Ties [r.i.p.]

Waarom toch altijd mannen? Ik geloof dat er over niet al te lange tijd meer vrouwelijke dan mannelijke ondernemers en investeerders zullen zijn. Laten we proberen om ons zoveel mogelijk sexe neutraal uit te drukken. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Nog een interessant artikel, dit keer over business angels in het VK. Angel funding starts to slowly roll again One of the major casualties of the last tech crash was the angel investor – especially the ones that invested their own hard earned cash. Some of their investee companies simply folded due to lack of follow-on funding, and those that managed to survive had their equity holding grossly diluted by the bigger larger VC funds. Now with some notable and successful exits, the picture is beginning to change. Wil toch nog even reageren op de opmerkingen van Little Monkey. Nee, het geld is zeker niet op, bij venture capitalists noch bij business angels of andere investeerders. Integendeel zelfs, er is meer geld dan ook. Het is wel zo dat een shake-out in de industrie heeft plaatsgevonden: veel investeerders zijn gestopt of likken nu hun wonden. Degenen die doorgaan zijn wijzer geworden en voorzichtiger, dit geldt vooral voor business angels die vrijwel alleen in startende en kleine bedrijven investeren. Professionele investeerders, zoals venture capitalists investeren vrijwel alleen nog maar in volwassen ondernemingen. Wel is er in tegenstelling tot de periode 1985-1995 is er een belangrijk verschil: early stage venture capital is "here to stay". Wij zien maar erg weinig van wat er gebeurd in de investeringswereld. In Europa maar vooral ook in Nederland opereren aandeelhouders het liefst "low profile". Dat was zo, dat is zo en zal slechts langzaam veranderen. Het heeft mijns inziens vooral te maken met onze cultuur waar je je successen bij voorkeur moeten relativeren en in plaats van er trots op te zijn en ze aan iedereen die het maar horen wil te vertellen. Dit is bijvoorbeeld in Amerika duidelijk anders. Professionele investeerders worden niet koud of warm van de publiciteit. De bereidheid tot het doen van investeringen wordt veeleer bepaald door exit- mogelijkheden zoals een beursintroductie (IPO) of verkoop aan een concurrent (tradesale). Zowel IPO’s als M&A (mergers and acquisitions of koop en verkoop van bedrijven) staan op een historisch laag niveau waardoor investeerders terughoudend zijn met het doen van investeringen. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Vond zojuist onderstaand bericht in de Telegraaf: Veel starters bij KvK Met ruim 65.000 startende ondernemers is het afgelopen jaar een absoluut topjaar geweest voor nieuwkomers. Wellicht is dit een gevolg van het succes zijn van ons forum, onze "love baby" in het jargon van de Telegraaf/Privé? Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Goed initiatief! Onderstaand mijn gegevens: LinkedIn OpenBC, zojuist lid geworden Met vriendelijke groet, Ties

Hoi HLers, Onderstaand een link naar een artikel over business angels en business angels netwerken. ANGELS TO EAGLES With VCs investing at later stages, business angels are vital. They were hurt badly after the tech bubble burst, but now, a new slicker type of investor has emerged. Hier in Luxemburg is eind vorig jaar een Engelse ondernemer Luxemburgs Business Angels Network of LBAN begonnen. Mijn indruk is dat het grootste probleem is dat geen van de initiatiefnemers verstand heeft van investeren in niet-beursgenoteerde ondernemingen. Ook denk ik dat Luxemburg geen gebrek heeft aan "engelen" of het bereiken van business angels maar juist het gebrek aan ondernemers met goede projecten. Wellicht dat Nils de Witte van Nebib ons zijn indruk kan geven over de huidige stand van zaken met betrekking tot de Nederlandse angel. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Tim, Ben geen expert en weet niet of dit is wat je bedoelt. Een van mijn contacten runt EuroDNS hier in Luxemburg. Succes en met vriendelijke groet, Ties

