• 0

Moeder en kind (kennisbescherming en –exploitatie) - Willem Schoonen

Na anderhalf jaar praten zal het Platform Universitair Octrooibeleid deze maand zijn aanbevelingen publiceren. Die gaan in weinig vruchtbare aarde vallen; de universiteiten, aan wie de aanbevelingen zijn gericht, voelen er niets voor te investeren in een actievere kennisexploitatie, zeker niet nu zij worden getroffen door de zoveelste bezuiniging.

 

Als de overheid vindt dat we werk moeten maken van kennisbescherming, roepen zij, moet zij daarvoor financiële middelen beschikbaar stellen. En daarin hebben de instellingen gelijk.

 

Dat betekent niet dat het werk van het Platform voor niets is geweest. De traditionele afkeer van iedere inmenging in het hoogstaande, academische bedrijf is verminderd. Zaken als kennisbescherming en -exploitatie zijn in ieder geval bespreekbaar geworden. De ondernemersorganisatie VNO-NCW en de Technologiestichting STW willen van dit tij gebruik maken en nodigen universiteiten uit te komen praten over een praktisch model voor universitair octrooibeleid. Als de initiatiefnemers de academische instellingen daarin mee krijgen kan er voor academische spin-offs, voor starters, veel ten goede veranderen.

 

Op dit moment wordt het een academisch onderzoeker die een onderneming wil beginnen niet altijd gemakkelijk gemaakt. Dat heeft te maken met de weerstand van kennisinstellingen tegen het uit handen geven van rechten op kennis. Want, zeggen veel instellingen, die kennis is gegenereerd op kosten van de belastingbetaler. Instellingen hebben de neiging exorbitante tegenprestaties te verlangen, waaraan een starter niet kan voldoen. Bijvoorbeeld een zo grote hap uit de aandelenkoek dat de startende onderneming in één klap onaantrekkelijk wordt voor andere investeerders. Het academisch denken is wellicht vertroebeld door U-BiSys. Deze spin-off van de Universiteit Utrecht fuseerde twee jaar geleden met IntroGene, een spin-off van Leiden, tot Crucell, dat vervolgens naar de beurs ging. De UU had tegenover een relatief geringe investering in het onderzoek dat de basis vormde van U-BiSys, zo'n groot aandeel geëist, dat die deal de universiteit vele miljoenen euro's opleverde.

 

U-BiSys/Crucell is een uitzondering in startersland (het aandeel is sinds de introductie trouwens met 80 procent gedaald, maar dit terzijde), en moet geen voorbeeld worden voor universitair handelen. Een universiteit die (een groot pakket) aandelen eist maakt het zijn boorling alleen maar moeilijk. Het Platform Universitair Octrooibeleid vindt dat ook; het pleit ervoor spin-offs een exclusieve licentie te gunnen op binnen de universiteit gegenereerde kennis. En de jonge onderneming hoeft daarover pas royalties te betalen als die kennis ook echt geld gaat opleveren.

 

Dat komt overeen met wat bij STW praktijk is. De organisatie financiert technologisch onderzoek. En komt daaruit een nieuwe onderneming voort dan krijgt die ruim de tijd om de kennis naar de markt te brengen en uit de gegenereerde inkomsten zijn tegenprestatie te voldoen. Dat is een startersvriendelijk beleid. Het is merkwaardig dat universiteiten soms met het grootste gemak kennis (met publieke middelen gegenereerd!) laten wegvloeien naar grote ondernemingen, en moeilijk doen over de kennis die een eigen spin-off naar de markt wil brengen. De universiteiten hoeven echt niet iedere onderzoeker in een nieuwe onderneming te schoppen. Maar de wetenschappers die een onderneming willen starten verdienen de steun van hun instelling, tegen een redelijke prijs.

Link naar reactie

Aanbevolen berichten

8 antwoorden op deze vraag

  • 0

Beste Willem,

 

Ik kijk tegenwoordig niet eens meer op vanwege de reacties van de universiteiten op dit gebied. Ik ben het helemaal eens met je stelling dat ze met het grootste gemak kennis laten wegvloeien naar grote ondernemingen, maar wel moeilijk doen over de kennis die een eigen onderzoeker naar de markt wil brengen!

 

Het voorstel dat nu gedaan is door het Platform Universitair Octrooibeleid:

"Spin-offs een exclusieve licentie gunnen op binnen de universiteit gegenereerde kennis. En de jonge onderneming hoeft daarover pas royalties te betalen als die kennis ook echt geld gaat opleveren", vind ik zeker een stap in de goede richting. Er kleven echter ook een aantal haken en ogen aan:

 

- Wat als de persoon die de licentie in een commercieel bedrijf gaat gebruiken de onderneming niet van de grond krijgt?

