De kans dat de euro ten onder zal gaan is niet groot

[Mikky Vrolijk]

In diverse topics (bijv. deze), wordt door ons nagedacht en doorgedacht over wél / geen euro.

 

De zienswijze van Prof. dr. R.G.C. van den Brink (hoogleraar Financial Institutions UvA) :

 

[bron. FD 19-09-2011]

 

Dolf van den Brink - Geloof in snelle groei is illusie!

 

Overheden en instellingen moeten ophouden zichzelf en ons voor de gek te houden

 

De laatste weken heeft de wisselwerking tussen de ontwikkelingen op de kapitaalmarkten en de acties van politici geleerd, dat de kans dat de euro ten onder zal gaan niet groot is.

 

De aanval op Spaans, Italiaans en Frans staatspapier heeft de betrokken politici duidelijk gemaakt dat er geen weg terug is. De grenzeloze naïviteit waarmee sommigen - waaronder serieuze politici en economen - hebben geventileerd dat we de euro maar moeten laten vallen of het eurogebied moeten opdelen in verschillende regio's, is verbijsterend.

 

Het opbreken van de muntunie zal het eurogebied en de rest van de wereld tot een complete financiële meltdown brengen. Los van de vraag hoe je praktisch en technisch weer tot lokale valuta komt (de conversie naar de euro heeft jaren gekost), een opsplitsing zal tot een ongekend waardeverlies leiden bij financiële instellingen.

 

Banken, verzekeraars en pensioenfondsen zullen worden geconfronteerd met gigantische afwaarderingen op basis van nieuwe valutakoersen. Voor Nederland zal het bijvoorbeeld betekenen dat de exposures op landen als Frankrijk, Italië en Spanje met vele tientallen miljarden moeten worden afgewaardeerd.

 

Dit zal ons zeer waarschijnlijk in een depressie storten die niet onderdoet voor die van de jaren dertig. Er is dus geen weg terug! Het goede nieuws is, dat politici zich meer en meer realiseren dat Europa meer dan een monetaire unie moet worden. En dat gaat ook gebeuren. Het slechte nieuws is dat dit Europa, en waarschijnlijk ook de rest van de wereld, in een stevige recessie zal brengen.

 

Het is goed nog even terug te gaan naar waar het allemaal mee begonnen is. Na de Tweede Wereldoorlog hebben we in de westerse wereld een ongekende groei in arbeidsproductiviteit meegemaakt, met name veroorzaakt door een opgaande golf van innovatie. In vele bedrijfstakken zijn product cycles gestart die de economische groei tot grote hoogte hebben opgestuwd. Maar product cycles kennen altijd een einde.

 

Terugkijkend is het zeer aannemelijk dat eind jaren negentig verschillende van deze cruciale product cycles in een verzadigingsfase zijn gekomen. De laatste tien jaar tonen vele industrieën in de westerse economieën weinig top line groei, maar weten hun winstmarges door kostenverlagingen op de been te houden.

 

Dit geeft op het eerste gezicht het plaatje van een winstgevend bedrijfsleven, maar mijns inziens op een veel te fragiele basis. Kostenverlagingen kunnen nooit de start zijn van een nieuwe opleving. Daarvoor zijn nieuwe clusters van innovatie nodig en die zijn er ook, maar deze nieuwe product cycles zijn nog in hun aanloopverliezen - zoals duurzame energie - en lang nog niet aan de fase toe van accelererende dynamiek. Dat gaat wel gebeuren, maar duurt waarschijnlijk nog vijf à tien jaar.

 

In de jaren dertig vond ook zo'n omslagpunt plaats en toen hebben financiële en monetaire autoriteiten besloten het probleem op te lossen door enorm op de rem te gaan staan. Het lijkt erop dat met name monetaire autoriteiten de laatste tien jaar precies het omgekeerde hebben gedaan. Men heeft enorm gas gegeven door langdurige liquiditeitscreatie. Vooral de banken zijn gefaciliteerd tot een vrijwel ongeremde groei van hun activa.

