-
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
Norbert Bakker reageerde op Lodenwijk's vraag in Columns en octrooiblogs
Beste Lodewijk, 3 vragen naar aanleiding van deze column: 1)Kun je concreet aangeven welk restrisico de bank nog loopt met het gebruik maken van een borgstellingskrediet in deze case? De wellicht onterechte beeldvorming is nu namelijk dat de bank geen enkel risico meer loopt. Ik ben dus erg benieuwd geworden naar het risico dat de bank nog loopt in deze case. 2) Waarom biedt de overheid dit instrument exclusief aan banken aan en bijvoorbeeld niet aan vermogende particulieren, investeringsmaatschappijen en last but not least: crowdfunding partijen? De Overheid heeft alle stimuleringen van financieringen (Scheeps-CV's, Tante Agaath etc etc) de laatste jaren afgebouwd. En particulieren weten zich geen raad met hun lage spaarrentes. Tegelijkertijd kunnen banken bijna gratis aan geld komen - met dank aan de persen van de ECB - maar zijn desalnietemin nog steeds niet erg bereid te financieren tenzij de overheid voor een groot deel garant staat, of als ze er een absurd hoge rentevergoeding voor krijgen zoals via hun Qredits-vehikel, dat feitelijk een monopolist met staatsgoedkeuring is. Waar het aan lijkt te ontbreken is concurrentie/marktwerking. Mijn advies daarom: geef het instrument van de BMKB Borg ook vrij aan de particuliere belegger en investeringsmaatschappij, uiteraard met de restrictie dat het moet gaan om het verstrekken van vreemd vermogen, en niet om participaties. 3) Als het bovenstaande geen haalbare kaart is, kunnen we dan niet beter alle banken nationaliseren? Nog niet zo heel lang geleden waren 4 van de 5 systeembanken al in staatshanden of afhankelijk van staatssteun. De 5e bank, Rabobank, gaat er prat op dat ze dat als enige niet nodig had, wellicht ook omdat Rabobank zelf erg goed in staat bleek markten te kunnen manipuleren. ( En dat het hele Liborschandaal niet tot strafrechtelijke vervolging maar een schikking heeft geleid, kun je ook een vorm van staatssteun noemen.... ) Eerlijk gezegd zie ik het bestaansrecht van deze banken niet meer als ze harde garanties van de overheid nodig hebben om hun core business uit te kunnen voeren. -
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
Lodenwijk plaatste een vraag in Columns en octrooiblogs
Een bank kijkt bij de risicobeoordeling van een kredietaanvraag naar terugbetalingszekerheid en beschikbaarheid van onderpand. Door het ontbreken van een track record scoort een starter hierop veelal laag. Hetzelfde probleem kan spelen bij innovatieve MKB-bedrijven. Daarbij komt nog dat deze bedrijven investeren in ontwikkeling en intellectueel eigendom, investeringen die geen hard onderpand opleveren. Om het kredietrisico voor de bank te verlagen bestaat voor dit soort bedrijven de Borgstelling MKB Krediet (BMKB). Door deze overheidsborgstelling kan de bank in meer gevallen ‘ja’ zeggen tegen een kredietaanvraag. Online vertaaldienst Tolq is één van de veelbelovende startende ondernemingen die van deze financieringsconstructie gebruikmaakt. Rabobank Utrechtse Heuvelrug vroeg vanwege het hogere risicoprofiel van het bedrijf een Innovatief Borgstellingskrediet aan en verstrekte vervolgens een lening. Het Innovatief Borgstellingskrediet is een variant van de BMKB. Deze variant biedt ruimere mogelijkheden voor innovatieve ondernemingen . Hoe werkt de BMKB? De overheid staat bij de BMKB borg tot 1,5 miljoen euro voor bedrijfsfinanciering. De bank kan van de BMKB gebruikmaken als gebrek aan onderpand reden is om een kredietaanvraag niet te honoreren. Doordat de overheid voor een groot deel borg staat, kan de bank toch bereid zijn de gevraagde lening te verstrekken. De regeling loopt via de bank, in het geval van Tolq dus via Rabobank Utrechtse Heuvelrug. De bank behandelt de kredietaanvraag volgens eigen procedures. Twijfelt de bank of de aanvraag voldoet aan de regeling? Dan kan de bank het specifieke geval altijd bij RVO.nl voorleggen. Na kredietverstrekking meldt de bank dit op de BMKB web portal. Om voor een BMKB krediet in aanmerking te komen dient de ondernemer een onderbouwde