• Zoek op auteur

Inhoudstype


Forums

  • Innovatieve nieuwe bedrijfsideeën
    • Innovatieve nieuwe ideeën
    • Intellectueel eigendomsrecht en productbescherming
    • Ondernemen in ICT
    • Ondernemen in Landbouw, Visserij, Life Sciences, Chemische, Milieu- en Energietechnologie
  • Bedrijfsstrategie, ondernemingsplannen en bedrijfsprocessen
    • Ondernemingsplan en businessplanning
    • Commercie en marketing
    • Groei!
    • Operationeel en logistiek
    • Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen [nationaal én internationaal]
    • Wat vinden jullie van mijn...
    • Aansprakelijkheid en risicobeheer
  • Financiering, juridische en fiscale zaken
    • Financiering
    • Contracten en aanverwante onderwerpen
    • Rechtsvormen, vennootschaps- en ondernemingsrecht
    • Arbeidsrecht
    • Fiscale zaken
    • Administratie en verzekeringen
    • KvK, UWV en overige juridische zaken
  • Internationaal ondernemen
    • Internationaal ondernemen
  • ICT & Cyber security
    • ICT, Automatisering en internet
    • Cyber security
  • Leiderschap en (crisis)management
    • Leiderschap en (zelf)management
    • Herrie in de zaak
  • Overheidszaken voor bedrijven
    • De overheid en ondernemers
    • Onderwijs- en universiteitsbeleid
  • Vaste rubrieken
    • ik zoek een ...
    • Columns en octrooiblogs
    • Video's en Webinars
    • Nieuws en artikelen
    • Wedstrijden, beurzen en evenementen
    • MediaBoard
    • Testforum
  • Stamtafel
    • Over Higherlevel.nl
    • Nieuwsflits
    • Bugs en errors?
    • Off Topic

Blogs

Er zijn geen resultaten om weer te geven.


Zoek resultaten in...

Zoek resultaten die het volgende bevatten...


Datum aangemaakt

  • Start

    Einde


Laatst geüpdate

  • Start

    Einde


Filter op aantal...

