Nico Bouwman

Algemene voorwaarden zijn erg nuttig om bepaalde elementen in je contract te standaardiseren en om te voorkomen dat je over heel veel dingen steeds weer opnieuw moet onderhandelen. Algemene voorwaarden hebben niet heel erg veel nut als ze 'standaard' zijn. Vaak worden algemene voorwaarden van websites als www.kvk.nl geplukt. Het nut van dergelijke voorwaarden is gering, omdat een groot deel van de bepalingen al in de wet staan. Bovendien zijn ze niet op je wensen en bedrijfsvoering afgestemd, waardoor ze in veel gevallen beter achterwege gelaten kunnen worden. Je kunt inderdaad tegen spotprijzen algemene voorwaarden laten opmaken en controleren. Je krijgt dan waarschijnlijk een 'standaard'-set van betrekkelijke waarde. Wil je goede algemene voorwaarden die afgestemd zijn op jouw situatie, dan doe je er verstandig aan een jurist of advocaat in te schakelen.

Er zijn verschillende manier om je in te dekken. Allereerst kun je je idee al zodanig uitwerken, dat er een auteursrecht ontstaat op de gecreëerde werken. Het is afhankelijk van je uitgewerkte concept en het eindproduct dat je voor ogen hebt of dit voldoende is om te voorkomen dat iemand jouw concept legaal kan uitbuiten. Een idee valt namelijk niet onder het auteursrecht. Het moet dus op zijn minst al een 'werk' zijn in de zin van de Auteurswet, om bescherming van deze wet te kunnen krijgen. Verder kun je je idee of concept laten registreren. Hiermee wordt je idee niet per definitie beschermd. Het voorkomt echter wel dat er discussie kan ontstaan over wie als eerste het idee heeft bedacht. Zie ook: http://www.kvk.nl/ondernemen/intellectueel-eigendom/uw-idee-beschermen/ Mocht het bovenstaande niet afdoende zijn, dan resteert er niets anders dan het zoeken van een app-bouwer die wel bereid is om je mee te laten delen in de exploitatierechten. Dit kan op allerlei manieren. In zo'n geval blijf je niet met lege handen achter mocht het concept wel gaan rollen.

Terecht werpt Hans de vraag op of je je ideeën hebt beschermd. Wanneer de wederpartij weigert een geheimhoudingsverklaring te tekenen, is het verstandig om je intellectuele eigendomsrechten zo goed mogelijk vast te leggen en te beschermen. Hiermee voorkom je dat anderen met je idee/ontwerp aan de haal gaan. Bescherming van intellectuele eigendom, bijvoorbeeld auteursrechten, is vrij eenvoudig te regelen en hoeft niet duur te zijn. Dit geldt ook voor apps. Raadpleeg een jurist, advocaat of andere specialist, wanneer je een en ander wilt regelen.

Als ik het goed begrijp wil je vriend een nieuw bedrijf oprichten. Daarbij worden de (voormalige) klanten van het bedrijf van zijn ouders benaderd om een zakelijke relatie aan te gaan met zijn bedrijf. Terecht werd opgemerkt dat acht moet worden geslagen op een mogelijk concurrentiebeding in het arbeidscontract met zijn ouders. Je gaf aan dat er geen concurrentiebeding getekend is. Los daarvan kan er, ondanks het ontbreken van een concurrentiebeding, nog steeds sprake zijn van onrechtmatige concurrentie. Dit leerstuk is in de rechtspraak enigszins vormgegeven en is een onderdeel van de onrechtmatige daad. Wanneer er sprake is van onrechtmatige concurrentie door je vriend tegenover zijn ouders, is je vriend mogelijk schadeplichtig. Het leerstuk van onrechtmatige concurrentie is een algemeen leerstuk. Dat betekent dat het sterk afhangt van de specifieke feiten en omstandigheden of er sprake is van onrechtmatigheid. Ik adviseer je dan ook een jurist of advocaat te raadplegen die een compleet beeld krijgt van de feiten, om aansprakelijkheid te voorkomen.

In dat geval is het mogelijk verstandig om allebei een aparte (persoonlijke) holding op te richten met daaronder je eigen werkmaatschappijen en het vastgoed eventueel in een aparte vennootschap te plaatsen. Maar nogmaals, dat hangt van vele factoren af; ook van fiscale en persoonlijke factoren. Dit forum is helaas niet geschikt om uitgebreide, persoonlijke adviezen te geven.