Hoi Lasercombat, Voordat je verdere vragen over banken stelt zou ik je willen uitnodigen om mijn column over banken te lezen @ https://www.higherlevel.nl/extra/columns/view/63. Ook is hier op higherlevel al erg veel gediscussieerd over banken dus zoek even verder via de zoekmachine op de homepage. Succes met alles! Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Rien en mede HLers, Gebruik Skype erg vaak en sindskort ook Skypeout (bellen naar het vaste net). Ben vooral over Skypeout zeer tevreden, ook omdat bellen vanuit Luxemburg naar het buitenland nog relatief duur is. Kwaliteit is nog niet zo goed als de normale telefoon maar het komt er erg dichtbij. Heb zelfs een klant via Skype die ik nog niet in levende lijve heb ontmoet. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Ik wil de discussie hier in een andere richting sturen. Ik begrijp namelijk niet goed waarom ondernemers dit soort tussenpersonen geloven en ruim € 450 overmaken. Kunnen jullie mij dat uitleggen Bartina, Rowie en dcconsulting? Hoe kon je denken dat je geld krijgt (lening of investering) zonder dat je de lener of investeerder gezien hebt? Heb je er wel eens bij stilgestaan hoe jij het zou doen als jij geld had en gevraagd werd om te financieren? Vooral jij, dcconsulting, jij was hier voordat je daadwerkelijk op zoek ging naar geld. Voor zover ik dat kan nagaan heb je mijn columns gelezen. Hoe kan je dan daarna nog met dit soort tussenpersonen in zee gaan? Ik hoop dat jullie en alle andere ondernemers de volgende "one-liner" willen inlijsten en boven hun bureau willen hangen: "de basis van elke financiering is vertrouwen". Het spijt me als ik wat te kritisch ben. De tranen springen echter in mijn ogen als ik dit soort verhalen vergelijk met de uren die ik moet investeren een potentiële klant binnen te krijgen. Maar ik klaag niet want ik doe mijn werk met heel veel plezier, het is nl. mijn passie. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Ik besefte me zojuist dat ik iets vergeten was in bovenstaand verhaal. Ook naar aanleiding van de discussie van de laatste tijd over de zogenaamde "oplichters". In tegenstelling tot wat veel financiële tussenpersonen beweren kan alleen de ondernemer zelf succesvol geld aantrekken. Er zijn geen weldenkende mensen te vinden die geld lenen aan of investeren in een bedrijf zonder dat ze persoonlijk kennisgemaakt hebben met degene(n) die het bedrijf leiden. Dus: geld aantrekken dat doe je zelf! Eventueel met hulp van derden maar nooit door derden! Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Edijken, Voordat deze discussie verzandt wil ik je adviseren mijn columns over financieringsbronnen te lezen. Ik wil jou en alle andere ondernemers die bezig zijn met het aantrekken van financiering meegeven dat je uiterst creatief moet zijn in het vinden van oplossingen als je succes wilt hebben. Ik ben ervan overtuigd dat er voor iedereen geld is in de wereld van vandaag. Het gaat erom de juiste persoon te vinden en die geïnteresseerd te krijgen. Dat kan je alleen met voldoende visie, focus, doorzettingsvermogen, vasthoudendheid en dergelijke. Kortom daarvoor moet je een ondernemer zijn. Nog even een aantal opmerkingen over je financieringsbehoefte (zie de bovenstaande vetgedrukte zinnen). Ik denk niet dat je financiers kunt vinden die bereid zijn geld op tafel te leggen om jou en je mede-ondernemer(s) in staat te stellen om te leven. Dat zul je op een of andere manier zelf moeten regelen. Succes! Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Onderstaand een link naar een artikel over een jonge succesvolle business angel. Hij vertelt onder andere over zijn geschiedenis en investeringscriteria. Ook geeft hij een aantal tips voor ondernemers. Je kunt verder lezen @ http://www.thechilli.com/articles/profiles/people/014_richardFarleigh.asp. Met vriendelijke groet, Ties