Registratiedatum

  • Start

    Einde


Groep


Voornaam


Achternaam


Bedrijfs- of organisatienaam


Email


Websiteadres


Plaats

  1. Sleutels naar Succes in het Ondernemen Ik denk dat er al vele boeken geschreven zijn over methoden en invloeden, die bepalend zijn voor het succes van een ondernemerschap. Ik houd er echter van om zaken kort en overzichtelijk in schema’s weer te geven, zodat je de meest belangrijke factoren op een rijtje hebt staan. Ik heb de punten in een logische volgorde geplaatst, maar het is duidelijk dat er onderlinge verbanden zijn en dat daardoor verschillende punten invloed op elkaar zullen hebben. De starter zal het rijtje nagenoeg kunnen afwerken en de doorstarter heeft doorgaans die verbanden al ervaren en kan terug gaan naar de punten, die voor doorstarten van belang zijn. Deze sleutels zijn vanuit mijn ervaringen gevormd en zijn gericht op een technische ondernemer, die dus technische producten in de markt wil zetten. Dit is deel 3. Omwille van de lengte is deze column in 4 delen opgesplitst. Zie ook Deel 1 en Deel 2 Sleutel-5 : Samenwerken [*]Klanten [*]Overheden [*] Belastingdienst [*] Collega-ondernemers Klanten Klanten heb je niet alleen om te beleveren, maar ook om mee samen te werken. Dat samenwerken bestaat er eigenlijk uit, dat je regelmatig overleg pleegt en interesse toont voor zijn problemen. Indien nodig kun je oplossingen aanbieden en bovendien blijf je op de hoogte van progressie en ontwikkelingen. Jouw toekomstige succes is mogelijk afhankelijk van dat van je klanten en als je een steentje kunt bijdragen aan gunstige ontwikkelingen, dan komt dat ook jou ten goede. Natuurlijk kan dit niet in alle gevallen plaatsvinden, maar als het kan moet je het zeker doen. Overheden Vaak krijgen ondernemers ook te maken met regelgeving van de plaatselijke of provinciale overheden. Bijvoorbeeld bij het zoeken naar een grotere werkruimte of voor het verkrijgen van vergunningen. Als ondernemer ben je juist gewend om snel te beslissen en te handelen. De ambtenaren van de overheden zijn dat echter in het geheel niet gewend en dat levert vaak irritaties op. Bovendien komen er vaak kosten op te proppen, waar je echt de proportie en het nut niet van begrijpt. Als ondernemer kun je hier geen potten breken. Je moet je er maar bij neerleggen. Hier ligt al jarenlang een braak terrein, waar veel werk zou moeten worden verricht, om dit soort problemen te voorkomen. Beiden hebben immers profijt van een goed gedijende economie en soepele verwerking van de behoeftes kan al heel wat schelen. Belastingdienst, In principe werk je niet samen met de Belastingdienst, maar volg je de wettelijke verplichtingen op. Als je je daar netjes aan houdt krijg je met deze Dienst geen problemen. Maar de Belastingdienst heeft niet voor niets een telefoondienst voor ondernemers. Blijf niet rondlopen met je vragen, maar communiceer erover. Hier op HL kun je ook aardig wat nuttige informatie vinden over dit onderwerp. Collega-ondernemers Het is heel nuttig om met Collega-ondernemers over ervaringen te praten. Je kunt dan veel ervaringen uitwisselen en kennis overdragen. Vaak gebeurt dat tijdens ontspanning, ofwel het tennis of golf. Er zijn echter op gemeentelijk niveau vaak ook ondernemersgroepen actief. Meestal starters, maar ik vind dat er ook speciaal voor doorstarters groepen georganiseerd zouden moeten worden. Doorstarters hebben weer heel andere behoeften en problemen dan starters. Ook daar kunnen vaak heel simpel oplossingen geboden worden door ervaringen uit te wisselen. Daarnaast kunnen Dienstverleners hun diensten ook op die groep richten. Sleutel-6 : Financiële middelen [*] Klanten [*] Bank [*] Alternatieve middelen [*] Subsidies [*] Algemene Leveringsvoorwaarden Klanten, Als je zonder geld moet starten heb je een probleem. Maar als je een grote opdracht krijgt, kun je ook een probleem krijgen. Voor een grote opdracht moeten vaak evenredig grote inkopen worden gedaan en als je het geld daarvoor niet hebt, heb je ook een probleem. De slogan van veel banken is dat een ondernemer hiermee nooit een probleem mag krijgen. Dat is, vanuit de bank gezien een logische gedachte. Je kunt beter die stelling eerst op jouw situatie projecteren en naar andere oplossingen zoeken. Bij vernieuwende en kostenbesparende projecten, zijn klanten best bereid om je een stukje vooruit te betalen, zodat je daar geen probleem mee krijgt. Vooral het bouwen van machines is kostenintensief. Laat je klant dus 50% vooruit betalen en zorg dat je daarmee in elk geval de materiaalkosten/inkoop afdekt. Je winstdeel komt dan wel bij aflevering. Hiermee loop je ook geen risico, want ook al zou zelfs die klant het loodje leggen, dan heb je toch je kosten afgedekt. Volgens je Algemene Leveringsvoorwaarden blijf je ook eigenaar van zo’n machine, totdat de aankoopsom geheel is betaald. Bank, Een ondernemer is expansief ingesteld. Hij wil altijd meer realiseren. Succesvolle Doorstarters hebben vaak al een goed lopende zaak en willen dan nieuwe grotere projecten aangaan. Daar kunnen gevaren in schuilen. Een eerste succes hoeft nog niet een garantie te zijn voor verder succes. In de meeste gevallen neigt de ondernemer er dan naar om meer risico te durven nemen. Dat kan soms zelfs neigen naar overmoedigheid. Banken hebben daar een perfecte neus voor. Het verlenen van een startkrediet aan een starter gaat vaak veel soepeler dan het verlenen van krediet voor een nieuw groot project. De banken nemen dan ook alle tijd om dit te onderzoeken met rekenmethodes en vraagstelling. Die vraagstelling kan heel vervelend overkomen en dat tekent eigenlijk al een neiging naar overmoedigheid. Nuchter bekeken, is er altijd kans op een zekere “bedrijfsblindheid”, die de ondernemer een veel te rooskleurig beeld geeft. Het is dus heel nuttig dat er op dat moment iemand is die hem een spiegel voor de neus houdt en erdoor prikt. Dat kan echter ook een Collega-ondernemer doen. probeer ervoor te waken dat je in zo’n toestand komt. Je kunt er veel ellende door beleven en je hele “kasteel” kan in duigen vallen. Het kan vooral bedreigend zijn als er slechte adviseurs een rol spelen. Alternatieve middelen, Er bestaan alternatieve methoden/middelen om aan financiële middelen te komen. Er zijn investeerders die minder streng met de beoordeling omgaan en je gemakkelijker aan een financiering helpen. Dat gaat echter altijd met hogere kosten en meer risico gepaard. Maar vaak wordt dit niet door de ondernemer onderkend, omdat hij zijn paradepaardje koste wat kost wil doordrukken. Dit vindt meestal plaats als het project door de bank is afgewezen. Ga er niet mee in zee. Blijf