Een kijkje in de keuken, wat vertel ik? (Edward Lich)

Ondernemen begint met een idee. Of het nu gaat om een innovatieve product dan wel dienst, een gat in de markt of slecht om een nieuw concept met unique selling points, iedere ondernemer begint vanuit de gedachte dat zijn product of dienst iets toevoegt aan de markt en daar een zekere behoefte aan bestaat.

Een goed idee heeft iedereen wel eens. De allesomvattende vraag hoe dat idee tot een succes te maken kost doorgaans aanzienlijk meer hoofdbrekens. Bij het schrijven van een businessplan wordt vaak pijnlijk duidelijk dat de betrokkene niet in staat is om zijn idee zelfstandig uit te werken dan wel voor de uitvoering daarvan is aangewezen op derden.

Voor realisatie van een idee is veelal kapitaal nodig, maar ook ondersteuning van derden door middel van kennis, research en development, toeleveranciers, logistieke dienstverleners, de positie van conculegaes e.d. kunnen de volledig zelfstandige uitvoering van een plan lelijk in de weg staan.

Geheel zelfstandig een idee tot uitvoering brengen is praktisch onmogelijk. Het delen van een idee met derden zal vroeg of laat noodzakelijk zijn om tot realisatie te komen. Op dit punt zijn er twee soort mensen. Diegene die geheel onverschrokken hun ziel en zaligheid bloot leggen aan een ieder die daar ook maar interesse in heeft en de ondernemer die slapeloze nachten heeft voorafgaand aan een gesprek met een mogelijke partner. Toegegeven het is wat gechargeerd, maar het aantal mensen die hierin een goede balans weet te vinden is toch beperkt.

Wat vertel ik wel en wat niet, aan een mogelijke partner? Dit is een vraag die toch steeds weer boeit. De aard van de relatie, naam van de partij in de markt, vorm en inhoud van partnership, afbreukrisico en tal van andere elementen spelen een rol in de afweging tot op welke hoogte de potentiële partner ‘inside information’ ontvangt. In alle gevallen blijft het een persoonlijke afweging en wordt de zoekende partij voortdurend heen en weer geslingerd tussen de druk die een vraag van een partner kan oproepen en angst om informatie prijs te geven.

Om te voorkomen dat een partner met de informatie aan de haal gaat wordt vaak een toevlucht gezocht tot een geheimhoudingsovereenkomst, geheimhoudingsverklaring of Non Disclosure Agreement (‘NDA’). In essentie is dit één pot nat en komen de termen voornoemd op hetzelfde neer; de gesprekspartner verklaart dat hij/zij de ontvangen informatie vertrouwelijk zal behandelen en niets met deze vertrouwelijke informatie zal ondernemen, tenzij u daarvoor uw toestemming verleent. Als stok achter de deur wordt meestal een boetebeding in de desbetreffende verklaring opgenomen.

Om een drempel voor de mogelijke samenwerkingspartner op te werpen dat hij uw kindje kidnapt kan een geheimhoudingsovereenkomst uitkomst bieden. Nadrukkelijk kan, want een geheimhoudingsverklaring biedt geen enkele zekerheid dat uw inspanning geen andere gedaante krijgt. Het lijkt professioneel om een NDA te gebruiken, maar een inbreukpleger zal zich hierdoor niet laten weerhouden. Er zijn vele manieren om een geheimhoudingsverplichting eenvoudig te omzeilen. Dat vergt geen kennis van hogere wiskunde, enkel kwade trouw.

Een zorgvuldige selectie van partijen, met een nauwkeurige afweging van de voor desbetreffende partijen relevante informatie, alsmede een zeer terughoudende opstelling in het prijsgeven van de noodzakelijke informatie, biedt de allerbeste garantie tegen schending van vertrouwelijkheid. Een NDA is geen medicijn, maar dient slechts als middel om eventueel leed te verzachten. Het gebruik van dit middel kan zeker geen kwaad, maar vertrouw er niet op dat de ondertekening daarvan de relatie “hufterproof” maakt.