Arnoud Engelfriet

Bob, Een interessant artikel, maar niet echt iets om op in te gaan? Het leest nogal als een ietwat cynisch advies richting 'kleine' uitvinders. Inderdaad, 't is moeilijk om je uitvinding bij een groot bedrijf te slijten, want die zeggen toch altijd dat ze het zelf al hadden bedacht en bovendien geen interesse hebben (en dat is vaak ook zo, tenminste bij mijn werkgever). Dus ik weet even niet zo goed wat voor reactie je nu zoekt... Groeten Arnoud

En vergeet ius mentis niet :)

Als een bepaalde techniek nog niet bestaat, dan kun je dat gebied als uitvinder voor een zeer groot deel claimen ja. Maar om dat nou "octrooi op het principe" te noemen, gaat me te ver. Je zult toch echt specifiek moeten worden in je claim. Zie mijn andere posting over deze discussie. Artikel 52(2) en (3) EPC zijn beperkter dan je hier zegt. En dat iets beschermbaar is door auteursrecht betekent niet dat daarmee per definitie elke andere bescherming is uitgesloten. Die modelbescherming bijvoorbeeld. Die tekst van het Europees Parlement (de ontwerp-richtlijn, neem ik aan) is niet juridisch bindend op de lidstaten. Dan kan ik net zo goed de draft van de Commissie pakken en daarmee concluderen dat dataverwerking wel een area of technology is. Computer science is een wetenschap. Toegepaste wetenschap noemen we techniek. En voor vernieuwingen in de techniek krijg je octrooi. Dus voor toegepaste informatica ook. Ik snap werkelijk niet hoe dit nou een speciaal regime is. Bij elk vakgebied geldt dat je bepaalde regels nodig hebt om te bepalen of iets nieuw of inventief is. Als je echte hersenkronkels wilt, lees dan eens wanneer een chemische substantie nieuw is of wanneer er sprake is van een inventieve medische indicatie van een bestaande stof. Is dat ook een speciaal regime, omdat die regels niet toegepast worden bij nieuwe mechanische constructies? Voor software zit je met 't punt dat elk programma bepaalde technische effecten bewerkstelligt. Dat moet je dus negeren bij het inschatten of er sprake is van een technisch karakter. Vandaar de -inderdaad wat rare- introductie van het further technical effect. En die "technische bijdrage in de uitvinderswerkzaamheid" is vereist bij elke uitvinding, niet alleen voor software-uitvindingen. Dus ook hier niets speciaals. Arnoud

Sorry, maar dat is gewoon niet juist. Er zijn geen octrooien die een idee als zodanig monopoliseren. De claims zijn in alle voorbeelden die ik heb gezien, een heel stuk beperkter dan de octrooihouder beweert, of dan wat op FFII staat. En het octrooi staat of valt met de claims, niet met wat men denkt dat het octrooi allemaal omvat. Arnoud

Dat tweede item is niet wat Amazon.com gepatenteerd heeft. Zij hebben een apparaat gepatenteerd om dat principe van het eerste item te kunnen realiseren. En daarom is het vergelijkbaar met de kassa, die realiseert verkoop van producten. Principes en ideeen zijn simpelweg niet octrooieerbaar. Je krijgt alleen octrooi voor (technische) uitwerkingen daarvan. Dat staat niet in artikel 52(2). Er staat dat "The following in particular shall not be regarded as inventions". Dat is een algemene uitsluiting. De volgende dingen zijn geen UITVINDING. En artikel 52(1) spreekt van "inventions which ... involve an inventive step". Dus artikel 52(2) heeft niets te maken met de inventieve bijdrage, maar alleen met de definitie van hetgeen door octrooi beschermd kan worden: uitvindingen. Een uitvinding kan dus bekend zijn of voor de hand liggen. Als je die begrippen mixt, dan zeg je dus dat software geen uitvinding is wanneer deze voor de hand ligt. Dat is onlogisch. Als iets voor de hand ligt, is het niet inventief. Maar het is daarmee niet meer of minder een uitvinding; het is alleen een voor de hand liggende uitvinding. Vandaar de huidige (juiste) aanpak van het EOB: is de claim als geheel slechts een business method, dan wordt deze afgewezen ongeacht hoe inventief die business is. Zit er toevallig ergens een business method stap in, maar is de claim als geheel wel iets technisch (b.v. een kassa die automatisch korting geeft of zo), dan is het in principe in orde. En dan pas pak je de stand der techniek en kijk je naar nieuwheid en inventiviteit. In tegendeel, het is de enige zinvolle interpretatie. Je moet geen criteria mixen. Een computerprogramma was volgens jouw redenering in 1850 octrooieerbaar, want toen was dat absoluut iets zeer vernieuwends. Dat doet het EPO helemaal niet. Men kijkt eerst naar het technische karakter van de uitvinding, om te zien of deze uitgesloten is volgens 52(2). Is dat niet zo, dan wordt de uitvinding vergeleken met de stand der techniek om nieuwheid en inventiviteit te bepalen. Bij het inschatten van inventiviteit komt de technische bijdrage kijken. Is deze er niet, dan ligt de uitvinding automatisch voor de hand. Dus een kassa geprogrammeerd voor een nieuwe vorm van korting is niet als zodanig uitgesloten van octrooi, want het is een kassa en op kassa's kun je octrooi krijgen. Maar deze uitvinding ligt wel voor de hand, want een nieuwe vorm van korting is een werkwijze voor het zakendoen. Arnoud