met beide benen op de grond staan, accepteer de “spiegel” en praat met meerdere Collega-ondernemers. Subsidies, Onze nationale overheid en de EU hebben, speciaal voor ondernemers, allerlei subsidiepotten opgericht. De bereikbaarheid van die potten is echter niet gemakkelijk gemaakt. Ondernemers moeten altijd aan voorwaarden voldoen om voor een subsidie in aanmerking te komen. Hier bieden bepaalde dienstverleners hun hulp aan om dat proces te vergemakkelijken. De overheid is er zelfs mee akkoord gegaan dat sommige potten alleen maar bereikbaar zijn als zo’n dienstverlener wordt ingeschakeld. Deze situatie schept verwarring en daar wordt misbruik van gemaakt. Het is een primaire taak van de overheid om hier de verwarring uit de wereld te nemen, door veel duidelijkere regelgeving en procedures. Dat zou meteen ook een leger “meelifters” aan de kant schuiven als het subsidies betreft waar deze normaliter niets te zoeken hebben. Dit alles neemt niet weg dat de technische ondernemer al minstens gebruik moet maken van de wbso. Hij dient daartoe op jaarbasis 500 werkuren aan gericht onderzoeks- en speurwerk te verrichten aan een goedgekeurd project. Als het project reëel is en de aanvraag is geheel duidelijk, wordt het vrij soepel goedgekeurd. Het verloop van het project en de urenverantwoording moet dan netjes in een aparte administratie worden bijgehouden. Ik heb geen ervaring met andere subsidies, maar het is zeker de moeite waard om de betreffende websites van Senter-Novem en de EU te bezoeken en daar te bezien of jouw project in een potje past en aan de voorwaarden kan voldoen. Algemene Leveringsvoorwaarden, Nu zul je vragen, “wat hebben die nou met financiële middelen te maken?” In je Algemene Voorwaarden zijn normaliter ook voorwaarden over financiële gevolgen e.d. opgenomen. Je verlaagt ermee je financiële risico’s en bovendien staat daarin ook hoe de verlichtingen van jezelf t.o.v. je klanten op dat gebied liggen. Erg belangrijk dus om erover te beschikken. Praat erover met Collega-ondernemers en leg ze vast. Je kunt ze officieel deponeren, maar ik heb in de praktijk ervaren dat mijn niet-gedeponeerde A.L. gewoon rechtsgeldig waren.
  2. Dank Ruben, Huidige situatie: Ik heb Mijn BV. Met MijnBV ontwikkel ik producten en doe ik onderzoek. Ik stuur facturen. Ik krijg geen loon. Ik draag geen loonbelasting af. Ik betaal wel belasting. Geheel los van Mijn BV. ben ik in loondienst bij NietMijn BV. Dus: kan ik voor Mijn BV een WBSO aanvragen en krijgen? ik lijk te voldoen aan de voorwaarden. Mbt WBSO hulpbedrijven. Ik heb eerder zonder issues zelfstandig een WBSO aangevraagd en gekregen. Is prima te doen! Het geeft een korting op de loonbelasting. Nu is de situatie anders, ik draag geen loonbelasting af voor Mijn BV. Wordt de subsidie dan toegepast op de omzetbelasting van MijnBV? .
  3. Hallo, Ik heb een webshop die de afgelopen jaren goed gegroeid is. In NL loop ik echter tegen de max aan. De groei begint af te vlakken. Ik wil daarom uitbreiden naar het buitenland. Ik doe al wat in Belgie maar wil verder groeien naar o.a. Frankrijk. Om dit technisch mogelijk te maken moeten de webshop aangepast worden. Dat neemt flinke investeringen met zich me. Ik heb offerte liggen van 50-100k. Grotendeels kan ik dit wel dragen maar uiteindelijk is extern kapitaal ook benodigd. Ik wil wel aankloppen bij een bank maar omdat ik bij KNAB zit kan ik nergens een financiering aanvragen. Op zich begrijpelijk deze tijd. Iemand heeft mij geattendeerd op WBSO. Hier zou mogelijkheden in kunnen zitten voor gedeeltelijk subsidie Ik zei dit echter niet terug in de voorwaarden. Als zelfstandige zonder personeel kan ik geen kosten aftrekken. Weet iemand of hier mogelijkheden voor zijn?
  4. 3 tips om succesvol gebruik te maken van de combinatie WBSO en Innovatiebox Als je innoveert binnen je bedrijf en gebruik wilt maken van de WBSO in combinatie met de Innovatiebox, lees dan eerst deze drie tips door! Afstemming WBSO – Innovatiebox Veel ondernemers zijn bekend met de WBSO en zijn van plan de Innovatiebox aan te vragen. Dat de WBSO het toetsingskader is voor de Innovatiebox is over het algemeen bekend, maar dat het rendement van deze regeling sterk verhoogd kan worden door de WBSO aanvraag hier inhoudelijk op af te stemmen is minder bekend. Om dit voor elkaar te krijgen is het belangrijk dat de adviseur verstand heeft van beide regelingen en dat is meestal niet het geval. De WBSO wordt vaak aangevraagd door een subsidie adviseur en de Innovatiebox door een fiscalist of accountant, die beide relatief weinig van elkaars vakgebied afweten. Hierdoor ontstaat een hiaat aan kennis die het rendement van de Innovatiebox sterk verlaagd. Vraag dus door aan de adviseur hoe de WBSO aanvraag rekening houdt met de toetsingseisen van de Innovatiebox en laat je goed informeren over de extra risico’s die verbonden zijn aan de koppeling van deze regelingen want de eindverantwoordelijkheid en financiële gevolgen ligt te allen tijde bij de ondernemer. Aanvraag Innovatiebox Laat de Innovatiebox aanvragen door een fiscalist met kennis van transfer pricing en AANTOONBARE Innovatiebox ervaring (voor een wortelkanaalbehandeling zoek je ook geen pionierende tandarts). En mijn advies: vraag de Innovatiebox pas aan als de kosten voor aanvraag (= kosten fiscalist) volledig betaald kunnen worden uit het voordeel van het eerste jaar. Reden hiervoor is dat de meeste ondernemers geen zekerheid hebben over winstverwachtingen op een termijn van twee tot drie jaar. Bovendien ben je als ondernemer het voordeel altijd aan het voorfinancieren en hoe korter die periode, des te beter voor je liquiditeit. Administratie Het toetsingskader van de Innovatiebox is de WBSO: wees hier heel goed van bewust! Op welke manier veranderingen in je WBSO gevolgen hebben voor de Innovatiebox na goedkeuring, is (nog) niet bekend. Wat gebeurt er als de WBSO tijdens een controle wordt afgekeurd? Wat betekent dit voor het voordeel dat is toegekend middels de Innovatiebox? En wat als je stopt met de WBSO, maar wel de Innovatiebox toegewezen hebt gekregen? Op dit moment is niet duidelijk wat er dan gaat gebeuren en/of welke financiële correcties zullen worden toegepast, met of zonder boete. Dit kan grote gevolgen hebben voor de liquiditeit van je bedrijf. Zorg dus voor een strakke en sluitende WBSO administratie en laat je vooraf en zolang als je er gebruik van maakt, goed informeren door een adviseur die op de hoogte is van beide regelingen en in staat is strategisch over dit soort zaken te adviseren. Tot slot Subsidies zijn een middel en géén doel op zich! De Nederlandse overheid zet stevig in op de regelingen WBSO, RDA en Innovatiebox waardoor het voor innovatieve bedrijven daadwerkelijk aantrekkelijk wordt om in Nederland te ontwikkelen, maar wees ook bewust van de consequenties voor je organisatie. Je administratieve organisatie moet strak zijn ingericht om veilig en duurzaam gebruik te kunnen maken van deze regelingen, zeker als je de Innovatiebox combineert met de WBSO. De gevolgen bij eventuele correcties en boetes kunnen gigantisch zijn afhankelijk van de liquiditeit van je bedrijf. Doe het dus goed voor de lange termijn OF begin er niet aan, maar geen half werk! Hopelijk geven deze drie tips je wat meer armslag als je in gesprek gaat met een subsidieadviseur & fiscalist. Het belangrijkste is dat een goede selectie op termijn een hoop ellende en teleurstelling kan voorkomen. Want linksom of rechtsom, de eindverantwoordelijke is de ondernemer zelf. Succes met innoveren, Lana Langmuur