- Als de universiteit de licentie verkoopt aan een bestaand (groot) bedrijf, dan krijgen ze daar direct geld van, bij het oprichten van een nieuw bedrijf zullen ze daar lang op moeten wachten (en maar hopen dat ze er ooit geld van terugkrijgen). Moeten universiteiten dit risico lopen?

 

Het voorstel vind ik in eerste instantie goed, maar ik wil wel eens de reacties van anderen horen (bijvoorbeeld personen 'uit het veld') die zelf kennis vanuit de universiteit hebben gebruikt om het commercieel uit te werken. Wat zijn jullie ervaringen? Wat werkte wel en wat niet?

 

Om even wat andere discussiestukken te noemen op het gebied van kennisexploitatie. Wat vinden jullie van de volgende stellingen:

 

1) Om het ondernemingsklimaat in Nederland in het algemeen te verbeteren, verdient het aanbeveling om de eigendomsrechten van patenten beter vast te leggen. Een goed systeem zou zijn om vast te leggen dat een onderzoeker een percentage krijgt van de opbrengsten van de patenten als het onderzoek commercieel uitgewerkt wordt (Gebaseerd op Amerikaans systeem). --> Dit heeft zijn voor- en nadelen, maar wat vinden jullie ervan?

 

2) Om er voor te zorgen dat er geen patenten verloren gaan doordat ze niet op tijd worden gepatenteerd (gebeurd erg vaak bij universiteiten, omdat onderzoekers er niet aan denken of er geen zin in hebben, omdat de procedures lastig zijn), wordt geadviseerd om een aparte afdeling Intellectual Property op te richten per universiteit. Deze afdeling zal de patenten van de universiteiten beheren en zorgen voor de transfer van kennis van de universiteit naar het bedrijfsleven. Deze afdeling moet ook actief op zoek gaan naar aanwezige kennis binnen de universiteit. Een advies dat hiervoor gegeven wordt, is om minimaal één persoon per onderzoeksafdeling aan te stellen die als contactpersoon van de patent-afdeling in de gaten houdt of er op de afdeling interessante onderzoeken zijn of dat er studenten met goede ideeën rondlopen. --> Dit zou dus een voorbeeld van actieve kennisexploitatie kunnen zijn.

 

Ben benieuwd naar jullie reacties,

 

Ronald

Passie voor ondernemerschap en crowdfunding en HL-er van het eerste uur.

Link naar reactie
  • 0

- Wat als de persoon die de licentie in een commercieel bedrijf gaat gebruiken de onderneming niet van de grond krijgt?

- Als de universiteit de licentie verkoopt aan een bestaand (groot) bedrijf, dan krijgen ze daar direct geld van, bij het oprichten van een nieuw bedrijf zullen ze daar lang op moeten wachten (en maar hopen dat ze er ooit geld van terugkrijgen). Moeten universiteiten dit risico lopen?

 

Ik denk dat het risico bij een startende onderneming niet veel groter is dan het zaakje te verkopen aan een grote onderneming.

De bedragen die binnen komen zijn vooralsnog niet vreselijk hoog. Leuk meegenomen, maar een onderzoeksgroep kun je er zeker niet mee onderhouden, laat staan een personeelslid voor enkele jaren financieren. Voornamelijk denk ik ook omdat met de kennis en technologie die van de universiteit komt, vrijwel nooit binnen korte tijd een product op de markt kan worden gebracht.

En mocht het wel een succes worden, dan gaat het natuurlijk op de lange termijn natuurlijk wel geld opleveren.

 

Ik vraag me dus af of het risico groter is bij een beginnend bedrijf vergeleken met een bedrijf die al veel technologie en producten heeft en waar het eventueel naar de achtergrond kan verdwijnen omdat het op een gegeven moment besloten wordt dat het geen core-business meer is.

 

 

'Een vraag stellen en je even dom en onwetend voelen is beter dan je hele leven dom voelen omdat je de vraag niet hebt gesteld' - vrije vertaling van een oud Chinees gezegde

Link naar reactie
  • 0

de universiteiten, aan wie de aanbevelingen zijn gericht, voelen er niets voor te investeren in een actievere kennisexploitatie, zeker niet nu zij worden getroffen door de zoveelste bezuiniging. Als de overheid vindt dat we werk moeten maken van kennisbescherming, roepen zij, moet zij daarvoor financiële middelen beschikbaar stellen. En daarin hebben de instellingen gelijk.

