Phoenix

@Marcel Ik ben druk bezig met mijn eigen webwensen te formuleren voor een platform over depressie en zelfdoding. Het kan daar een optie zijn m een aparte sectie te maken voor ondernemers (en andere beroepsgroepen) die geconfronteerd worden met de gevolgen van een zware depressie. Het lijkt mij ook handiger om de algemene info op een centrale plek met elkaar te delen en alleen daar waar de verschillen zitten te differentiëren. @Herman, tnx voor de aankondiging van het tv programma over depressie.

Om te beginnen heb ik een verzoek aan de lezer. Op internet staat een petitie die bedoeld is om steun te verwerven voor het behoud van 113online. 113online is de organisatie die bijdraagt aan suicidepreventie en nog belangrijker, mensen een luisterend oor biedt in de vorm van chat of hulplijn buiten de normale kantooruren, dus op tijden waarop de reguliere zorg naar huis is. Teken de PETITIE; 113online suïcidepreventie moet ook na april 2011 kunnen blijven bestaan. Aan de teller te zien wordt het onderwerp regelmatig gelezen, het maakt het voor mij bittersweet. Aan de ene kant goed dat dit topic regelmatig wordt gelezen aan de andere kant zuur dat er duidelijk een behoefte is bij mensen om de verhalen te lezen en soms ook te reageren. Zuur omdat het ook betekent dat het leven dat die mensen op dat moment of in het verleden niet zo is verlopen als mensen hadden gedacht. Ik heb er lang over nagedacht of ik dit onderwerp hier op Higherlevel zou aansnijden, of ik het wel of niet onder mijn eigen naam zou doen of gewoon de naam gebruiken die ik hanteer op een aantal fora die gaan over depressie en zelfdoding. Daar is een reactie schrijven simpel, simpel omdat je weet hoe de doelgroep je reactie leest. Hier is het veel lastiger omdat ik merk dat er een verschil is in de reacties. Ik weet dat er mensen zijn die zelf door een diep dal zijn gegaan, ook dat er mensen hier zijn die daar nog midden in zitten. Maar ook mensen die minder of helemaal niet met serieuze tegenslag te maken hebben gehad. Om toch iets te schrijven wat iedereen aanspreekt valt dan niet mee. Toch lijkt het redelijk gelukt. Zelf ben ik er dus bijna 5 jaar geleden aan onderdoor gegaan. Wat dat betreft weet ik heel goed wat het is om een onderneming te runnen zonder steun van je omgeving. Precies zoals jewelsfromabove beschrijft, als je omgeving er niet achter staat en ook nog wel even een handje wil helpen in het afbreken van je zelfvertrouwen en eigenwaarde, als het om wat voor reden dan ook nog tegenzit dan kom je al snel in de gevarenzone. Dat heeft niets met slachtofferschap te maken, slachtofferschap is jezelf onttrekken aan je eigen verantwoordelijkheid en dat zie ik toch niet heel veel bij suicidale mensen. Wat ik wel zie is de enorme iimpact die een zware depressie heeft op iemands energieniveau. Voor mensen die dit nog nooit meegemaakt hebben is het simpelweg niet voor te stellen. Dit topic en andere gebeurtenissen hebben mij recent toch weer even 'gedwongen' eens te kijken naar wat ik nu zelf wil. Waar ik het vooral moeilijk mee had is het feit dat ik merk dat ik mensen met een zware depressie en suicidale gevoelens heel goed blijk te kunnen helpen. En dan kom je als mens voor de vraag te staan"wat te doen met die vaardigheid'. Omdat ik een soort zesde zintuig heb ontwikkeld voor mensen die in de gevarenzone zitten wordt het nog lastiger. Zoals Cruijff zegt 'je gaat het pas zien als je het doorhebt' zo is het voor mij met dit onderwerp. Hoe kan ik iets wat ik zie 'niet meer zien'. Lang verhaal kort, ik heb het besluit genomen meer tijd te gaan stoppen in suicidepreventie. Ik ben op dit moment mijn plannen verder aan het uitwerken, zoek contact met de reguliere zorg en de bekende organisaties die met suicidepreventie bezig zijn. Als ondernemer/pionier kijk ik heel anders aan tegen dit vraagstuk en denk dat ik daarom ook echt iets toe kan voegen. Nu alleen nog even hoe ik het combineer met werk wat geld oplevert want er van leven gaat nog even niet lukken, al was het alleen maar omdat ik natuurlijk geen studie gevolgd heb waardoor mensen mij via hun zorgverzekering kunen betalen. Wat ik in ieder geval wil bereiken is ervoor te zorgen dat meer mensen geholpen kunnen worden op de manier zoals ik mensen nu help. Dat betekent dat ik verder ga met mijn boek en binnenkort ook een eigen site zal lanceren waar ik vooral zoveel mogelijk kennis over dit onderwerp wil delen. Delen met mensen die zich zo voelen maar ook met de omgeving, met nabestaanden, met mensen die beroepsmatig met suicide te aken krijgen en niet goed weten hoe ze ermee om moeten gaan. Ik houd jullie op de hoogte.

@Herman Ben het helemaal met je eens, zelf ervaar ik door de tegenslagen de wereld om mij heen heel anders dan de meeste mensen die ik in mijn netwerk heb. Ik neem het ze niet kwalijk maar het maakt wel dat ik heel anders tegen dingen aan kijk en ook hele andere dingen belangrijk vind. Je schrijft dat het topic inmiddels alweer 2000 gelezen is sinds oktober, zelf houd ik de teller af en toe ook even bij gewoon om te peilen hoe het met de interesse staat bij anderen voor dit onderwerp. Aan de ene kant is het voor mij persoonlijk leuk en een teken dat het juist ingeschat was om over dit onderwerp te gaan schrijven. Aan de andere kant vind ik het moeilijk om dat te zien omdat het ook betekend dat er veel mensen zijn die worden geconfronteerd met depressie en zelfdoding. Van de week had ik mij voorgenomen om uitgebreid te reageren op de reacties die er alweer bijgekomen zijn toen het bericht doorkwam dat het voortbestaan van 113online (suicidepreventielijn) op het spel staat. Dat betekende dat ik mij weer even op andere zaken heb gericht en heb inmiddels 113online aangeboden te helpen met het herschrijven van hun 'businessmodel'.

En zo denk ik er ook over, statistieken zeggen in dit geval niet zo heel veel al was het alleen maar omdat ik persoonlijk vind dat er veel vraagtekens zijn te zetten bij deze cijfers. Meestal worden onderzoeken gedaan met als doel om meer kijk te krijgen op de zaak en waar mogelijk oplossingen aan te bieden die meer in lijn zijn met de gevonden onderzoeksresultaten. Wat betreft het aantal zelfdodingen zijn er recentere cijfers die ik al aan heb gehaald in de column zelf maar laat ik ze hier nog even aanhalen. Bron onder andere het Trimbos Instituut en het CBS. In Nederland slikken tussen de 500.000 en 1 miljoen mensen anti-depressiva. De precieze aantallen kan ik niet vinden omdat verschillende bronnen hele verschillende cijfers opleveren en elkaar dus tegenspreken. Als je het hebt over zelfdodingen kun je globaal de volgende cijfers aanhouden. In Nederland lopen jaarlijks ongeveer 400.000 mensen rond met gedachten en gevoelens die betrekking hebben op zelfdoding, van deze mensen doen er 100.000 een zelfmoordpoging Door deze zelfmoordpoging belanden ongeveer14.000-15.000 mensen jaarlijks op de Spoed Eisende Hulp van het ziekenhuis. Ongeveer 9.000 van deze mensen worden opgenomen in het ziekenhuis om te kunnen herstellen. 1500 van deze 100.000 lukt het helaas wel om zichzelf van het leven te beroven. De cijfers komen misschien wat over als 'eentje meer of minder maakt niet zoveel uit', het gaat wel over mensen. En dat is nu precies waarom ik zo'n hekel heb aan dit soort cijfers want er valt nog wel wat op af te dingen. In het door Ruben aangehaalde rekenvoorbeeld waarbij 44 mensen door zelfdoding om het leven zijn gekomen is het aantal mensen dat een poging doet dus groter dan hij denkt. Maar nu komt het, ik denk namelijk dat het geen zin heeft om hier de statistieken bij te betrekken omdat er veel meer factoren mee gaan spelen. De cijfers zijn namelijk gebaseerd op het bevolkingsgemiddelde. Kijk je naar de leeftijden dan zie je schommelingen in de cijfers en ook schommelingen per geslacht die per leeftijdscategorie andere verhoudingen heeft. Wat de statistieken ook niet vertellen is of het 'succes' van een poging toeneemt naarmate mensen ouder worden. Dat zou dan kunnen betekenen dat er sprake is van hogere mortaliteit maar juist weer van een lager aantal pogingen. Maar zoals ik al schreef, het zijn allemaal aannames, persoonlijk vind ik dat dit nog verder uitgewerkt zou moeten worden. Hetzelfde gaat wat mij betreft op voor het aantal geregistreerde zelfdodingen. Zo weet ik dat lang niet alle zelfdodingen als zodanig herkend worden. Zo gebeuren er verkeersongelukken waarbij men denkt dat het een eenzijdig ongeluk is maar waar het feitelijk om een zelfdoding gaat. Familie en vrienden willen dat vaak niet onder ogen zien en sturen dus aan op een ongeluk (dat snap ik natuurlijk ook wel). Ook een simpel huis tuin en keukenongeluk kan een zelfdoding zijn zonder dat deze herkend word en ook niet elke overdosis aan medicijnen wordt herkend of aangemerkt als zelfdoding Zo ken ik ook het voorbeeld van een gezin dat na een jaar van onderzoek 'opgelucht' dat was vastgesteld door de spoorwegpolitie dat hun zoon om het leven was gekomen door een ongeluk en niet door een zelfdoding. Kijkend naar de omstandigheden denk ik, wie loopt er nou zomaar op het spoor midden tussen de spoorstaven in? En van dit soort opmerkingen gaan mijn haren helemaal rechtovereind staan. Als onderzoekers denken aan de hand van een paar cijfertjes vast te kunnen stellen dat het voor vrouwen een vraag om hulp is omdat ze geen doodswens hebben dan vrees ik dat we nog een lange weg te gaan hebben voor we over de echte oorzaken kunnen en mogen praten. :-\

In het algemeen geldt dat de kans op herhaling (recidive) bij mensen die als een poging hebben gedaan erg groot is. Ook mensen van wie een naaste zelf een eind aan zijn leven maakt lopen een verhoogd risico. Ondernemers met een dergelijk verleden horen daar natuurlijk ook bij, dat zijn immers ook mensen. ;) Ik neem aan dat een huisarts op de hoogte is van deze in de hulpverlening algemeen bekende risicofactoren. Echter, hij kan daar ook niet altijd wat mee, niet elke huisarts heeft de tijd of de capaciteit om mensen met een zware depressie en suïcidale gevoelens te begeleiden. In principe zijn daar andere instellingen voor zoals het GGZ of een coach of counselor.