Zojuist programma gevonden, gedownload en geïnstalleerd! Werkt perfect. Mijn maandelijkse gehannes is nu over. Je bent een kanjer, okidoki! En natuurlijk een reus voor jou! Met vriendelijke groet, Ties

Hoi ENOX, Ik wil toch nog even een paar zaken benadrukken. In de wereld van de investeerders zitten veel "boefjes" soms zelfs criminelen. Dit geldt ook voor de adviseurs voor financiering die vaak beweren dat ze zelf investeren om klanten te krijgen. Bij het woord "discreet" gaan mijn alarmbellen af. Er zijn geen serieuze geldverschaffers die ook adviseren want dan is er direct een belangenconflict. Heb het nog even gechecked maar Averett is geen lid van de NVP (Nederlandse vereniging van venture capitalists) en niet van de EVCA (European venture capital association). Als laatste wil ik je nog meegeven dat ik geen serieuze investeerder ken die vooraf geld vraagt aan ondernemer of onderneming. "Let's be careful out there!" Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Wombat, Goede vraag. Ik geloof dat meer mensen met jouw problemen rondlopen. Indien je, zoals je aangeeft niet voor jezelf wilt beginnen zou ik je software proberen in licentie geven of te verkopen. Belangrijk is dat je volledig in kaart brengt wie mogelijke kopers kunnen zijn (je markt). Vervolgens probeer je de namen te achterhalen van de mensen die binnen deze bedrijven de beslissing nemen om iets nieuws te kopen. Beperk je in eerste instantie tot ongeveer 4 personen. Met deze mensen, meestal de Algemeen Directeur maak je een afspraak. Neem wel een goede advocaat mee naar deze gesprekken. Ik weet trouwens niet goed wat er mis mee is om je product aan je huidige werkgever te verkopen. Bovenstaande activiteiten kun je naast je normale werkzaamheden doen en dan ben je in feite toch een ondernemer maar dit terzijde. Erg goed trouwens dat je hiermee bezig bent. Er zijn er mijn inziens nog te veel mensen die niet goed over alternatieven denken voordat ze voor zichzelf beginnen. Succes ermee! Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Tim, Interessante vraag. In mijn venture capital tijd vroegen sommige van onze co-aandeelhouders dit ook. Het grootste probleem bij waardering van een bedrijf is dat het niet objectief of eerlijk te bepalen is. De prijs van een bedrijf wordt bepaald door wat iemand er voor wil betalen. In feite was dit het probleem van de "dotcom-hype": iedereen rolde over elkaar heen om een of meerdere aandelen te krijgen waardoor de prijzen explodeerden. Er is dan ook geen eerlijke oplossing voor jullie probleem.of eigenlijke meerdere problemen. Jullie probleem bestaat nl. uit meerdere problemen zoals - wat doe je als er bod is maar niet alle aandeelhouders willen verkopen voor die prijs of - een van de aandeelhouders wil zijn deel verkopen (meestal de meerderheidsaandeelhouder) en de koper wil alleen deze, niet overige aandelen. Wij hanteerden clausules in aandeelhoudersovereenkomsten zoals "drag me along" en "take me along". Voor prijsbepaling waren er formules zoals: de gemiddeld genormaliseerde winst over de afgelopen x jaar vermenigvuldig met een bepaalde K/W verhouding (meestal die van min of meer vergelijkbare maar beursgenoteerde ondernemingen verminderd met een discount). Er zijn meerdere problemen en oplossingen maar het gaat te ver om daar hier verder op in te gaan. Je kunt me wel bellen voor meer info maar ik raad je aan naar een gespecialiseerde advocaat te gaan. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Overigens waren de pioniers van venture capital in Nederland nog al eens voormalige medewerkers van de afdeling bijzonder beheer van banken. In die tijd eisten banken vaak aandelen van bedrijven in moeilijkheden waardoor gecompliceerde constructies mogelijk waren. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Challenge, Als ik je goed begrijp is het tussen jou, je bedrijf en de bank als volgt gegaan: De bank leende je geld en in ruil daarvoor beloofde jij rente en aflossing te betalen. Voor het geval dat je bedrijf dat op enig moment niet kon opbrengen vroeg de bank je bedrijf zekerheden af te geven. Enigszins terughoudend gaf je een deel van je activa in onderpand. Ter bevestiging van deze afspraken ondertekende je een contract met de bank. Eind 2003, begin 2004 kwamen jij en je bedrijf plotseling in de problemen. Vanzelfsprekend door oorzaken die je niet had kunnen voorzien en waar je niets tegen hadden kunt doen. Hierdoor kon je niet aan rente en aflossingsverplichtingen tegenover de bank voldoen. Zodra je zag dat je dit niet kon belde je de accountmanager van je locale bank. Je informeerde hem dat je niet aan je contractuele verplichtingen kon voldoen. De accountmanager van de bank werd wat zenuwachtig maar je verzekerde hem dat het allemaal goed zou komen. Dit kalmeerde hem enigszins. Deze bewering herhaalde je enige maanden achtereen zonder dat je bedrijf de achterstallige schuld aan de bank kon betalen. Uiteindelijk werd je gesprekspartner iemand van Bijzonder Beheer van het hoofdkantoor. Deze dacht dat hij mogelijkheden zag om het geld dat je bedrijf verschuldigd was terug te krijgen zonder je activa te moeten veilen. In plaats van op een faillissement aan te sturen besloot hij je nog een kans te geven. De bankman van het hoofdkantoor is ervaren: hij beseft dat hij je continu onder druk moet houden om je zover te krijgen dat je het tij mogelijkerwijs kan keren. Het is hem niet vaak gelukt om bij een bedrijf in de problemen een turnaround te realiseren en al helemaal niet met hetzelfde management. Maar op een of andere manier heeft hij vertrouwen in je. En ja, je weet het voor elkaar te krijgen door het afgelopen jaar hard te werk in combinatie met wat geluk. Toch heb je nog niet de volledige schuld aan de bank kunnen terugbetalen. Wellicht overdrijf ik enigszins en ik begrijp dat je hart wilt luchten maar ik wilde het je toch ook een beetje van de andere kant laten zien. Per slot van rekening is het mijn passie om de kloof tussen ondernemers en financiers kleiner te maken. Bewust heb ik ING Bank niet genoemd want ik ben van mening dat het andere banken op dezelfde manier opereren. Ook is ING mijn vroegere werkgever en ik vond dat ik die niet zomaar in steek kon laten. Lees ook eens mijn column over banken @ https://www.higherlevel.nl/extra/columns/view/63. Succes! Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Forever Young, Uit je beschrijving maak ik op dat je het hebt over een management buy in of MBI. Investeerders zonder aandelen bestaat niet. Het maximum is een converteerbare achtergestelde lening maar die is wel converteerbaar in aandelen. Wat wel zou kunnen zijn "mezzanine providers" dwz leningen met warrants of opties op aandelen. Mijn ervaring is dat deze partijen echter alleen bereid zijn te lenen als er andere aandeelhouders zijn dan alleen het management. Toch kan een bank de aankoop financieren waardoor je geen aandelen hoeft te verkopen. Sommige banken zijn zo agressief dat ze de totale koopsom met leningen willen financieren. Anders moet je toch naar investeerders op zoek. Afhankelijk de situatie (bv. je eigen inbreng ten opzichte van hoeveel je nodig hebt) zal je een bepaald percentage van het bedrijf dat je wilt overnemen moeten verkopen. Venture capitalists financieren MBI's graag. Lees mijn drie columns hier op higherlevel over venture capitalists (en wellicht ook die over business angels). Afgezien van het ontbrekende woord ("dat" meen ik) begrijp ik de zin niet. Succes! Met vriendelijke groet, Ties