Daar moet dan het ministerie van EZ (of gezamelijk met OCW) dan maar met geoormerkt geld over de brug komen.

 

Want, zeggen veel instellingen, die kennis is gegenereerd op kosten van de belastingbetaler.

En de belastingbetaler is zeker gebaat bij een goed lopende overdracht van kennis naar het (startende) bedrijfsleven. Van de lage lonen hoeft Nederland het niet te hebben.

 

Instellingen hebben de neiging exorbitante tegenprestaties te verlangen, waaraan een starter niet kan voldoen. Bijvoorbeeld een zo grote hap uit de aandelenkoek dat de startende onderneming in één klap onaantrekkelijk wordt voor andere investeerders.

Het academisch denken is wellicht vertroebeld door U-BiSys.

Ik vraag me af of dit eerder een uitzondering is, maar ik heb ook niet een goede overview van wat 'de gemiddelde' instelling voor tegenprestaties vraagt.

 

In mijn directe omgeving is het meer iets van:

 

 

En de jonge onderneming hoeft daarover pas royalties te betalen als die kennis ook echt geld gaat opleveren.

 

En dat geldt dan ook voor grote bedrijven.

 

Wellicht moet een dergelijke constructie inderdaad als leidraad gelden. Zo kan de starter er wat mee, de grote bedrijven lopen ook weinig risico, en op termijn kan het een aardig bedrag voor de uni's opleveren.

 

Inderdaad, zoals Kleverlaan al zegt dient er een goed beheer van patenten te zijn.

 

Ook is het belangrijk om een goede infrastructuur te hebben, wat betreft aanbod van kennis. De eventueel commercieel interessante kennis wordt eerst aan de medewerkers en mensen die te kennen hebben gegeven wel een bedrijf te willen starten aangeboden. Daarna of tegelijkertijd wordt het aan bestaande bedrijven aangeboden.

 

De starter wordt dan goed begeleidt bij het starten van het bedrijf.

 

Dat zou ideaal zijn, denk ik.

 

Of het zo belangrijk is om individuele onderzoekers een percentage van de verdiensten te geven, weet ik niet. Wel is het belangrijk om de onderzoeksgroep waartoe die behoort een percentage te geven.

'Een vraag stellen en je even dom en onwetend voelen is beter dan je hele leven dom voelen omdat je de vraag niet hebt gesteld' - vrije vertaling van een oud Chinees gezegde

Link naar reactie
  • 0

Hmmm, interesting..... interesting.... Universiteiten en ondernemen, hmmm, lijkt me een lastig onderwerp. Ze snappen er volgens mij niks van. Ondernemers zijn laagwaardige wezens en niet te vertrouwen. Hmmm, witte voetjes halen bij de "grote jongens" is klaarblijkelijk veel aantrekkelijker.

 

Heeft mijn antwoord je goed geholpen? Dan is een reusje nooit weg.

 

contact: www.dewitte.org | Innovation + Business + Finance

Link naar reactie
  • 0

Tijdens het EZ congres "Kennisexploitatie bij kennisinstellingen" (2 weken geleden) zat ik bij een workshop waar de aanbevelingen van het Platform Universitair Octrooibeleid in detail zijn besproken.

Er staat nergens dat universiteiten aan de (startende ) ondernemer alleen een exclusieve licentie moeten geven. Er staat in het kort het volgende :

1. De universiteit moet een transparant overkoepelend octrooibeleid hebben dat voor alle faculteiten van toepassing is.

2. Er zou een octrooifonds moeten worden opgericht waaruit patentkosten worden gefinancierd. De kosten en opbrengesten van octrooi-aanvragen moeten centraal gefaciliteerd worden.

3. Octrooi-onderwijs moet in het curriculum worden opgenomen

4. Binnen iedere faculteiut moet er een interne octrooi adviseur komen met kennis van zaken

5. Een onderzoeker die bijdraagt aan het gebruik van een octrooi verdient een waardering die het dubbele waard is van een publicatie

6. Er moeten richtlijnen komen voor de universiteit hoe de wijze van octrooi-overdracht naar een technostarter verloopt.

 

M.i. zijn dit allemaal erg waardevolle en belangrijke zaken die dringend binnen de universiteiten moeten worden doorgevoerd.