Persoonlijk denk ik vooral dat het belangrijk is dat mensen die suicidale gevoelens hebben doorkrijgen dat ze echt niet de enige zijn en het dus niet vreemd, raar, gek enz is. Eenzaamheid en sociaal isolement zijn veel gehoorde termen bij zware depressie, praktisch dus vaak een verwijdering van het bestaande netwerken van vrienden, familie en helaas ook vaak de partner. Belangrijk, als ze over de schroom heenstappen van praten over gevoelens, dat ze er dan niet alleen voor hoeven te staan. Het begint eigenlijk al met schrijven over zelfdoding, want de praktijk is dat er maar bar weinig in boekvorm en op internet over geschreven word. Het maakt mij dan ook niet uit of mensen nu wel of niet op dit topic reageren. Het feit dat het topic door een behoorlijk aantal mensen gelezen wordt vind ik al winst. Dat het mensen al aan het denken zet blijkt wel uit de reactie aan het begin van het topic, daar zijn er mensen die hun reactie beginnen met de opmerking dat ze het een vreemd onderwerp vinden voor een forum dat zich richt op ondernemerschap. Dat ze gaandeweg het lezen/schrijven ook vinden dat het voor een bepaalde groep realiteit is en daarom dus ook een onderwerp is dat ondernemers bezig kan houden zegt genoeg denk ik. :) Ook de bijdragen van mensen die hier uitkomen voor een zware periode in hun leven laat mensen zien dat je er dus over mag praten, dat je je gevoelens kan uitten (van levensbelang!) en dat je daarmee ook de weg opent voor anderen om jou (tijdelijk) te steunen. Ondernemers zijn van die doordouwers die over het algemeen weinig laten merken, wie onderneemt moet sterk en zelfstandig zijn en moet dus alles alleen kunnen overwinnen. Maar zoals jouw verhaal ook laat zien, als er zulke tegenslagen op je weg komen dan komt er ook voor ondernemers een einde aan wat een mens mentaal kan verwerken. Dan is er dus helemaal niks mis mee om je hart een te luchten of als het heftiger word, hulp te zoeken bij professionals.

@Herman Denk voor het delen van deze zeer persoonlijke, en voor zover ik mij daarin kan verplaatsen, zeer heftige levenservaringen. @Marcel Goed idee om mensen uit je directe verhalen mee te laten lezen. Kan net genoeg afstand zijn die ze wel accepteren boven jij die direct zijn gevoelens op tafel gooit. Met lezen is de reactie/emotie indirect. Fijn om te lezen dat het de mensen in jou omgeving milder doet stemmen en ze nu meer begrip lijken te ontwikkelen voor die periode in jouw leven waarin ze voor hun gevoel met een hele andere Marcel te maken hadden. Wat betreft de zorg, dat blijft gewoon een moeilijk verhaal. Sommigen treffen wel iemand met wie ze goed kunnen praten. Maar heel veel anderen moeten het doen met afstandelijke hulpverleners die daar zelf moeite mee hebben. Die mensen die ik ken in de zorg die dat wel doen zie ik vaak weer met hun grenzen overhoop liggen. Het lukt hun vaak weer niet op lange termijn een gezonde afstand te bewaken tussen werk en thuis. Toch vraagt goede begeleiding iets wat je bijna onmogelijk uit kunt sluiten met thuis. Ik denk dat de zorg er aanmerkelijk op vooruit zou gaan als mensen binnen de zorg zelf ook leren omgaan met hun eigen emoties en minstens zo belangrijk, ze gecoacht worden in het leren bewaken van hun eigen grenzen. Mijn eigen ervaring is namelijk dat er prima om te gaan is met mensen die het psychisch erg zwaar hebben zonder daarbij mijn inlevingsvermogen te verliezen en ook zonder mijzelf te verliezen. Note, inmiddels is dit topic zo'n 1800 keer gelezen, ruim 800 keer meer dan de laatste keer toen er actief gepost werd. Dat lijkt er op te wijzen dat het wel goed gelezen word, dat er niet direct reacties komen vind ik prima. Wie wil kan reageren, wie het eerst eens wil laten bezinken, ook prima.

Helaas kunnen we weer een bekende ondernemer toevoegen aan de lijst van zelfdodingen. Maandag 28 juni werd er nogal geheimzinnig over het overlijden van Sjoerd Kooistra gedaan. Dat was voor veel mensen reden om te speculeren. Voor mij persoonlijk wees alle berichtgeving toen al op een zelfdoding alleen wilde men vanwege het verleden van Kooistra in mijn ogen al het andere uitsluiten. Gisteren, 1 juli, werd officieel bevestigd dat Kooistra door zelfdoding om het leven is gekomen. Op Nu.nl: Kooistra pleegde zelfmoord De Volkskrant: Sjoerd Kooistra pleegde zelfmoord Het is in mijn ogen opnieuw een zelfdoding die het gevolg is van de taboesfeer en het feit dat de reguliere zorg op geen enkele manier adequaat in kan spelen op de acute nood van mensen met problemen. In mijn ogen toont ook de dood van Kooistra weer aan dat zelfdoding onder alle geledingen van de bevolking voortkomt. Buiten het feit dat het opnieuw een mensenleven eist trek ik mij dit persoonlijk toch wel aan omdat ook Sjoerd Kooistra geholpen had kunnen worden om vanuit de shit waar hij inzat uit te komen en verder te leven. De afgelopen maanden had ik een ondernemer onder mijn hoede die in 2 maanden tijd vanuit het diepe dal ,met hulp, zelf in staat is gebleken een geheel nieuw leven op te bouwen. De onderneming is in de slaapstand gezet, een nieuwe baan werd gevonden die helemaal past bij de competenties van deze voormalig ondernemer. De belemmerende overtuigingen en verlies uit het verleden zijn teruggebracht tot verwerkbare proporties. Deze ondernemer kan nu weer genieten van het leven, iets wat nog geen 2 maanden geleden voor absoluut onmogelijk werd gehouden.

Zelf wilde ik al heel lang een keer een artikel over deperessie en zelfdoding schrijven in relatie met ondernemerschap. Omdat ook ik mij al een tijdje afvroeg of een dergelijk onderwerp wel past op een forum als Higherlevel heb ik het lang voor mij uitgeschoven totdat we hier op het forum met de feiten werden geconfronteerd. Ik heb toen eerst overleg gehad met enkele mods om hun mening te horen over het onderwerp. Toen zij positief reageerden ben ik aan het schrijven geslagen. Volgens mij is het mooie aan een forum als dit dat je heel veel informatie in het onderbewuste opslaat en het weer boven komt op het moment dat je het nodig hebt. Ik hoop dat ondernemers dit artikel vooral ter kennisgeving aannemen en mochten ze ooit in de problemen komen dat dit onderwerp hun dan aanspoort om sneller aan de bel te trekken en zo zichzelf veel ellende besparen. Je moet/hoeft er niks mee, sla het op in je onderbewuste, wie weet kun je er ooit iemand mee helpen door te verwijzen naar dit artikel. Bij de KvK en bij de bank krijgen mensen tegenwoordig al allerlei adviezen mee over de risico’s van het ondernemen. Van mij hoeft het niet zover te gaan dat mensen daar ook nog eens worden gewaarschuwd voor een mogelijke depressie als het ondernemen niet oplevert wat mensen er op voorhand van hebben verwacht. Laat mensen alsjeblieft gewoon lekker enthousiast aan ondernemen beginnen, mensen gaan waarschuwen voor elk potentieel gevaar verlamt alleen maar onnodig en daar wordt een mens zeker niet gelukkig van ;)

Ik ben het met je eens dat het er voor mij ook op lijkt dat antidepressiva vaak de enige behandeling is die depressieve mensen krijgen. En dat is helaas alleen symptoom bestrijding. Waarom het in Nederland zo werkt is denk ik te kort om hier helder te krijgen en is in mijn ogen ook een hele andere discussie die meer thuishoort op fora waar men over de effectiviteit van de zorg discussieert. Wat ik van veel mensen heb gehoord is dat het in de zorg simpelweg ontbreekt aan voldoende financiële middelen om deze zorg te kunnen verlenen. Ander punt wat helaas ook regelmatig naar voren komt is dat mensen zich veelal niet gehoord voelen. Veel hulpverleners schijnen veel moeite te hebben met het inleven in de belevingswereld van de client. Dat draagt natuurlijk ook niet erg bij een goede relatie tussen client en hulpverlener en maakt op voorhand al dat het gewoon niet gaat werken. Verder spelen er allerlei belangen van verschillende stakeholders mee. De psycholoog zal misschien wat sneller antidepressiva voorschrijven op het moment dat zijn agenda toch al overloopt en hij niet weet hoe hij al die mensen moet helpen. Behandelingen kosten geld en dan krijg je weer de discussie wie nu wat moet gaan betalen. Sommigen vinden het de taak van de werkgever (als het om een werknemer gaat). De werkgever zegt op zijn beurt, ik draag al bij in de ziektekosten verzekering van mijn werknemer dus je moet bij de zorginstanties zijn. En ook die hebben vaak weer met allerlei potjes te maken waardoor de zorg die nodig is niet altijd goed op elkaar af te stemmen is door die tegenstrijdige belangen. Met de kennis die ik heb opgedaan denk ik dat het mogelijk is om bijna kostenneutraal mensen in zeer korte tijd van de ergste vorm van depressie af te helpen. Ik baseer dat op mijn eigen ervaringen,op waarnemingen gedaan bij andere depressieven en op wetenschappelijke en verifieerbare onderzoeken gedaan buiten het domein van de psychologie die verband houden met de psyche van de mens. En dan loop je net als met andere innovaties tegen machtsblokken aan, tegen mensen die hun fort verdedigen en niet willen zien welke resultaten er op andere minder conventionele manieren te bereiken zijn.

