Waardeschatting bedrijf

[HardCor]

Hallo,

 

ik heb een bedrijf in de bouwbranche met een omzet van ca. € 3.500.000,00.

Afgelopen jaren blijft er na belasting/kosten/management/e.d. netto zo'n € 100.000,00 per jaar over.

Volgend jaar hoop ik te kunnen groeiien met ongeveer 20% dit alles omdat de markt er momenteel voor ons redelijk gunstig uitziet en omdat ik goed personeel heb kunnen aantrekken in de afgelopen jaren.

Nu het volgende;

Een collega ondernemer roept al een tijdje dat hij een bod op mijn zaak wil doen. Hij komt tot op heden nog niet met werkelijke getallen, maar ik heb het idee dat dat niet lang meer hoeft te duren en als ik wellicht een klein beetje die richting op praat zal het misschien snel wat serieuzer worden.

Ik heb hier op zich wel oren naar omdat ik dan de vrijheid en de tijd heb om andere dingen te gaan doen. Heb een leuk idee voor weer een andere onderneming.

Hoe kan ik nou op een hele eenvoudige manier bepalen (zonder dure rekenmethodes) of het bedrag wat hij roept ergens op slaat?

Oftewel...hoe kan ik op basis van bovenstaande gegevens simpel een richting aan de waarde geven?

Dan weet ik of zijn bod tegen die tijd serieus te nemen is of niet. En of ik er dus verder over zou willen praten of niet.

 

 

Zoals eerder gezegt hebben wij (gelukkig) tot op heden geen hinder van welke crisis dan ook... :)

[Frans Sijtsma]

Hoi Hardcor

 

Welkom op HigherLevel allereerst.

 

Bij dit soort omzetten/winsten etc. lijkt het mij verstandig de nodige aandacht aan de waardebepaling te besteden.

 

Niet dat je meteen bakken geld aan dure adviseurs moet uitgeven, maar iets verder dan de achterkant sigarendoos lijkt me verstandig.

Wat je kunt doen is aan de ene kant even inlezen op gelijksoortige berichten die hier al staan en waarbij dit topic en de daarin opgenomen links een aardig startpunt vormen.

 

Daarnaast even wachten tot Manon GJ en/of Stefan O hier reageren

 

Frans

 

 

[HardCor]

Ik begrijp dat het beter is om een exacte waardebepaling te laten doen. Mij gaat het erom of en welk bod ik serieus zou moeten nemen. Het betreft hier iemand (zoals ik het in kan schatten) zelf iets roept en dat is het dan. Kortom zou ik een bod van zeg maar 2 miljoen op mijn aandelen serieus moeten nemen of moet ik hem dan hard uitlachen en verder gaan. Waar en wanneer ligt de grens..

Weet dat het erg lastig is voor een buitenstaander om e.e.a. te kunnen bepalen en weet ook dat ondernemers de neiging hebben hun bedrijf te overschatten, maar zoek toch een beetje naar een antwoord...

 

[Johan Mulder]

Beste HardCor,

 

Ik denk dat zonder een berekening te mogen maken, er maar één iemand is die kan bepalen of een bod goed is.

Die ene persoon, ben jij!

 

Ga eens bij jezelf te rade, stel jij verkoopt het voor bdrag X, zou je daar een jaar later spijt van kunnen hebben?

 

 

Simpele rekensommen:

- in bepaalde branches is één maal de jaaromzet gebruikelijk; of

- 5x de bruto jaarwinst.

- etc etc etc

 

Je maakt het mensen hier heel moeilijk.

 

Aan de andere kant, de winst van € 100.000, is dat voor of na betaling van de managementfee's?

Als daar jouw beloning nog af moet, zou ik € 2.000.000 zeker serieus nemen. Daar zou je anders 20 jaar voor moeten werken...

[HardCor]

De overwinst is na betaling van totaal € 189.000,00 aan managementfee's

Hebben tevens een eigen pand met onmiddels een € 150000 aan overwaarde.

Gaat mij ook om het complete plaatje, dus totaalbedrag voor alles.