 

Ik denk dat beide uitersten zeer verwerpelijk zijn. Het stimuleren van een reële economie die in een saneringsfase is beland, is in ieder geval levensgevaarlijk. Het leidt tot schuldvorming die niet gedragen wordt door een reële verdien-capaciteit.

 

Als het niet zo ernstig was, zou het bijna komisch zijn om te zien hoe betrokken partijen zoals overheden en financiële instellingen, proberen zichzelf voor de gek te houden. Eén van de problemen van de huidige gang van zaken is dat de meeste financiële prognoses zijn gebaseerd op modellen die evident hebben gefaald. Vrijwel geen planbureau of bankanalist heeft de kredietcrisis voorzien en ook nu weer wordt er op basis van bestaande modellen beweerd dat de economische horizon weer verbetert.

 

Het wordt tijd dat we onderkennen dat economische modellen, net als weerprognoses, veel te kortzichtig zijn. De enige monetaire variabele in de macro-economische modellen is de rente. Omvang en samenstelling van bankbalansen bijvoorbeeld zitten er niet in, want dat is allemaal te ingewikkeld. Dat moge zo zijn, maar laat men dat dan ook hardop zeggen. Het wordt tijd dat gezond verstand weer gaat meespelen.

 

Ik kan me nog goed herinneren dat ik in november 2008 een discussie had met een hoge functionaris van het CPB. Deze bleef maar beweren dat zijn modellen geen recessie voorspelden. Ten einde raad heb ik toen geroepen: 'Schei toch eens uit met naar modellen te kijken en kijk gewoon eens het raam uit!' En ook nu lijkt me dat geen onverstandige instelling.

 

Nog steeds schijnen vele modellen een snelle verbetering van de economie te voorspellen. Soms vraag ik me af wie nu eigenlijk gek is geworden. In een wereld waarin vrijwel alle Europese landen moeten bezuinigen, Amerika de keuze heeft zijn schuld onverantwoord verder te laten oplopen of ook stevig te gaan bezuinigen en Azië aan een groeivertraging toe is, de reële economie in transformatie is en de meeste financiële instellingen moeten de-leveragen en de-risken, zie ik geen snelle opleving aan de horizon. Integendeel. Laten we maar hopen dat ík gek geworden ben.

 

 

Eurozone Het idee om de euro weer af te schaffen is grenzeloos naïefEconomen Economische modellen ontberen realiteitOpleving Herstel zal zeker tien tot vijftien jaar duren

 

We kunnen er niet aan voorbijgaan; we moeten verder met de euro willen we geen financiële meltdown riskeren.

 

[Geband account]

Theoretisch gezien is alles mogelijk. Maar dat de export echt stopt als we uit de eu stappen geloof ik niet in.

[RiVe]

Mijn idee, naast de Tweede Kamer ook een commissie, c.q. kennisbank die ons land vertegenwoordigt bij besprekingen en beslissingen die ons allen zullen aangaan.

 

Niet links, niet rechts, onafhankelijk, objectief ( zet alle hoeden van Bono erin), beslissingsbevoegd, standvastig.

Al die beslissingen zijn gebaseerd op economische modellen, opgesteld aan de hand van economische theorieën. Links en rechts hebben ieder hun eigen economische theorieën, waarbij de nadruk op andere aspecten wordt gelegd. Juist vanwege de subjectiviteit daarvan, kun je links en rechts niet uitschakelen bij die beslissing. Het mandaat dat een dergelijke commissie meekrijgt, is per definitie politiek gekleurd. Ben je het met die kleuring niet eens, dan had je dat vóór de verkiezingen moeten bedenken en zoveel mogelijk mensen daarvan moeten overtuigen. Om dat probleem in de toekomst te voorkomen, kun je het beste nu daarmee starten, om de uitkomst van de volgende verkiezingen zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij je eigen ideeën.

 

 

Ik vind dat jij ook de clou mist voor wat betreft mijn theorie.

Welke economische modellen hebben een rol gespeeld bij de beslissing om de NZ-lijn aan te leggen, of de Betuwelijn, of de JSF.

 

Het zijn allemaal beslissingen die ons handenvol geld gaan kosten.