Het toneelspel wat er gespeeld wordt is van een raffinement wat helaas weinig mensen doorzien. En hoe paradoxaal het misschien klinkt, er is vaak een grote behoefte om het verhaal kwijt te kunnen, vaak is er de hoop en de verwachting dat iemand er wel doorheen prikt. Blijft die ‘ontmaskering’ uit dan kunnen mensen daar behoorlijk boos over worden. Zo maak ik nog wel eens mee dat depressieven tegen mij hun boosheid uitten over het feit dat zij zich zo beroerd voelen en dat de omgeving daar maar rekening mee dient te houden. Als ik vervolgens vraag op welke manier zij dat dan uitspreken blijft het meestal even stil, en zie daar op nieuw de paradox van wat in de wereld van suïcidalen ‘het masker’ heet. Ze willen het masker graag afzetten maar de opeenstapeling van ontkenningen van de eigen situatie maakt het met het voortschrijden van de depressie alleen nog maar moeilijker om er over te gaan praten. Het is een 'leugen' die alleen maar groter word naarmate er meer tijd verstrijkt. Bang als ze zijn om op hun kop te krijgen; “waarom heb je het niet eerder gezegd”, “waarom hou je ons dan voor de gek met je vrolijke gedrag”. Gelukkig voor een aantal zijn er mensen die de façade wel doorzien en door de zeepbel heen prikken. Gelukkig ondervinden mensen ook steun en aanmoedigingen vanuit hun eigen netwerk. Maar helaas is dat voor lang niet iedereen weggelegd al was het alleen maar omdat ze hun ’geheim’ zelf in stand houden door er niet over te praten. Voor mensen die nog niet kennis gemaakt hebben met groot verlies gevolgd door een depressie is het bijna niet voor te stellen hoe de beleveningswereld dan in elkaar zit. Met adviezen als “joh, ga gewoon een lekker weekendje weg” bedoelen ze het goed maar voelt het voor iemand met een depressie als een klap in het gezicht omdat zij weten dat een weekendje weg niks oplost. Terecht zegt Mikky, praat erover, zoek mensen waar je je gevoelens kwijt aan kunt op een manier die voor jou prettig is. Tuurlijk staat lang niet iedereen daar voor open, veel mensen hebben een eigen leven, vaak met hun eigen sores waar ze ook weer niet over praten.Maar praten lucht op, praten haalt even de druk van de ketel, praten maakt dat je even minder hoeft te vechten tegen die gevoelens en er ruimte ontstaat om een andere weg te zoeken. Ja het kost veel energie, maar ga eens na wat je met die energie kunt doen als je je leven weer op de rails hebt !!! Het klinkt nu misschien wat grof en ongevoelig maar geluk is letterlijk een keuze. Je kiest echt zelf hoe je in jet leven staat en hoe je dat ervaart. Qua energie kost het namelijk net zoveel energie om jezelf de put in te praten als om jezelf de put uit te praten. Het laatste levert ook nog een energie op, waarom zou je dan die keuze maken jezelf ongeluk aan te praten? Ik weet, het klinkt makkelijk en dat is het als je op de bodem zit zeker niet, het is ook geen proces wat je even in een maandje afrond. Al die veranderingen kosten tijd en vragen om wilskracht. Dat het absoluut niet onmogelijk is bewijzen de mensen die hier reageren en weten wat het is om zo diep in de put te zitten en er vervolgens toch weer een positieve draai aan te geven. Hou je daar aan vast op momenten dat het helemaal niet meer wil. En achteraf is het makkelijk praten natuurlijk. Kijk ik nu achterom dan voel ik zelf nog heel goed hoe moeilijk het was en hoeveel tijd er verloren lijkt te zijn gegaan. Een jaar ergens in een vakantiehuisje op de hei, geen bedrijf om mee bezig te zijn, niet de kracht om iets te gaan doen. Zou sowieso niet gekund hebben want mijn korte termijn geheugen deed het zo slecht dat werken gewoon gevaarlijk was geweest. Toch is die tijd niet verloren gegaan, meer dan een meter boek is er in dat jaar doorheen gegaan. Ook bleek ik het in me te hebben anderen te kunnen motiveren om door te gaan met het leven en hen te kunnen helpen het leven een nieuwe richting te geven. Wat ik er voor terugkreeg was heel veel kennis en nieuwe inzichten. Ik denk dat er geen periode in mijn leven is geweest waarin ik in korte tijd zoveel heb geleerd over zoiets belangrijks als het leven zelf. Dus ja, geen pensioen opgebouwd, niks verdient, alleen maar kosten, maar wel onbetaalbaar in mezelf geïnvesteerd ! Een mooi voorbeeld van hoe het kan gaan. En zo ken ik meer voorbeelden van mensen die na een periode van tegenslag zichzelf herontdekten en meer zichzelf geworden zijn en daarna wel successen behalen die eerder uitbleven. Zonder dat we het merken zijn er namelijk veel mensen (daar hoef je geen depressie voor te hebben) die met belemmerende overtuigingen rondlopen. Die weerhouden mensen ervan die dingen te doen die ze leuk vinden of goed kunnen. Dat kan iemands leven behoorlijk bederven en zijn ook vaak een van de achterliggende oorzaken van disfunctioneren. Een zware depressie kan met de juiste hulp zo leiden tot inzichten in gedrag waarin belemmerende overtuigingen een negatieve rol speelden. Ga je die doorzien dan kun je je gedrag veranderen en ontstaat er letterlijk een nieuwe wereld die je heel anders ervaart. Ik heb het dan natuurlijk over het zelfbeeld, het zelfvertrouwen, hoe sterker je word hoe meer je durft en kunt. Die veranderingen hebben een enorme invloed ook op je netwerk. In een paar jaar tijd heb ik diverse malen mijn contactpersonen lijsten vrijwel helemaal leeggehaald omdat ik ontdekte dat ik met die mensen niets meer had. Dat had tot gevolg dat ik ineens tijd had voor nieuwe mensen die met dingen bezig waren die mij op dat moment bezighielden. Voor mij is dit een van de indicatoren geweest waaruit ik kon afleiden dat ik bezig was met groei en ontwikkeling. Hier zit een shift in je mindset. Veel mensen met een depressie voelen zich slachtoffer van de omstandigheden, hebben het idee dat hun alles overkomt en rampspoed onafwendbaar is. Wat ze dan nog niet inzien is dat ze veel rampspoed aantrekken en daardoor juist van de regen in de drup geraken, keer op keer. Let op, dit heeft niets met schuld te maken !! Wat je dan ziet is dat veel mensen (tijdelijk) in een slachtofferol blijven hangen. Hoe anders wordt het als je mensen laat zien dat ze als ze zelf de verantwoordelijkheid over hun eigen leven terug eisen alles gaat veranderen. Als ze dan de inzichten ontwikkelen die hun laten inziendat veel situaties wel degelijk te voorkomen zijn door ander gedrag, door een ander zelfbeeld, dan komt ook de levensvreugde weer terug. Niet langer ben je slachtoffer van de omstandigheden maar zit je zelf weer achter het stuur van je eigen leven. Dus verander je minset in Yes I can, zie ook mijn onderschrift trouwens, ook dat gaat over zelf het initiatief en de verantwoordelijkheid voor je eigen leven nemen, niet bang zijn voor angsten die je ervan weerhouden te groeien. Ik las gisteren iets over een onderzoek dat onder andere aantoonde dat mannen bij een echtscheiding een grotere klap krijgen dan vrouwen. Dat werd verklaart doordat een man meestal alleen zijn vrouw heeft als partner en alleen met haar intieme gevoelens deelt. Valt de partner weg dan raakt de man zijn beste maatje kwijt waar vrouwen vaker over een groter netwerk van vriendinnen beschikken die deze ontstane leegte voor een groot deel opvangen. Iets soortgelijks kun je stellen voor de ondernemer die bij een faillissement een deel van zichzelf kwijtraakt en als gevolg daarvan ook nogal eens zijn gezin ook kwijtraakt. En dat hakt er emotioneel gezien flink op in. Dat een mens na een faillissement of een andere tegenslag emotioneel aan de grond kan zitten is goed, het heeft namelijk een signaal functie. Er is iets gebeurt dat grote invloed heeft op het geestelijk welbevinden en dient te veranderen. Dat geldt voor verlies van een dierbare maar evengoed voor aan depressie gerelateerde verliezen zoals echtscheiding, faillissement, traumatische ervaring enz. Zou dat effect er namelijk niet zijn dan zou je weer verder gaan met het leven en met het onveranderde gedrag het gevaar lopen in herhaling te vervallen. Nu overleef je misschien een keer een aanrijding met een auto maar een tweede keer kan wel eens heel anders aflopen. En zo is het ook met gedrag dat niet dat oplevert wat jij nodig hebt om je gelukkig te voelen. Een van de belangrijkste dingen die ik mezelf geleerd heb is dat ik mijn eigen beslissingen met respecteren. Net als ieder ander mens neem ik geen beslissingen waarvan ik van te voren weet dat ze slecht voor mij of mijn omgeving aflopen. Voor je een beslissing neemt weeg je die altijd eerst af met de kennis en inzichten die je dan hebt. Waarom zou ik dan achteraf schuldgevoelens ontwikkelen als ik toen naar eer en geweten heb gehandeld ? Pakt het later verkeerd uit dan is het jammer maar niet jouw schuld, het was toen een verkeerde keuze. Er is nog iets anders wat ik in ben gaan zien, ik denk niet langer in goed en fout. Ik denk in goede keuzes en keuzes die minder goed zijn uitgepakt dan ik had verwacht. Dat haalt meteen de angel van fout eruit, die fout is er namelijk niet, het is geen fout maar een verkeerde keuze. Aan de feiten verandert het niets maar wel aan hoe je met die verkeerde keuze verder omgaat. Door niet te denken in fout wordt het ook makkelijker, want je hebt niet meer schuldgevoel dan gerechtvaardigd is voor die keuze, om te leren van deze verkeerde keuzes. Het is erg fijn voor mensen als ze deze strijd niet alleen hoeven te voeren maar zich gesteund voelen door hun omgeving. Steun helpt je bij het helingsproces maar neemt niet weg dat het wel je eigen verantwoordelijkheid blijft. Een hulpverlener kan helpen zoals een boekhouder een ondernemer kan helpen. Uiteindelijk moet je het net als met ondernemen zelf doen. Ga je er bewust mee aan de slag dan levert je dit uiteindelijk heel veel op. Nu klinkt dat utopisch omdat je simpelweg pas kunt zien wat er allemaal te winnen valt als je achter je kijkt. Sta je nog aan het begin dan zul je het moeten doen met wat mensen met soortgelijke ervaringen erover zeggen. Precies, je bent echt niet de enige, met 400.000 Nederlanders weet je dus dat 1 op de 50 ook met deze problemen rondlopen. Laat ik dat eens in een alledaags perspectief plaatsen. Als ik op zaterdagochtend naar de supermarkt loop dan kom ik zeker een paar honderd mensen tegen. Van die mensen zijn er dus zeker 4 of meer die met soortgelijke gevoelens worstelen. Dus waarom zou jij jezelf een nieuwe toekomst ontzeggen doordat je nu even niet die stap durft te nemen om hulp te zoeken. Met kiespijn blijft niemand rondlopen, waarom zou je dan met emotionele pijn wel rond blijven lopen ?