De overwinst hebben we er ook al een aantal jaren in laten zitten om liquiditeit in de onderneming te houden. Hebben daarom ook alleen nog een betrekkelijk kleine hypotheek en verder geen leningen o.i.d.

Zoals ik er nu naar kijk mag hij het hele spul voor die 2 miljoen hebben, maar weet niet of dit op e.o.a. manier wel reeel is.

Ik hoef met die 2 milj. ook niet meer de overwaarde uit de eerdere jaren te hebben, dus laat mijn complete aandeel vervallen.

Maar nogmaals....slaat dit ergens op of onderschat ik mijn bedrijf dan?

[Frans Sijtsma]

Verkoop je het pand mee of zit dat in een separate vastgoedbv en heeft de werkbv een nog 10 jaar lopende huurovereenkomst met de vastgoedbv? (om maar 1 van de 100 mogelijke vragen te noemen)

 

En wellicht is het voor jou wel interessanter om het pand zelf te houden en te verhuren. Of juist niet

 

Frans

[HardCor]

Verkoop de Beheer BV waar het pand/machines/waardevolle spullen inzitten mee.

[Manon GJ]

Je geeft in je eerste topic als info:

Omzet 3,5M

Nettowinst na managementvergoedingen 100k

 

Daarna vul je aan dat er liquiditeiten inzitten plus een pand.

 

Ik laat het pand er even buiten want dat is een verhaal op zich.

 

Kijkend naar je bedrijf:

Die 100k die overblijft, zitten daar kosten in die abnormaal zijn? Zo ja, haal die eruit en tel die op bij je brutowinst en bereken de nettowinst opnieuw. Waar ik zelf aan denk is dat 189k managementfee (misschien voor 2 personen?) misschien niet nodig is en dus bijvoorbeeld naar 80k kan omdat 1 directeur met een salaris van 80k de boel ook kan trekken. Dan zou je brutowinst dus met 109k omhoog gaan en je nettowinst dus met circa 90k.

 

Als je dan uitkomt op die nettowinst, dan is het van belang om goed te kijken naar je afschrijvingen en investeringen. Kun je daar wat meer info over geven?

 

In hele grote lijnen, ervan uitgaande dat afschrijvingen en investeringen ongeveer aan elkaar gelijk zijn, vind ik 2 miljoen heel erg veel geld. Waarom? Omdat je met een winst van stel 200k (na mijn aanpassingen) dus meer dan 10 jaar bezig bent om het geld terug te verdienen. Maar je geeft zelf aan dat er liquide middelen en een pand met overwaarde inzit. Misschien maakt dat een groot deel uit van je 2 miljoen idee?

 

Stel dus dat de 2 miljoen bestaat uit:

500k liquide middelen

150k overwaarde pand

1350 voor de aandelen

 

Dan kom je misschien al iets dichter in de buurt maar dan nog vind ik 2 miljoen heel veel.

 

Ik kan je op basis van deze gegevens niet meer info geven maar misschien kun je nog wat aanvullen.

[HardCor]

Ik denk dat zo'n 500k liquide middelen redelijk in de buurt komt.

150k overwaarde pand ook.

ik denk zo'n 150k aan waarde machines/toebehoren.

Verder denk ik (onderneming bestaat nu 6 jaar) dat de onderneming in de komende jaren betrekkelijk eenvoudig kan doorgroeiien naar een omzet van 10 miljoen. En dat ook nog in het huidige klantenbestand.

Dus vandaar dat ik met die 2 miljoen in mijn hoofd zat.

[Frans Sijtsma]

@Manon

 

Een vraag die bij mij opkwam is in hoeverre toekomstige zogenaamde synergievoordelen bij overname nog prijsverhogend werken.

 

Stel bedrijf B neemt A over, maar integreert boekhouding, directievoering en planning en kan daardoor nogeens 200k besparen op loonkosten (los van veel andere voordelen, zoals bijvoorbeeld huisvesting, machine- en wagenpark etc.).

Dat vergroot de winstgevendheid van bedrijf AB (als resultaat van A + B) waardoor de overname van B aantrekkelijker is en de waarde hoger zou zijn als wanneer een 'wildvreemde' niet-branchegenoot de tent wil kopen.