De basis heb je al gelegd met je structuur: het is in het algemeen goed om de verschillende activiteiten te splitsen door ze in verschillende vennootschappen onder te brengen, met daarboven een holding. Toch is dit niet altijd verstandig. Soms kan het om persoonlijk, juridische of fiscale redenen toch handig zijn om een andere structuur te kiezen. Een rol speelt bijvoorbeeld of er onroerend goed in een van de vennootschappen wordt ingebracht, of er pensioenrechten worden opgebouwd, wie welke zeggenschap waar moet krijgen, etc. Bedenk eerst goed wat je wilt. Wie gaat zich met welke activiteiten bezig houden? Wie deelt er mee in de winst? Hoe zit het met mogelijke opvolgers? Hoe ga je om met personeel? En noem maar op... Als je dat allemaal helder hebt, kun je na gaan denken over de structuur van de venootschap(pen). Met de invoering van de Wet Flex-BV is bijna alles mogelijk geworden op dit gebied. Denk aan stemrechtloze aandelen, aandeelhoudersovereenkomsten, etc. Om nog even op je vraag terug te komen: het is niet nodig twee bestuurders (DGA's) te benoemen als er meerdere 'eigenaren' zijn. 'Eigenaren' (aandeelhouders) delen mee in de winst en hebben bepaalde zeggenschapsrechten. Het bestuur (what's in the name?) bestuurt en kan prima uit een persoon bestaan. Ook op dit gebied zijn er vele variaties mogelijk. Je merkt het wel, het hangt van vele factoren af hoe je je vennootschap(pen) gaat inrichten. Laat je dan ook goed adviseren door een jurist/advocaat die ook oog heeft voor de fiscale aspecten of samenwerkt met je financieel adviseur.

Duurovereenkomsten zien we in allerlei vormen en maten voorbij komen. Door een duurzame relatie van steeds individuele opdrachten (plaatsen van een advertentie) kan er wel degelijk een overeenkomst voor onbepaalde tijd ontstaan. Of dit het geval is, hangt ook weer van vele factoren af. Onder meer is de bedoeling van partijen van belang, wat zij tegenover elkaar hebben verklaard en wat zij daaruit redelijkerwijs mochten afleiden. Om te beoordelen of 1) sprake is van een duurovereenkomst en 2) of de redelijkheid en billijkheid een zwaarwegende grond voor opzegging, een opzeggingstermijn of schadevergoeding mee kunnen brengen, is het noodzakelijk om alle feiten te kennen en een compleet overzicht te hebben. Dergelijk zaken lenen zich slecht voor algemene beantwoording. Dit forum acht ik dan ook niet geschikt om een uitputtend juridisch advies te geven. Ik probeer liever iemand in de goede richting te sturen.

De contractsvrijheid brengt mee dat je in beginsel alles kunt afspreken. Dwingendrechtelijke regels uit de wet kunnen onder meer roet in het eten gooien. Ook de redelijkheid en billijkheid kan een beroep op een aansprakelijkheiduitsluiting tegenhouden. In beginsel kun je dus ook aansprakelijkheid uitsluiten. Een beding dat aansprakelijkheid uitsluit (exoneratiebeding) kan, zoals gezegd, worden getoetst aan de redelijkheid en de billijkheid. Deze toets is bij commerciële, professionele contractspartijen terughoudender dan bij consumenten. In principe geldt dat je de aansprakelijkheid uit kunt sluiten, behalve ten aanzien van schade als gevolg van opzet of bewuste roekeloosheid van mensen met een leidinggevende functie. In dit geval dien je er serieus rekening mee te houden dat de geciteerde clausule stand zal houden bij de rechter, waardoor de aansprakelijkheid van de wederpartij is uitgesloten.

Door langdurige samenwerking zonder onderliggend schriftelijk contract, kan er op ten duur een (mondelinge) overeenkomst voor onbepaalde tijd ontstaan. Een contract voor onbepaalde tijd (duurovereenkomst) is in beginsel opzegbaar, tenzij de eisen van redelijkheid en billijkheid zich daartegen verzetten. Ook kunnen deze laatste eisen meebrengen dat de opzeggende partij een opzegtermijn in acht dient te nemen danwel een schadevergoeding dient te betalen. We zien deze kwestie vooral spelen bij distributieovereenkomsten. Of de redelijkheid en billijkheid zich verzet tegen de opzegging, valt op basis van de verstrekte gegevens niet te zeggen. Dit is afhankelijk van velerlei factoren, zoals de afhankelijkheid van jullie ten opzichte van de wederpartij. Ik adviseer je dan ook een jurist of advocaat te raadplegen die een complete overview krijgt.