Het feit dat een ondernemer een zelfstandig opererend mens is maakt het in sommige gevallen juist nog lastiger. Altijd zelf overal de verantwoordelijkheid voor nemen maakt het nog moeilijker om als je er een keer niet zelf uitkomt raad te vragen bij een ander. Omdat die gewoonte er niet is zal deze ook niet zomaar ontstaan. Verder zitten er in het verleden van deze ondernemer vaak ervaringen die de ondernemer bevestigen in zijn denken dat hij alleen op zichzelf kan vertrouwen. Opnieuw een belemmerende overtuiging die een barrière vormt als het gaat om hulp vragen. Natuurlijk kun je (vanuit rationeel denken) zorgen voor een aantal risico spreidende scenario’s. Dat zal zeker de kans op slechte bedrijfsresultaten voor een (groot) deel kunnen voorkomen. Ik zie daarin sommige ondernemers soms wel erg ver doorschieten met scenario’s een bijna paranoïde angst aan de dag leggen voor het geval het een keer mis zou gaan. Het is volgens mij juist omdat het onderwerp depressie en zelfdoding nog altijd in de taboesfeer zit dat mensen zo’n barriere ervaren als het gaat om hulp vragen, om uit te spreken dat het niet goed met jou als mens gaat. Hoewel het een morbide onderwerp is vind ik dat geen reden om er niet eens over te schrijven in een wereld die gemiddeld genomen wat verder af staat van het onderwerp zelfdoding en depressie. Dit artikel kan denk ik wel bijdragen aan de algemene bewustwording bij mensen dat een zware depressie met gevoelens er een eind aan te willen maken minder vreemd en uitzonderlijk zijn als mensen denken. Ik hoop ook dat er meer mensen openlijker over gaan schrijven zodat ook meer mensen zich eerder bewust worden van de psychische processen die er in het onderbewuste van ieder mens zijn. Hoe eerder je deze onderkent hoe eenvoudiger het is om ze aan te pakken en op tijd te zorgen dat het niet van een lichte depressie omslaat in een zware depressie en vervolgens ook nog eens al je levenslust kwijt te raken.

Ik zeg altijd over zelfdoding, het ontstaat doordat er geen levenswens meer is, op termijn ontwikkeld zich dan een doodswens. Die levenswens is gekoppeld aan het geluk dat iemand ervaart. Nu is geluk een goed bewaard geheim helaas waardoor in mijn ogen veel mensen het aan zich voorbij laten gaan. Toch is het heel simpel, geluk vind je door te onderzoeken wat voor jou belangrijke waarden zijn in het leven. Door activiteiten te ontwikkelen waar deze waarden in terug komen zul je je veel gelukkiger gaan voelen. Een gelukkiger mens zal ook steeds meer op zijn gevoel leven en de ratio zal een minder grote rol spelen. Meer op je intuïtie afgaan vanuit zelfvertrouwen maakt ook dat je niet steeds het gevoel hebt alles te moeten controleren en eeuwig bezig te zijn met op je hoede te zijn. Ik heb van dichtbij mensen helemaal de weg kwijt zien raken door overrationalisatie doordat dit leidde tot een vorm van paranoia. Die persoon zag overal complot theorieën. Dat ging op een gegeven moment zelfs zover dat de man er van overtuigd was dat er bij zijn bedrijf mensen van buitenlandse inlichtingendiensten werkten die andere personeelsleden bespioneerden. Daar ontbreekt het gewoon aan contact met de realiteit. Had hij naar de feiten gekeken dan had hij kunnen zien dat het complete onzin was. Mensen die met suicidale gevoelens rondlopen zijn vaak mensen die vroeger erg hun best hebben moeten doen om te overleven in de omgeving waar zij opgroeiden. Voor deze mensen was het belang van anderen in kunnen voelen van belang om te kunnen overleven, geestelijk dan wel lichamelijk. Het is dan in mijn ogen ook niet gek dat je onder deze groep mensen zeer gedreven strijders vind die zich inzetten voor anderen. Luister je naar de levensverhalen van deze mensen dan zijn die toiletborstels ineens helemaal niet meer zo belangrijk. Het welbevinden heeft vooral te maken met hoe je een bepaalde situatie ervaart. Op internetfora merk je soms al hoe anders mensen op eenzelfde vraag kunnen reageren. Ook in de politieke discussieprogramma’s zie je terug dat mensen een programma geheel anders hebben ervaren dan anderen. En dat gaat op voor elke situatie waar mensen in betrokken raken. Aan de feiten kun je niks veranderen, wat je wel kunt veranderen is hoe je een specifieke situatie ervaart. Door er een andere beleving aan te koppelen, door het voorval te analyseren, kan het een hele andere betekenis krijgen. Dat het voor een ondernemer verstandig kan zijn om meerdere ijzers in het vuur te hebben zal ik niet tegenspreken. Waar het mij in dit geval om gaat is hoe je met tegenslag omgaat. Zelf heb ik een aantal keren gewerkt bij bedrijven die op de rand van de afgrond balanceerden. Het hoe en waarom doet er hier niet zo toe, wat er wel toe doet is dat bij minstens een van deze bedrijven de ondernemer wel degelijk rekening had gehouden met verschillende scenario’s. Waar hij geen rekening mee had gehouden was de explosieve groei van zijn onderneming. En dat liep dus bijna fout af voor het bedrijf. Waar het mij vooral omgaat is het vertrouwen wat mensen in zichzelf hebben en wat er van overblijft als het misgaat. Bij ondernemers zijn prive en zakelijk nauw met elkaar verbonden. Valt de zaak weg wat blijft er dan van de ondernemer over. Hoe steviger hij in zijn schoenen staat hoe beter hij met tegenslagen om kan gaan. Een goed noodplan staat daar los van. In een gesprek dat ik ooit had met een specilist haalde hij een onderzoek aan naar wat mensen nu werkelijk als geluk ervaren. Anders dan dat veel mensen denken waren dat de meest simpele dingen die helemaal niet eens geld kosten. Dat kan de geur van gemaaid gras zijn als je ‘s morgens op je fiets op weg bent naar je werk. Een zonnetje dat je warm houd op het terras, enz enz. Ik heb geen idee wat je hier precies mee bedoelt als je schrijft “Het extra tragische van veel zelfmoordgevallen is dat veel van deze mensen heel snel in een depressie zijn vervallen en er maar een eind aan hebben gemaakt.” Je wekt bij mij de indruk dat je het zomaar op kunt lopen en binnen een paar weken een einde aan je leven maakt. De afgelopen jaren heb ik aaridg wat lotgenoten ontmoet (>100) en altijd waren het mensen die al langere tijd met deze gevoelens worstelden. Nooit heb ik meegemeaakt dat mensen in een korte tijd “er maar een eind aan hebben gemaakt”. Praten is in mijn ogen ook een belangrijk aspect van het helingsproces. Daarnaast is het ook belangrijk dat mensen professioneel worden ondersteunt zodat ze ook kunnen werken aan hun gedragsrepertoire dat moet veranderen willen ze niet steeds hetzelfde blijven meemaken. Wat betreft anti depressiva, net als PaulGo heb ik ok het idee dat anti depressiva net iets te vaak worden ingezet als symptoom bestrijding en er daarnaast te weinig aandacht is voor therapie en coaching.

