De Fiscale Oudedags Reserve, meestal genoemd FOR

[bert@jo]

De Fiscale Oudedags Reserve, meestal genoemd FOR is zowel een uitstekende pensioen voorziening voor ondernemers als ook een flinke fiscale aftrekpost waardoor je minder belasting betaald. Wat is nu precies die FOR en hoe gebruikt een ondernemers deze optimaal?

Fiscale Oudedags Reserve (FOR)

Begin januari was ik aanwezig bij een voorlichtingsavond van de Kamer van Koophandel en Belastingdienst en ik merkte dat de voorlichter van de Belastingdienst maar heel summier aandacht schonk aan de FOR. Dit vind ik jammer, omdat juist deze fiscale regeling, als hij goed gebruikt wordt, bij kan dragen aan een beter verzorgde oude dag voor ondernemers. Dit geldt zeker voor ondernemers die eerst in loondienst hebben gewerkt en vanuit de WW als zelfstandig aan de slag zijn gegaan.

 

Wat is de Fiscale Oudedags Reserve (FOR)?

Zoals het woord het zegt: een reservering voor de oude dag. Ondernemers mogen jaarlijks een bedrag van de winst (12%) reserveren voor de oude dag tot een maximum van € 9.542 (2013). Dit is een fiscale aftrekpost, waardoor je minder belasting betaalt. Je kunt ieder jaar opnieuw beslissen of je wilt reserveren of niet. Je hoeft dit geld niet daadwerkelijk opzij te zetten voor de oude dag. Het kan een boekhoudkundige reservering zijn, waardoor je in dat jaar minder belasting hoeft te betalen. Deze aftrekpost van de winst, is wel een reservering die zichtbaar moet blijven op de balans van jouw bedrijf. Reserveer jij ieder jaar voor je oude dag, dan zie jij, maar ook de belastingdienst, op de balans van je bedrijf welk bedrag jij in totaal tijdens de periode dat je een bedrijf hebt van je bedrijfswinst hebt afgetrokken. Eigenlijk gaat het hier om uitstel van belasting. Op het moment van toevoegen aan de reserve betaal je minder belasting, maar als je stopt met je bedrijf, wil de belastingdienst met je afrekenen, ook als je dit bedrag niet echt opzij hebt gezet. Hierin schuilt dus het gevaar. Je moet dan belasting betalen over het totaalbedrag dat je hebt opgebouwd, terwijl je dit bedrag misschien voor andere dingen hebt gebruikt en het bedrag niet meer in liquide vorm in je bedrijf aanwezig is. Dit bedrag wordt dan in het jaar dat je stopt met je bedrijf bij je inkomen gerekend en het kan zijn dat je dan 52% belasting moet betalen (het hoogste belastingtarief). Dat is zuur en waarschijnlijk niet wat jij je voorgesteld had. Dat kun je echter voorkomen. Lees hierna hoe je dat kunt doen.

 

Gebruik de FOR waarvoor hij bedoeld is

Je kunt voorkomen dat de Belastingdienst over de FOR het maximale belastingtarief berekent als je stopt met je bedrijf. Dit doe je als volgt.

Stel je had in 2012 een nettowinst vóór belasting van € 50.000. Hiervan mag je 12% toevoegen aan de FOR, € 6.000. Dit bedrag is toegestaan, want het is lager dan € 9.542. Over 2012 betekent dit een vermindering van je winst, waardoor je minder belasting betaalt. Het bedrag van de FOR komt op de balans van je bedrijf te staan als een voorziening.

In 2013 stort je die € 6.000 af naar een bankspaarrekening. Dit ziet de Belastingdienst als een lijfrente. Het geld blijft daar een lange tijd staan en als het tot uitkering komt moet dat in minimaal 5 jaar gebeuren. Omdat je het bedrag van de FOR hebt afgestort, verdwijnt het bedrag in 2013 van de balans en neemt je winst toe. Tegelijkertijd mag je in de belastingaangifte ditzelfde bedrag aftrekken als lijfrente. De boekhouder telt het bij je winst waardoor je meer belasting zou moeten betalen. Omdat hij het meteen aftrekt als lijfrente krijg je voor hetzelfde bedrag belastingvermindering, dus de actie is belastingneutraal.

 

Wat is het voordeel hiervan?

Je hoeft over de opgebouwde FOR niet af te rekenen tegen het hoge belastingtarief als je stopt met je bedrijf. Stel je hebt in de loop der jaren € 225.000 gespaard en je besluit dit in 15 jaar te laten uitkeren, dan ontvang je ieder jaar bovenop je AOW-uitkering €15.000. Dit bruto-inkomen inclusief AOW valt onder een veel lager belastingtarief. Bovendien is deze uitkering inderdaad een aanvulling voor je oude dag, dus precies waar de FOR voor bedoeld is.

Mag iedere ondernemer toevoegen aan de FOR?

Voldoe je aan het urencriterium (1225 uur werken voor je bedrijf), dan mag je toevoegen aan de FOR. Stel je hebt een VOF, dan mogen beide vennoten toevoegen aan de FOR als ze aan het urencriterium voldoen.

