Financieringsbronnen (deel 3): oprichter, familie en vrienden (Ties van der Laan)

[Ties [r.i.p.]]

De drie succesfactoren voor het aantrekken van geld zijn: voorbereiding, voorbereiding en voorbereiding. Een goed business plan en het doorgronden van alle potentiële financieringsbronnen, zijn twee kanten van een goede voorbereiding.

 

In mijn vorige column beschreef ik de publieke sector, nu een tweede bron van geld de Oprichter, Familie en Vrienden, in het Angelsaksische deel van de wereld ook wel genoemd 3F of FFF of “Founder, Family and Friends”. Enigszins gekscherend worden de laatste ook wel “Fools” genoemd.

 

Het lijkt wat overbodig om ook “oprichter” in de reeks “oprichter, familie en vrienden” te noemen. Als je een onderneming start, begin je vanzelfsprekend eerst met je eigen geld. Toch is het belangrijk te benadrukken dat het investeren van al je eigen geld een voorwaarde is als je geld van derden wilt aantrekken. Als je niet bereidt bent alles te riskeren voor het succes van je venture kan je niet van anderen verlangen dat zij risico lopen door geld in je (bedrijf) investeren.

 

FFF: karakteristieken

 

Elke familie, elke vriendenclub bestaat uit veel verschillende type mensen, ook bij degenen die geld hebben. Van levenslange spaarders, via mensen met “oud geld” en/of nieuw geld, maar ook bijvoorbeeld succesvolle ondernemers en managers. In de categorie familie en vrienden kan daarom vrijwel elk type mens vallen.

 

Het gemeenschappelijke kenmerk van deze mensen is dat ze hun eigen geld investeren. Geld dat ze gespaard hebben of geërfd dan wel door hard werken hebben verdiend. Door de band genomen ligt het geld dat ze kunnen investeren, hun fondsen, tussen € 100k tot € 0,5m. Per transactie investeren ze ruwweg tussen ca. € 10k en € 100k.

 

Spaarders en erfgenamen zijn vaak zijn wat oudere mensen, vanaf ongeveer 50 jaar oud terwijl succesvolle zakenmensen wat jonger kunnen zijn, vanaf ca. 35.

 

FFF: wie ze zijn

 

Kenmerkend is dat je je familie en vrienden al kent en dat ze, in meer of mindere mate dichtbij je staan. Vaak heb je al lange tijd contact met ze. Vaak zijn het je ouders of grootouders die je geld geven maar ook suikerooms en –tantes.

 

FFF: wat ze zoeken

 

Het maakt ze niet uit in welke industrie ze investeren want het doel van je familie en je vrienden met hun investering is je te helpen en niet direct het maken van rendement op hun investering. Vaak is er zelfs geen formele aandeelhoudersovereenkomst of leningsdocumentatie maar zijn de overeenkomsten alleen mondeling.

 

Je familie en vrienden vertrouwen jou en je beslissingen en willen meestal niet mee beslissen. Wel willen ze op de hoogte gehouden worden van de voortgang van je bedrijf en activiteiten.

 

FFF: hoe ze werken

 

Omdat je familie en vrienden je al lang kennen en daardoor weten wie je bent en wat ze aan je hebben, doen ze meestal geen due diligence of onderzoek naar je achtergrond, je markt etc. Ze geven je geld en vragen daarvoor vrijwel niets terug. Wel kunnen ze, als ze ervaring hebben in je markt of met bepaalde operationele aspecten van je bedrijf, gevraagd of ongevraagd advies geven.

 

Het nemen van een beslissing gaat snel, het is vaak een kwestie van uren of maximaal dagen.

 

Als het mis gaat of dreigt te gaan met je bedrijf zullen ze niet vaak ingrijpen en proberen hun geld terug te krijgen. Wel kan bij een faillissement en derhalve het verlies van hun investering de persoonlijke relatie met je familie maar meer nog je vrienden onder druk komen te staan. Dit is een belangrijk nadeel als je geld vraagt aan je familie of vrienden en dat moet je je vooraf goed realiseren en bespreken met de betreffende persoon of personen.

 

Dit was mijn korte beschrijving van de financieringsbron “oprichter, familie en vrienden”. Ik stel jullie reacties zeer op prijs. In mijn volgende column beschrijf ik een, door veel ondernemers onderschatte financieringsbron “Sponsors”.

[Wekkel]

Ik mis het aspect van regelgeving omtrent het aantrekken van gelden van derden of aanbieden van effecten. Een vrij jong gebied maar bijzonder relevant als deze vrienden later moeilijk gaan doen als de tijden minder zijn.

[Nils de Witte]

Bij het aanbieden van effecten s de wet toezicht effectenverkeer van 1995 van toepassing die er op neer komt, dat je alleen in besloten kring mag vissen naar investeerders, tenzij je beschikt over een door de Nederlandse Bank goedgekeurd prospectus.

 

Ontheffing van de prospectus regel kan verleend worden als het bedrag per individuele participant boven de 50.000 euro ligt.

 

Groeten,

Nils

[Wekkel]

Het probleem is vaak dat de definitie van besloten kring erg nauw wordt getrokken door de AFM. Familie wordt daar nog wel onder getrokken blijkt uit een interpretatie van de toenmalige Stichting Toezicht Effectenverkeer (circulaire juli 1998) van het begrip besloten kring, maar voor vrienden is het onduidelijk. Het blijft een wat schimmig gedoe altijd, waarvoor opgepast.

[WelleKe]

Die beperkingen gelden neem ik aan niet voor de zelfstandig ondernemer, aangezien het hier vooral om prive leningen gaat?

[Nils de Witte]

Die beperkingen gelden neem ik aan niet voor de zelfstandig ondernemer, aangezien het hier vooral om prive leningen gaat?

 

Die beperkingen gelden juist voor zelfstandige ondernemers. Privé leningen (schuldbewijzen) zijn namelijk óók effecten. Als richtlijn kun je hanteren dat je bij elkaar niet meer dan 15 personen uit de eigen kring benaderd (het moeten dus al relaties zijn die bij voorkeur individueel benaderd worden). Zet niks op het internet en stuur geen mailingen. Dat wordt niet gewaardeerd.