  5. Hoi Poffertje, Hier een paar tips voor als je voor het eerst met een adviseur om tafel gaat: Belonging: Vaak wordt er gesproken over no cure - no pay wat betekent dat je als ondernemer alleen hoeft te betalen als de subsidie daadwerkelijk wordt toegekend. Maar als je project niet doorgaat, vertraging oploopt of je programmeur rijdt tegen een boom (laten we hopen van niet, maar het gebeurt) dan ontvang je geen subsidie maar ben je wel je geld kwijt aan de adviseur. Deze out off pocket kosten kunnen flink oplopen, dus maak hier van te voren afspraken over (bijvoorbeeld no cure - no pay obv werkelijk behaald resultaat) of stap over op een andere manier van beloning. Kleine lettertjes: Veel bureaus maken gebruik van contracten obv stilzwijgende verlenging, dus ben je niet tevreden dan kun je niet zomaar weg. Vraag je toch WBSO aan buiten het bureau om, dan ben je vaak verplicht alsnog de afgesproken fee te betalen… Als de visie ontbreekt, regeert de boekhouder: Als je bedrijf nog niet zo lang bestaat, dan zal het geld nog niet met kruiwagens naar binnen rollen, maar als je over een tijd meer geld gaat overhouden zijn er interessante regelingen waar je gebruik van kunt maken (bijvoorbeeld RDA en Innovatiebox). Belangrijk is wel dat je de regeling die hiervoor als toetsingskader geldt (WBSO), daar nu al op wordt afgestemd. Maar dat vergt een meer strategische opmaak van je WBSO aanvraag. Vraag hiernaar bij je adviseur, dit levert je op termijn veel op! Ook zijn er tips om het rendement van de WBSO te verhogen (dus niet door extra uren te schrijven!), maar ook dat vraagt inhoudelijk meer kennis van organisatiestructuren etc, vraag je adviseur hoe je hier het beste mee om kan gaan, want dit verschilt per bedrijf. Hopelijk heb je hier wat aan en als je inhoudelijk meer wilt weten dan zie ik je reactie vanzelf tegemoet. Succes, Lana Langmuur
  6. Je kunt wel wat extra financiële ruimte voor je onderneming gebruiken? Naast eigen geld en externe financiering, zijn er subsidies en overheidsregelingen waarmee je geld kunt besparen. Doe er je voordeel mee en ontdek of ze binnen jouw onderneming van pas komen. Zie voor een overzicht Betaal minder belasting via aftrekposten (kvk.nl) De volgende regelingen worden het meest gebruikt: Let op: voor de fiscale regelingen moet je bij de Belastingdienst wel aangemerkt zijn als ondernemer. Lees: wanneer ben je ondernemer voor de Belastingdienst >>> Startersaftrek Dit is de belangrijkste aftrekpost voor startende ondernemers. Je kunt de startersaftrek maximaal 3 keer toepassen in de eerste 5 jaar na de start van je onderneming. Dit doe je bij je jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting (IB). Lees meer over startersaftrek op Ondernemersplein >>> Aanloopkosten aftrekken De kosten die je hebt gemaakt om je voor te bereiden op ondernemerschap mag je meenemen bij je eerste belastingaangifte. Het gaat bijvoorbeeld om kosten voor de oprichting van je bv of eenmanszaak, de aankoop van werkmiddelen zoals een laptop, of het laten uitvoeren van een marktonderzoek. Je moet deze startkosten of aanloopkosten wel aan kunnen tonen. Bewaar je facturen dus goed en houd een administratie bij waaruit blijkt welke kosten je precies hebt maakt. Lees meer over aanloopkosten aftrekken >>> Ondernemersaftrek Met de verschillende onderdelen van de Ondernemersaftrek betaal je minder inkomstenbelasting. Afhankelijk van jouw specifieke situatie kun je een of meer onderdelen toepassen. De Ondernemersaftrek bestaat uit Zelfstandigenaftrek, Startersaftrek (verhoging zelfstandigenaftrek voor starters), WBSO (Wet Speur en Ontwikkelingswerk voor Innovatie), Meewerkaftrek, Stakingsaftrek en Stakingslijfrenteaftrek. Lees meer over minder belasting betalen via aftrekposten >>> Mkb-winstvrijstelling Met de mkb-winstvrijstelling mag je 14% van je winst aftrekken in je aangifte inkomstenbelasting. Voordat je dit doet, moet je eerst je winst verminderen met de Ondernemersaftrek. De vrijstelling geldt ook voor zzp'ers. Lees meer mkb-winstvrijstelling >>> Investeringsaftrek Investeer je in bedrijfsmiddelen? Trek dan via de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) een bedrag van de winst af in je aangifte inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting. De hoogte hangt af van het geïnvesteerde bedrag. Je moet in ieder geval per bedrijfsmiddel minimaal 450 euro en totaal minimaal 2.300 euro investeren in een kalenderjaar. Lees meer over kleinschaligheidsinvesteringsaftrek >>> Borgstelling MKB-kredieten Als ondernemer kun je een borgstelling krijgen voor een gedeelte van je krediet. Met die borgstelling kun je bij een bank en een aantal andere financiers (bijvoorbeeld Qredits) meer lenen dan op basis van je onderpand. Financiers kunnen bij de overheid een beroep doen op de regeling. De regeling is zowel voor starters als langer gevestigde ondernemers. Lees meer over borgstelling MKB-kredieten >>> Uitkeringen voor zelfstandigen Voor een aantal situaties zijn er uitkeringen voor ondernemers. Bij tijdelijke financiële problemen is er de BBZ (Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen). Naast een uitkering biedt de BBZ ook krediet voor starters en langer gevestigde ondernemers. Bij zwangerschap kun je gebruikmaken van de uitkering Zelfstandig en Zwanger via het UWV. Voor oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte ondernemers is er de IOAZ (Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen). Lees meer over uitkeringen >>> Zie ook meer informatie over : Subsidies en regelingen Tips bij aanvragen subsidie 10 manieren waarop je bij de overheid aanklopt voor financiering van startup of scaleup Alternatieve financieringsvormen
  7. result_stream_cta_title

