegoed' uit heb staan.

 

Leuke column, plezierig om te lezen.

 

Probeer eerst eens voor jezelf te definiëren wat je onder de begrippen "goede bekenden uit je netwerk", "vrienden" en "relaties" verstaat. Dit zijn voor mij drie verschillende niveaus, en daar werk ik heus niet allemaal gratis voor.

 

En toch is duidelijk maken hoeveel gratis hulp iemand heeft gekregen, dè manier om de drempel iets op te hogen. Die 0-factuur is er juist bij niet-klanten voor bedoeld om de ontvanger wat ongemakkelijk te laten voelen ;-) Aan jou de keus bij wie je dat effect wilt bereiken :D

 

Klanten zijn gewend facturen van je te krijgen, dus daar gaat de truc niet op.

Link naar reactie
  • 0

Op dit moment ben ik bezig om mijn diensten wat meer vorm te geven.

Ik heb nog weinig ervaring en heb op dit moment twee mensen die ik gratis mijn dienst aanbied. Niet om marketing redenen maar om meer ervaring te krijgen in de dienst die ik aanbied.

 

En met succes. Ik ben al tegen enkele zaken aangelopen waar ik anders pas achter was gekomen als ik wel een betalende klant had gehad.

Pilot geslaagd dus.

Nummer 4 reden om het wel te doen (heel af en toe) ?

 

 

Dat is stage lopen en valt sowieso buiten de scope van de column :)

 

 

En karma... daar geloof ik heilig in.

 

Ik ook :D

 

Link naar reactie
  • 0

Ik las daarnet dit stuk in de New York Times. Vooral de laatste zin vind ik erg treffend...

 

The Tire Iron and the Tamale

By JUSTIN HORNER

Published: March 4, 2011

 

During this past year I’ve had three instances of car trouble: a blowout on a freeway, a bunch of blown fuses and an out-of-gas situation. They all happened while I was driving other people’s cars, which for some reason makes it worse on an emotional level. And on a practical level as well, what with the fact that I carry things like a jack and extra fuses in my own car, and know enough not to park on a steep incline with less than a gallon of fuel.

 

Each time, when these things happened, I was disgusted with the way people didn’t bother to help. I was stuck on the side of the freeway hoping my friend’s roadside service would show, just watching tow trucks cruise past me. The people at the gas stations where I asked for a gas can told me that they couldn’t lend them out “for safety reasons,” but that I could buy a really crappy one-gallon can, with no cap, for $15. It was enough to make me say stuff like “this country is going to hell in a handbasket,” which I actually said.

 

But you know who came to my rescue all three times? Immigrants. Mexican immigrants. None of them spoke any English.

 

One of those guys stopped to help me with the blowout even though he had his whole family of four in tow. I was on the side of the road for close to three hours with my friend’s big Jeep. I put signs in the windows, big signs that said, “NEED A JACK,” and offered money. Nothing. Right as I was about to give up and start hitching, a van pulled over, and the guy bounded out.

 

He sized up the situation and called for his daughter, who spoke English. He conveyed through her that he had a jack but that it was too small for the Jeep, so we would need to brace it. Then he got a saw from the van and cut a section out of a big log on the side of the road. We rolled it over, put his jack on top and we were in business.

 

I started taking the wheel off, and then, if you can believe it, I broke his tire iron. It was one of those collapsible ones, and I wasn’t careful, and I snapped the head clean off. Damn.

 

No worries: he ran to the van and handed it to his wife, and she was gone in a flash down the road to buy a new tire iron. She was back in 15 minutes. We finished the job with a little sweat and cussing (the log started to give), and I was a very happy man.

 

The two of us were filthy and sweaty. His wife produced a large water jug for us to wash our hands in. I tried to put a 20 in the man’s hand, but he wouldn’t take it, so instead I went up to the van and gave it to his wife as quietly as I could. I thanked them up one side and down the other. I asked the little girl where they lived, thinking maybe I’d send them a gift for being so awesome. She said they lived in Mexico. They were in Oregon so Mommy and Daddy could pick cherries for the next few weeks. Then they were going to pick peaches, then go back home.

 

After I said my goodbyes and started walking back to the Jeep, the girl called out and asked if I’d had lunch. When I told her no, she ran up and handed me a tamale.

 

This family, undoubtedly poorer than just about everyone else on that stretch of highway, working on a seasonal basis where time is money, took a couple of hours out of their day to help a strange guy on the side of the road while people in tow trucks were just passing him by.

 

But we weren’t done yet. I thanked them again and walked back to my car and opened the foil on the tamale (I was starving by this point), and what did I find inside? My $20 bill! I whirled around and ran to the van and the guy rolled down his window. He saw the $20 in my hand and just started shaking his head no. All I could think to say was, “Por favor, por favor, por favor,” with my hands out. The guy just smiled and, with what looked like great concentration, said in English: “Today you, tomorrow me.”

 

Then he rolled up his window and drove away, with his daughter waving to me from the back. I sat in my car eating the best tamale I’ve ever had, and I just started to cry. It had been a rough year; nothing seemed to break my way. This was so out of left field I just couldn’t handle it.

 

In the several months since then I’ve changed a couple of tires, given a few rides to gas stations and once drove 50 miles out of my way to get a girl to an airport. I won’t accept money. But every time I’m able to help, I feel as if I’m putting something in the bank.

Link naar reactie
Gast
Dit topic is nu gesloten voor nieuwe reacties.
Hide Sidebar
  • Wil je onze Nieuwsflits ontvangen?
    Deze verzenden we elk kwartaal.

  • Wie is er online?
    9 leden, 270 Gasten

  • Breng jouw businessplan naar een higher level!

    Op dit forum worden alle onderwerpen m.b.t. ondernemerschap besproken.

    • Stel jouw ondernemersvragen
    • Antwoorden/oplossingen van collega ondernemers
    • > 75.000 geregistreerde leden
    • > 100.000 bezoekers per maand
    • 24/7 bereikbaar / binnen < 6 uur antwoord
    •  Altijd gratis

  • Ook interessant:

    Ook interessant:

×
×
  • Nieuwe aanmaken...

Cookies op HigherLevel.nl

We hebben cookies geplaatst op je toestel om deze website voor jou beter te kunnen maken. Je kunt de cookie instellingen aanpassen, anders gaan we er van uit dat het goed is om verder te gaan.