 

Frans

[Highio]

Verkoop de Beheer BV waar het pand/machines/waardevolle spullen inzitten mee.

En hoe ga je dan opnieuw investeren? Bij dit soort bedragen kun je toch makkelijk een overname adviseur en fiscalist inhuren?

 

Je hebt goed geboerd, dat ga je toch niet flink laten afromen? Andere optie is om iemand anders neer te zetten en middelen en tijd meenemen voor je nieuwe idee. 2 miljoen was misschien als voorbeeld bedoeld, zoals ik het lees.

 

Edit: toch niet, maar met zo'n financiële toekomst moet je het toch flink beu zijn om hier mee bezig te zijn, of is het andere plan nog beter?

 

Groet,

 

Highio

[HardCor]

@Frans,

 

dat is nou precies de reden dat hij het al een tijdje roept.

Mijn diensten zou hij makkelijk kunnen aanbieden bij zijn bestaande klanten en andersom net zo.

 

[HardCor]

Verkoop de Beheer BV waar het pand/machines/waardevolle spullen inzitten mee.

En hoe ga je dan opnieuw investeren? Bij dit soort bedragen kun je toch makkelijk een overname adviseur en fiscalist inhuren?

 

Je hebt goed geboerd, dat ga je toch niet flink laten afromen? Andere optie is om iemand anders neer te zetten en middelen en tijd meenemen voor je nieuwe idee. 2 miljoen was misschien als voorbeeld bedoeld, zoals ik het lees.

 

Edit: toch niet, maar met zo'n financiële toekomst moet je het toch flink beu zijn om hier mee bezig te zijn, of is het andere plan nog beter?

 

Groet,

 

Highio

 

 

Misschien niet beter, maar wel zeker leuker. Meer waar mijn hart ligt.

[Manon GJ]

@Manon

 

Een vraag die bij mij opkwam is in hoeverre toekomstige zogenaamde synergievoordelen bij overname nog prijsverhogend werken.

 

Stel bedrijf B neemt A over, maar integreert boekhouding, directievoering en planning en kan daardoor nogeens 200k besparen op loonkosten (los van veel andere voordelen, zoals bijvoorbeeld huisvesting, machine- en wagenpark etc.).

Dat vergroot de winstgevendheid van bedrijf AB (als resultaat van A + B) waardoor de overname van B aantrekkelijker is en de waarde hoger zou zijn als wanneer een 'wildvreemde' niet-branchegenoot de tent wil kopen.

 

Frans

 

Waarde is subjectief zoals ik (en anderen) vaak zo mooi zeggen en dat is dus juist waar dit over gaat. Je kunt de waarde berekenen voor HardCor zelf en daarmee bereken ik dan hoeveel de waarde is die hij zelf kan behalen als hij het bedrijf houdt. De koopsom zou meer moeten zijn dan dat.

 

Daarnaast kun je de waarde voor de koper berekenen (dus met synergievoordelen) en dat is de waarde voor de koper. Die zal minder willen betalen dan de waarde want anders kan hij er nooit winst op maken.

[Highio]

Misschien niet beter, maar wel zeker leuker. Meer waar mijn hart ligt.

 

Dan wordt het naar mijn mening een luxeprobleem, waar nog steeds verstandig mee om moet worden gegaan.

 

Heeft de collega ondernemer al eerder overnames gedaan? De volgende keer dat ie weer wat roept, zou ik hem vragen wat zijn stappenplan is bij een overname. Zitten er geen goede managementkandidaten in het bedrijf?

 

Groet,

 

Highio

[HardCor]

Heeft de collega ondernemer al eerder overnames gedaan? De volgende keer dat ie weer wat roept, zou ik hem vragen wat zijn stappenplan is bij een overnameplan.

 

 

Yep hij heeft eerder overnames gedaan en is mede daardoor gegroeid naar een omzet van zo'n 35 mijoen.

[Manon GJ]

Beste Hardcor,

 

Aangezien je praat met een partij die al eerder overnames heeft gedaan en het jouw 1e overname is, zou ik onder geen enkele voorwaarde reageren op welk bod dan ook zonder er echt heel goed naar te kijken met iemand samen. Dit is jouw onderneming, die jij hebt opgebouwd. Jij wilt graag iets anders gaan doen en dat verzwakt al enigzins je onderhandelingspositie op een psychische manier (klinkt wat soft maar zo werkt het wel).

