Voldoet een zzp’er aan de voorwaarden

[Marjolein Dautzenberg]

Voor mijn opdrachtgever ben ik op zoek naar antwoorden hoe om te gaan met ZZP-ers vanaf volgend jaar. 

 

We werken bijvoorbeeld met een chauffeur. Hij voldoet aan de eisen om als ZZP-er gezien te worden. Hij heeft heeft de mogelijkheid om voor andere opdrachtgevers te werken, hij investeert in zijn bedrijf (onderhoud vrachtwagen etc), hij mag volledig zelfstandig zijn werktijden en routes bepalen, enz. Maar hoe weet ik als opdrachtgever bijvoorbeeld of hij daadwerkelijk ook andere opdrachten aanneemt? Ik mag me immers niet met zijn bedrijfsvoering 'bemoeien', maar als blijkt dat hij dit niet doet, word ik wel aangeslagen met werkgeverslasten. 

 

Hoe kan ik dit waarborgen? Moet ik ergens afspraken hierover met hem vastleggen? Wat adviseren jullie hierin? 

[Joost Rietveld]

Dag Marjolein

 

Mss helpt mijn artikel dat ik eerder op LinkedIn zette: 

 

Vol verbazing handel ik het ene telefoontje na het andere af:

 

- “maar Joost, ze heffen het handhavingsmoratorium op, loop ik nu risico?”;

 

- “de wet DBA, ze gaan de wet DBA weer handhaven, Joost, Paniek!”;

 

- “maar Joost, ik heb maar drie opdrachtgevers en ik moet toch echt best veel aanwijzingen opvolgen. Ik ben best in paniek”;

 

- “maar Joo-hoost, ze nemen bij de Ministeries geen ZZP-ers meer aan volgend jaar”;

 

- “maar Joohoooost, hoe moet dat in 2026 met de VBAR dan?!”

 

Laat ik eerst hier mijn ‘dank’ uiten aan elke ambtenaar die op zijn pc is bezig geweest met dit meerkoppig monster! Jullie zijn allemaal stuk voor stuk stekeblind voor wat jullie veroorzaken. Dit kan niet anders dan uitlopen op een complete meltdown als ik alle berichten moet geloven!

 

Opheffen handhavingsmoratorium

 

Dit is de laatste keer dat ik dit domme woord gebruik. Zelden vanuit de overheid zo’n domme ‘kracht’term voorbij zien komen omwille van het willen maken van indruk. Zeg gewoon dat jullie weer gaan controleren [op schijnzelfstandigheid] en dan zijn we klaar. En waarop gaan jullie weer handhaven? De wet DBA. Vertel er dan ook even bij wat dat is! De wet DBA zegt in feite maar 1 ding: we beoordelen geen arbeidsrelaties meer op voorhand. We komen (wellicht) achteraf controleren of er sprake is van een verkapte dienstbetrekking, waarbij we checken op de voorwaarden die een dienstbetrekking vormen: 

 

1) u moet persoonlijk arbeid verrichten;

 

2) u krijgt ervoor betaald; en

 

3) u staat onder gezag van uw opdrachtgever.

 

Dat zijn spelregels die al decennia lang hetzelfde zijn. Iedereen in paniek omdat ze allemaal denken dat er ineens nieuwe spelregels zijn gaan gelden. Niet in de laatste plaats doordat de Belastingdienst ook gestopt is met de modelovereenkomsten.

 

Dus voor iedereen die nog twijfelt: er is niks veranderd! Zelfde spelregels, geen zekerheid vooraf.

 

‘Voorbeeld’functie Ministerie van Binnenlandse Zaken

 

Om de paniek wat extra peper (never waste a good crisis, moesten ze daar gedacht hebben, zich niet bewust van wat het echt betekent) te geven, kwam Ministerie van BZK met een FAQ op de proppen op 24 augustus aan de door hen ingehuurde ZZP-ICT-ers: volgend jaar geen nieuwe ZZP-contracten meer, geen Declarabele Uren BV (Uniforce) en je moet maar in loondienst gaan of je bij een detacheerder aansluiten. Knuppel in hoenderhoek, door een stelletje knuppels!