Ik heb bij diverse universiteiten met eigen ogen kunnen zien dat het een chaos is. Opvallend is dat iedere faculteit een eigen beleid heeft. De ene doet het erg professioneel, de andere doet er 8 maanden over en weet niet hoe hij kennis moet waarderen. Sommige faculteiten ruiken geld en kleden de starter volledig uit. Andere verkopen hun kennis voor een appel en een ei en voelen zich later "verneukt".

Wat meer richtlijnen en spelregels zijn zeker gewenst.

Grote bedrijven speelden in het congres, vond ik, een redelijk gemene rol. Ze verkondigden luidkeels dat universiteiten geen verstand hebben van octrooieren en dat ze dat vooral aan grote bedrijven moeten overlaten. Natuurlijk komt dat hen heel goed uit : dan kunnen zij weer voor niets of voor weinig geld die kennis benutten. Onbaatzuchtig is die stelling niet.

Ik vind aanbeveling 5 persoonlijk een erg revolutionaire. Als je inderdaad eens zou beginnen met onderzoekers te belonen voor het aanvragen van een patent, dan zouden ze in een veel vroegere fase nadenken of een specifieke vinding een specifiek commercieel nut heeft in plaats van meteen te gaan publiceren (waardoor octrooieren niet meer mogelijk is).

Maar Nils, je hebt gelijk. Het blijft een zeer complex probleem. Mij valt op dat OC&W hierin geen enkele verantwoordelijkheid neemt (nog inhoudelijk, nog financieel).

Je reis naar de toekomst wordt een succes als je alleen die dingen uit het verleden meeneemt die je positieve energie geven. Michael Lewis, 2000.

Link naar reactie
  • 0

De aanbevelingen met betrekken tot octrooibeleid op universiteiten is goed doordacht en VRESELIJK belangrijk. Of de beleidsvoorstellen optimaal zijn of niet vind ik minder interessant. Op dit moment is het octrooibeleid op de universiteiten in ieder geval versnipperd en ver onder de maat.

 

Anderzijds merk ik steeds weer sterke onderstromen, die belangrijke kennis bij de grote bedrijven doen terechtkomen. De grote bedrijven hebben daar natuurlijk belang bij. Zij mogen dat ook roepen. Ik vindt het alleen stuitend, dat naïve hoogleraren en locale bestuurders/politici de mening van de grote bedrijven klakkeloos overnemer en hun kennis gratis uitdelen.

 

Je vraagt toch ook niet aan een autoverkoper of je een auto moet kopen?

 

Ik denk wel dat de IP problematiek dermate complex is en zulke "goede" mensen nodig heeft, dat 1 universiteit nauwelijks in staat is een goede IP afdeling op te zetten. Het lijkt me zinvol dat de universiteiten samenwerken en met meerdere universiteiten (2 of 3 ) 1 IP afdeling oprichten. 1 landelijke IP afdeling is net weer te afstandelijk. Daar zullen de individuele universiteiten zich weer moeilijk mee kunnen identificeren.

Heeft mijn antwoord je goed geholpen? Dan is een reusje nooit weg.

 

contact: www.dewitte.org | Innovation + Business + Finance

Link naar reactie
  • 0

Dan heb ik goed nieuws, Nils.

Ik heb begrepen dat op initiatief van de universiteit van Amsterdam een netwerk van IPR deskundigen van de verschillende universiteiten zal worden opgezet met name om kennis en ervaring te bundelen. EZ en de VSNU vinden dat ook een goed idee en VNO-NCW wil ook zijn steentje bijdragen.

Je reis naar de toekomst wordt een succes als je alleen die dingen uit het verleden meeneemt die je positieve energie geven. Michael Lewis, 2000.

Link naar reactie
Gast
Dit topic is nu gesloten voor nieuwe reacties.
Hide Sidebar
  • Wil je onze Nieuwsflits ontvangen?
    Deze verzenden we elk kwartaal.

  • Wie is er online?
    3 leden, 156 Gasten

  • Breng jouw businessplan naar een higher level!

    Op dit forum worden alle onderwerpen m.b.t. ondernemerschap besproken.

    • Stel jouw ondernemersvragen
    • Antwoorden/oplossingen van collega ondernemers
    • > 75.000 geregistreerde leden
    • > 100.000 bezoekers per maand
    • 24/7 bereikbaar / binnen < 6 uur antwoord
    •  Altijd gratis

  • Ook interessant:

    Ook interessant:

×
×
  • Nieuwe aanmaken...

Cookies op HigherLevel.nl

We hebben cookies geplaatst op je toestel om deze website voor jou beter te kunnen maken. Je kunt de cookie instellingen aanpassen, anders gaan we er van uit dat het goed is om verder te gaan.