Dat is niet helemaal waar. Het idee uit een GPL-licensed programma mag ik vrijelijk gebruiken, zolang ik maar geen code overneem. Ook dat is niet helemaal waar. Als Pietje de gewijzigde Linux kernel op de markt brengt, moet hij de broncode aan zijn klanten geven. Maar gebruikt hij die wijzigingen slechts intern in zijn bedrijf, dan kan niemand eisen dat hij de broncode afgeeft. Dus hij kan het gebruiken in zijn webshop applicatie (zie GPL FAQ) Arnoud

De enige echte manier om dat te voorkomen is te zorgen dat de gebruikte technieken publiek bekend zijn. Daarmee zijn ze "prior art" en latere octrooiaanvragen zullen dan worden afgewezen. Een webpagina die openbaar was (dus geen wachtwoord of intranet) is prior art. Probleem is alleen, hoe bewijs je dat. Een datumstempel helpt een beetje, maar die bewijst niet dat de pagina ook openbaar was. Een verklaring van een notaris dat hij op die en die dag die pagina van Internet heeft geplukt is ongetwijfeld goed genoeg, maar dat is nogal duur. Je zou kunnen overwegen de boel in een tijdschrift of krantje te publiceren. Dit voorkomt overigens niet dat anderen wellicht al eerder patent hebben aangevraagd op hetgeen jij toepast. Ook kan het natuurlijk gebeuren dat de octrooiraad jouw website niet vindt en het octrooi toch verleent. Arnoud

De conclusie moet gedekt zijn door de beschrijving, en mag geen stand der techniek omvatten. Dus als spellingscontrole als zodanig al bestaat, dan is 't onmogelijk om het hele veld te monopoliseren als jij een slimme truc binnen dat veld bedenkt. Dus het komt aan op een goede controle op de claims door het EOB. Kijk aan, ze hebben hun leven gebeterd wat dat betreft. Maar ze komen nog steeds met eenregelinge samenvattingen van wat volgens hen 'de uitvinding' is, en dat is gewoon niet juist. Die claims van die octrooien zijn een stuk beperkter dan wat zij zeggen. Zo stellen ze bijvoorbeeld dat EP1090494 gaat over "Selling over a mobile phone network". Dat doet 't wel, maar het is slechts een specifieke manier om dat te doen. Lees de claims maar eens. De geclaimde truc gebruikt een soort van tokens (gesigneerde certificaten) die je tegen betaling op je SIM krijgt en die je elders moet inwisselen tegen de gewenste dienst. Dat is heel wat anders dan wat FFII suggereert. TRIPs zegt toch heel duidelijk dat je octrooi moet kunnen krijgen op uitvindingen in "all areas of technology" (art. 27(1) TRIPs). ICT is zo'n "area", dus volgens TRIPs moet je toch echt octrooi op software kunnen krijgen. Bovendien, ik kan zowel auteursrecht als een modelrecht op een mooi vormgegeven ding krijgen, of auteursrecht en tekeningrecht op een nieuw dessin (art. 22 BTMW, art. 10(1) sub 11 Aw), of auteursrecht en merkrecht op een logo (art. 12B BMW). Dus waarom geen auteusrecht en octrooi op een innovatief stuk software? Arnoud

Er is ook niemand die ooit een octrooi zou kunnen krijgen op het principe van de mogelijkheid om een product in de winkel te kopen tegen betaling van een bepaalde prijs. Toch zijn er genoeg octrooien op kassa's met daaraan een barcode-lezer en een pinautomaat. Er was zelfs ooit een octrooi op de supermarkt (US 1,242,872). Ik denk dat je wel degelijk een zinvol onderscheid kunt maken tussen een idee (principe) en de implementatie daarvan. Op het moment dat je iets moet gaan bouwen, heb je techniek nodig. En doe je dat slim, dan ben je aan het uitvinden. Waarom maakt het dan nog uit dat het een slimme techniek voor e-commerce is in plaats van een slimme techniek voor olieboren? Arnoud