Om te beginnen wil ik even ingaan op de reactie van QuDo. Reacties gaan er zeker komen. Wat maakt dat het even kan duren heeft te maken met het feit dat ik wil proberen een weloverwegen reactie te geven. Anders dan veel onderwerpen op dit forum kent dit onderwerp vele invalshoeken. De uiteenlopende reacties tot nu toe onderstrepen dat. Zo maar even snel een reactie geven op dit onderwerp gaat in mijn ogen niet vandaar dat ik de reacties tot nu toe eerst even heb laten bezinken. Dat betekent dat ik er echt even voor wil gaan zitten om inhoudelijk te reageren, iets wat er bij mij door drukte de afgelopen dagen gewoon niet van gekomen is. Ik denk dat veel mensen die in soortgelijke situatie hebben gezeten al geruime tijd op hun reserves doorgaan tot het moment waarop ook die reserves nu op zijn. Een depressie is namelijk niet iets wat je even in een weekje oploopt zoals je zoals je soms een griepje oploopt. Voor velen is het een sluipmoordenaar die al vele maanden en nog vaker al vele jaren bezig is het leven binnen te dringen. Het gebeurt vaak ook zonder dat je er erg in hebt omdat het met van die kleine stapjes gaat. De grens wordt iedere keer een klein beetje opgerekt. Zou je van de een op de andere dag in die situatie komen dan zou je onmiddellijk signaleren dat het foute boel is. Maar dat signaal is er dus niet juist omdat het met, voor jezelf, nauwelijks waarneembare stapjes gaat. Helaas is het ook geen zichtbare aandoening. Mensen die niet vooruit te branden zijn worden al snel als lui, gemakzuchtig of onverschillig gezien. Waar iemand die tegen een bijna ongeneeslijke ziekte strijd of maanden moet revalideren na een ernstig ongeluk kan rekenen op veel begrip en steun uit de omgeving gaat dat niet op voor mensen die in een depressie belanden. Er is veel onbegrip over dat wat er tussen de oren zit, het is voor buitenstaanders vaak meer een kwestie van een verkeerde mentaliteit, een gebrek aan inzet en de wil om dingen gewoon even op te pakken. Een verkeersslachtoffer in het gips heeft er niet om gevraagd, dat begrijpt iedereen. Hoe anders is het voor iemand die depressief is. De omstandigheden die hebben geleid tot de depressie worden vaak aangemerkt als de eigen verantwoordelijkheid en daarmee is het al snel eigen schuld dikke bult verhaal geworden. En waarom zou je medeleven tonen voor mensen die zichzelf in de problemen hebben gewerkt? Zoals ik eerder schreef begeleid ik mensen die het leven niet meer zo zien zitten. Ik kan je vanuit die ervaring vertellen dat het herstelproces anders verloopt voor mensen die nog een dagelijkse/wekelijkse routine hebben door bijvoorbeeld werk. Zodra verplichtingen wegvallen wordt het veel moeilijker om een dagritme vast te houden. Met het wegvallen van dagelijkse bezigheden valt er vaak ook veel discipline weg. Helaas daarmee ook die discipline die nodig is om jezelf aan te sporen om je leven weer op de rails te krijgen. Je beschrijft het treffend, waarom zou je ‘op tijd’ naar bed gaan, morgen hoeft er immers niks. Ik ziebij veel mensen dat het leven verschuift naar de nachtelijke uren. 3 of 4 uur ‘s nachts je bad al in is eerder regel dan uitzondering. Ook s’ ochtends vind er daardoor een verschuiving plaats. Waarom zou je er om 10.00 uur al uitgaan, die paar dingen die je nog moet doen kunnen later vanmiddag ook nog wel, of morgen, of overmorgen. In vergelijking met een normaal dagritme lijkt het natuurlijk nergens op. Een van de vervelende neveneffecten hiervan is dat je leven asynchroon gaat lopen met het leven van de gewone wereld. Tegen een depressie vechten is een eenzame strijd, doordat je niet meer synchroon loopt met de omgeving wordt het gevoel van eenzaamheid vaak nog verder versterkt. Toch geloof ik dat de verlammende werking die uitgaat van een depressie een manier van het lichaam is om te herstellen. Je bent niet voor niks doodop. Het is in mijn ogen een onderdeel is van het verwerkings- en veranderproces waar je nu in zit. Een zware depressie komt ook nooit zomaar aanwaaien. Voorafgaand aan de diagnose depressie is er bij veel mensen echt wel het een en ander gebeurt. Is het niet in het recente verleden dan is er vaak een directe link met een gebeurtenis van jaren geleden die zich ineens weer manifesteert. Depressie wordt ook wel omschreven als periode waarin je je opnieuw oriënteert op het leven. Dat nieuwe oriënteren vloeit voort uit het feit dat je veel verloren hebt en je doorkrijgt dat het zo dus niet werkt. Wie praat met depressieve mensen komt er vaak al snel achter dat deze mensen veel verloren hebben en dat verlies nog niet hebben kunnen verwerken. Voor sommige is het verlies de jeugdjaren die verpest zijn door geweld en mishandeling. Anderen zijn in een neerwaartse spiraal beland na ontslag. Een economische recessie kan er dan toe leiden dat mensen hun huis kwijt raken en vervolgens dieper ellende wegzakken. Zeker als het ook je naasten treft, zoals je kinderen, kan het gevoel ontstaan dat je naasten beter af zijn zonder jou. Dat is niet anders voor ondernemers die hun bedrijf kwijtraken. Toch zijn ondernemers op dit vlak wel een stuk kwetsbaarder doordat er veel minder vangnetten zijn. Ik haalde al de varkensboeren aan die nergens meer terecht konden en nog slechts de dood als uitweg uit de ellende zagen. Nog even terug naar de verdwenen energie, het maakt in zekere zin niet uit wat er is gebeurt of wat je kwijt bent geraakt. Iedereen die in deze situatie zit ervaart hetzelfde verlies van eigenwaarde, zelfvertrouwen en vaak ook een groot deel van de eigen identiteit. Het verlies van toekomstperspectief is te vergelijken met het verliezen van een dierbare. In dit geval zou je ook nog kunnen zeggen dat naast het toekomstperspectief je ook nog jezelf bent kwijtgeraakt. Je kunt deze fase dan ook goed vergelijken met de rouw die mensen ervaren na het verlies van een naaste. Net als mensen die een dierbare verliezen is er in dit geval ook sprake van verlies. Depressie is een periode van heroverweging waarin je op zoek gaat naar nieuwe manieren om weer een nieuw leven op te bouwen. Om daar aan te kunnen beginnen moet je vaak afscheid nemen van je toekomst(plannen). Of je wordt je gedurende deze periode bewust van de feiten die je tot dan niet onder ogen hebt willen komen. Ik ken mensen die hier lange tijd hun kop voor in het zand gestoken hebben. Sommigen lukt het om er doorheen te komen zonder in een depressie te vervallen, maar veel vaker gebeurt het wel en dat blijkt uitstel het nog moeilijker te maken om het leven weer op te pakken. Zoals ik al zei, het is een proces dat je net als rouwen om het verlies van een dierbare beter niet te lang moet uitstellen. Geef het proces daarom de ruimte om te laten plaatsvinden. Die lusteloosheid draagt ondanks dat het anders voelt ook bij een herstel. Wel hierbij de aantekening dat dit eerder een proces van maanden is, gaat het langer duren dan loop je het gevaar dat het jaren worden en passiviteit feitelijk je nieuwe leven geworden is. Voor het zover komt hoop ik dat je dan al professionele hulp hebt gevonden die je helpt je leven weer onder controle te krijgen. Voor mij persoonlijk zijn het ook mijn kinderen geweest die mij in leven hebben gehouden op momenten dat het slecht ging. Goed dat je zelf de stap genomen hebt om hulp te zoeken en ook te aanvaarden. Het is jammer dat de zorg in Nederland zo vreemd in elkaar steekt en hulp zo versnipperd is. Verschillende vormen van zorg/hulp komen uit verschillende potjes. Instanties hebben daarnaast zelf ook nog eens een eigen belang als het gaat om het bewaken van budgetten. Op zich vind ik het wel goed dat mensen meebetalen aan dit soort zorg maar vind ook dat mensen die het echt niet kunnen betalen op de een of andere manier tegemoet gekomen moeten worden. Maar goed, de zorg is een discussie op zich. Dat is een ander punt waarom vechten tegen zelfdoding zo’n eenzaam gevecht is. Je eigen belevingswereld staat zover af van mensen met een gezonde geest dat het voor hun vrijwel ondoenlijk is zich in te leven in jouw gevoelswereld. Dit is volgens mij mede de oorzaak van het onbegrip dat er is voor mensen met een zware depressie. Het is jammer dat juist op het moment dat je onbevooroordeelde hulp nodig hebt vanuit je omgeving juist dan veel mensen afhaken. Maar zoals ik al eerder schreef, niemand kiest voor een depressie, zelfs al zou het jou enigszins te verwijten zijn dan nog vind ik dat het niet aan anderen is om te oordelen over jouw gevoelswereld en de gevolgen die dat heeft voor bijvoorbeeld jouw energie. Het is goed dat je nu zelf ook die verandering in je omgeving waarneemt, dat mensen weer terugkomen, dat ze je complimenteren met de positieve veranderingen die ze nu waarnemen. Voor veel mensen met een depressie is het vaak erg moeilijk om verandering, en dan met name vooruitgang, te zien. Het zijn dan deze signalen uit de omgeving die een indicatie zijn voor verandering. Veel is subjectief en is dus niet meetbaar. Wel zijn er een aantal manieren waarbij je bijvoorbeeld zelf gevoelsstaten bij gaat houden. Die overzichten kunnen gevoelens beter inzichtelijk maken al blijft het voor de persoon zelf een subjectieve belevenis. Begrip en het onderwerp bespreekbaar maken is heel belangrijk. Nederland laat zich er nog wel eens op voorstaan dat dit land geen taboe’s meer heeft, ik denk dat dit onderwerp wat dat betreft aantoont dat het wel degelijk nog steeds een taboe is waar mensen liever niet mee geconfronteerd worden. Want het is nu net die onbespreekbaarheid die mensen in een nog groter isolement plaats terwijl erover praten al enorm kan helpen in de heling en het vinden van een nieuwe richting in het leven.