Heb je ook nog een pensioenvoorziening? Dan worden de premies die je hiervoor betaald hebt, afgetrokken van de FOR. Dit betekent dus dat je minder mag toevoegen.

De oudedagsreserve mag door de toevoeging niet hoger worden dan het ondernemingsvermogen. Dit is dus ook een reden om jaarlijks af te storten.

Ben je op 1 januari van het jaar 2013 nog geen 65 jaar en 1 maand, dan mag je over 2013 nog toevoegen aan de FOR.

 

[Norbert Bakker]

Hoewel in eerste instantie bedoeld als een soort zelfpromo-artikel, wel een goede inhoudelijke toevoeging aan de 75 bestaande topics over de FOR op Hl. Maar ik had deze bijdrage gisteren al intregraal gelezen op H**** ;)

 

Paar kritische kanttekeningen:

 

Je moet dan belasting betalen over het totaalbedrag dat je hebt opgebouwd, terwijl je dit bedrag misschien voor andere dingen hebt gebruikt en het bedrag niet meer in liquide vorm in je bedrijf aanwezig is. Dit bedrag wordt dan in het jaar dat je stopt met je bedrijf bij je inkomen gerekend en het kan zijn dat je dan 52% belasting moet betalen (het hoogste belastingtarief).

Dit is uiteraard niet zo: je hoeft de opgebouwde FOR niet ineens af te rekenen, je kunt er op dat moment ook nog een direct ingaande lijfrente voor kopen en belastinguitstel blijven genieten.

 

Gebruik de FOR waarvoor hij bedoeld is

Je kunt voorkomen dat de Belastingdienst over de FOR het maximale belastingtarief berekent als je stopt met je bedrijf.

Voor zakelijk dienstverleners gaat je redenatie redelijk op: creëer geen financiële molensteen en stort tijdig tussentijds af naar een lijfrente. Je maakt daarbij geen melding van de terugwenteltermijn, die is wel noemenswaardig relevant.

 

Voor ondernemers met bijvoorbeeld zakelijk vastgoed op de balans gaat jouw verhaal niet op: daar kan het juist relevant zijn om de FOR hoog op te bouwen omdat de liquiditeiten vast in de stenen zitten. Bij verkoop van het bedrijf en het pand komen deze liquiditeiten weer vrij, waarna er een direct ingaande lijfrente aangekocht kan worden ter waarde van de FOR. "Gebruik de FOR waarvoor hij bedoeld is" is hier dus totaal anders!

 

De oudedagsreserve mag door de toevoeging niet hoger worden dan het ondernemingsvermogen. Dit is dus ook een reden om jaarlijks af te storten.

Zonder toelichting is dit onduidelijk. Essentie is dat een ondernemervermogen zakelijk moet zijn. Vandaar dat een zakelijk dienstverlener ook niet onbeperkt kan opbouwen zonder af te storten in een lijfrente: een ondernemersvermogen van een paar ton is niet zakelijk meer te noemen.

 

Dit vind ik jammer, omdat juist deze fiscale regeling, als hij goed gebruikt wordt, bij kan dragen aan een beter verzorgde oude dag voor ondernemers.

Dit geldt zeker voor ondernemers die eerst in loondienst hebben gewerkt en vanuit de WW als zelfstandig aan de slag zijn gegaan.

Hoezo? Deze moet je toch even toelichten. Ik zie niet in waarom de FOR juist voor deze doelgroep interessant is. Het lijkt me dat juist voor oudere zelfstandigen de FOR helemaal geen goed instrument is, de opbouw is beperkt tot 17% van de pensioengrondslag, fors minder dan in menig pensioenregeling. Voor 55- of 60-plussers is vrijwillige voortzetting van de oude werknemerspensioenregeling weliswaar duur, maar een qua opbouw veel beter alternatief.

[Joost Rietveld]

en dan nog de toevoeging dat de FOR verplicht moet worden afgebouwd (ten gunste van de winst) indien de FOR hoger is dan het eigen vermogen en reeds twee jaar niet voldaan is aan het urencriterium.

[Michel_S]

Naar mijn mening veel te algemeen opgesteld, je verhaal gaat lang niet op voor alle ondernemers.

 

Daarvoor is het vraagstuk of een ondernemer een FOR moet vormen en deze al dan niet jaarlijks, in delen of ineens af moet storten is van teveel factoren afhankelijk.

 

Het voorbeeld van Norbert inzake een ondernemer met zakelijk vastgoed is er eentje van, maar ook daar moet je weer opletten. Wil en kan de ondernemer dit vastgoed t.z.t. wel omzetten in liquiditeiten ?

 

Het klakkeloos jaarlijks afstorten van de FOR zou ik juist niet snel aanraden. In sommige gevallen wel, maar zolang de FOR bestaat kun je eigenlijk op ieder willekeurig moment ervoor kiezen om (een deel) van de reeds opgebouwde FOR af te storten en blijf je dus flexibel in je keuze.