kredietaanvraag bij de bank in. Wel kan het behulpzaam als de ondernemer de accountmanager van de bank attendeert op het bestaan van de regeling. Vertalen met één druk op de knop Tolq is na een ontwikkelingstijd van drie jaar, ruim een jaar geleden op de markt gebracht door oprichter Danny de Wit. Hij kwam op het idee voor de vertaaldienst toen hij zelf een dienst internationaal aan de man wilde brengen en merkte hoeveel tijd en energie het kostte een website te vertalen. De kracht van de vertaalsite is de eenvoud ervan. Met een paar muisklikken kunnen zowel grote als kleine ondernemingen zelf hun website laten vertalen in elke gewenste taal. Je maakt een account aan bij Tolq en geeft aan in welke taal of talen je de website vertaald wilt hebben. De rest gaat automatisch. Via speciaal ontwikkelde software wordt met Java-Script een code in de website van de ondernemer geplaatst. Aan de achterkant wordt de website vervolgens helemaal uit elkaar gehaald. Op basis van verschillende criteria, zoals schrijfstijl en tone of voice, wordt deze vervolgens in brokken naar vertalers gestuurd. Hiervan zijn er wereldwijd inmiddels meer dan 35.000 bij Tolq aangehaakt. Bij wijzigingen op de oorspronkelijke website worden vertalingen automatisch aangepast. Wereldwijde klantenkring Inmiddels heeft het bedrijf honderden kleine en grote en bedrijven als klant. Ze kunnen de vraag bijna niet meer aan. En de klanten komen uit de gehele wereld. Dat is een van de redenen dat Tolq zoveel potentie heeft. Want niet alleen Nederlandse bedrijven die naar het buitenland gaan, hebben websites in andere talen nodig, maar ook bijvoorbeeld Russische, Chinese, Koreaanse ondernemingen die producten naar Frankrijk, Duitsland, Engeland of Nederland willen exporteren. We zijn blij dat de BMKB dit succes heeft kunnen ondersteunen. Vraag je je af of de BMKB-regeling iets voor je is? Of wil je gebruikmaken van andere financieringsmogelijkheden die wij aanbieden? Aarzel dan niet om contact op te nemen met RVO.nl. Wij helpen je graag verder in je innovatieve zoektocht! Lodewijk van der Vegt, coördinator RVO.nl -
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
Marco van den Maagdenberg reageerde op Lodenwijk's vraag in Columns en octrooiblogs
Nee, de overheid gaat zelfs nog een stap verder. Een gewone borg, volgens de wettelijke regeling, heeft alleen maar een verhaal (regres heet dat juridisch) op de debiteur zelf (in de regel de inmiddels failliete of inmiddels lege BV), maar de overheid eist dat de ondernemer achter de BV zelf voor een serieus bedrag privé borg staat. Dus waar jij als gewone borg niet de bij de ondernemer privé aan kunt kloppen als je borg staat voor de BV, heeft de overheid geregeld dat ze dat wel kunnen. Dit betekent overigens ook dat de persoon in kwestie daar dus voor getekend heeft, maar dat doen ze - in mijn dossiers althans - omdat de accountantmanager van de bank hen vertelt 'die borgstelling is er voor de vorm, want die innen we alleen als we aan de BMKB niet genoeg hebben' en intussen vergeet of niet weet dat de overheid zelf wel aan zal kloppen. Ik kan dat laatste vanuit de praktijk bevestigen en heb niet de indruk dat dat veel veranderd is. De banken hebben geen adviseurs met kennis van zaken meer, maar goed opgeleide verkopers met forse doelstellingen! (Aandeelhouderswaarde is stukken belangrijker geworden dan langdurige relatiewaarde, dus doelstellingen zijn heilig!) Het verstrekken van een Staatsgegarandeerd krediet is vanwege de regelgeving niet makkelijk. De meeste "verkopers" hebben daar geen kaas van gegeten, waardoor niet in staat de juiste informatie te verstrekken, maar moeten het wel presenteren aan hun klanten, als intern is besloten een dergelijk krediet te verstrekken. Met gevolg dat de indruk wordt gewekt dat de Staatsgarantie er alleen is voor de bank en dga of eigenaar geen risico loopt als de bank onverhoopt onder de afgegeven garantie moet gaan claimen. En DAT kan pas als de bank alle andere zekerheden heeft uitgewonnen en daarna nog met een restvordering blijft zitten. Het is niet de overheid, maar de verstrekkende bank die in gebreke blijft wat info betreft! -