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen, dit is geen gezellig onderwerp, dit artikel gaat over de negatieve impact die het uitblijven van zakelijk succes kan hebben op de psyche van de ondernemer. Niemand kan er omheen, al een tijdje zitten we in een periode van economische crisis. Bedrijven en particulieren hebben minder te besteden en dat vertaalt zich naar minder omzet in veel branches. Op dit moment ziet het er voorlopig nog niet naar uit dat we op korte termijn duidelijk herstel kunnen verwachten. Bedrijven zullen moeten zien te overleven door kostenbesparingen door te voeren. Veel ondernemers komen daardoor nu in de problemen. Het zal voor veel ondernemers moeilijker worden om de zakelijke en privé-eindjes aan elkaar te knopen. Minder omzet, minder winst, bezuinigen, het zijn allemaal rationele onderwerpen. Ratio is de manier waarop vele ondernemers het zakelijke leven benaderen. Het is ook een manier om je te distantiëren van je van emotionele gevoelens. En dat kan best handig zijn op het moment dat er beslissingen genomen moeten worden die zakelijk gezien gewoon moeten maar emotioneel gezien een grote aanslag plegen op de ondernemer. Bij die bedrijven waar het steeds moeilijker wordt om de eindjes aan elkaar te knopen, loopt de psychische druk voor de ondernemer op. Minder omzet betekent keuzes maken om alle rekeningen te kunnen blijven betalen. Als dat steeds moeilijker wordt dan kan het zijn dat er nog meer bezuinigd moet worden. Dat begint misschien met werktijdverkorting voor de werknemers. De volgende stap kan een kleinere bedrijfsruimte zijn om de kosten nog verder te drukken. Wordt lastig als je pas 1 jaar van de 5 contractjaren er op hebt zitten. De volgende stap kan zijn dat je tot de conclusie komt dat je misschien mensen moet gaan ontslaan. Nu ken ik ondernemers die daar weinig moeite mee hebben maar het ontslaan van medewerkers gaat mensen over het algemeen niet in de koude kleren zitten. Voor de eenpitters die geen downscale mogelijkheden hebben om bijvoorbeeld in personeel te snijden, is de kans aanwezig dat de onderneming zelf niet voldoende inkomsten genereert om alle kosten te kunnen betalen. Rationeel zijn deze moeilijke keuzes nog wel te maken maar gevoelsmatig kunnen al die beslissingen en de lange termijn gevolgen (onbewust) een behoorlijke aanslag zijn op de mentale reserves van de ondernemer (en zijn gezin). Doordat beslissingen veelal vanuit de ratio worden genomen, wil het gevoel nog wel eens in de knoop komen te zitten. Des te harder komt de klap dan aan als het doordringt tot de mens achter de ondernemer. Voor een aantal ondernemers is stopzetting of een faillissement onvermijdelijk. En daar sta je dan als stoere ondernemer met zijn onuitputtelijke doorzettingsvermogen; door het verlies van jouw bedrijf deelt het lot jou een psychologische dreun uit waar je even geen weerwoord op hebt. Dan zul je iets moeten doen wat veel ondernemers niet gewend zijn te doen, en dat is gaan praten over al je zorgen, en dat gaat over gevoel, daarover praten betekent kwetsbaar zijn. Vaak verlies je niet alleen het vertrouwen in je onderneming maar ook het vertrouwen in jezelf en daarmee ligt het gevoel te hebben gefaald om de hoek. Je zal echt niet de eerste zijn die het falen van de onderneming ervaart als een persoonlijk falen. Falen is dan al snel toe moeten geven dat het niet is gegaan zoals jij had verwacht. Er zullen vele 'had ik maar’ scenario’s door je hoofd gaan spelen. De gedachte die dan steeds maar weer terugkomt is de vraag; “who is to blame?” Voor veel ondernemers is hun bedrijf hun leven, want ZIJ zijn het bedrijf. Bedrijfsidentiteit en persoonlijke identiteit zijn vaak zeer nauw in elkaar verweven. Het failliet of falen van het bedrijf wordt een persoonlijk en mentaal faillissement en daarmee komt het erg dicht bij jezelf. Niet alleen ben je dan je bedrijf kwijt, ook het allergrootste goed wat een ondernemer (elk mens) heeft raakt de ondernemer kwijt: je raakt jezelf kwijt. Ondernemers die hun falen rechtstreeks koppelen aan hun eigen identiteit hebben grote kans depressief te worden en dat kan vervolgens snel een zware depressie worden. Uit crisisperioden van de afgelopen decennia weten we dat de geestelijke nood bij ondernemers enorm hoog op kan lopen. Wie de faillisementsverhalen op dit forum wel eens leest, kan zich misschien voorstellen hoe het is als de zoveelste deurwaarder voor de deur staat terwijl je weet dat het geld er echt niet is. Nadenken over de gevolgen van beslagleggingen doe je liever niet. Falen als ondernemer is tot daaraan toe, als het je gezin treft ben jij als kostwinner, en nog zwaarder, als vader, als man, ook nog eens een mislukking. Wie zich de faillissementen van de varkensboeren uit de jaren 80 kan herinneren, herinnert misschien ook nog aangrijpende reportages van mensen die er geen heil meer in zagen. Ook de MKZ crisis in de jaren 90 heeft beroepsgroepen tot wanhoop gedreven. En nu is het de agrarische sector die naast de economische crisis ook nog eens getroffen word door de Q-koorts. Maar deze economische crisis treft niet allen de boeren, nu worden vrijwel alle branches getroffen. Hoe het allemaal verder moet, is vervolgens aan jou om uit te zoeken. En alweer aan reacties hier op het forum is soms af te leiden hoe slecht een aantal ondernemers zijn voorbereid op de gevolgen die het staken van de onderneming heeft. Het zijn de onderwerpen waarin wordt gevraagd of er een soort van vangnet is zoals dat er voor werknemers is in de vorm van de WW. Maar helaas, daarvoor ben je ondernemer geworden, dat zijn de risico’s. De statistieken Dat een dergelijke crisis mensen tot wanhoop drijft, is goed te begrijpen. Voor sommige mensen gaat die wanhoop zover dat ze de hand aan zichzelf slaan. Cijfers zijn moeilijk te vinden. Voor de MKZ-crisis varieerden de aantallen tussen de 4 en de 10. Het werkelijke aantal zal nooit iemand weten. Toen was het een crisis die boeren trof, deze crisis treft vrijwel alle Nederlanders en dus ook de ondernemers. Afhankelijk van welke bron je raadpleegt, slikken in Nederland tussen de 500.000 en 1.000.000 mensen een antidepressiva. In totaal zijn er jaarlijks 400.000 mensen die denken aan zelfmoord. Ongeveer 100.000 van deze 400.000 mensen doet daadwerkelijk een poging tot zelfdoding. Daarvan belanden er 15.000 in het ziekenhuis. Officieel overlijden er jaarlijks ongeveer 1.350 mensen door zelfdoding. Ik denk echter dat het cijfer aanmerkelijk hoger ligt. Niet alleen is het niet meer verplicht een doodsoorzaak bij het overlijden op te geven - het jaar van invoering van deze maatregel gaf een daling in het aantal zelfdodingen te zien - ook zijn er zelfdodingen die niet als zodanig (h)erkend worden. Denk maar eens aan eenzijdige ongelukken. Een aantal van dit type ongelukken zijn een bewuste poging om te proberen het leven te beëindigen. Ook een overdosis medicijnen kan aangezien worden voor een natuurlijke dood als er geen duidelijke aanwijzingen zijn dat er iets anders heeft gespeeld. Er wordt vaak gedacht dat er bij elke zelfdoding altijd een afscheidsbrief is geschreven, dat is absoluut niet waar. Ik ken een aantal mensen die na hun poging tot hun eigen afgrijzen wakker werden. Van enkele van hen weet ik dat ze nooit een afscheidsbrief hebben geschreven. Sommigen hebben anderen zelfs nooit iets laten weten van de strijd die ze aan het strijden waren. Maar helaas zijn er meer mythes die helaas niet bijdragen aan het bespreekbaar maken van het onderwerp zelfmoord / zelfdoding. Om een ander zeer hardnekkig misverstand gelijk maar even naar het land der fabelen te verwijzen. Wie denkt dat zelfdoding alleen voor ‘losers’ is nog een ander stukje statistiek. Onder miljonairs komen 3 maal zoveel zelfdodingen voor dan het landelijke gemiddelde. Hun drijfveren om rijk te worden zijn tevens hun ondergang. Drijfveren die vaak ontstaan zijn door het gevoel alleen iemand te mogen zijn als je geslaagd bent (lees in hun geval, bezit hebt). Zij ontdekken op de harde manier dat geld het leven kan veraangenamen maar absoluut geen garantie is voor levensgeluk. Wie een laag zelfbeeld heeft blijft negatief over zichzelf denken ongeacht de verzameling sportauto’s in de garage of het grote aantal partners waarmee ze de lakens delen. Het zijn surrogaten die geen vervanging zijn voor echte liefde voor jezelf en liefde van anderen. In de onderzoeken wordt vaak gesproken over risicogroepen, die zijn (helaas) niet uitgesplitst naar beroepsgroep. Kijk je naar de karaktereigenschappen van deze risicogroepen dan lijken een aantal daarvan verdacht veel op eigenschappen die voor een ondernemer van belang zijn. Zo zijn mensen met suïcidale gevoelens vaak zeer gericht op de gevoelswereld van anderen, kunnen de behoeften van anderen behoorlijk goed aanvoelen en vervolgens invullen, en goh is dat niet een fijne eigenschap voor een ondernemer? Kunnen voelen waar je klanten behoefte aan hebben. Ook komt soms een doorgeschoten zorgbehoefte om anderen te helpen, een eigenschap die je met name in de zorgsector veel tegenkomt. Een andere eigenschap is het doorzettingsvermogen van deze mensen. Ze gaan door tot het einde, elke keer weer zien ze een lichtpuntje en weten ze weer te overleven. En ook deze eigenschap zie je bij veel ondernemers terug. Ze gaan soms zover dat je denkt: \"man stop er gewoon mee, verander je businessmodel\". Maar het is nu net dat doorzettingsvermogen dat maakt dat sommigen tegen alle verwachtingen in slagen en vervolgens op handen gedragen worden. Anderen uit dezelfde poel krijgen nooit iets van de grond, iets dat lang niet altijd aan de persoon zelf hoeft te liggen. Het is vaak ook een kwestie van op het juiste moment in tijd net die ene persoon of die ene oplossing vinden die jou verder helpt. Dat maakt de scheidslijn tussen zakelijk succes en persoonlijk falen in mijn ogen vaak flinterdun. De signalen Het meest moeilijke voor de omgeving, en door ontkenning en het almaar doorgaan soms ook voor jezelf, is het zien van signalen die kunnen wijzen op depressie en suïcidale gevoelens. Hieronder volgt een opsomming van een aantal signalen die een aanwijzing ‘kunnen zijn’ dat het in iemands leven niet verloopt zoals verwacht. Ik schrijf bewust ‘kunnen zijn’, waarnemingen zijn immers subjectief. [*]Obsessief bezig zijn met het leed van anderen. [*]Doorgeschoten behoefte om de wereld te