 

Naast prijs zijn er een heleboel andere voorwaarden waar je aan moet denken en die bepalen uiteindelijk wat voor jou een optimale deal is. Natuurlijk kost een adviseur geld maar als het goed is, levert het jou uiteindelijk meer op. Er zijn te veel valkuilen om in te vallen en zeker met een ervaren koper ga je sneller de boot in.

 

Klinkt natuurlijk alsof ik preek voor eigen parochie en tegelijkertijd hoop ik dat je de logica inziet van mijn advies. Een eerste gesprek met een adviseur is altijd gratis dus neem die stap in ieder geval.

 

Groetjes, Manon

[Wouter Bink]

Het begeleiden van de aan- of verkoop van een bedrijf is een specialisme. Dat is niet alleen mijn stellige overtuiging, maar ook die van meerdere mensen hier op Higherlevel. Het betreft immers een gebeurtenis met vaak verstrekkende gevolgen, zowel prive (emotioneel) alsook financieel. Professionele begeleiding is daarbij onmisbaar. Er zijn erg veel methodes om een bedrijf te waarderen, dit is niet een x getal maal bruto winst, of een x % vd omzet. Hierover weet MAnon alles volgens mij.

 

Zoals wordt aangegeven kan een adviseur/specialist/RV je veel meer vertellen dan je misschien nu weet, kan een register valuator je exact aangeven wat je waarde is, en kan deze specialist goede contracten en overdrachtsinstructies meegeven. Mocht je een adres willen hebben, ik ken diverse bedrijven die er hun beroep van hebben gemaakt, en Manon GJ lijkt me ook geen slechte keuze.

 

 

[HardCor]

Kan me heel erg vinden in wat jullie allemaal zeggen, maar...

Punt 1. Ik ben niet direct op zoek naar een koper o.i.d. Ik heb de zaak met veel plezier opgebouwd en zal er ook zonder moeilijkheden nog jaren mee door kunnen, echter een mens blijft een mens en een ondernemer blijft een ondernemer, dus als ik de kans krijg iets anders te doen wat me ook heel leuk lijkt dan zal ik die altijd grijpen.

Punt 2. Ik was alleen op zoek naar een antwoord op de vraag; wanneer moet ik in gesprek gaan en wanneer moet ik weglopen, aangezien de desbetreffende persoon, in mijn optiek, waarschijnlijk zomaar een bedrag zal roepen en daar zal ik het mee moeten doen.

Punt 3. Natuurlijk is het zo dat wanneer je met een overnamekandidaat in gesprek gaat het logisch is dat je dan extern kennis en kunde in huis haalt om e.e.a. te begeleiden.

[Manon GJ]

Punt 2. Ik was alleen op zoek naar een antwoord op de vraag; wanneer moet ik in gesprek gaan en wanneer moet ik weglopen, aangezien de desbetreffende persoon, in mijn optiek, waarschijnlijk zomaar een bedrag zal roepen en daar zal ik het mee moeten doen.

 

Ik hoop dat je hierboven dan voldoende info hebt gekregen. Op basis van de input die je hebt gegeven lijkt 2 miljoen dus een hele mooie prijs te zijn. Hou in je achterhoofd dat de liquide middelen altijd van jou zijn (en de eventuele schulden ook). Als iemand dus roept 2 miljoen dan kun jij zeggen: 'cash & debt free' oftewel vrij van liquide middelen en schulden.

 

Hou ook realistisch gezien in je achterhoofd dat de overwaarde op je pand lastig mee te nemen is. Ten eerste heb je het pand nodig om je winst te behalen en zit het daar dus al in verwerkt. Ten tweede is het (zeker in de huidige onroerend goed markt) moeilijk om overwaarde ook echt te realiseren. Als een koper daar niet voor wil betalen dan vind ik dat niet zo vreemd.

 

Als je nog vragen hebt, dan zien we die hier wel verschijnen.

