[Artikel] Bullshit-jobs

[Highio]

Goed, een dikke maand en zeven pagina's bull of cow shit-discussie verder, sinds ik als moderator van ondernemersforum Higherlevel een verwijzing in een openingsbericht werkend gemaakt heb dus...

 

Groet,

 

Highio

 

[TwaBla]

Die bull- of cowshit is heel snel ondernemersrelevant te maken.

 

Als je inziet dat een groot deel van de werkgelegenheid eigenlijk van secundair belang en door regulering gecreëerd is, dan kun je (aanstaande) arbeidsoverschotten bestrijden met slim beleid. Liever meer bullshit-jobs dan bullshit-jobless, en dat kan oa door de draaideur naar kleinschalig ondernemerschap soepeler te laten functioneren.

 

Als voorbeeld van simpele overheidsmaatregels met groot gevolg zou je de klassieke meal-ticket kunnen noemen. In de UK ingevoerd na de oorlog als Luncheon Vouchers (belastingvoordeel voor werkgevers die de middagmaaltijd vergoeden van werknemers), en daarna gekopieerd door Frankrijk en België met respectievelijk de Ticket Resto en de Maaltijdcheque.

 

Het Britse systeem is in 2014 afgeschaft, maar 66 jaar overheidsbemoeienis heeft er toe geleid dat je in de UK overal een prima lunch voor een redelijke prijs kan kopen. De Franse en Belgische systemen bestaan nog. Het effect is toch een stimulans van het ondernemerschap en de werkgelegenheid in de horeca, in Frankrijk goed voor meer dan vijf miljard euro per jaar.

 

Vergelijkbare experimenten kennen we in NL in de vorm van zorgvouchers, de kinderopvangtoeslag en het inburgeringskrediet.

 

Vrouwen terug naar het aanrecht heeft een vergelijkbaar effect: minder werkelozen in de statistiek. Dan verschuiven veel betaalde bullshit-jobs in de zorg weer terug naar de prive-sfeer, zoals het bij voorgaande generaties het geval was. Ik veronderstel dat we het snel eens zijn dat dat onwenselijk is. Liever de klok vooruit draaien dan terug.

 

[Highio]

Tja, dit is voor mij 'gewoon' een zoveelste discussie over transformatie van een producteneconomie naar een diensteneconomie. De verschillende sectoren in een of onze economie hebben zowel producten als diensten. Primaire producten nemen een steeds kleiner aandeel in waarde aan. Zie ter illustratie de topics over import uit China. Moeilijker is het volgens mij niet.

 

Groet,

 

Highio

[Mathias@evelo]

Zijn we niet al een tijdje aan het evolueren van 'echt werken' (omdat het moet om te overleven) naar gamification van onze tijd?

 

Hoe lang nog voor we een extra medaille krijgen op onze fb-pagina omdat we stoep geveegd hebben of een uurtje gaan wandelen zijn met een bejaarde? (+ een cadeaubon te besteden op amazon of in de ikea).

[Norbert Bakker]

Dat komt waarschijnlijk omdat je eigenlijk wel beseft dat je onderdeel bent van het bullshit-ballet voorwaardescheppend marketing-administratief complex

Nope, niet invullen voor een ander aub.

 

De primaire sector heilig verklaren en de rest als profiterend bullshitballet beschouwen klinkt mij iets te veel als "agrarisch socialisme" in de oren. Wat beide gemeen hebben is dat mensen menen te kunnen en moeten oordelen over de toegevoegde waarde van een ander. En dat was nu juist niet de bedoeling van de bedenker van de term "bullshit-job".

 

^{Oordelen over de toegevoegde waarde van een ander is historisch gezien sowieso beladen, maar die Godwin ( of in dit geval beter gezegd:Polpotwin ) wilde ik in eerste instantie niet maken...daarom liever de vrucht van een edele eik.}

 

[TwaBla]

En dat was nu juist niet de bedoeling van de bedenker van de term "bullshit-job".

