Beste Mireille,
Inmiddels heb ik van de SVB begrepen dat ik in principe helaas niet verzekerd zou zijn in Nederland in de periodes waarin ik in Italië werk. Echter, aangezien dit voor mij een zeer onwenselijke en ingewikkelde situatie creëert, is op dit moment de procedure in gang om de Italianen te vragen af te zien van hun rechten en mij het hele jaar in Nederland verzekerd te laten. Ik vind het zeer spannend!
Omdat je met mij hebt meegedacht, stuur ik je hierbij de redenatie van de SVB toe, wellicht dat je het interessant vindt. Ondertussen duim ik dat de Italianen het verzoek in zullen willigen, omdat de gevolgen in mijn situatie verstrekkend zijn t.a.v. mijn ziektekostenverzekering.
Ik heb begrepen dat het nog enige tijd kan duren voordat ik een antwoord heb, maar wil je graag op de hoogte brengen als de reactie eenmaal binnen is.
Vriendelijke groeten,
Stephanie Tulp
Relevant deel van reactie van SVB:
"Omdat uit voorgaande correspondentie blijkt dat u zich hebt ingelezen over deze onderwerpen verwijs ik u naar de in het navolgende relevante lectuur:
EG-Verordening 883/2004 (http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2004:166:0001:0123:nl:PDF).
Toelichting op de verordening (http://www.svb.nl/Images/toelichting_basisverordening.pdf)
Toepassingsverordening 987/2009 (http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2009:284:0001:0042:NL:PDF)
Besluit A2 van de administratieve commissie (http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2010:106:0005:0008:NL:PDF)
Andere bronnen en artikelen zijn in de beoordeling van uw casus niet nodig of niet van toepassing.
Uit de basisverordening beschouwen wij artikel 11.3a, 12.2, artikel 13.2, en artikel 16. In de andere teksten wordt daarover uitleg gegeven en ook verdere uitwerking gemaakt.
Artikel 11.3a bepaalt simpelweg dat de EU het ervoor houdt dat men verzekerd is in het land waar men werkt. Dat is de hoofdregel in het onderwerp grensoverschrijdend werken in de EU. Onder “werken in een land” moet worden verstaan werken op het grondgebied van dat land. M.a.w. werkzaamheden verricht voor uw onderneming in Nederland vanachter de pc in uw woning in Italië wordt aangemerkt als werken in Italië.
Daarmee zou de situatie ontstaan dat iedereen die even een opdracht in een buitenland heeft ineens onder de sociale verzekeringen van dat land valt. Dat geeft veel administratieve rompslomp waar burgers noch overheden op zitten te wachten, vooral als iemand frequent grensoverschrijdend werkt. Om e.e.a. te vereenvoudigen heeft de EU daarom in de Verordening een aantal bijzondere regels neergelegd. Voldoet iemand aan de voorwaarden in die regels, dan blijft deze persoon verzekerd in het zendende land. In elke casus dient allereerst getoetst te worden op toepasbaarheid van artikelen 12 en 13. In uw geval beoordelen we specifiek op de secties inzake zelfstandigen, 12.2 en 13.2.
Artikel 13.2 gaat over de situatie dat een zelfstandige afwisselend in verschillende landen werkt. Leest u de tekst zonder verder kennis, dan zou de conclusie zijn dat u over de gehele periode van 20-05-2010 t/m heden ondanks de grensoverschrijdende werkzaamheden in Nederland verzekerd zijn omdat u in Nederland woont en tenminste 25% van de gewerkte tijd in Nederland werkt. In de Toelichting en het besluit A2 is echter opgenomen dat de afwisseling frequent moet zijn. Eenmaal jaarlijkse afwisseling is onvoldoende frequent. Bij beleid wordt aangehouden dat de frequentie maandelijks moet zijn. Er is ruimte voor interpretatie, maar niet zoveel dat niet ongeveer aan deze frequentie is voldaan. Ik heb u in mijn eerdere berichten al laten doorschemeren dat dit artikel niet de oplossing voor u bevat. Uw latere toevoeging dat u tijdens de periodes in Italië zo nu en dan naar Nederland terugkomt voor werkzaamheden is mij niet ontgaan. Op dit moment kan ik niet beoordelen of dit uitkomst gaat bieden bij de toetsing op toepasbaarheid van artikel 13.2.