In beginsel is het binnen de kaders van de contractsvrijheid toegestaan om je contract zo in te richten dat het risico van aflevering bij de koper komt te liggen. Hoewel niet uitdrukkelijk bij wet verboden, lijkt het mij in strijd met de kern van de koopregeling dat je de gehele bewijslast met betrekking tot het verzenden van het product bij de koper legt. De koper kan immers onmogelijk aantonen dat jij iets niet verzonden hebt en daarmee zou je iets te gemakkelijk onder je verbintenissen uit kunnen komen. Ik zou je dan ook adviseren op zijn minst op een bepaalde wijze, bijvoorbeeld door het maken van foto's of het bewaren van de bon, vast te leggen dat je het artikel op de post hebt gedaan. Zoals gezegd kun je dan contractueel vastleggen dat het risico vanaf het moment van verzenden bij de koper ligt. Let er wel op dat de bepalingen voor consumenten reflexwerking kunnen hebben. Dat wil zeggen dat ze ook als ijkpunt dienen bij ondernemers. Dit zie je vooral terug bij kleine ondernemers, die weinig verschillen van een consument. Op die manier kan het alsnog niet zijn toegestaan om het risico van aflevering bij de koper (ondernemer) te leggen.

Het enkele feit dat je aandelen verkrijgt in de vennootschap, zorgt er niet voor dat je arbeidspositie veranderd. Als je een bepaald percentage van het totale aantal aandelen verwerft, kan dit wel gevolgen hebben voor diverse regelingen. Het is op deze plaats bijna niet te doen om alle regelingen uitgebreid te gaan behandelen. Wel kan ik je als voorbeeld de pensioenregelgeving en de sociale verzekeringen aanreiken. Als je als DGA in de zin van de Pensioenwet wordt beschouwd, kun je je pensioen in eigen beheer opbouwen. Er zijn diverse criteria, maar een belangrijk punt is dat je minimaal 10% van de aandelen moet hebben om als DGA volgens de Pensioenwet te kunnen worden aangemerkt. Bij de socialezekerheidswetgeving ligt het weer heel anders. Je wordt daar nog niet direct als DGA beschouwd als je 10% of meer van de aandelen in handen hebt. Verder is ook relevant welke zeggenschap je in het bedrijf krijgt. Je zegt dat je nu in loondienst bent. Ben je ook formeel als bestuurder aangewezen, of ga je alleen in de onderneming participeren door een aandelentransactie? Zoals vaker op dit forum vermeld, er is een belangrijk onderscheid tussen aandeelhouders en bestuurders van een vennootschap. Daarnaast ben je als werknemer van de vennootschap in beginsel geen zelfstandige. Je bent immers in loondienst bij de vennootschap. Dit geldt ook voor een DGA. Kortom, het is onmogelijk om met zo weinig gegevens een compleet antwoord te geven. Er zijn vele regelingen met elk hun eigen definitie van een DGA en hun eigen gevolgen. Ik adviseer je dan ook contact op te nemen met een jurist of advocaat om een en ander eens rustig te bespreken.