Een octrooi dat 50 jaar duurt? Volgens mij ben je in de war met 't auteursrecht. Anders hoor ik graag een octrooinummer of iets dergelijks. Nee, auteursrecht krijg je automatisch zodra je 't werk maakt. Een octrooi moet je aanvragen. Arnoud

Die 5000 euro is volgens mij een schatting van de totale kosten van een octrooi in Nederland. Inclusief de jaarlijkse instandhoudingstaksen en de betaling voor een nieuwheidsonderzoek dus. Dien je alleen een prioriteitsaanvraag in, dan heb je al die kosten niet, want die aanvraag mag dus al na een dag verlopen. Je hebt natuurlijk wel de kosten voor het (laten) schrijven en indienen. Geen idee hoe veel dat is, ik dien niet zo vaak bij het BIE iets in. :) Bij het EPO is het gratis. Je moet alleen betalen als je later prioriteit wilt claimen, want dan heb je een gewaarmerkte kopie van je aanvraag nodig. Arnoud

Niet mee eens. Octrooien worden vaak heel algemeen omschreven ("octrooi op one-click shopping", "octrooi op de hyperlink") maar dat is vrijwel altijd een onjuiste generalisatie. Overigens vaak niet geheel tegen de wens van de octrooihouder. Mijn vuistregel: op producten kun je geen octrooi hebben. Op functies of implementaties daarvan wel. Dus octrooi op een tekstverwerker kan niet, maar op een slimme spellingcontrole-techniek wel. De veel geciteerde voorbeelden zijn naar mijn mening vrijwel altijd een heel stuk beperkter dan hoe men (met name de FFII) ze voorstelt. Soms citeren ze zelfs gepubliceerde aanvragen die nog niet eens beoordeeld zijn door de Octrooiraad. Basisoctrooien op laten we zeggen de CD zijn dus ook onrechtvaardig? Dat was ook niet veel meer dan "het is rond en er staat een spiraal met putjes op". Dat zou alleen niet kunnen wanneer de houtspijker al bekend was. Het is in octrooiland volkomen normaal om zeer breed te claimen, zo breed als je kunt. Een vierkante CD zou ook onder de basisoctrooien vallen. Een aanvraag begint altijd met zeer brede claims, meestal te breed. En die worden dan ingeperkt op basis van de stand der techniek die de Octrooiraad vindt. En daar zit (zat?) 'm het probleem: voor nieuwe spijkers hebben ze goede bestanden met prior art, voor nieuwe software-trucjes niet. Want software-jongens documenteren niet graag en publiceren zelden artikelen over hun nieuwe trucjes. Arnoud

Alex, Een prioriteitsaanvraag kun je inderdaad bij het BIE in Rijswijk indienen. Voor hen is het een "gewone" aanvraag trouwens, alleen laat je die verlopen door na indiening er niets meer mee te doen. Een jaar later dien je dan elders aanvragen in waarbij je verwijst naar die verlopen aanvraag. Ik raad je wel aan om dit met hulp van een octrooigemachtigde te doen, want deze procedure heeft een paar risico's. Als je ook maar een dag te laat bent met je andere aanvragen, heb je pech. En als er in die prioriteitsaanvraag niet alles staat wat je later zou willen beschermen, heb je een probleem. Arnoud

Ik vind "schrijf het toch zelf" geen verstandig advies. Het is moeilijk om een goede aanvraag te schrijven. Zeker als je daarna de uitvinding openbaar gaat maken, want dan heb je geen mogelijkheid meer om de aanvraag nog aan te passen een jaar later. Of beter gezegd, je kunt 'm wel aanpassen maar daarmee maak je je prioriteitsclaim ongeldig, want dat wordt tegenwoordig heel streng beoordeeld. Met als gevolg dus dat je openbaarmaking tegen je latere aanvraag werkt. Kortom, als je zelf een aanvraag schrijft, is de kans zeer groot dat je met een waardeloos octrooi komt te zitten. Arnoud

Klopt, als je een prioriteitsaanvraag indient, liggen je rechten vast en kun je de uitvinding onthullen aan bedrijven. Is er geen interesse, dan doe je niets en dan vervalt je recht na een jaar. Is er interesse, dan kun je aanvragen indienen waar je wilt (wereldwijd) waarbij je dan de datum krijgt van je prioriteitsaanvraag. Wat dat kost, weet ik niet, want dat hangt van je octrooigemachtigde af. De kosten voor de indiening zelf zijn nul, maar er moet toch echt een aanvraag geschreven worden. En als je geld wil verdienen door de uitvinding te verkopen, dan kan het maar beter een goeie (=dure) aanvraag zijn. Arnoud