Ja, NA een intake gesprek en niet om een plan te beoordelen! Serieuze bemiddelaars zijn aangesloten bij www.eban.org of onderdeel van een bank of regionale ontwikkelingsmaatschappij. Hoi Nils, Het zal me wel wat "kneusjes" kosten maar nu moet ik toch even ingrijpen. Laat andere bemiddelaars/coaches in hun waarde, iedereen doet het op zijn eigen manier. Niet alleen via een intake gesprek maar ook aan de hand van een businessplan kun je bekijken of je iemand kunt helpen. Niet alleen serieuze bemiddelaars/coaches zijn aangesloten bij EBAN (of bank of regionale ontwikkelingsmaatschappij). Sterker nog er zijn er meer niet bij EBAN aangesloten dan wel. Dit heeft EBAN zelf onderzocht en geconcludeerd. Mijn ervaring is ook dat niet alle bemiddelaars/coaches die bij EBAN, banken of regionale ontwikkelingsmaatschappijen zijn aangesloten kwaliteit in huis hebben. Soms zijn het zelfs "boefjes" net als sommige business angels. Bovendien zijn business angels maar één soort investeerder, andere bemiddelaars/coaches helpen ondernemers ook naar andere types investeerder zoals venture capitalists of corporate venturers. Dit moest me toch even van het hart! Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Enox, Pas op: banken lenen, investeerders lenen niet tenzij in combinatie met aandelen van je bedrijf. Voordat je verdere vragen stelt wil ik je uitnodigen mijn columns te lezen hier op higherlevel bv. over banken, business angels, corporate venturers en venture capitalists (@ https://www.higherlevel.nl/columns.php). Wellicht kan je dan je eigen conclusies over je tussenpersoon trekken. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Enox, Als ex-investeerder wil ik je het volgende meegeven: - investeerders zijn niet geïnteresseerd in tussenpersonen maar in ondernemers en management teams; - investeerders willen dat ondernemers en management teams bij hen geïntroduceerd worden door mensen die ze kennen èn vertrouwen; - ook hier om geloof ik meer in het coachen van ondernemers en management teams; - als je desalniettemin geïntroduceerd wilt worden kun dit gratis krijgen bij www.gate2growth.com, een initiatief van de EU. Hiervoor moet je registeren en je businessplan online zetten. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Jerros, Bedankt voor je compliment. Ik raad je aan mijn overige columns over financieringsbronnen te lezen. Indirect beantwoord ik daar al je vragen. Succes ermee! Met vriendelijke groet, Ties

Dit is het derde, tevens laatste deel in mijn serie columns over venture capitalists, de zevende financieringsbron voor ondernemers. Na de “karakteristieken” van venture capitalists en “wie ze zijn” in het eerste deel en “wat ze zoeken” in het tweede deel, beschrijf ik onderstaand hoe ze werken. Venture capitalists: hoe ze werken De intake Venture capitalists krijgen meer plannen toegestuurd dan ze kunnen lezen. Tijdens de Internethype kreeg een investeringsmanager per maand tot 30 businessplannen en/of samenvattingen opgestuurd. Tegenwoordig ligt dit tussen de 10 en 20. Venture capitalists hebben dus aan mogelijke transacties dus geen gebrek, wel aan goede potentiële deals (in jargon “origination” of “sourcing”). Om aan goede transacties te komen hebben investeringsmanagers een uitgebreid netwerk. Zo komen ze door hun vak in contact met veel verschillende managers en ondernemers ook omdat ze commissaris zijn bij hun deelnemingen. Ze zoeken formele en informele netwerken op door hun lidmaatschap van brancheverenigingen, Nederlandse Centrum van Directeuren, Industrieele Grote Club, Rotary clubs of tennis en hockeyverenigingen. Investeringsmanagers worden beoordeeld op hun deal-sourcing door de aandeelhouders van het fonds (“limited partners”). Investeringsmanagers willen het liefst dat ondernemers en management teams via-via bij hen worden geïntroduceerd. Bij voorkeur door iemand die ze vertrouwen. Voor jou als ondernemer is het voordeel van