 

1. Nogal een gok om je broodnodige arbeidsbehoefte de laan uit te sturen en te denken dat ze wel allemaal met hangende pootjes in loondienst of gedetacheerd terugkomen;

 

2. BZK wenst dus kennelijk ook zelf niet te toetsen of er wél sprake is van een ‘echte’ zelfstandige: gewoon iedereen eruit!;

 

3. De eerste geluiden zijn uit de markt: “dan ga ik wel kijken bij de commerciële opdrachten”;

 

4. Die commerciële markt loopt het risico overspoeld te raken, met desastreuze gevolgen voor de tarieven;

 

5. Als de Belastingdienst in 2023 nog 1.000 nieuwe ZZP-ers aannam, waarvan 750 op de afdeling Toeslagen, hoe denken jullie dan dat de Belastingdienst überhaupt in staat is om te handhaven? Zeker als MinFin het voorbeeld van BZK volgt…

 

6. En als de dossiers zich opstapelen, gaan jullie dan weer iedereen inhuren als ZZP-er met dito gevolgen voor de uurtarieven? Want het uurtarief dat al die ‘zelfstandige’ docenten in het Middelbaar Onderwijs rekenen, was nog geen rood genoege vlag voor jullie?

 

En waarom moet dit allemaal precies nog even door de strot geduwd worden in 2025? Nou hierom: hoe meer ZZP-ers nog even snel in het werknemerschap vluchten, des te minder hoeven we als overheid te toetsen zodra het grootste hoofd van Hydra zich aandient:

 

Tot overmaat van ramp: VBAR

 

Want ja, het kan gebeuren dat je in 2025 nog succesvol slaagt voor de toets als ondernemer, maar in 2026 toch weer gedeeltelijk in loondienst moet. Want: volgens het wetsontwerp wordt vanaf dan eerst gekeken of er aanwijzingen zijn die duiden op werknemerschap, waaraan het verrichten van die werkzaamheden als ondernemer ondergeschikt is. Dus eerst: is het een werknemer? Bij twijfel: is het een zelfstandige binnen deze arbeidsrelatie en pas als laatste: is het een ondernemer.

 

En als je werkt voor minder dan 33 euro per uur dan is er al een rechtsvermoeden van werknemerschap.

 

Ik weet niet meer waarover ik moet beginnen met janken. Ik snap dat er potjes te vullen zijn waaruit de WW en WIA betaald worden en dat het niet wenselijk is dat er zoveel ZZP-ers zijn die nauwelijks rondkomen of aanspraak maken op de bijstand, maar je hoeft toch Argus niet te zijn om te zien dat deze onsmakelijke aanpak zijn doel veel te ver voorbij schiet!

 

Je schopt namelijk niet alleen de mensen onderuit die nu al moeilijk rondkomen als ZZP-er (en je biedt ze géén alternatief, wat nog veel kwalijker is), je hakt ook alle welwillende ZZP-ers om die met plezier en vrijheid werken en inspelen op een flexibele arbeidsbehoefte, maar nu uit bewust gecreëerde angst de laan uit gestuurd worden om op basis van een arbeidsovereenkomst (met dito juridische verplichtingen!) terug te mogen keren.

 

Is er een oplossing Joost?

 

In Spanje betaalt een autonomo een vaste maandelijkse bijdrage aan de sociale zekerheid. Niemand die daar achter ZZP-ers aanjaagt met een wetboek in de hand waarop staat “ZZP-ers zijn vies”…. Autonomo limpio

[Joost Rietveld]

In aanvulling daarop: 

Het is voor jullie van groot belang dat er geen gezagsverhouding is. Dat lijkt me bij inhuur per opdracht geen probleem. Jullie schakelen hem in als chauffeur om iets van A naar B te brengen. Hoe hij dat doet en met welke middelen en wanneer, is aan hem?

[DaMedia]

Lijkt mij voor vrachtwagenchauffeurs wel lastig, hij moet op afroep komen om een vracht op te halen bij jullie. Mag hij dan zeggen dat hij pas over twee dagen aflevert? Waarschijnlijk niet. Dat zal meestal zo spoedig mogelijk moeten.

In hoeverre bepalen jullie dan zijn werktijden?

[Joost Rietveld]

DaMedia dat een zekere opdracht voor een zeker tijdstip voltooid moet zijn, is niet per se een probleem. Vrijwel elke opdracht tot dienstverlening kent een beoogd resultaat voor een beoogd tijdstip. Het gaat er vooral om dat de chauffeur de wijze waarop hij deze dienst levert, naar eigen goeddunken en met eigen middelen uitvoert