Op straat gezet worden door financiers kan!

[Mikky Vrolijk]

Financiers zetten oprichters van bedrijven vaak aan de kant. [bron: Management Team]

 

Veel oprichters van bedrijven worden na een aantal jaren op straat gezet. Meestal gebeurt dat als er vreemd kapitaal is binnengehaald en de oprichters daardoor een belangrijk deel van hun zeggenschap zijn kwijtgeraakt. Aandeelhouders deinzen er dan niet voor terug hun macht te gebruiken en de oprichter zonodig buiten de deur te zetten. De gevallen waarbij de eigenaar het moest ontgelden blijken opvallend veel op elkaar te lijken. Bijna altijd was de oprichter in de ogen van de aandeelhouders niet in staat de vereiste veranderingen door te voeren. Vaak gaat het om jonge bedrijven, waar durfkapitalisten hoge eisen stellen. Anders dan banken die tevreden zijn met rente en aflossing, eisen venture capitalists een deel en soms zelfs het hele bedrijf op. De oprichters hebben vaak nauwelijks in de gaten dat zij niet meer aan het roer staan. Zij zien de financiering als een instrument om hun plannen uit te voeren, maar in werkelijkheid zijn zij het instrument geworden van nieuwe machthebbers. Voor de oprichters is het een grote schok als zij ontslagen worden. Sommigen gaan het gevecht aan met hun financiers, maar meestal wordt teleurgesteld de handdoek in de ring gegooid.

[Nils de Witte]

Het zijn vooral de meer ambitieuze VC's en grote particuliere beleggers die zich schuldig maken aan dit soort praktijken. Het komt erg veel voor, vooral in situatie waarin het bedrijf nog verliesgevend is en de markt een beetje tegen zit.

 

Ik vind het persoonlijk een zeer slechte zaak wanneer de investeerder op de stoel van de ondernemer gaat zitten. Het lost ook niks op. Soms lijkt het wel een soort vergeldingsactie van de vc's, "jij mijn geld wegmaken, ik jouw pijn doen!". De maatregelen die dan getroffen worden lijden zelden tot een oplossing. Meestal raakt de onderneming verwikkeld in allerlei rechtzaken en blijft er geen tijd over om voor de klanten te zorgen.

 

Ik kan me voorstellen dat degene die een mooi product ontwikkeld heeft niet degene zal zijn die uiteindelijk de onderneming zal leiden als die volwassen is. Maar dat is van tevoren bekend. Daar kun je afspraken over maken. Sterker nog, daar MOET je afspraken over maken. En als de initiatiefnemer aangeeft niet opzij te willen, dan is dat zijn zaak. Dan moet je hem niet als VC niet financieren.

 

De VC's zijn echter zo gretig dat ze, als ze een mooi initiatief tegenkomen, die meteen claimen en als hun eigendom beschouwen. Rare zaak eigenlijk. Het is een soort roofriddermentaliteit die niet in deze wereld past. De kapitaalverschaffers zijn ook maar toeleveranciers. De initiatiefnemers zijn leidend. Zij zijn in feite degene die het beleid (moeten) bepalen.

 

Anderzijds moet ik constateren dat ondernemers bereid zijn de meest vreselijke partipatieovereenkomsten te tekenen, als zij een paar centen meer voor hun aandelen krijgen. Ik denk dat ondernemers meer aandacht moeten besteden aan de kwaliteit van hun aandeelhouders.

 

Vriendelijke groeten,

Nils de Witte

[berndmintjes]

Dit is inderdaad iets wat ik vaak tegenkom en ik heb het idee dat het de laatste tijd vaker gebeurt.

Ik sluit mij aan bij Nils dat het ook vaak de ondernemers zijn die bij een eerste financiering te veel troeven uit handen geven.

Je ziet vaak het patroon dat er teveel aandelen worden weggegeven/verkocht in de eerste financieringsronde waardoor er bij volgende financieringsronden een trend gezet is welke uiteindelijk eindigt bij een minderheidsbelang en daarmee verlies van zeggenschap.

Hierbij geldt: een slecht begin haal je nooit meer in!

 

 

[p.a.u.l]

Voordat VC wordt binnengehaald is het voor de ondernemer al van belang om zich grondig in de VC-Companies te verdiepen. Het gaat hier niet alleen om geld, maar ook om management-support en ervaring die een bedrijf met zich mee brengt.