veranderen. [*]Lichte obsessie voor aan de dood gerelateerde onderwerpen. [*]Een wens tot zelfdoding uitspreken, altijd serieus nemen, ook als het als grap gebracht word. [*]Sarcastische houding ten aanzien van onderwerpen die betrekking hebben op de dood. [*]Groot gebrek aan activiteit, nergens zin in hebben, geen energie. [*]Vermijdingsdrang in de breedste zin. [*]Ontkenningsgedrag als het gaat om (het nemen van) eigen verantwoordelijkheden. [*]Ontvluchten van de eigen verantwoordelijken door substitutie (zie bv het leed van anderen). [*]Teruggetrokken leven leiden, weinig contact met de buitenwereld. [*]Emotioneel overreageren als iemand direct of indirect kritiek uit. [*]Moeite hebben met het stellen van grenzen, teveel van zichzelf (weg)geven. [*]Snel wisselende stemmingen, het ene moment vol goede moed, 5 minuten later niks meer zien zitten. [*]Sterke identificatie van de eigen persoonlijkheid met maatschappelijke problematiek en sociale doelen. [*]Verandering van de persoonlijkheid in enkele maanden tijd. Het meest belangrijke signaal is misschien wel als je merkt dat iemand in een relatief korte periode, enkele maanden tot een half jaar, sterk van (sociaal) gedrag verandert. Het terugtrekken uit het sociale leven kan een sterke aanwijzing zijn dat er serieuze problemen zijn. Als mensen snel veranderen dan kun je dat mogelijk herkennen doordat ze vragen (en de antwoorden daarop) zoveel mogelijk willen ontwijken. Menig gesprek met een ondernemer begint vaak over het weer of voetbal maar gaat dan vaak snel over naar “hoe gaat het met je bedrijf ?”. Als het de ‘falende’ ondernemer teveel wordt dan zal hij allerlei tactieken gaan ontwikkelen om dit soort gesprekken te vermijden bijvoorbeeld door het gespreksonderwerp keer op keer te veranderen om zo vragen over zichzelf uit de weg te gaan. Het begint met de alledaagse gesprekken bij het schoolplein, het losse gesprekje bij de supermarkt op zaterdag. En zo langzaam vindt deze vorm van ontwijking van onderwerpen ook plaats binnen de eigen kring. Praten met het masker komt ook heel vaak voor, sterker nog, mensen die suïcidaal zijn, behoren eigenlijk tot de categorie top acteurs. Suïcidalen kunnen glashard zeggen dat het goed goed gaat, soms voel je alleen in je onderbuik dat er iets niet helemaal klopt. Als je op dit moment doorvraagt, kan het zijn dat je ineens een stoere ondernemer ziet veranderen in een huilend hoopje mens dat het niet meer ziet zitten en eindelijk eens zijn verdriet kwijt kan. Euforie gevolgd door zeer negatieve uitlatingen. Het ene moment nog allerlei kansen zien voor het bedrijf, het volgende moment verzuipen in de onoverzichtelijke bedrijfsvoering en het helemaal niet meer zien zitten. Bij sommigen zit deze bipolariteit gewoon in hun genen, anderen kunnen door omstandigheden dit gedrag (tijdelijk) vertonen. Stevige uitlatingen die gaan over onrechtvaardigheid. Daar waar het niet goed gaat, willen mensen zich nog wel eens richten op de problemen van anderen. Het kan gaan over een medewerker met wie het privé alleen maar tegenzit. Het kan gaan over het onrecht dat de eigen beroepsgroep wordt aangedaan of juist die beroepsgroep die overal mee weg lijkt te komen. Onderwerpen over politiek, regelgeving en onrechtvaardigheid. In privésituaties zie je dit soort mensen zichzelf helemaal verliezen doordat zij druk bezig zijn anderen te helpen met het oplossen van hun problemen. Lovenswaardig natuurlijk maar voor hen zuiver ontwijkend gedrag. Misschien ken je ze wel, mensen die alles voor anderen over hebben, vaak omringd zijn door de (tijdelijk) zwakkeren of (tijdelijk) hulpbehoevenden in onze maatschappij. Sarcastische uitlatingen met toespelingen op zelfdoding zijn een duidelijk signaal dat het goed mis kan zijn. Ook zeer emotionele reacties op soms relatief onbelangrijke zaken zijn een duidelijk signaal dat er meer aan de hand kan zijn Hoe ga je er dan mee om. Misschien ben je door het lezen van het voorgaande stuk wel in gaan zien dat er iemand in jouw omgeving is die wel heel erg past in het geschetste profiel. Ook kan het zijn dat je je ineens realiseert dat je zelf depressief bent alleen het tot nu toe niet hebt erkend. Wat als je deze signalen bij anderen herkent Zelfdoding is het waarschijnlijk een van de grootste taboes in onze maatschappij en daarmee een van de meest moeilijke onderwerpen om over te praten. Niet in de laatste plaats omdat de mensen die met deze gevoelens rondlopen de laatste zullen zijn die zich kwetsbaar op zullen stellen door toe te geven dat zij tegen deze gevoelens strijden. Wat erg belangrijk is in elk gesprek, maar zeker in gesprekken met iemand die bezig is een overlevingsstrijd te leveren, is deze een veilige omgeving te bieden. Daarmee bedoel ik niet dat je alle pillen op moet ruimen en de bestekla van een slot moet voorzien; iemand die er echt een eind aan wil maken, vindt altijd wel iets. Wat ik bedoel is een veilige omgeving om te kunnen praten. Als je iemand wil openen, moet je zorgen dat je afstemt op de juiste golflengte, dat contact legt met die ander. Laat maar zien dat jij je open durft te stellen, dat creëert een sfeer waardoor de bereidheid om te praten toeneemt. Verder is het erg belangrijk dat die ander voelt dat er van jou geen waardeoordeel uit gaat. Zoals ik het hier beschrijf, klinkt het allemaal vrij eenvoudig maar hou er rekening mee dat het even tijd kost om iemand het gevoel te geven dat er veilig gepraat kan worden over het onderwerp zelfdoding. Met de overgevoeligheid van iemand met suïcidale gedachten is een gesprek beginnen dan al een uitdaging op zich. Belangrijk is om te blijven benadrukken dat wat iemand anders ook voelt en hoe dat misschien ook tegen je eigen gevoel in gaat de ander te laten voelen dat dat oké is. Dat die gevoelens, hoe moeilijk ook, er mogen zijn en dat dat niks af doet aan de mens die deze persoon is. Suïcidale gevoelens accumuleren en als iemand er niet over kan praten, raakt het voorraadvat voller en voller. Een heel belangrijke uitlaatklep voor suïcidalen is de mogelijkheid om - zonder het gevoel te hebben te worden veroordeeld - te kunnen praten over deze gevoelens. Maak daarbij niet de fout dat je zegt dat je deze mensen begrijpt, want dat doen alleen die mensen die ook op de rand van de afgrond hebben gestaan. Wees daar dan ook gewoon eerlijk over. Het contact verbreekt echt niet als jij voorzichtig aangeeft dat je niet kan invoelen wat het is. Dat maakt ook niet echt uit omdat luisteren zonder veroordeling in een veilige omgeving voor meer dan 50% bijdraagt in het afblazen van de geaccumuleerde suïcidale gevoelens en het draagt bij aan het helingsproces. Ben je bereid deze mensen ook echt te helpen, laat ze dan weten dat ze op je kunnen rekenen en je altijd (24 uur 7 dagen per week) kunnen bellen. Besef wel dat dit committent ook betekend dat je niet na 2 telefoontjes midden in de nacht kunt zeggen, \"ja hoor es ik heb ook nog een leven\". Wat ook weer niet wil zeggen dat jij geen grenzen mag stellen. Naast deze vorm van sponsorschap is het erg belangrijk dat er gewerkt gaat worden aan de psychische oorzaken achter de depressie en suïcidale gevoelens. Help daarom deze mensen met het zoeken en vinden van de juiste hulpverleners en met het vinden van lotgenoten waarmee ze samen kunnen praten over hun gevoelens. Ga je op zoek naar hulp houdt dan voor ogen dat hulpverlening alleen zin heeft als er een connectie is tussen cliënt en hulpverlener. Als die er niet is, heeft het geen enkele zin om hier tijd in te steken. Een goede hulpverlener weet dit maar helaas zijn niet alle hulpverleners bij machte om hun onvermogen te erkennen als het niet lukt met een cliënt de voor het proces noodzakelijke vertrouwensband op te bouwen. Met die hulpverlener hoef je geen medelijden te hebben, geen click is op naar de volgende. Soms betekend dat even zoeken, soms is het bij de eerste meteen al raak. Wat als je jezelf herkent in de signalen en je (nu) weet dat het niet goed met je gaat? Belangrijk is om te beseffen dat je niet alleen bent en dat deze gevoelens ook niet raar zijn. Ik schreef het al eerder, alleen al in Nederland heb je 400.000 lotgenoten die ook weten wat het is om met de gedachten en gevoelens rond te lopen. Dat betekent praktisch dat ieder mens contact heeft met 1 of enkele mensen die ook met deze gedachten rondlopen. Laat je daarbij niet verblinden door succes, want succes wil nog lang niet altijd zeggen dat mensen ook gelukkig zijn door dat succes. Regelmatig zijn er op tv programma’s te zien waarbij mensen vertellen over de buitenkant en wat er werkelijk achter de schermen speelt. Schaamte, angst, wantrouwen, gebrek aan eigenwaarde, gebrek aan zelfvertrouwen, gebrek aan energie, negatief denken, het gevoel hebben in een vacuüm te zitten, allemaal gevoelens, kenmerken en gedachten die horen bij een zware depressie, met of zonder suïcidale gevoelens. Wat het ook nog eens lastig maakt is dat geen van deze verschijnselen optisch zichtbaar zijn. Iemand met een gebroken been heeft zichtbaar moeite met lopen. Iemand met een gebroken leven heeft gips om zijn hart. Mensen die geen idee hebben hoe dit voelt, komen met honderden adviezen, “ga er eens wat vaker uit”, “joh, een week vakantie en je kunt er weer tegenaan”. Dat gaat op voor fysieke vermoeidheid, maar een zware depressie gaat veel dieper dan alleen het fysieke vermoeidheid, het is mentale uitputting. Na jaren van roofbouw is de koek op, de batterij leeg. Er is geen reserve meer om nog op krachten te komen. Dat betekent dus ook vaak dat doorgaan op de huidige voet geen optie meer is. Om te beginnen aan het helingsproces zul je keuzes moeten maken. Dat kan betekenen verlies van werk en soms zelf gezin. Maak jij die keuzes niet dan doet het leven dat wel voor je. Spanningen lopen dan overal op tot het moment dat de bom barst en je daarmee weer iets verliest. Wie blijft doen wat ie altijd heeft gedaan, blijft altijd overkomen wat hem altijd al overkwam. Wie de film terugdraait, ziet dan vaak dat depressie een sluipmoordenaar is die langzaam je leven binnendringt. Achteraf kun je goed zien waar je steeds vaker jezelf tekort deed doordat je ver over je eigen grenzen bent gegaan. Daarmee doe je ook niet langer wat jij wilt maar ben je bezig in de behoeften van anderen te voorzien. Dat kunnen die klanten zijn die steeds meer eisen voor hetzelfde geld. Die werkgever