    result_stream_cta_line_1

    result_stream_cta_line_2

  8. Niet correct ... Zowel ondernemingen voor de vennootschapsbelasting als ook ondernemers voor de inkomstenbelasting die de WBSO-subsidie aanvragen, kunnen de RDA-subsidie aanvragen. Andersom gaat echter niet. Als er geen gebruik wordt gemaakt van de WBSO-subsidieregeling, dan kan er ook geen RDA-subsidie worden aangevraagd. Overigens is per 1 januari 2016 is de RDA-subsidieregeling met de WBSO-subsidieregeling samengevoegd. Dat scheelt weer extra papierwerk. Voor meer informatie: Publicaties WBSO. Met de vriendelijke groeten van Nedzhibe
  9. Ik ben helemaal niet goed thuis in business zaken.. Ik werk al ruim 10 jaar voor een bedrijf als productontwikkelaar. Ik heb wat nieuwe interessante ideeën, waarbij ik onlangs heb besloten voor mezelf te gaan beginnen. Ik moet hiervoor 3 jaar S&O onderzoek gaan doen, voordat er überhaupt geld verdient wordt. Een familielid wil het hele project financieren. Dit familielid wil verder geen zeggenschap, zodra het bedrijf inkomsten gaat generen is het de bedoeling dat ik het koop. E.e.a. wordt eerdaags op papier gezet. Ik heb echter geen idee hoe ik dit moet gaan vormgeven. Het plan is nu dat mijn vrouw en ik in dienst van de bv van het familielid komen. Mijn vraag: Is dit ook het interessantst voor de aanvraag van wbso subsidie? BVD! [aanpassing: titel]
  10. Beste ondernemer, In het woud van subsidies en belastingvoordelen is het soms lastig om te inventariseren waar u recht op als organisatie recht op heeft. Ondanks dat de voorwaarden omtrent subsidieregelingen duidelijk zijn omschreven door Agentschap.nl, blijven subsidiemogelijkheden context afhankelijk en daarom is een terdege inventarisatie door een specialist aan te raden. Daarnaast kan een erkende subsidiespecialist u volledig ontzorgen in het aanvraagtraject, zodat u zich ten volle kunt richten op uw kernactiviteiten en verzekerd bent van een correcte aanvraag. Om u vast op weg te helpen worden hieronder drie subsidies die uw activiteiten/toekomstplannen de nodige financiële ‘boost’ kunnen geven. Uiteraard zijn er veel meer regelingen. Of het gaat om kosten voor (oudere) werknemers, schoner produceren, kennisoverdracht, technische of sociale innovaties en wellicht de stap naar het buitenland, vergeet niet om telkens na te gaan welke specifieke stimuleringsinstrumenten er gelden. WBSO-subsidie (Loonkosten & Premiekorting) Het doel van de WBSO-regeling is de stimulering van kennisvermeerdering binnen het Nederlandse bedrijfsleven t.b.v. productontwikkeling. De WBSO is feitelijk een fiscale lastenverlichting voor het inrichten van speur- en ontwikkelingswerk (S&O) door eigen personeel dat in Nederland wordt verloond. Deze subsidie geldt voor alle ondernemingen die afdrachtplichtig zijn van Loonbelasting of Inkomsten Belasting (zelfstandig ondernemers). Subsidie kan worden verkregen voor de ontwikkeling van een voor de aanvrager technisch nieuw fysiek product, productieproces of technisch nieuwe programmatuur. Ook analyse van de technische haalbaarheid van een eigen ontwikkeling is subsidiabel. Een WBSO-beschikking geeft recht op een vermindering van de af te dragen loonbelasting/premie volksverzekeringen. Deze vermindering bedraagt voor 2011 50% van de aan een project toerekenbare loonsom tot € 220.000. Daarboven geldt een afdekkingspercentage van 18%. Voor zelfstandige ondernemers kent de WBSO een zogenaamde verhoging van de zelfstandigenaftrek. Deze aftrek bedroeg in 2010 € 12.031,- of € 18.048,-. Voor 2011 worden deze bedragen verhoogd volgens een indexatie. Om in aanmerking te komen dient een zelfstandige in 2011 ten minste 500 uur te besteden aan subsidiabele werkzaamheden. Door op deze link te klikken kunt u een korte WBSO-test doorlopen en direct zien of uw ontwikkelingen in aanmerking komen voor de WBSO-subsidie. Energie-investeringsaftrek (EIA) De Energie-investeringsaftrek (EIA) is bedoeld om energiebesparing en de inzet van duurzame energie door ondernemingen te stimuleren, middels een extra belastingaftrek. Het gaat om een aftrek ter hoogte van 44% van het geïnvesteerde bedrag. Het bedrag aan toerekenbare investeringen moet minimaal € 2.200, - en mag maximaal € 15.000, - bedragen per kalenderjaar. Subsidiabel binnen EIA zijn niet eerder gebruikte bedrijfsmiddelen, die voldoen aan de voorwaarden zoals opgenomen in de Energielijst. U kunt deze Energielijst bekijken via de volgende link www.senternovem.nl/eia. Het betreft generiek omschreven bedrijfsmiddelen die voldoen aan een bepaalde energiebesparingnorm. Daarnaast kent het EIA het energieadvies. Energieadviezen die verband houden met de investering mogen worden meegenomen indien zijn aan bepaalde voorwaarden voldoen. Prepare2start (Subsidie voor starter op de buitenlandse markt) Subsidie kan worden verkregen door een ondernemer die wil gaan exporteren naar een land waar hij nog niet of slechts in beperkte mate actief is. Samen met een adviseur internationale handel van een Kamer van Koophandel, Syntens of een deelnemende ondernemersorganisatie wordt een zogenaamd internationaliseringsplan opgesteld, gericht op mogelijkheden van inkoop, productie, samenwerking en verkoop op internationale markten. De kosten van het advies en de begeleiding van de adviseur bij het opstellen en uitvoeren van het plan komen voor rekening van EVD. Het plan wordt beoordeeld door de EVD. De bijdrage is 50% van de gemaakte kosten tot maximaal € 11.500, -. Het internationaliseringsplan moet binnen 18 maanden na de subsidieverlening worden uitgevoerd. Kosten voortvloeiend uit verplichtingen die voor de indiening van de aanvraag zijn aangegaan, komen niet voor subsidie in aanmerking.