[StefanO]

Jammer dat ik dit topic nu pas zie…

 

Op het eerste gezicht vind ik ook 2mln een behoorlijk bedrag.

 

Stel dus dat de 2 miljoen bestaat uit:

500k liquide middelen

150k overwaarde pand

1350 voor de aandelen

 

Dan kom je misschien al iets dichter in de buurt maar dan nog vind ik 2 miljoen heel veel.

 

Manon weet als geen ander hoe het zit, dat staat niet ter discussie. Het voorbeeld dat zij aanhaalt is dan ook niet haar manier van waarderen (zie ook andere posts). Dat is ook logisch, want het is een verkeerde manier (die ik in de praktijk helaas regelmatig tegenkom).

 

De waarde van een bedrijf hangt niet af van de bezittingen, maar van de manier waarop deze bezittingen in de toekomst geld genereren. De essentie van waarde zit in de business. Hiervoor is het van belang dat deze bezittingen efficiënt worden aangewend. Dit betekent dat alle bezit dat niet nodig is voor de bedrijfsvoering uit het bedrijf kan worden gehaald (houdt wel geld aan voor buffer en investeringsbehoefte). Het teveel aan bezit is immers ‘dood kapitaal’ dat niet rendeert, waarover wel risico wordt gelopen. Zonder de casus te kennen, lijkt 500k aan liquide middelen mij wat teveel. Idem voor een pand met overwaarde op balans.

 

Voor het waarderen schoon ik daarom altijd eerst het bedrijf boekhoudkundig op. Dat geldt niet alleen voor de balans, maar vooral ook voor de resultatenrekening. Hierbij ga je uit van ‘normale bedrijfsvoering’. Veel ondernemers keren zichzelf te weinig salaris uit, onderhouden hobbyprojecten, halen fiscale trucs uit, financieren groepsmaatschappijen, etc. Allemaal zaken die niets met ‘normale bedrijfsvoering’ te maken hebben. De opschoonactie heet ‘normaliseren’.

 

Met de genormaliseerde cijfers ga je aan de slag. Het is de basis voor je prognose voor de toekomst. De waarde van een bedrijf hangt immers af van de toekomstige verdiensten, en niet van de resultaten uit het verleden die geen garantie geven.

 

Aangezien je bedrijf sterk groeit, zal je een gedetailleerde prognose moeten maken. Werk hierbij ook met verschillende scenario’s om de bandbreedte te bepalen.

 

Hoewel het te complex is om in een post uit te leggen, kan je op de volgende manier een vlugge indicatie van de waarde krijgen. Als je afschrijvingen gelijk zijn aan de vervangingsinvesteringen, kan je van de genormaliseerde operationele winst (voor financieringskosten / baten) voor belasting uitgaan. Bepaal tevens je gewenste terugverdientijd. Als deze 4 jaar is, dan wil je een rendement van 25% (1/4) maken. Bedenk vervolgens hoeveel je per jaar denkt te gaan groeien.

 

Concreet: stel ‘winst’ (zie comment) is 300k per jaar, rendementseis is 25% en de groeivoet bedraagt 5%. Waarde bedraagt dan 300k / (25% minus 5%) = 1,5M. Dit is echter de waarde van de onderneming. Om de waarde van de aandelen te bepalen moet je de waarde van de schulden er nog van af trekken.

 

Tot besluit van deze veel te lange post deel ik de mening van Manon dat je het beste even met een adviseur kunt gaan praten. Eerste gesprek is gratis en je koopt al een goede waardering (zonder uitgebreide rapportage) voor circa € 2.000,-. En een goede waardebepaling maakt je onderhandelingspositie veel sterker, dus verdien je het bedrag zeker terug.

 

Bedenk wel dat waarderen een specialisme is. Geldt voor het gehele overnametraject trouwens… Niet iedere adviseur is hiervoor even goed uitgerust. Accountants waarderen doorgaans op basis van het verleden (geeft ‘zekerheid’). Zeker voor een groeiende onderneming volslagen flauwekul (altijd eigenlijk). Persoonlijk raad ik je aan om even met Manon te schakelen. Zij doet dit werk uitstekend (en ik zit nu volgeboekt :)).