 

Een eerste ronde Venture Capital houdt voor de meeste Venture Capitalists een minderheidsaandeel in van minimaal 25.1% (tot zo'n 35%). Het spreekt voor zich dat het in het belang van de ondernemer is om dit percentage zo laag mogelijk te houden. Zeker in het geval men een tweede financieringsronde nodig heeft is het cruciaal om het meerendeel van de aandelen in eigen bezit te behouden.

 

Onthoud dat de enige reden voor een Venture Capitalist om te investeren het maken van winst is. In het algemeen heeft een Venture Capitalist bij het aangaan van een financiering een horizon van 3 tot 5 jaar voor ogen. Dit is een streeftijd om uit te stappen, het liefst middels een IPO. Meestal wordt dit contractueel enigszins afgedekt.

 

Zeker op het moment dat een meerderheidsbelang in het bezit is van de Venture Capitalist (wat je als ondernemer dus moet proberen te voorkomen) dan heb je weinig te vertellen. Gaat het goed met je bedrijf dan is de kans groot dat je een belang terug kunt kopen en weer meer dan 50% in je bezit krijgt. Gaat het slecht dan is het voor het overleven van de Venture Capitalist zelf van belang om zijn gekochte zeggenschap te misbruiken om het bedrijf te strippen. Helaas is het zo.

 

Ook bij het groeien van een bedrijf zie je inderdaad dat de oprichter van de start-up op een zijspoor wordt gezet door de Venture Capitalist. Ondernemers zijn niet altijd de beste managers (maar dat verschilt per persoon natuurlijk) en als er 10tallen mensen in dienst komen dan verliest een onderneming zijn wilde haren en zijn andere kwaliteiten nodig om de grote doorgroei te bewerkstelligen.

 

Zorg in alle gevallen dat je patenten en octrooien, mocht je die hebben, in aparte BV's zijn ondergebracht om je activiteiten na faillissement toch door te kunnen zetten in nieuwe onderneming.

 

[Bengel]

Nils, Bernd, P.a.u.l.,

 

Denken jullie niet dat jonge starters -zeker in het huidige investeringsklimaat- op een gegeven moment zo "desperate" zijn in het zoeken naar financiering, dat ze alleen al daarom in een veel te vroeg stadium veel teveel concessies doen?

 

Ik vermoed dat de gemiddelde technostarter sowieso wat onervaren is in het verwerven van financiering en het opstellen van bijbehorende contracten. Dan kan "roofriddergedrag" volgens mij relatief gemakkelijk plaats vinden.

 

Ik heb het zelf ook zien gebeuren in mijn directe omgeving en hier ging het nog niet eens om grote VC's. Het waren hier gewoon handige ondernemers met wat centjes over die een mooi idee in de schoot geworpen kregen.

 

Hoe voorkomt een jonge technostarter dit? Bij wie kan íe veilig te rade gaan?

 

Gr.

 

 

 

Bengel.

[Nils de Witte]

Ha Bengel,

 

Verwerven van risico kapitaal is ook een vak. Het is vaak de eerste commerciele daad van de ondernemer in spé.

 

Niet iedereen is meteen "goed" in het verwerven van risicodragend vermogen. En ja, 80% van de investeerders en adviseurs (of mensen die zich daarvoor uitgeven) vallen in de categorie: haaien, hyena's, adders, vampiers, ratten en ander ongedierte.

 

Daarom geloven wij ook in de heilzame werking van netwerken op dit gebied. Deze netwerken (zoals HL, dat van de nebib of andere onafhankelijke netwerken) weren deze lieden en bevorderen fatsoenlijke omgangsvormen tussen ondernemers en investeerders.

 

Je moet het hebben van je "peers". Zij hebben geleerd van hun fouten en daar kan jij je voordeel mee doen. Probeer het in iedergeval niet allemaal in je eentje uit te vinden. Het is een vak apart en het gaat zeker niet vanzelf goed.

 

Kijk goed rond. Vooral in een vroeg stadium. Leg vast contacten maar houdt je plannen nog even voor je. Jij moet kiezen. Je moet niet gekozen worden.

 

Doe mee aan HL, Meet your Match, Startech 2002, de 7e Hemel en New Venture. Vooral in de pre-start fase heb je tijd voor al dit soort dingen. Als je gestart bent heb je het veel te druk.

 

Groeten,

Nils

 

[Vectrix.nl]

"Pas op voor VC's" >:( is de rode draad die ik lees uit voorgaande bijdragen. Je moet oppassen wat je tekent, geef niet te veel aandelen weg (houd de meerderheid!), zorg dat je niet ontslagen kan worden en het mooiste advies dat ik heb gelezen is 'zorg dat je IP in een aparte B.V. zit'.