  11. Nou meisje, ik ben het meestal wel met je eens, maar ik plaats nu een nuance. Ik vind persoonlijk dat de wbso een goede stimulering geeft aan kleinere bedrijven, om toch tot onderzoek naar vernieuwing te komen. Het enige dat je moet doen is een aanvraag indienen, wat vragen beantwoorden en een goede administratie van de projecten bijhouden waarin je de 500 werkuren verantwoord die je aan dat project besteedt. Speuren, ontwerpen en tekenen en tot een eindconcept komen dat je wat oplevert. Ik weet dat er andere subsidie-regelingen zijn, die veel moeizamer worden verstrekt. Dat is moeilijk enerzijds voor de aanvragers, maar anderzijds moet er ook fraude voorkomen worden.
  12. ik help veel startende bedrijven met subsidies. Wat ik, en andere subsidie adviseurs doen, is eerst een gesprek houden om er achter te komen wat de projecten/bedrijven precies doen en willen gaan doen. Vervolgens krijg je een "subsidie scan", dat komt er op neer dat alle mogelijk passende subsidies worden bekeken, en er een (als het goed) is, een lijst met mogelijkheden. De truc is inderdaad om de aanvragen in de "juiste taal" aan te vragen. Voor ICT subsidies heb je een ander vocabulaire nodig, dan voor sociale subsidies. Daarnaast kunnen adviseurs al het papierwerk uit handen nemen, daar hebben veel ondernemers namelijk een enorme hekel aan. Voor technische ontwikkeling van sites kan je WBSO aanvragen. Dat is geen echte subsidie, maar een regeling om minder belasting te betalen. Je krijgt dus geen geld, maar je betaald alleen minder. Als je een webwinkel begint zonder technische nieuwheden, dan is landelijke subsidie erg moeilijk. Het kan zijn dat je binnen provinciale of gemeentelijke regelingen past. Voor het kinderdagverblijf is even de vraag of je de subsidie bij de gemeente of bij overheid moet aanvragen, weet je dat?
  13. In een oudere WBSO-thread zegt NilsR: > na bellen met SenterNovem bleek dat als volgt te kunnen in onze situatie: > Als: > - de directieleden hebben ieder een eigen holding BV > - de directieleden krijgen hun uren voor de Werk BV uitgekeerd via een management fee aan de persoonlijke holding BV > (staan dus niet op de loonlijst van de Werk BV, wel op loonlijst van de persoonlijke holding) > - het werk binnen de Werk BV valt onder de Speur&Ontwikkeling regeling > dan kan ieder directielid vanuit zijn eigen holding een verzoek tot WBSO subsidie indienen. > Klinkt goed, toch? Iemand ervaring met deze constructie? Dat was toen voor velen een verrassing en in ieder geval was er toen nog weinig ervaring mee. Gelet op mijn eerdere bericht snappen jullie vast dat dit voor mij nu actueel is geworden en dat ik hier even dieper op wil ingaan: Begrijp ik het goed: - dat de persoonlijke holding bv een extra WBSO-aanvraag moet doen en dan dus met dezelfde projectomschrijving als de werkmij ? - dat het directielid (CTO-functionaris waarschijnlijk) dan de uren moet registreren in de werkmij ? Enfin... is er hier reeds ervaring hieromtrent (en ja een pm mag natuurlijk ook ;-)
  14. Even uit mijn hoofd, zal het vanavond nog even nazoeken: - WBSO subsidie is een bedrag dat je in mindering mag brengen. Geen percentage van de totale loonbelasting o.i.d. - Dat bedrag wordt bepaald door een deel van de uren die je aan een ingediend project besteedt te subsidieren - Het bedrag wordt bepaald door (uren werknemer A * uurloon A) + (uren werknemer B * uurloon B) etc x het subsidiepercentage (volgens mij 40%). - Hieruit volgt een bedrag en dat mag je in mindering brengen. - Om de boel eenvoudiger te maken kun je kiezen voor een door Senter Novem vastgesteld algemeen uurloon, maar volgens mij kun je in je aanvraag al aangeven dat je te maken hebt met hogere of lagere uurlonen en die gebruiken als grondslag. En je moet natuurlijk de 'jongens die daadwerkelijk aan een project werken' de uren laten schrijven, niet de dure jongens terwijl de goedkope het werk doen.. :) Edit: Uit m'n hoofd iets doen is niet goed blijkt alweer. Voor correcte antwoorden zie hieronder. Excuus
  15. Volgens mij ben je een BV dus is het aanvragen van een WBSO subsidie niet zo moeilijk denk ik. Zoek hier maar eens op WBSO of kijk op de site van SenterNovem Frans
  16. Ik heb dit jaar, als software development zzp'er, voor het eerst WBSO subsidie aangevraagd en de aanvraag is gehonoreerd. Ik combineer betaald werk voor derden met een stuk eigen R&D werk (inderdaad ca 500 uur per jaar). Het betaalde werk levert mij tot nu toe genoeg op om in mijn R&D project ook echt de dingen te doen die ik interessant vind en waar ik in geloof, en dat geeft veel voldoening. De WBSO aftrek is dan een prettig steuntje in de rug. Dus eenmanszaken en subsidies gaan wat mij betreft prima samen!
  17. Beste Joop. Ik lees je stuk met interesse. Vooral omdat ik zelf ook een technische eenlinger ben. Ik ben jaren geleden ook al eens bezig geweest om op de een of andere manier subsidie of ondersteuning te krijgen, maar dat bleek toen ook nagenoeg onmogelijk in de toenmalige situatie. Alles hangt idd af van je persoonlijke situatie en van het project. Ik ben het met je eens dat het ook een tweeslachtig gevoel opwekt. Je weet dat grote bedrijven (en vergeet de overheidsinstellingen niet) iemand in dienst hebben die er een dagtaak aan heeft om uit te zoeken van welke subsidieregelingen gebruik kan worden gemaakt. De aanvragen zijn dan al een standaardprocedure geworden en zo blijft dat aan het rollen. Op die manier weet ook de centrale overheid hoeveel subsidiegelden zijn ingezet en of de doelstellingen zijn gehaald. Dat wekt bij eenmanszaken enige wrevel op, omdat wij idd dagelijks al onze handen vol hebben om de kost te verdienen. Dan ligt het aan je persoonlijke situatie af, of je voor subsidie in aanmerking kunt komen. Aan de andere kant kun je de overheid niet kwalijk nemen dat er regels zijn opgesteld om te voorkomen dat het weggeefpotjes worden. Dat zou immers nog veel meer wrevel opwekken. Inmiddels heb ik vorig jaar gebruik kunnen maken van de WBSO, omdat ik mijn eigen situatie drastisch heb veranderd. Ik ben mijn eenmanszaak gaan omzetten van zelfproducerend naar gebruikmaking van externe arbeidskrachten. De productie kon en kan niet meer alleen door mijn twee handen worden verricht en dus kwamen die handen vrij om nieuwe dingen te gaan doen, die noodzakelijk zijn om door te groeien. Ik denk dat alleen eenpitters, die hun productiewerk kunnen uitbesteden, de mogelijkheid hebben om aan de 500-urennorm van de WBSO te voldoen. Ik denk ook dat als je eenmaal in de WBSO-regeling zit, je ook van andere subsidievormen gebruik kunt maken. Maar dan mogen die niet mer elkaar in conflict komen. Mijn advies aan jou is dus duidelijk. Leg je erbij neer dat je niet alles alleen kunt. Maak eens een groepenoverzicht van je werk en kijk eens welke clusters je door anderen uit kunt laten voeren. Daardoor krijg je tijd voor nieuwe dingen. Ik weet dat het een proces is dat jaren kan duren en dat juist de overgangsperiode de meeste frictie oplevert. Maar uiteindelijk zul je jezelf moeten gaan "managen" en zul je ervaren dat je weer tot veel meer in staat bent.