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
StevenK reageerde op Lodenwijk's vraag in Columns en octrooiblogs
Nee, de overheid gaat zelfs nog een stap verder. Een gewone borg, volgens de wettelijke regeling, heeft alleen maar een verhaal (regres heet dat juridisch) op de debiteur zelf (in de regel de inmiddels failliete of inmiddels lege BV), maar de overheid eist dat de ondernemer achter de BV zelf voor een serieus bedrag privé borg staat. Dus waar jij als gewone borg niet de bij de ondernemer privé aan kunt kloppen als je borg staat voor de BV, heeft de overheid geregeld dat ze dat wel kunnen. Dit betekent overigens ook dat de persoon in kwestie daar dus voor getekend heeft, maar dat doen ze - in mijn dossiers althans - omdat de accountantmanager van de bank hen vertelt 'die borgstelling is er voor de vorm, want die innen we alleen als we aan de BMKB niet genoeg hebben' en intussen vergeet of niet weet dat de overheid zelf wel aan zal kloppen. -
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
StevenK reageerde op Lodenwijk's vraag in Columns en octrooiblogs
Assumption is the mother of all fuckups. Jouw aanname over hoe een borgstelling werkt klopt al niet (want de bank mag ervoor kiezen direct de borg aan te spreken op het moment dat de overeengekomen voorwaarden ingetreden zijn), maar ook lees je dit topic niet. Bij de BMKB is nu net één van de problemen dat niet de debiteur aangesproken wordt vanwege de borgstelling, maar de oprichter/eigenaar/bestuurder, terwijl bij het aangaan van de BMKB gebaseerde financiering de indruk wordt gewekt dat dat juist *niet* gaat gebeuren. -
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
Nico Schouten reageerde op Lodenwijk's vraag in Columns en octrooiblogs
Nee, we discussiëren over de in mijn ogen misleidende manier waarop de term borgstelling wordt gebruikt als het gaat over de BMKB. De manier waarop dat gecommuniceerd wordt door RVO en banken denken ondernemers op te kunenn maken dat indien het toch geen succes wordt de overheid een deel van de schuld op zich neemt. Dat laatste doen ze richting de financier, in dit geval de bank, maar komen dat geld vervolgens direct halen bij de ondernemer. Niks "de overheid staat borg voor innovatie". Ja, krediet moet je terugbetalen maar in het geval BMKB is er volgens mij sprake van op zijn minst misleiding en dat staat haakt op de zorgplicht die banken en dus ook de overheid hebben bij het verstrekken van dit soort kredieten. -
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
StevenK reageerde op Lodenwijk's vraag in Columns en octrooiblogs
Nee, we discussiëren over het feit dat er een systeem bestaat waarmee ten onrechte de indruk wordt gewekt dat als het bedrijf niet terug kan betalen de overheid in plaats van de bestuurder / oprichter betaalt. We zijn het er toch allemaal over eens dat een failliet niet terug kan betalen. Vergeet niet dat bij een normale borgstelling de borg alleen regres heeft op de kredietnemer, niet op de oprichter/bestuurder, terwijl bij de BMKB juist een voorwaarde (vanuit de overheid!!) is dat de bestuurder / oprichter zich mede borg stelt. -
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
StevenK reageerde op Lodenwijk's vraag in Columns en octrooiblogs
De positie van de bank is veel luxer: een gegarandeerd, vooraf vastgesteld rendement, met ook nog eens - in de regel - een overdaad aan zekerheden voor de terugbetaling. Het is een heel complex probleem: enerzijds zijn er de ondernemers die zich blind staren op de financieringsbehoefte. Mensen zijn blind voor het alternatief: eerst sparen, dan zelf investeren. Anderzijds zijn er de banken die in een keurslijf worden gedwongen, waarin ze geen risico's kunnen lopen. Want op het moment dat een financiering als een risico aangemerkt wordt, heeft dat een impact op hun leencapaciteit die een aantal factoren groter is dan de omvang van het risico. Ik ben het echter absoluut niet met Michel eens dat de oplossing gezocht moet worden in het opleggen van regels. Wel in het opstellen van betere financieringsovereenkomsten. Bij het sluiten van de