Economies of Scale versus Economies of Skills

[TwaBla]

Als ik op vakantie ga en een middelgrote stad bezoek, struikel ik elke keer over opvallende winkels waar iemand een prachtig product maakt in een prachtige verpakking dat met prachtige marketing aan de man gebracht wordt. Voorbeelden zijn Xocoa in Barcelona (zie afbeelding), Gourmet Garage in New York of Bill's in Lewes (om ook een klein stadje te noemen). Typisch is dat daar niet alleen een artisan hele lekkere dingen verkoopt, maar daarvoor een vorm kiest die vroeger alleen voorbehouden was aan grotere fabrikanten. Het zijn doorgaans producten die je op het dure schap in de supermarkt zou vinden.

 

Volgens mij is dat een fenomeen dat groeit. Maar ik heb slechts deels een verklaring voor. Een beetje vakman kan met wat deskundige hulp een unieke winkel opzetten met unieke producten (gemaakt e/o ingekocht) in een unieke omgeving. Maar om een heel assortiment voorverpakte producten samen te stellen dat zo een schaaltje groter verkocht kan worden, is een heel andere kwestie. Ik vermoed dat het met de schaal van faciliterende diensten te maken heeft. Allerlei marketingtechnieken die vroeger alleen voor grotere bedrijven beschikbaar waren, zijn nu ook voor kleinere ondernemers toegankelijk. Het concurrentievoordeel van schaalgrootte neemt af.

 

Maar er is meer aan de hand. Ook op het niveau van distributie is sprake van afnemend schaalvoordeel. Onder invloed van lean production, just-in-time systemen en de long-tail van het internet zijn er steeds meer distributiediensten voor kleinschalige verspreiding, zelfs tot op het niveau van de individuele klant. In productie zijn (mede door uitbesteding van de grote merken) zelfstandige contract manufacturers ontstaan die steeds beter in staat zijn om kleine batches voort te brengen. Bij de grote televisiefabrieken in Turkije (waar vrijwel alle grote merken hun productie uitbesteden) kun je nu partijen van ca honderd stuks bestellen met je eigen label op de voorkant. En dat is niet perse verouderde technologie.

 

De optelsom suggereert dat we naar een andere verhouding tussen grote en kleine ondernemingen bewegen. Groot is nog steeds nodig, want kleine ondernemingen kunnen niet genoeg investeren in de ontwikkeling van fundamentele vernieuwingen. Maar er ontstaan steeds meer mogelijkheden voor middelgrote en zelfs kleine ondernemingen om op hoogwaardig niveau te concurreren met de inzet van vrijwel alle marketing-pees: product, prijs, plaats en promotie. Maar dan moet je wel ondernemers hebben met kennis van zaken, ondernemers met skills. Gevolg zou zijn dat er meer diversiteit in het aanbod komt, en dus meer keuze in de winkel.

 

Wat nemen andere ondernemerts waar, en wat is jullie ervaring?