  18. Omdat de subsidies er zijn om ondernemers te helpen en niet om ze een worst voor te houden, lijkt het mij een goede zaak als er rekening gehouden wordt met kleine bedrijven die in hetzelfde schuitje zitten als ik. Mijn naam is Joop de Kock en mijn bedrijf heet Dutch Aero Technics. Mijn bedrijf is opgericht om nieuwe hoogwaardige technologieën te implanteren in het bedrijfsleven om zo landelijk de wereldconcurentie het hoofd te kunnen bieden. Het agentschap SenterNovem is een orgaan dat dezelfde idealen nastreeft en voert een flink aantal subsidies uit om het de innovatieve bedrijven en technostarters een stukje makkelijker te maken. Uit mijn onderzoek blijkt dat mijn bedrijf voor geen enkele van deze subsidies in aanmerking komt. Verderop in dit schrijven zal ik uiteen zetten wat de blokkades zijn die mijn bedrijf in de weg staan. Om te kunnen begrijpen in welke situatie mijn bedrijf verkeert, zal ik in het kort uitleggen wat onze doelstelling is en de omvang van mijn bedrijf. Op basis van mijn eigen uitvinding heb ik mijn bedrijfje (eenmanszaak) opgericht. Het gaat hier om een reeds geoctrooieerde techniek die het mogelijk maakt om met auto’s, boten, motoren en treinen een klein stukje boven de weg of bijvoorbeeld het water te kunnen vliegen wat uiteindelijk zuiniger zal zijn. De status is in een pril stadium. Ik beschik over tekeningen en modellen, maar om aanzien te vergaren bij het bedrijfsleven is het van groot belang dat ik over o.a. een prototype beschik. Het is geen schande en eerder logisch dat ik niet over de financiële middelen beschik om dit te verwezenlijken. Wat betekent dat een samenwerking met een groot bedrijf noodzakelijk is. Met name HTAS zou hier een uitkomst kunnen bieden, maar uit de gegevens van SenterNovem maak ik op dat ik eerst een grote partij moet vinden en dan eventueel kans maak op de regeling, wat jammer is. Het is logischer als ik aanklop bij een groot bedrijf met mijn technologie en de subsidie op zak. Dan is de kans op samenwerking veel groter. Maar het komt er op neer dat ik eerst de partij moet vinden en dan pas de subsidie kan aanvragen. Dit is een beetje de omgekeerde wereld. Tevens is subsidie wellicht niet nodig als ik een groot bedrijf achter me kan scharen. Dan lijkt het meer op een paraplu na de regen. Mijn strekking is dan ook dat htas (de subsidieregeling, red.) in de praktijk niet (of bijna niet) benut kan worden door een bedrijf met de omvang van het mijne. Voor wat betreft een BBMKB krediet geldt dat ik een innovatief bedrijf heb en word ik om die reden doorgeleid naar een innovatiekrediet. Een innovatie krediet is voor mij niet geschikt omdat ik hiervoor een eigen financiële inbreng moet hebben. Wat voor de meeste starters onmogelijk is. Dan is er nog de WBSO, een fiscale regeling. Uit navraag blijkt dat ik hier gebruik van kan maken als ik minimaal 500 uren in SO (Speur- en Ontwikkelingswerk) steek. Dan kan ik een bedrag van de belasting aftrekken. Maar als ik 500 uren in S en O steek, verdient mijn bedrijf verder niets. Dus valt er ook niets af te trekken. Ik hoop dat ik niet alle vormen van subsidie onder ogen heb gezien en dat er een is die bij me past. Maar ik vrees het ergste. Omdat de subsidies er zijn om ondernemers te helpen en niet om ze een worst voor te houden, lijkt het mij een goede zaak als er rekening gehouden wordt met kleine bedrijven die in hetzelfde schuitje zitten als ik. Het begint met pionieren en dan is het bijna vanzelfsprekend dat er in het begin geen gereedschap (lees geld) is om jonge innovatieve bedrijven aan te jagen. Ik heb de indruk dat de bedoelingen van Economische Zaken goed zijn en vertrouw erop dat ze deze problemen erkent, teneinde wel een maatpaksubsidie te ontwikkelen die bij deze o zo belangrijke grote groep past. Wat is dan mijn opinie zul je denken? Op de manier zoals ik tegen subsidies aankijk, zijn deze bedoeld als steuntje in de rug. Maar het is niet inzetbaar voor mkb'ers die met een geoctrooieerde innovatie een bedrij willen starten! Ben ik de enige die er zo over denkt? Of zijn er wél subsidies waarmee je zonder te hoeven sleutelen aan je ondernemersplan gewoon je eigen koers kan varen! Joop de Kock P.S.: Uiteraard blijft over het lobbyen bij informals. Natuurlijk moet elk bedrijf zelf zien hoe ze aan kapitaal komen. Maar geldverstrekking van die kant, is van een hele andere strekking dan subsidies.
  19. Wordt de WBSO-subsidie niet interessant als je vanuit een BV gaat werken? Dan geldt de uren-ondergrens niet maar krijg je voor elk uur subsidie. Uiteraard kost een aanvraag indienen ook tijd. Je moet afwegen of het dan nog interessant is als het aantal uren klein is.
  20. Zo'n maatschappelijke discussie is natuurlijk heel leuk en aardig, maar het gaat hier om jouw praktische vraag. Moet je meewerken aan frauduleus handelen of niet. Volgens mij voel je al aan je water wat juist is. Dat grijze gebied wat je schetst heeft weinig met de huidige regels te maken. Die zijn duidelijk. Je kunt de subsidie niet achteraf aanvragen en daarbij kan ik me vaag herinneren dat de WBSO niet bedoeld is voor productontwikkeling. Kortom: ik zou niet meewerken wanneer iemand vraagt om valse facturen. Die regels en criteria zijn er niet voor niets. Uiteindelijk gaat het om gemeenschapsgeld en dus ook om de belastingcenten die ik en jij zelf betalen.