 

[Highio]

Niemand vraagt door naar de exacte activiteiten (uitvoering of advieswerk?), specialisaties (unieke vaardigheden of nieuw marktsegment?) of realiteitszin van de (groei)verwachtingen. Maken die samen ook niet (noem maar een percentage) 40% uit van een evt. redelijke prijs?

 

Groet,

 

Highio

[StefanO]

Niemand vraagt door naar de exacte activiteiten (uitvoering of advieswerk?), specialisaties (unieke vaardigheden of nieuw marktsegment?) of realiteitszin van de (groei)verwachtingen. Maken die samen ook niet (noem maar een percentage) 40% uit van een evt. redelijke prijs?

 

Niet meteen in deze post. Maar ik ben het helemaal met je eens en kan het niet vaak genoeg zeggen: de essentie van waarde zit in de business en NIET in het rekenmodel. Veel adviseurs vergeten dat en ondernemers zijn zich er niet van bewust dat je waarde kunt maken (yes, it's all in the name ;)). Een goede waardering begint daarom met een goed beeld van de (potentie) van de business. Iets wat overigens niet alleen van belang is als je je bedrijf gaat verkopen. Hoewel het op dat moment natuurlijk wel het meest tastbaar wordt...

 

Even kort door de bocht maken de karakteristieken die Highio terecht noemt wel de waarde van het bedrijf. In tegenstelling tot mijn vorige post, zou je daarom wellicht niet met een 'terugverdientijd' moeten rekenen, maar een multiple kunnen gebruiken die representatief is voor de onderhandelingspositie. Als het bedrijf uniek is en echt uitblinkt is het een beter bedrijf en dus meer gewild. En betere bedrijven leveren een betere prijs op.

 

Ter illustratie hierbij de volgende link (naar mijn eigen site). Gaat over de maakbare waarde en is de essentie van mijn visie op bedrijfsovername.

[Manon GJ]

Niemand vraagt door naar de exacte activiteiten (uitvoering of advieswerk?), specialisaties (unieke vaardigheden of nieuw marktsegment?) of realiteitszin van de (groei)verwachtingen. Maken die samen ook niet (noem maar een percentage) 40% uit van een evt. redelijke prijs?

 

Groet,

 

Highio

 

Deze factoren hebben absoluut zeer veel invloed op de waarde van de onderneming en daarbij nog een boel andere dingen (misschien dus nog wel meer dan 40% van de waarde). Mijn reden om er niet naar te vragen is omdat uit de berichten van TS duidelijk blijkt dat hij niet de diepte in wil maar puur een idee wil krijgen over een bedrag. Dat gaat op basis van deze info helaas niet, daar heb je een paar goede gesprekken en uitgebreide info voor nodig.

[StefanO]

Deze factoren hebben absoluut zeer veel invloed op de waarde van de onderneming en daarbij nog een boel andere dingen (misschien dus nog wel meer dan 40% van de waarde).

 

Kan zeker meer zijn dan 40%...

[Highio]

Idee van een bedrag is dus bij voorbaat niet mogelijk als de marge groter kan zijn dan 40 procent. Dat is mijn gevoel al vanaf de start van dit topic. Ik snap verder ook dat een gefundeerde waardering niet via HL kan. En dan nog zal iedere adviseur met een andere uitkomst komen.

 

Punt 2. Ik was alleen op zoek naar een antwoord op de vraag; wanneer moet ik in gesprek gaan en wanneer moet ik weglopen, aangezien de desbetreffende persoon, in mijn optiek, waarschijnlijk zomaar een bedrag zal roepen en daar zal ik het mee moeten doen.

 

Dan moet je vantevoren je rekenwerk gedaan hebben of een prijs bepaald hebben, of vertrouwen hebben in een traject voor waardebepaling bij gebleken concrete belangstelling. De mogelijke overnamepartij mag dan flink groter zijn, dit is niet in een uur gefinancierd en beklonken. Als eerder genoemd zou ik altijd in gesprek proberen te raken door navraag te doen over zijn handelswijze rondom overnames.

 

Groet,

 

Highio