Iedereen weet dat als je een metro tunnel onder een stad door legt, dat het bedrag niet stopt bij de begroting.

 

Ik heb het niet gehad over een commissie voor sociaal-economische problemen, maar een vaste commissie voor beslissingen.

 

Geen commissie die elke vier jaar wordt gekozen, een commissie die een rapport schrijft met daarop vermeldt afkeur of goedkeur, en bij afkeur komt er geen NZ-lijn, want het is doorgerekend.

 

Het zal nu ook wel berekend zijn, maar toch komt de NZ lijn er, de Betuwelijn is er ook gekomen.

 

Dat is wat ik bedoel met een commissie, een commissie die de minister kan over-rulen.

 

Maar dat is mijn idee, en ik ben ook geen econoom.

 

[ronaldinho]

Ik vind dat jij ook de clou mist voor wat betreft mijn theorie.

Welke economische modellen hebben een rol gespeeld bij de beslissing om de NZ-lijn aan te leggen, of de Betuwelijn, of de JSF.

Hier bijvoorbeeld een businesscase over de JSF. Ook voor de andere projecten zijn die te vinden.

Het zijn allemaal beslissingen die ons handenvol geld gaan kosten.

Iedereen weet dat als je een metro tunnel onder een stad door legt, dat het bedrag niet stopt bij de begroting.

 

Ik heb het niet gehad over een commissie voor sociaal-economische problemen, maar een vaste commissie voor beslissingen.

 

Geen commissie die elke vier jaar wordt gekozen, een commissie die een rapport schrijft met daarop vermeldt afkeur of goedkeur, en bij afkeur komt er geen NZ-lijn, want het is doorgerekend.

 

Het zal nu ook wel berekend zijn, maar toch komt de NZ lijn er, de Betuwelijn is er ook gekomen.

 

Dat is wat ik bedoel met een commissie, een commissie die de minister kan over-rulen.

 

Maar dat is mijn idee, en ik ben ook geen econoom.

 

De problemen die je aanhaalt bevatten allemaal een sociaal-economisch aspect: een afweging tussen 'geluk' (of welke naam je er ook aan wilt geven, het is een nogal uiteenlopend vlak) en 'geld'. De beste vertaling daarvan is naar mijn mening een sociaal-economische commissie, maar het staat je uiteraard vrij daar een andere naam aan te geven.

 

Heb je ook een beeld bij de benoeming van die commissie? Wordt die voor het leven benoemd? Kiezen ze zelf hun leden?

Er zijn mensen die het koningshuis al te dictatoriaal vinden. De Koningin kan immers formeel wetten tegen houden. Hoe zie je dat voor je met een commissie die dezelfde macht zou krijgen en die ook daadwerkelijk uit zou (moeten) oefenen?

 

Wat ik zeker met je eens ben, is dat het op zijn minst vreemd is dat er naar het schijnt heel weinig projecten zijn die minder, of tenminste niet méér, kosten dan begroot. Maar ik ga er daarbij wel vanuit dat 'de politiek', voor het grootste deel verstandige mensen die zich laten informeren door mensen met kennis van zaken, over de exacte gegevens daarover beschikt en daarmee rekening houdt bij de te nemen beslissingen. Zou dat niet het geval zijn, dan hadden we al die 'tegenvallers' waarschijnlijk nooit op kunnen vangen.

[P.J.]

Het aantal managers, bestuurders, adviseurs en de "overhead-inwoning" flink omlaag brengen en de revenuen ten goede laten komen d.m.v. belastingverlaging, zodat de producerende werkplekken weer betaalbaar worden en die ondernemingen meer armslag krijgen om te innoveren en te groeien. Tevens organen e.d. opheffen waarvan het bestaansrecht volkomen onduidelijk is. Nederland is klein genoeg om het met één goed en slagvaardig bestuur te doen. Waarom al die gemeentebesturen handhaven met eindeloos geleuter om maar wat te leuteren te hebben? Gewoon centraal aansturen en geen toeters en bellen erop. Ook geen BV-constructies in beheer van overheidsinstanties. Geen z.g. "marktgerichte" bedrijven die ook ordinair zijn opgericht voor het poenscheppen. Weg met de gedrochten. Heb je geen zin om positief mee te werken en vind je het leuker om verkeerslichten e.d. te vernielen? Dan wegwezen of gewoon ook alle kosten en gevolgen op je dak krijgen. We zijn hier tot een stelletje softies verworden......