Wat de bedoeling was, heeft hij later nog eens uitgelegd in een interview met het blad Salon. Belangrijke observatie is dat mensen in de meest behulpzame jobs doorgaans de laagste beloning krijgen. Graeber voorziet dan ook een opstand van de onderbetaalde caring class, niet de werkende klasse. Een nouveau resistance van verpleegsters, onderwijzers en postbodes.

 

Als je even voorbij de gekozen labels kijkt en de neiging om dummies of eikels te roepen kan onderdrukken, dan zijn de onderliggende observaties en gedachten best interessant. Of je het er nou mee eens bent of niet. Daar ben ik zelf ook nog niet uit. Klopt er dan helemaal niks van die meritocratie?

 

[herman van der helm]

Als topic starter wil ik ook wel een duit in het zakje doen.

 

Als je werk doet, wat je ook zou doen als er geen betaling tegenover zou staan, maar omdat de mensen om je heen dat nodig hebben, denk ik dat je geen bullshit job hebt.

Zoals bijvoorbeeld verzorging, productie van elementaire zaken, huishoudelijke taken en leefomgeving gerelateerde zaken.

 

Ben je echter bezig om het zoveelste ingewikkelde financiële product te ontwikkelen dan vraag ik me ernstig af of je dat nog wel zou doen als er geen vergoeding tegenover zou staan.

Terwijl veel vrijwilligerswerk zoals mantelzorg wel door zou gaan.

 

Het is zomaar een gedachte, zonder iemands werk te willen afkraken, maar enige reflectie kan toch geen kwaad?

[Cosara]

Belangrijke observatie is dat mensen in de meest behulpzame jobs doorgaans de laagste beloning krijgen.

Opnieuw een verkeerde voorstelling van zaken ... wie bepaald of een activiteit (altijd en overal) wel of geen bullshit baan is? Is dat de postbode die karrenvol met reclameblaadjes in een brievenbus probeert kwijt te raken, waar toevallig de geen-reclame-sticker is afgevallen? Of de verpleegster die een demente bejaarde of een baby Charlie moet verzorgen?

 

Wat betreft die laagste beloning ... ik kan wel honderd banen/activiteiten opnoemen die (eveneens) doorgaans de laagste beloning krijgen.

 

Met de vriendelijke groeten van Nedzhibe

[Norbert Bakker]

De fundamentele tweestrijd in dit topic (tussen de diverse reageerders) draait om wie bepaalt of een baan bullshit is. Graeber laat daar in alle artikelen geen enkele twijfel over: zijn definitie van Bullshit-job draait om het waarde-oordeel van de persoon zelf, niet van een ander.

 

In het interview in Salon benadrult Graeber dit nogmaals met klem, en noemt iedereen die zo nodig meent te kunnen of te moeten oordelen over de toegevoegde waarde van een ander arrogant.

 

Well, I keep emphasizing: I’m not here to tell anybody who thinks their job is valuable that they’re deluded. I’m just saying if people secretly believe their job doesn’t need to exist, they’re probably right. The arrogant ones are the ones who think they know better, who believe that there are workers out there so stupid they don’t understand the true meaning of what they do every day, don’t realize it really isn’t necessary, or think that workers who believe they’re in bullshit jobs have such an exaggerated sense of self-importance that they think they should be doing something else and therefore dismiss the importance of their own work as not good enough. I hear a lot of that. Those people are the arrogant ones.

 

En een meritocratie is - wat mij betreft- net als communisme en agrarisch socialisme een in basis naïef model dat indruist tegen een paar fundamentele biologische principes die verankerd zitten in ons oerbrein. Of zelfs dieper dan dat: indruist tegen het basisprincipe van de evolutie: survival of the fittest.

Het lastige van die modellen is dat ze in theorie heel mooi, rechtvaardig en nastrevenswaardig lijken, maar die experimenten in de praktijk onverminderd leiden tot inktzwarte pagina's in geschiedenisboeken.

 

[Norbert Bakker]

Het is zomaar een gedachte, zonder iemands werk te willen afkraken, maar enige reflectie kan toch geen kwaad?