Onderstaand een poging om je op weg te helpen. Ik belicht de juridische kant; of een en ander (bedrijfs)economisch haalbaar is, kan ik niet beoordelen. Allereerst iets over de machtsverhoudingen in een B.V. Een B.V. kent verschillende organen. De twee belangrijkste zijn de algemene vergadering van aandeelhouders (AVA) en het bestuur. Het bestuur is belast met (what's in the name?) het besturen van de vennootschap en houdt zich dus bezig met de alledaagse besluitvorming. De eerste bestuurders worden benoemd bij de akte van oprichting. Later bestuurders worden doorgaans benoemd door de AVA. Ik maak uit je verhaal niet op wie je als bestuurders in gedachten had. De AVA houdt zich in beginsel niet met het besturen bezig. Bevoegdheden van de AVA zijn onder meer: 1) vaststellen jaarrekening, 2) benoeming, schorsing en ontslag bestuurders en 3) bewerkstelligen van statutenwijzigingen. Als aandeelhouder kun je deelnemen aan de AVA en deel je mee in de winst (dividend). Je houdt je in principe niet bezig met de besluitvorming in de vennootschap. Daarvoor moet je bestuurder zijn. Als je een meerderheidsbelang aan iemand in de AVA wilt toekennen, moet je je realiseren dat de meerderheidsaandeelhouder een sterke machtspositie heeft. Hij kan gemakkelijk bestuurders ontslaan e.d. Er zijn vele varianten mogelijk wat betreft machtsverhoudingen. Zo kun je stemrechtloze aandelen uitgeven, aandeelhoudersovereenkomsten sluiten (waarin je afspreekt hoe men stemt in de AVA), etc. Laat je over de inrichting van een vennootschap goed adviseren door een jurist of advocaat.

Bij een dergelijke scheiding van activiteiten, waarbij geen daadwerkelijke samenwerking wordt beoogd, is een C.V. inderdaad een goede optie. Voordeel van een C.V. ten opzichte van een V.O.F. is dat de stille vennoot (investeerder) in het geval van een C.V. niet hoofdelijk aansprakelijk is voor de schulden van de vennootschap. De naam van de geldschieter mag bij een C.V. niet worden gebezigd en hij mag geen daad van beheer verrichten of in de zaken van de vennootschap werkzaam zijn, zelfs niet uit kracht van een volmacht. Bij overtreding van deze regels is de stille vennoot wel hoofdelijk aansprakelijk. De wet wijdt geen bepalingen aan de minimale inleg van de stille vennoot. Algemeen advies is om een schijnconstructie (inleg van bijvoorbeeld € 1,00) te vermijden. Laat je ook hier goed adviseren over de verdere mogelijkheden en verplichtingen.

In dit forum is al veel gezegd over de voor- en nadelen van een B.V. ten opzichte van bijvoorbeeld een eenmanszaak of V.O.F. De verschillen hebben vooral van doen met de aansprakelijkheid als bestuurder en fiscale kwesties. Ik ga daar vooralsnog niet verder op in. De vraag is ook of de oprichting van een holding verstandig is. Een holdingsstructuur heeft belangrijke voordelen. Ik noem er enkele: 1) De B.V. van waaruit de activiteiten worden verricht (werkmaatschappij) hoeft zich niet bezig te houden met privékwesties van de bestuurders in bijvoorbeeld de aandeelhoudersvergadering. 2) Pensioenaanspraken zijn in het algemeen veiliger in een aparte holding dan in een werkmaatschappij. 3) Een holding heeft diverse fiscale voordelen. Zo heb je in bepaalde gevallen beter grip op het moment van belasting en de wijze van belasting van de inkomsten. 4) Een holding werpt een extra dam op tegen aansprakelijkheidskwesties. Houd er wel rekening mee dat bijvoorbeeld een curator in een faillissement in bepaalde gevallen eenvoudig door deze dam heen kan breken. Nadeel is onder meer dat je extra oprichtingskosten maakt, maar deze kosten vallen al snel in het niet bij de voordelen. Laat je over dergelijke kwesties altijd goed adviseren door een kantoor dat zowel oog heeft voor de juridische als fiscale aspecten. Elke situatie is uniek en elke ondernemer heeft weer andere wensen.

Ik begrijp niet helemaal hoe je de stap van de oprichting van je tweede bedrijf naar een C.V. maakt. Iemand die voor zichzelf werkt (en zonder met anderen samen te werken met wie hij de winst deelt), heeft in beginsel een eenmanszaak. Iemand die twee bedrijven heeft, en alle winst daaruit geniet, heeft nog steeds een eenmanszaak. Zodra je gaat samenwerken en ook beiden (of meer) iets inbrengt, ontstaat er een maatschap (voor beroepen), een vennootschap onder firma (V.O.F. - voor bedrijven) of een commdanditaire vennootschap (C.V.). Daarnaast zijn er nog de rechtspersonen, zoals de B.V. en de N.V. Wat is de reden dat je een C.V. wilt oprichten? Een C.V. is met name bedoeld voor ondernemingen die een stille vennoot hebben. Dat wil zeggen dat een vennoot investeert in de vennootschap, maar verder niet participeert.