[RiVe]

@ronaldinho

 

Bedankt voor je businesscase.

 

Mijn idee is voortgekomen uit de opeenstapeling van projecten die naderhand veel geld gaan kosten, waarbij de besluitvorming voor mij onduidelijk is geweest.

Naderhand wordt er dan nog wel eens een ex-minister over aangesproken, of ter verantwoording geroepen, maar verder gebeurt er niet zoveel meer.

 

Ik heb de case nog niet helemaal gelezen, ik ga er nog wel wat tijd aan besteden.

 

Benoeming van een commisie heb ik nog geen beeld bij, het is een idee, geopperd in een forum, en jij reageert daarop :).

Het kan ook een externe organisatie zijn zoals in het geval JSF, maar dan wel een organisatie die weet waar het over gaat,

 

b.v. de aanleg van een NZ lijn, er is geen bouw combinatie die daar een exacte prijs voor neer kan leggen, en het is ook de kunst om de gevaren die kunnen optreden niet te noemen, maar wel uit te sluiten. Meerwerk is altijd rendabel.

 

Misschien is het ook wel niet mogelijk om op deze manier te gaan werken, daarvoor is het een idee.

 

Dus bedankt.

 

[RiVe]

Daarbij nog als aanvulling op genomen beslissingen, en die m.i. terdege van invloed zijn op de toekomst van NL en de euro.

 

Dat is de kwaliteit van het onderwijs.

 

Toen ik nog het dagonderwijs volgde, had je nog de MTS, en die stond ergens voor. Om daar op te komen, werd je nog geselcteerd, je mocht dan nog de "bouw" aangeven als tweede keuze, want als er geen plaats was in de "elektro", dan zat je in ieder geval wel op de MTS.

 

Vervolgens heb ik nog studies gedaan bij het VEV, dat was een begrip in die periode, VEV is opgegaan in een grote organisatie, want niemand wil nog techniek studeren.

 

Ik heb in april nog een studie afgerond, we hadden een klas van 9 mensen, opleiding wordt op twee plaatsen in NL gegeven.

 

Misschien moet het gehele onderwijssysteem weer op de schop, weg met de ROC's en de Hoge Scholen, maar weer terug naar het ouderwetse schooltype.

 

En dan kiezen mensen misschien weer bewust voor een bepaalde richting, want er ontstaan weer tekorten aan mensen in bepaalde vakgebieden.

 

Maar wederom een idee.

 

[P.J.]

Helemaal mee eens. Het socialistische idee dat alle kinderen gelijke opleidingen moeten krijgen is ook een gedrocht. Kinderen van 14 moeten nu een profiel kiezen, terwijl ze niet eens in staat zijn om te overzien wat de gevolgen voor hen zijn. Terug naar de ouderwetse LTS en MTS. Maar dan ook weer op hetzelfde niveau zoals het was. Doelgerichte opleidingen en geen verworden halfgebakken instituten waar zelfs de leraren van walgen.

[Raoul K]

Daarbij nog als aanvulling op genomen beslissingen, en die m.i. terdege van invloed zijn op de toekomst van NL en de euro.

 

 

Het oh zo mooie Nederland, in elk lijstje staan ze wel in een top 10 ook met scholing. Nou gefeliciteerd, 2 generaties gedrilde yuppen die stuk voor stuk 5000 euro netto gaan willen verdienen (zei de leraar tijdens de opendag) met 36 uurtjes werken in de week. Natuurlijk eisen ze ook een lease bak, tank card en winterbandjes.

 

Studenten met diploma's uit landen waar nu nog lacherig over word gedaan zullen ZEKER in diensten sector steeds vaker worden ingehuurd om vanuit thuisland te werken in Nederland (freelance, die komen echt niet hierheen om 52% af te tikken, of zoals een freelancer van mij zegt: 2 euro voor een cola betalen!).