Ook zo maar een gedachte: altruïsme bestaat niet: ieder menselijk handelen is gericht op een bepaald belang (individueel of collectief) en een beloning (moreel, financieel, ik zorg voor jou en jij zorgt voor mij, noem maar op).

 

De bedenker van een financieel product minder waardig achten dan een mantelzorger, verpleger, of maakondernemer alleen op basis van diens """vermeende"" financiële motief is arrogant.

 

Wat wel kan, mag en moet is iemand afrekenen op gedrag en perverse prikkels. Wie een financieel product in de markt zoals een woekerpolis of renteswap-derivaat en daarmee willens wetens schade veroorzaakt is een misdadiger, en hoort achter de tralies thuis, net zoals de maakondernemer die onveilige rommel maakt, of de verpleger die gapt uit de portemonnee van de patiënt

 

[Cosara]

... of de verpleger die gapt uit de portemonnee van de patiënt.

The survival of the desperate?

 

Een appel rolt niet ver van de boom.

 

Met de vriendelijke groeten van Nedzhibe

[prinsrachid]

Of zelfs dieper dan dat: indruist tegen het basisprincipe van de evolutie: survival of the fittest.

Dit is een verkeerd begrip van de evolutie. Het is geen survival of the fittest, maar een survival of the at least fit-enough. Alles dat maar nét voldoende in staat is om te blijven leven, zal overleven. Dat zijn niet per se the fittest, maar slechts the fit enough. In een situatie met weinig factoren die het voortbestaan bedreigen, zullen zelfs relatief zwakke entiteiten simpelweg kunnen overleven.

 

De beschrijving van een bullshit-job van Graeber zelf is overigens weinig wetenschappelijk. Hij gebruikt immers zelf een kwalificerende term, maar geeft vervolgens aan dat de beoordeling alleen kan worden overgelaten aan de persoon zelf. Dat is vreemd. Als hij het over bullshit-jobs heeft, dan moet hij mijns inziens toch echt minimaal een aantal objectieve criteria kunnen geven voor de term. Anders heeft de hele discussie namelijk geen zin.

[Ward van der Put]

Popper zou zich inderdaad in zijn graf omdraaien: degene die zijn eigen baan een bullshit-job noemt, heeft altijd gelijk.

 

Zo vind je altijd wel een gewillig oor (als je volle zalen wilt trekken) of oog (als je boeken wilt slijten).

[R.I.P. - Benm]

Of zelfs dieper dan dat: indruist tegen het basisprincipe van de evolutie: survival of the fittest.

 

Survival of the fittest, bij mensen?

Dat is ergens 10.000 jaar geleden al een keer afgeschaft toen men aan landbouw begon.

 

Evolutionair succes is je genen doorzetten, en dat bereik je door zoveel mogelijk nakomelingen levend volwassen te krijgen, of eventueel nakomelingen van genetisch sterke verwanten (neefjes, nichtjes etc). Nu zijn alle mensen nogal sterk aan elkaar gerelateerd, en overleven van de soort is echt geen enkele issue meer - we zijn eerder een beetje doorgeschoten door de aarde te bevolken met 7 miljard stuks top-of-the-foodchain mensen.

 

 

[Norbert Bakker]

Beste Ben en Richard,

 

Wellicht ontging de samenhang van mijn opmerking met het idee van Meritocratie: mijn punt is dat een bevoorrecht iemand dat voorrecht (grond, rijkdom, macht, noem maar op) bij voorkeur doorgeeft aan zijn/haar eigen kinderen, en daar niet zomaar vrijwillig afstand van doet. Ook dat is biologisch geprogrammeerd in ons oerbrein, en dát bedoelde ik hier met Survival of the fittest. Dat is zeker niet afgeschaft: integendeel, het lijkt zelfs sterker aanwezig.

 

[TwaBla]

De beschrijving van een bullshit-job van Graeber zelf is overigens weinig wetenschappelijk. Hij gebruikt immers zelf een kwalificerende term, maar geeft vervolgens aan dat de beoordeling alleen kan worden overgelaten aan de persoon zelf. Dat is vreemd.

En onlogisch.