  21. Ik doe mijn wbso-aanvragen ook altijd zelf en ik meen dat er ergens een vraag tussen staat dat je moet aangeven of er voor het in te dienen project al een subsidie is verstrekt……. Pas ermee op dat je niet achteraf wordt afgestraft.
  22. Als er reeds subsidie op een project is verleend en de subsidie is verleend op basis van hetgeen er is verwezenlijkt, kun je op hetzelfde project geen wbso meer aanvragen. wbso kun je aanvragen direct bij de start van een project. Alleen als er aanvullende onderzoeken kunnen worden ingebracht, dan kan de wbso worden aangevraagd. Maar dan komt meteen de vraag op waarom die aanvullingen niet eerder in de subsidieaanvraag zijn ingebracht, waarmee het bedrag misschien nog gunstiger had kunnen uitpakken.
  23. Ik heb op dit forum al vele topics over doorgelezen op dit forum, maar kom toch nog niet helemaal uit tot een bevredigend antwoord. Met 6 man zijn wij momenteel bezig een BV op te zetten (aandelen redelijk gelijk verdeeld, tussen de 15% en 25% per aandeelhouder), waarbij elk van ons ook direct een eigen Holding BV (100% van de persoon erachter) er tussen heeft. Wij hebben met aanbesteding 21.000,00 aan subsidie te pakken voor 5 maanden (november 2013 t/m maart 2014), welke wij graag als salaris zouden uitbetalen aangezien wij de afgelopen tijd al ontzettend veel 'gratis' uren in de ontwikkeling van ons product hebben gestoken. Wij staat nu voor het vraagstuk management fee of salaris. De trend die ik hier op het forum lees komt uit op een voorkeur voor Management Fee. Echter, (een deel van) onze werkzaamheden zou in aanmerking komen voor de WBSO regeling. Adviezen hierover zijn niet eenduidig. Onze overwegingen / observaties: * WBSO kan in beide gevallen, maar met management fee zal er 6 maal een WBSO aanvraag gedaan moeten worden, tov 1 x voor op de loonlijst * management fee zou mogelijk fiscaal aantrekkelijker zijn indien wij een deel hiervan kunnen gebruiken voor kantoorbenodigdheden (bv een nieuwe laptop), wat in verband met de aanbesteding niet kan binnen de werkmij * salaris vanuit werkmij geeft minder kosten qua salarisadministratie * WBSO aanvragen vergt redelijk wat inzet, is dat het uberhaubt waard voor het relatief kleine bedrag waar we dit over kunnen aanvragen? * WBSO kan pas met ingang van 2014, mogelijk kunnen wij betalingen opschorten tot die tijd en in 3 maanden geconcentreerd uitbetalen Laatste vraag: is het in deze situatie mogelijk om een (of meerdere) van de aandeelhouders middels een management fee te betalen en de overige aandeelhouders op de loonlijst van de werkmij te zetten? Advies in deze kwestie wordt zeer op prijs gesteld! [titel verduidelijkt - mod]
  24. Kan iemand mij vertellen hoe het zit als er een BV en meerdere ZZP'ers aan een project werken waarvoor subsidie aangevraagd wordt? De BV is de investeerder en besteden het werk eigenlijk uit aan de ZZP'ers. Moet een ieder (BV/ZZP'ers) zelf een aanvraag indienen voor het project, kan dat alleen over de eigen werkzaamheden of kunnen we ook 1 aanvraag indienen uit naam van alle betrokken partijen? Het is nu zo dat de ZZP'ers voor eigen werkzaamheden de WBSO hebben aangevraagd en wij als BV voor een heel minimaal aantal uren de WBSO kunnen aanvragen omdat we het werk zelf hebben uitbesteed. Dat betekent dus dat de ZZP'ers eigenlijk dubbel beloond worden, en uurtarief + WBSO en een investering van nul doen. Kan iemand mij vertellen hoe dit te voorkomen?
  25. Hallo allemaal, Ik heb voor een klant een bepaald product ontwikkeld. De oorspronkelijke afspraak was dat de prijs van de ontwikkeling zou worden verdisconteerd in de productprijs. Ik blijf dan volledig eigenaar van het ontwerp. Nu wil deze klant toch het volledig gebruiksrecht van het ontwerp kopen. Ik heb een offerte uitgebracht en het gaat om ca 20000 euro. Om de kosten draaglijker te maken wil de klant een subsidie voor ontwikkelingen (iets vergelijkbaar met WBSO) aanvragen. Vanwege het vernieuwende karakter voor zijn bedrijf komt deze ontwikkeling in principe wel in aanmerking, maar het is een obstakel dat de ontwikkeling al gedaan is. De formele weg is: - aanvragen - toegewezen krijgen - ontwikkeling uitvoeren met voorgangsrapportages - uitbetaling subsidie. De klant vraagt mij nu om in delen te factureren en rapporten uit te brengen over werk wat eigenlijk al volledig afgerond is. Ik zit hiermee een beetje in mijn maag. Voor mijn gevoel hangt dit tegen fraude aan. Gezien het vernieuwende van de ontwikkeling zou hij wel recht hebben op een dergelijke subsidie, maar vanwege de timing van de gebeurtenissen kun je nu stellen dat hij een kant en klaar product aanschaft. Moreel gezien heb ik geen bezwaar omdat ik denk dat hij naar de geest wel recht zou hebben op de subsidie. Hij moet immers nog steeds flink in de portemonnee, en lang wachten voordat het eruit komt. Maar naar de letter lijkt het mij niet correct. Ik wil mijn klant niet teleurstellen, maar ik wil hierdoor zelf niet in de problemen komen. In principe is het in de eerste plaats zijn verantwoording hoe hij hiermee omgaat. Ik zou niet rechtstreeks bij de aanvraag betrokken worden. Maar ik wil natuurlijk hierdoor niet in de problemen komen. Doordat ik nu weet hoe de vork in de steel zit ga ik ervan uit dat ik medeplichtig zou zijn. Wat denken jullie hiervan?
  26. Dat kan technisch gezien amper anders zonder handwerk oid te introduceren. Je zoekt namelijk ook wel op heel algemene begrippen, die heel veel aan de orde komen, zonder enige contact te bieden. Zoek je bijvoorbeeld op de drie termen WBSO subsidie aanvragen dan vindje veel gerichtere resultaten (verfijnen kan dus wel, hoezo dacht je dat dat niet kon eigenlijk?). Goed zoeken is sowieso iets wat voor veel mensen erg lastig is...
×
×
  • Nieuwe aanmaken...

Cookies op HigherLevel.nl

We hebben cookies geplaatst op je toestel om deze website voor jou beter te kunnen maken. Je kunt de cookie instellingen aanpassen, anders gaan we er van uit dat het goed is om verder te gaan.