 

Met enkel dit soort adviezen op zak, gaat het zeker de verkeerde kant op als je op zoek bent naar VC. Natuurlijk zijn er verkeerde voorbeelden te noemen. En, oke misschien horen we de laatste tijd een beetje te veel slecht nieuws. Maar wie niet wil delen in zijn bedrijf (met de vaak bijbehorende gigantische risico's) moet gewoon zorgen dat hij niet hoeft te delen. Neem een tweede hypotheek op je huis, verkoop je boot, spaar nog even door of vraag het je familie of vrienden!

 

Als je aan de andere kant toch serieus op zoek gaat naar VC, bedenk dan goed dat het voor een VC inderdaad een puur zakelijke deal is. De oorspronkelijke ondernemer (met al zijn emotie) moet hier goed rekening mee houden en bereid zijn -tot op zekere hoogte- zijn emoties opzij te zetten. Argumenten als 'ik was het eerst', spelen niet meer mee.

 

De emoties spelen een rol op het moment dat het fout gaat (als je wint, heb je immers vrienden). Wat ik niet lees uit de andere artikelen is dat de problemen vaak ontstaan wanneer de ondernemer zijn beloften (vaak omzet) niet kan waarmaken. De VC zal ingrijpen als hij hiertoe de mogelijkheden heeft (contract!) en denkt dat dit beter is voor het bedrijf. Als een VC zo maar een ondernemer ontslaat om hem te pesten, dan is dit een voorbeeld van een slechte VC.

 

Het advies dat ik heb aan bedrijven op zoek naar VC: weet goed wat je waard bent en wat je nodig hebt. Als je te weinig geld krijgt om je plan uit te voeren (te lage waardering) of genoeg geld krijgt maar vaak met een te ambitieus plan (te hoge waardering), DOE HET DAN NIET!

 

Beide scenario's leiden tot de 'gevreesde' minderheid en daarmee het verlies aan zeggenschap. Bij een te laag bedrag zal je bij een ongeplande (en onafwendbare) nieuwe financieringsronde veel water bij de wijn moeten doen en veel zeggenschap verliezen. Bij een te ambitieus plan, zul je geen geldgebrek hebben maar, bij het uitblijven van de beloofde resultaten, treden de vervelende artikeltjes uit het contract in werking....

 

Ten aanzien van slechte VC's, kan ik alleen maar zeggen: welke branche heeft geen rotte appelen? Ik vind de suggestie om informatie over de kwaliteit/ervaring van VC's uit te wisselen aantrekkelijk. Hoe pakken we dat aan?

 

Michel

[zrski]

Ik denk dat het plaatsen van ervaringen met VC's of "matchmakers" op HL een goede start kan zijn. Misschien dat we daar ooit een af&toe aan moeten wijden ofzo.

 

Mijn ervaring met een bedrijf dat door VC ondersteund wordt is zo: "wie betaald bepaald." Ik had ruime meerderheid, maar het geld werd niet in een keer gestort. Hierdoor moest ik continu om geld vragen (en me daarbij verantwoorden voor de uitgaven). In dit scenario is het niet van belang wie de meerderheid heeft, zonder geld doe je niks, en als de kraan dichtgaat is het spelletje vaak snel over.

 

Weet dus inderdaad wat je waard bent, wat je wel en niet wilt en durf te onderhandelen.

[Vectrix.nl]

VC's maken soms ook beslissingen waar ze later niet zo blij mee zijn. Dit weten ze van zichzelf en daarom worden in contracten altijd 'achterdeurtjes' ingebouwd. Tijdens de onderhandeling worden deze punten gebagitaliseerd met 'als het goed gaat, is er niets aan de hand'.

 

Het voorbeeld van zrski is illustrerend: je denkt dat je een goede afspraak hebt, maar tussentijds word je afhankelijk van de VC toch langs een meetlat gelegd waar consequenties aan verbonden zijn.

 

In dit kader is er maar één advies (overigens dit geldt in zijn algemeenheid over betalen): zorg dat de wederpartij (in dit geval de VC) actie moet ondernemen om een betaling niet door te laten gaan (ipv dat je zelf elke keer 'een declaratie moet verantwoorden'). De VC zal zich dan wel twee keer bedenken voordat hij actie onderneemt.