 

Maar het is een handreiking aan opgewonden eikelroepers. De fundamentele boodschap heeft helemaal niks te maken met de blijheid en de beloning die iemand distilleert uit boekhouden of verzekeren. Als jij gelooft dat je geen bullshit-baan hebt, dan spreken we af dat dat stempeltje niet op jou van toepassing is. Jouw lange tenen lopen we met een bocht omheen. Vat het niet op als persoonlijke aanval. "I would not presume to tell someone who is convinced they are making a meaningful contribution to the world that, really, they are not."

 

Desalniettemin zijn er anderen in jouw bedrijfstak/branche die erkennen dat ze eigenlijk de hele dag papier invullen met woorden en cijfers die ze van iemand anders moeten gebruiken. Pointless jobs. Dat bedoelt Graeber uiteraard, zie ook een gesprek in The Guardian.

 

Which jobs are bullshit? “A world without teachers or dock-workers would soon be in trouble. But it’s not entirely clear how humanity would suffer were all private equity CEOs, lobbyists, PR researchers, actuaries, telemarketers, bailiffs or legal consultants to similarly vanish.”

 

Veel dokwerkers zijn er niet meer, maar daar mag je ook postbodes voor invullen. Zolang die er nog zijn. Graeber pleit ook helemaal niet tegen de mallemolen die we gecreëerd hebben, maar draagt bij aan het bewustzijn dat het een mallemolen is en dat we dus ook in staat zijn om die mallemolen verder te vullen met pointless jobs. Of zelfs pointed jobs.

 

Hoe dat dan moet gaan plaatsvinden is minder duidelijk. Maar zo ontwikkelt economische theorie zich. Iemand fantaseert over de handel in schuldbewijzen en een paar jaar later kun je geld lenen en aandelen kopen. Zo kun je ook naar de creatie van waarde kijken. Waarde is niet wat mensen bereid zijn om te betalen (prijsvorming) want vaak is de prijs iets wat we gedwongen worden om te betalen.

 

"Nou, dan woon je maar niet in een huis!"

 

Als je buiten de bekende doosjes kijkt (en dat doet Graeber voortdurend) zie je nieuwe verbanden. Wat doen apen als ze hun buikje vol hebben? Dan gaan ze spelen! Wat doen wij? We gaan nog meer rotzooi kopen bij de Action en de Primark. Dat is ook een verklaring waarom de toegenomen productiviteit niet leidt tot meer vrije tijd: we consumeren ons kapot. Wat is een mogelijke oplossing? Gebruik van grondstoffen duurder maken (de verbruiker betaalt) en het spelen stimuleren.

 

Wat is spelen? Kook je graag in je vrijetijd? Breng je een deel van je werkdag door op forums zoals HL? Vind je het interessant om te debatteren? Of ga je liever door een bos rennen? Dan heb je al enkele ideeën. In Engeland worden lome zomerweekenden besteed aan carboot sales waarbij de ene helft de oude schoenen van de andere helft koopt. Met uiteraard enkele food trucks op de parkeerplaats. In The Guardian wijst Graeber in dezelfde richting.

 

He is suggesting that, instead of being rule-following economic drones of capitalism, we are essentially playful. The most basic level of being is play rather than economics, fun rather than rules, goofing around rather than filling in forms.

 

De aanzet zien we nu al. We laten de productie over aan een miljard Chinezen en als die genoeg verdiend hebben reizen ze naar Europa op om hier te komen re-creëren in onze oude steden. Hi-di-Holland! Rijke olie-arabieren en -russen spelen in Londen en Parijs.

 

[WalterBrokx]

Of zelfs dieper dan dat: indruist tegen het basisprincipe van de evolutie: survival of the fittest.

Dit is een verkeerd begrip van de evolutie. Het is geen survival of the fittest, maar een survival of the at least fit-enough. Alles dat maar nét voldoende in staat is om te blijven leven, zal overleven. Dat zijn niet per se the fittest, maar slechts the fit enough. In een situatie met weinig factoren die het voortbestaan bedreigen, zullen zelfs relatief zwakke entiteiten simpelweg kunnen overleven.

.....................