overeenkomst moeten partijen samen zorgen dat ze duidelijke afspraken maken, ook voor het geval de prognose niet gehaald wordt. Als er al regels gesteld zouden moeten worden, dan zou voldoende zijn als de bank, net zoals bij toelichting bij beleggingsproducten, verplicht zou worden expliciet en ondubbelzinnig te benoemen welke zekerheden de bank allemaal uit kan en zal kunnen winnen, onder welke voorwaarden en in welke situaties, met als sanctie dat het uitwinnen van een niet in die toelichting beschreven zekerheid niet mogelijk is. Gisteren sprak ik nog een cliënt waar de bank, zonder dat met de kredietnemer te communiceren, zijn zekerheidspositie heeft vergroot (en vierde borg laten tekenen) en de bank de gezamenlijke borgen zowel in de waan heeft gelaten (aantoonbaar met correspondentie) dat die borgstelling alleen aangesproken zou worden voor het deel dat niet onder de BMKB gedekt zou zijn en dat die borgstelling derhalve niet een hoofdelijke was, maar een gedeelde. Achteraf heeft de bank alle vier borgstellingen uitgewonnen, waarmee de bank zelfs meer heeft geïnd dan aan borgstelling van de vennootschappen waar het om gaat ooit gevraagd is. Deze kwestie laat duidelijk zien dat de communicatie vanuit de banken ernstig te wensen overlaat. Dit betreft overigens een recente financiering, van na de bankencrisis. -
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
Lodenwijk reageerde op Lodenwijk's vraag in Columns en octrooiblogs
Uiteraard kan ik in niet in de openbaarheid reageren ten aanzien van specifieke cases, het gaat immers om informatie m.b.t. dossiers die strikt vertrouwelijk zijn. In algemene zin kan wel het volgende toegelicht worden: Risicoverdeling tussen bank en overheid: De regeling is zo ingericht dat de bank altijd wel een risico loopt, per geval verschilt echter de mate waarin de bank afgedekt is met behulp van de overheidsborgstelling. In de praktijk constateren wij dat banken gemiddeld een substantieel risico blijven lopen op ondernemingen die met overheidsborgstelling gefinancierd zijn. BMKB ook voor niet-bancaire financiers: De BMKB staat niet alleen open voor banken, ook alternatieve financiers kunnen toetreden en dus gebruik maken van de mogelijkheid om ondernemingen te financieren met overheidsgarantie. Overheidsborgstelling: Bij claim wordt de overheidsborgstelling uitgekeerd aan de financier die met gebruik van de BMKB een financiering verstrekt. De ondernemer profiteert van de regeling doordat de financiering zonder overheidsborgstelling niet mogelijk zou zijn of alleen mogelijk zou zijn onder zeer ongunstige voorwaarden. Het feit dat de overheid borg staat richting de financier heeft echter geen invloed op het risico dat de ondernemer loopt. De kredietovereenkomst waarvoor de ondernemer tekent, met de bepalingen ten aanzien van de aansprakelijkheid, is ook met de overheidsborgstelling onverkort van kracht. -
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
Ivan Temkov reageerde op Lodenwijk's vraag in Columns en octrooiblogs
Ik kwam recent weer een vraag over de BMKB tegen van een start up. Voor startende ondernemers die denken over het i-bmkb instrument: De i-bkmb kan in sommige gevallen handig zijn maar is een bijzonder listig instrument. Wat je als start up waarschijnlijk beter niet in kunt zetten, of heel goed moet inplannen. Het reële gevaar met de i-bmkb is dat het je niet beschermt tegen risico’s die gepaard gaan met innovatie en bedrijfvoering, het zorgt alleen voor de extra dekking voor de bank. Daar heb jij alleen iets aan als je tzt zelf genoeg cashflow hebt om de aflossing te toen en niet afhankelijk bent van toekomstig verwachte extra winst. Met andere woorden, als je de aflossing niet kunt doen trekt de bank rucksichtlos alles stuk. Bank(lening) en risico gaat niet samen. Het instrument i-BMKB kent enige tegenspraak met zichzelf wat je goed moet overwegen. Innovatie betekent risico’s die je van te voren niet geheel kunt inschatten. Innovatief ondernemen is ondernemen met extreme onzekerheid. Het BMKB deel is een lening: dat betekent een gegarandeerde terugbetaal verplichting. Dus, onzekerheid over je kosten