Deze week zag ik Annabel Nanninga in het programma De Slimste Mens verkondigen dat het dagelijkse Acht Uur Journaal een 'soort zwakzinnigen-magazine is dat zeer eenzijdig nieuws brengt vanuit een heel beperkte invalshoek'. Uiteraard nam The Post Online dat fragment integraal over, vooral omdat Maarten van Rossum wat instemmends mompelde.

 

Er is iets eigenaardigs aan de hand met het nieuws. Ik snap ook wel dat het Acht Uur Journaal een selectie is en dat andere nieuwsprogramma's andere selecties maken. Ik heb in diverse buitenlanden gewoond, waar ook publieke tv-kanalen bestaan met publieke nieuwsprogramma's. En altijd de indruk gehad dat die een redelijk snel overzicht gaven van het belangrijke nieuws. Tuurlijk komt er weleens iemand aan het woord met een uitgesproken mening, maar het nieuwsprogramma zelf is doorgaans redelijk neutraal.

 

Trouwens, ook de nieuwsprogramma's bij commerciële zenders in al die landen vond ik behoorlijk neutraal. Ze besteden misschien wat meer aandacht aan celebs, aan consumptie-nieuws, aan regionale zaken. De selectie is anders, maar de grondhouding niet. Dus ik snap die agressie tegen het nieuws niet.

 

Want er is ook nog een breed scala aan magazines (op TV, in print en online) met een opinie, een wereldbeeld, een overtuiging. Daar worden feiten vermengd met commentaar en opinies en verklaringen en zelfs samenzweringen. Prachtig dat ze er zijn. En prima dat ze het vloerkleed der feiten af-en-toe eens oplichten om te analyseren wat nou echt waar en niet waar is.

 

Maar de suggestie dat alle feiten opinies zijn, is tamelijk drastisch. Dat luidt toch echt het einde van De Verlichting (met hoofdletters) in en riekt naar nieuwe middeleeuwen van elkaar bevechtende geloofsgemeenschappen en roofridders. Inclusief inquisities wanneer één partij de overhand heeft. Mooi film-scenario, dat einde van de beschaving as we know it. Maar geen wereld die ik aan mijn kinderen wil nalaten.

 

De vraag is dan: wat is er nog over van The Age of Reason, het tijdperk van gezond verstand? Gaan we nog voor gedeelde waarheden of worden we geleid door het kleine gelijk?

 

Die vraag is ook van belang voor ondernemers. Kijk je naar ondernemersnieuws of vaknieuws, dan wordt de informatievoorziening de laatst jaren volledig gedomineerd door branded content. Ik ga er van uit dat de meeste mensen dat wel herkennen, maar verwonder me tegelijk: wil niemand weten hoe het echt zit? Is er nog plaats voor een fact-based informatievoorziening en respectvolle gedachtenwisseling? Ik ken één goed voorbeeld, maar die zijn zeldzaam.

 

Met de diverse informatiebubbels online (de rotzooi die Google soms opgraaft is eerder verhullend dan verhelderend) is het soms lastig aan goede informatie te komen. Zoek bijvoorbeeld eens naar info over een reisbestemming en wijs een betrouwbare bron aan...

 

Terwijl ik dit schrijf besef ik dat er een scenario bestaat waarin Facebook en Google ongewild de gangmakers zijn in het beeindigen van De Verlichting. De uitdovers, de dimmers. We belanden in de Age of Bubbles met pasklare waarheden. Je kan zelf kiezen welke wereld je wil. Mindfullness, Fitness & Healthy Food. Open Circles Make Believe. Kalifatta. The Trumpire. Putinisme. Osmania. Celebosphere. Branded Business. HL!

 

 

^{Zouden de publieke heksenverbrandingen ook weer terug komen?}

 

Journalistiek afgewogen kopregelbeleid bij de Telegraaf klinkt heel nobel, maar het commercieel belang staat gewoon voorop. Bij de publieke omroep staat vooral de continuïteit voorop. Met beide belangen is natuurlijk niets mis, want winst en continuïteit zijn ook de pijlers van mijn onderneming.

Nou belanden we in een welles-nietes. In elke organisatie speelt continuïteit een rol, maar de stelling dat winstzucht doorwerkt in de dagelijkse nieuwsselectie of het kopregelbeleid van de landelijke dagbladen is te cru.

 

Kijk je echter naar B-to-B dan klopt dat wel. Bij de uitgevers van zaken- een vakbladen is het water inmiddels zover tot de lippen gestegen dat alles te koop is. De brede zakenbladen verdwijnen (hun functie wordt overgenomen door de dagbladen en omroepen) en de vakbladen marginaliseren. De frequentie gaat omlaag, ze worden dunner en de websites en newsletters komen naar voren. Daar is een groot deel van de inhoud branded content. De informatiewaarde daalt, de intelligentie neemt af. Er komen wel nieuwe blogs bij, maar ook daar staat het verdienmodel vaak de nieuwswaardigheid in de weg.

 

Vroeger ging ik elke dag langs bij bepaalde marketing-, IT- en algemene zaken-nieuwssites, nu is dat verspilde moeite. Door alle commerciële ramsj zijn ze niet gezaghebbend meer. Maar het valt me wel op dat FD, NRC en schoorvoetend ook DFT die rol stapje voor stapje overnemen.