 

Darwin moeten we dus even rebranden met 'Extinction of the unfit'. :p

[Cosara]

Darwin moeten we dus even rebranden met 'Extinction of the unfit'. :p

beter... captured by the unfit.

[Ward van der Put]

[Norbert Bakker]

Darwin moeten we dus even rebranden met 'Extinction of the unfit'. :p

Het citaat is niet van Darwin, maar van Spencer. En die bedoelde er - ook in eerste instantie - mee wat op het plaatje van Ward staat. "Fittest" betekent letterlijk "de meest afgestemde (aangepaste)". Darwin heeft Spencer verder aangescherpt door dit te veranderen in "beste in staat zich te kunnen aanpassen".

`

Desalniettemin zijn er anderen in jouw bedrijfstak/branche die erkennen dat ze eigenlijk de hele dag papier invullen met woorden en cijfers die ze van iemand anders moeten gebruiken. Pointless jobs. Dat bedoelt Graeber uiteraard, zie ook een gesprek in The Guardian.

Dank weer voor de link, ik heb het boek The Utopia of Rules besteld (en z'n boek "Debt", in het Nederlands vertaald "schuld" ook); leuk leesvoer voor op vakantie!

 

En mocht ik door het lezen op een genuanceerdere mening dan de vruchten van een edele eik itkomen, dan zal ik deze - uiteraard - met jou/jullie delen ;) :-K

 

[R.I.P. - Benm]

Fittest slaat inderdaad op 'best fit', niet op fitste in de zin van een sportschool of iets dergelijks.

 

In een veranderlijke omgeving is de mogelijkheid je aan te passen belangrijk omdat je dan ook in de nieuwe situatie past. In een statische omgeving heeft aanpassingsvermogen niet zoveel nut.

 

Lastig wordt het als je zelf die verandering teweeg brengt, mogelijk met enige controle en planning. Inmiddels is talent op administratief, juridisch, promotioneel, adviserend gebied etc best een goede eigenschap om geld mee te verdienen. Of dit gestuurd is of redelijk natuurlijk zo gekomen is valt over te speculeren.

 

Als je het van een afstandje bekijkt zie je wel de absurditeit: vergelijk het met 2 mensen in dienst nemen, die beode met een emmer water van de ene naar de andere bak verplaatsen, in tegengestelde richting. Als ze zelf zien waar ze mee bezig zijn stoppen ze er acuut mee en gaan beide lekker op hun emmer zitten chillen, maar als ze elkaar niet zien en je ze wijs maakt dat het echt belangrijk is dat water te verplaatsen (anders loopt de bak over!) werken ze stug door.

 

Bij dergelijke 1 op 1 constructief/destructief werk is het natuurlijk heel eenvoudig, maar als er wordt rondgepompt in een veel grotere cirkel ziet op een gegeven moment vrijwel niemand meer waar ze nou eigenlijk mee bezig zijn.

[Cosara]

Als je het van een afstandje bekijkt zie je wel de absurditeit: vergelijk het met 2 mensen in dienst nemen ... de een die de zorgtoeslag en de huurtoeslag uitbetaald aan een derde persoon (op basis van een fictieve voorstelling van zaken) en de ander die de zorgtoeslag en huurtoeslag weer terugvorderd (als achteraf blijkt dat de derde persoon daar geen recht op heeft).

 

Denk maar niet dat zij stoppen met werken, ook al weten zij dat het werk wat zij doen totaal zinloos is. Er wordt immers voor het werk betaald, zinloos of niet. Het zijn dan ook geen bullshit banen maar betaalde activiteiten die door bullshit mannen worden verzonnen en door bullshit mannen worden uitgevoerd. Die laatste groep kan je het eigenlijk ook weer niet heel erg kwalijk nemen, er moet immers brood op de plank komen, maar erg motiverend zal het naar mijn bescheiden mening niet zijn. Ik zie ze overigens ook niet op de barricaden klimmen om voor veranderingen te strijden.

 

We kunnen de Darwinistische kerstboom verder optuigen met 'Survival of the Followers'.

 

Met de vriendelijke groeten van Nedzhibe