en inkomsten enerzijds strookt niet met de verplichting aan aflossing anderzijds. meer info over innovatie en onzekerheid: http://www.steveblank.com Lean Startup Eric Ries Innovators Dillemma Clayton M. Christensen BMKB kan in bepaalde gevallen handig zijn omdat je de financiering kunt regelen met behoud van aandelen. Terwijl je (eigen) kapitaal vrij houdt voor andere zaken. Als je niet 100% zeker bent dat je in de toekomst kunt afbetalen dan absoluut niet doen, want dan ben je je bedrijf en je privé toekomst aan het vergokken. Geen lening met rente nemen bij aannames. (zie Ries over onzekerheid bij startup) Natuurlijk ben je zelf overtuigd en heb je vertrouwen in je zaak. Wees wel eerlijk met jezelf en bewust over aannames en risico’s. Want wat doe je als het onverhoopt niet goed komt? Durf je er echt alles om te verwedden? En je thuisfront als je prive dat bedrag van je borg moet ophoesten? Tijdens de grace periode kun je nog wel wat uitstel van aflossing regelen. Daarna is de bank echt klaar met je. Na de grace periode kom je bij bijzonder beheer en recovery uit. (Niet jouw recovery maar bank legt beslag op je bedrijf, sloopt alles, totale kapitaalvernietiging) De bank employee slaapt er echt geen minuut minder om en volgt gewoon hun draaiboek. Als het fout loopt gaan er twee trajecten lopen: Zakelijk: Er wordt beslag gelegd op je bedrijf, op alle inkomsten, bankrekeningen etc. Je bedrijf wordt eventueel verkocht voor wat er nog te halen valt. Privé: Nadat je bedrijf is gesloopt, ongeacht de opbrengsten wordt je alsnog aangesproken op je volledige borg. Daar heb je namelijk voor moeten tekenen dat ze gerechtigd zijn om dat bedrag bij jou te halen. Dat gaan ze ook direct doen. Je BV structuur bied geen bescherming meer. Daar heb je afstand van gedaan. Als je het al doet (i-BMKB), zorg dan dat je een bedrag achter de hand hebt waarmee je de borg kunt afkopen en een toekomstige financiële ramp kunt voorkomen. Tip: Reken het foutscenario helemaal door met je boekhouder, wat dat betekent voor je inkomen, reservering, inkomstenbelasting en evt WBSO(rvo.nl). Wanneer kun je i-BMKB doen? Stel je hebt een mooi industrieel bedrijf. Er zijn klanten die je product willen, omzet is vrijwel gegarandeerd, maar je komt een machine te kort. Extra investering levert bijna gegarandeerde extra omzet. Aflossing kun je toch wel betalen uit actuele cash flow, hooguit verdien je een paar jaar wat minder. Wanneer moet je i-BMKB niet instappen? Stel je hebt een mooi innovatief (start up) bedrijf. Alles loopt relatief voorspoedig. Je draait al wat omzet maar nog net niet genoeg, of je wil iets nieuws gaan ontwikkelen waar je vol vertrouwen in hebt. In dit geval is je omzet niet gegarandeerd, maar de vereiste aflosverplichting wel. Mocht pech zich voordoen dan heb je een groot probleem. Regel bij risico beter een investeerder (risicokapitaal). Die kan eventueel ook bijfinancieren indien nodig of samen met jou langer wachten op succes. De bank geeft na de graceperiode geen geld, geen tijd en spreekt je wel volledig aan. -
Overheid staat borg voor innovatie [BMKB]
founder reageerde op Lodenwijk's vraag in Columns en octrooiblogs
Ik heb dit weekend wat extra informatie ingewonnen. Dat de banken een dubieuze rol spelen, daar kan de RVO weinig aan doen, maar de huidige regeling geeft RVO wel de mogelijkheid af te zien de borg te eisen in specifieke gevallen. Ik weet niet of de RVO daar ooit gebruik van heeft gemaakt. Dat betekent dat door enkel de regeling iets flexibeler uit te voeren, de innovatieve ondernemers een hoop ellende bespaard kan worden. Dat de RVO en EZ (al jaren) weten dat er iets structureel mis is met de regeling werd ook bevestigd. Ambitieuze ondernemers zoals Ivan die het lef hebben uit het niets een innovatieve startup op te bouwen en weten waar ze mee bezig zijn (wat o.a. blijkt uit lezen van de juiste boeken, zoals de Innovators Dilemma), die kom ik helaas nog steeds te weinig tegen in Nederland. De RVO is opgezet om dit soort ondernemers te steunen en helpen succesvol te laten zijn. Met de i-bmkb regeling faalt de RVO daar compleet in. RVO: YOU HAD ONE JOB!!