die je een richting opdrijft die jij niet op wilt maar omdat je een hypotheek hebt ontslag niet wilt riskeren. Of het is die partner die veeleisender wordt en jij met vele kleine stapjes langzaam jezelf weggeven hebt. Later ga je pas inzien hoe ongelijkwaardig deze relaties waren. Zit je er middenin dat is dat je referentie. Net zoals je niet van de ene op de andere dag depressief kunt worden, ben je dus ook niet van de ene op de andere dag van je depressie af. Hoe snel dat proces van heling verloopt, daar heb je wel invloed op. Wie bewust kiest de confrontatie met de werkelijkheid aan te gaan, zijn verlies van toekomstperspectief te nemen, begint dan al aan de weg omhoog. Wie in de ontkenningsfase blijft hangen en doormoddert, komt feitelijk geen stap verder. Vanuit de ‘comfortzone’ lijkt het een aantrekkelijke optie, niks veranderen betekent dat alles blijft zoals het is en het niet erger kan worden. De dood lijkt soms een aantrekkelijke optie en is op dat moment de enige overgebleven optie die mensen nog zien als ze niet uit het leven kunnen halen wat er in zit. Wie daar geweest is, weet ook dat het geen optie is omdat niemand echt dood wil. Wat mensen wel willen, is een nieuw leven. Zodra er een nieuw levensdoel is, komt er focus en kan de energie gericht worden ingezet. De weg omhoog bestaat dus voor een belangrijk deel uit het herontdekken wie jij bent en wat er belangrijk is in jouw leven. Dat betekent uitzoeken naar waar jouw energie naartoe moet. Persoonlijke waarden zijn een hele goede indicator voor de richting waarin jouw nieuwe leven gestuurd moet worden en waar levensgeluk in het verschiet ligt. Vervulling van persoonlijke waarden om levensgeluk te ervaren lijkt een van de best bewaarde geheimen in onze maatschappij. Het is zo simpel maar bijna niemand kent dit geheim en past het ook toe. Dus vind je persoonlijke waarden en je hebt richting. De uitdaging zit hem er nu in om op zoek te gaan naar die waarden. Dat proces maakt ook weer heel veel los. Het is een weg van ups en downs, van vallen en weer opstaan. Het is ook een weg die je - als het even kan - moet zien te bewandelen met steun van anderen. Hoewel het niet eenvoudig is, raad ik je aan op zoek te gaan naar hulp. Misschien heb je in je eigen netwerk iemand die goed met mensen om kan gaan, misschien is het de huisarts waar je goed mee kunt praten. Belangrijk is dat je zelf op zoek gaat, de oplossing belt zelden aan. Ga zelf op pad, via huisarts naar GZZ of een andere hulpinstantie of kijk of je een therapeut, coach of counselor kunt vinden waar je een klik mee hebt. Twee zaken zijn belangrijk; 1 je moet er je echte gevoel kwijt kunnen zonder het idee te hebben dat bepaalde onderwerpen onbespreekbaar zijn; 2 je moet het gevoel hebben dat je vooruit gaat. Veel therapeuten schijnen nogal erg van aanhoren en praten te houden maar uiteindelijk gaat het ook om het verwerven van inzichten en het zelf doen. De juiste mensen zullen je met zachte dwang aansporen die wegen in te slaan. Jezelf weer uit die put trekken, is geen gemakkelijke weg maar ik weet uit eigen ervaring en die van anderen dat het leven een hele andere betekenis krijgt als je door dit proces heen bent. Geluk is dan de gewoonste zaak van de wereld en niet onhaalbaar zoals het nu lijkt. Een stukje over de schrijver van dit artikel Een aantal jaren geleden had ik een leuk klein winkeltje en een online webshop min of meer samen met mijn ex vrouw. We hadden toen het geld en de bedrijfsruimte om er iets leuks van te maken. Mijn ex-vrouw had het achteraf niet zo op het ondernemersleven door het ontbreken van bepaalde zekerheden die dat leven nu eenmaal met zich meebrengt. Het was bij haar veel ‘ja zeggen en nee doen’. De strijd waar we indertijd in belandden heeft er toen toe geleid dat mijn energie na een aantal jaren tot nul gezakt was. Uiteindelijk is ons huwelijk als vuurwerk uit elkaar gespat en was dat ook het einde van mijn onderneming die een belangrijke plaats in mijn persoonlijke leven innam. Het heeft in die tijd weinig gescheeld of ik had een eind aan mijn leven gemaakt. Na anderhalf tot twee jaar in eenzaamheid strijden tegen een zware depressie verdwenen deze gevoelens en kon ik weer langzaam na gaan denken over het opbouwen van een nieuw leven. Het was vooral een eenzame strijd op zoek naar manieren om te overleven en om in te gaan zien dat ik als mens oké was en daarvoor helemaal geen zakelijk succes nodig had. Met die levenservaring heb ik de afgelopen jaren een aantal lotgenoten gecoacht naar een nieuw leven. Dit artikel is dan ook gebaseerd op ervaringen van de afgelopen jaren en eigen onderzoek naar de achterliggende oorzaken van depressie en zelfdoding. In deze periode heb ik ook familie en nabestaanden begeleid maar toch vooral lotgenoten geholpen hun leven weer op de rails te krijgen. Ter afsluiting Zelfdoding, zelfmoord is een zeer complex onderwerp dat zich niet in een kort artikel even uit laat leggen. Dat blijkt ook wel uit het feit dat de hulpverlening in veel gevallen niet in staat is mensen met een doodswens goed te begeleiden. Vandaag de dag zijn er helaas nog veel psychologen, psychiaters, huisartsen, coaches, counselors, therapeuten, SPV’ers, enz. die het onderwerp zoveel mogelijk uit de weg gaan. Als een hete aardappel worden mensen met een doodwens doorgestuurd omdat hulpverleners de verantwoordelijkheid niet op zich durven nemen. Vanwege de complexheid van deze materie kan ik ook niet in dit artikel even de oplossing aanbieden. Ieder mens is uniek en daarom vraagt ieder mens om een eigen, unieke aanpak. Een mix van verschillende methodieken die afgestemd worden op de behoefte en noodzaken van het moment. Methoden die aanzetten tot ander gedrag met als eindresultaat een nieuw leven. Simpel gezegd willen mensen niet dood maar is het op een gegeven moment de enige uitweg die ze nog zien. Help mensen te ontdekken wie ze zijn. Analyseer hoe mensen zover hebben kunnen komen zodat ze meer inzicht krijgen in de achtergronden. Dat maakt dat mensen gaan snappen hoe het zover heeft kunnen komen. Met de juiste hulp kunnen suïcidalen, na een niet te onderschatten periode van strijd, een nieuwe draad oppakken en kunnen deze mensen aan een heel nieuw leven beginnen. In mijn omgeving ken ik velen die na een relatief korte periode van begeleiding weer in staat zijn zelf het leven op te pakken en vanaf dat moment weer te werken aan verandering van hun gedrag en heling van hun pijn. Met 'een relatief korte periode' bedoel ik enkele maanden. De strijd tegen depressie en suïcidale gevoelens is te vergelijken met een emotionele draaikolk waar mensen zonder hulp bijna niet uitkomen en er uiteindelijk ook in verdwijnen. Het is ook deze draaikolk die al hun energie opeist zodat er nauwelijks nog energie over is voor iets anders. Haal ze weg uit de draaikolk en er blijft energie over om aan andere zaken te werken. Toch blijft het nog een tijd opletten, mensen kunnen alsnog ineens kopje ondergaan maar de gevaarlijkste dreiging (de draaikolk) is dan geen direct gevaar meer. Dat loskomen/losmaken uit de draaikolk is dus cruciaal ! De rode draad bij suïcidaliteit draait om het verliezen van de eigen identiteit. Naast therapieën zijn er ook zelfhulpboeken. Twee boeken om mee te beginnen: Het Zin!boek te vinden op www.zinboek.nl Het boek IK, gezond egocentrisme, te vinden bij de managementboeken www.hetikboek.nl Zie deze als een eerste opstapje, loop verder gewoon eens de bieb in en kijk daar wat je aanspreekt. Je bent begonnen aan een nieuw avontuur waarbij je alleen zelf weet wat er te ontdekken valt. Luister ook naar wat anderen zeggen en schrijven. In 2 jaar tijd heb ik een kleine 2 meter boek met aan psychologie gerelateerde onderwerpen gelezen. Interessante boektitels kwamen als vanzelf op mijn pad. Daarnaast heb ik nog een counselors opleiding gevolgd. Het heeft voor mij geresulteerd in eindelijk snappen waarom de dingen zo zijn gegaan zoals ze zijn gegaan. Met wat googlen is er ook op internet wel het een en ander te vinden over dit onderwerp. Helaas is niet alles even zinvol en sommige sites staan vol met in mijn ogen bedenkelijke content. Hieronder enkele organisaties die zich bezighouden met zelfdoding. Zo is er het GGZ initiatief www.113online.nl. Hier kun je terecht op het forum en voor een live chat met vrijwilligers die een luisterend voor kunnen bieden en je verder kunnen helpen bij het vinden van een hulpverlener. Een aantal regionale GGZ instellingen organiseren zelf groepsgesprekken met lotgenoten. Daarnaast is er nu nog EX6, ooit begonnen als lotgenoten vereniging, nu langzaam onderdeel uit makend van 113online. Voor nabestaanden is er de Ivonne van de Ven Stichting www.ivonnevandevenstichting.nl In Belgie kun je terecht voor hulp en informatie bij het Centrum ter preventie van zelfdoding (CPZ) www.preventiezelfdoding.be. Naast de reguliere zorg kun je met je verhaal ook terecht bij coaches en counselors die je verder kunnen helpen. Struin rond op internet, kijk op fora wat men schrijft over het onderwerp zelfdoding en hoe lotgenoten daar mee omgaan. Hun verhaal kan jou helpen meer inzicht te krijgen in je eigen gedrag en daarmee helpen tot het verkrijgen van nieuwe inzichten. Ieders situatie is uniek en vraagt om een individuele benadering om te kunnen bepalen welke route genomen kan worden. Twijfel niet te lang, ga, probeer iets en ontdek of het wel of niet past. Ga alleen door met een hulpverlener als je voelt vooruit te gaan. Laat je zeker geen jaar of langer aan het lijntje houden want dan werkt de therapie gewoon niet. Het meest belangrijke wat deze periode mij heeft gegeven is vriendschap met mijzelf en daardoor een rotsvast vertrouwen in mijzelf en in de toekomst. Anoniem reageren op dit artikel Zoals op elk artikel kun je ook op dit artikel reageren. Nu kan ik mij voorstellen dat je misschien iets wil schrijven maar niet wil dat dit wordt gekoppeld aan jouw online identiteit. Om het toch mogelijk te maken een reactie te plaatsen kun je mij een PM sturen met het verzoek jouw reactie (of een deel) anoniem te plaatsen. Ben je bang dat ook dat teveel van jou prijsgeeft dan kan ik het nog verder anonimiseren door jouw reactie te herschrijven in mijn woorden. Aan jou de keuze welke optie je prefereert. Het spreekt voor zich dat jouw identiteit op geen enkele wijze naar buiten zal komen tenzij jij dat zelf aangeeft.