Artikel 12.2 gaat over de situatie dat een zelfstandige zichzelf voor werkzaamheden naar een andere lidstaat detacheert. De frequentie is irrelevant. Het gaat om periodes van minimaal een dag tot maximaal twee jaar van ononderbroken werkzaamheid buiten Nederland. Uw werkpatroon zou daar mooi in passen: u vraagt jaarlijks een A1-verklaring o.g.v. art. 12.2 aan (detacheringsverklaring voor zelfstandigen), en ziedaar – geen instantie in Italië mag u sociale premies in rekening meer brengen voor de periode dat u daar aan de slag bent. Helaas is in artikel 12.2 en alle toelichting daarbij en uitwerking daarvan ook bepaald dat dit alleen mogelijk is als de werkzaamheden die u buiten Nederland verricht van dezelfde aard zijn als de werkzaamheden die u in Nederland verricht. U hebt echter twee zeer ongelijksoortige bezigheden in Nederland en Italië. Wij kunnen u een dergelijke A1-verklaring daarom niet verstrekken. Italië zou deze in uw geval ook niet accepteren.
De conclusie zou zijn dat u in de periodes van werken in Nederland in Nederland bent verzekerd en in de periodes van werken in Italië in Italië. Daarmee hebben we de administratieve rompslomp die men wilde vermijden. Ik kan u niet zeggen of tussen de EU landen nog een norm is gesteld voor wat als onacceptabele rompslomp mag gelden. Een eenmaal jaarlijks gemaakte wisseling van verzekeringsstelsel ligt denk ik op de grens: sommige instanties zullen het accepteren, andere niet.
Wat kunnen we nu doen?
Wij zijn van mening dat het handiger zou zijn als u permanent onder de Nederlandse sociale verzekeringen kon blijven vallen. U meende misschien dat dit geregeld was met de bijschrijving van de bed & breakfast in uw bedrijfsmissie. Maar inkomstenbelasting en sociale premies staan los van elkaar. Mogelijk heeft de belastingdienst hiermee voldaan aan de details van het Nederlands-Italiaanse belastingverdrag; wij weten het niet, u zult dat dáár moeten navragen. Maar ter zake van de sociale premies is daarmee nog niets geregeld, en vandaar misschien de reactie van uw Italiaanse boekhouder en de Italiaanse premieverplichtingen die u zo verbazen.
Gelukkig zijn de mogelijkheden nog niet op! Volgens artikel 16 van de verordening mogen de bevoegde instanties van de lidstaten in uitzonderlijke situaties een overeenkomst sluiten over de verzekeringspositie van een individu. Wij kunnen dus aan de Italiaanse instantie vragen om u voor de periodes van werken in Italië niettemin onder de Nederlandse sociale verzekeringen te houden. Dit lijkt u misschien wat overdreven, maar het is hier dagelijkse kost. In ons verzoek aan de Italiaanse instantie zullen wij aangeven dat het niet in uw belang is om jaarlijks aan de Italiaanse sociale verzekeringen te moeten worden onderworpen, en niet alleen vanwege alle administratieve handelingen die daaraan vastzitten. Ook de opbouw van het ouderdomspensioen is bijvoorbeeld aan de orde. Het grootste deel van de opbouw zit al in Nederland. Het is van belang dat u daarmee verder gaat. Het is ook maar de vraag of u in de loop van de tijd wel voldoende rechten in Italië zult opbouwen om daar later iets aan te hebben.
Om de overeenkomst-procedure te starten hebben wij uiteraard uw aanvraag nodig. Dit kunt u doen met het aanvraagformulier A1/(E)101 voor zelfstandigen en DGA’s, dat u kunt downloaden van onze website: http://www.svb.nl/int/nl/id/direct_regelen/e_101_aanvragen/index.jsp. (Zie bijna onderaan de pagina.)"