een introductie dat de venture capitalist jou en je businessplan serieuzer zal nemen. Venture capitalists zijn erg selectief. Ze zien eerder af van een investering in een bedrijf dan dat ze het risico van een misser lopen. Venture capitalists weten dat investeren een van de weinige beroepen is waar je geld kan verdienen door iets niet te doen. Venture capitalists investeren in ongeveer 1% (!) van de businessplannen die ze krijgen. Dit wil echter niet zeggen dat je als ondernemer en/of manager slechts 1% kans hebt om gefinancierd te worden. Allereerst zijn er meerdere venture capitalists en kun je elk van die 1% kansen optellen (tot op zekere hoogte natuurlijk). Ter tweede zijn er tijdens het proces van de uitvoering van een transactie zoveel verschillende soorten hobbels op de weg dat een mogelijke transactie zo maar kan afketsen. Ten derde is een van de oorzaken van dit lage percentage dat veel ondernemers en management teams kansloze businessplannen opsturen. Het gebeurt vaak dat ondernemers en management teams vooraf hadden kunnen weten dat een investering in hun bedrijf niet past bij de betreffende venture capitalist. Bijvoorbeeld als je bedrijf en de venture capitalist niet past in de levenscyclus, sector, regio (land) of investeringsgrootte van het fonds. Indien jij alleen je business plan opstuurt naar venture capitalists waarvan je weet dat de focus overeenkomt met bovengenoemde aspecten van je bedrijf, verhoog je je kansen op succes aanzienlijk. Iedere venture capitalist heeft tegenwoordig een website met daarop alle relevante informatie. Ik zou je zelfs willen adviseren om de CEO’s van de deelnemingen van de venture capitalist te bellen om meer informatie over hun ervaringen. Mijn ervaring is dat venture capitalists dit zeer op prijs stellen: in hun ogen betekent dit dat je niet zo maar iedere investeerder aan boord wilt hebben. Due diligence Als een venture capitalist geïnteresseerd is dan gaat hij, voordat het tot een transactie komt, onderzoeken of wat jij beweert waar is. Dit onderzoek naar de achtergrond van jou en je bedrijf neemt tussen de 2 en 6 maanden in beslag. Het omvat de volgende deelgebieden: markt en marketing, technologisch, management, financieel, juridisch en soms ook milieuaspecten. Bij private equity wordt dit onderzoek vrijwel geheel uitbesteed aan specialisten zoals accountants, advocaten en technici. Bij private equity gaat het om volwassen bedrijven en substantiële bedragen zodat de kosten van due diligence vaak enkele procenten van het totaalbedrag zijn. In venture capital zijn de bedrijven meestal relatief klein en voert de venture capitalist het grootste deel van de due diligence zelf uit. Het onderzoek naar de markt, marketing en het management verricht de venture capitalist meestal zelf. Een introductie door een vertrouwde bekende van de venture capitalist maakt dit deel van de due diligence makkelijker indien degene die je introduceerde jou en je markt goed kent. Onderstaand een voorbeeld van een Amerikaanse early stage venture capitalist om je een indruk te geven hoe intensief dit deel van de due diligence kan zijn. Deze venture capitalist deed geen deal voordat ze met 12 referenties van de ondernemer 1½ uur gesproken hadden. Deze diepgaande gesprekken (soms uit noodzaak telefonisch) moesten 100% positief zijn anders zagen ze af van een investering in het bedrijf. Syndicaten In een syndicaat werken meerdere venture capitalists samen bij het kopen van aandelen in een bedrijf. Venture capitalists nemen bijna altijd deel in syndicaten samen met binnenlandse of buitenlandse partijen. Voor jou als ondernemer is een van de belangrijkste gevolgen van deze samenwerking dat concurrentie in de investeringswereld niet bestaat. De enige vorm van concurrentie is die tussen syndicaten maar deze worden alleen gevormd bij het kopen van volwassen bedrijven, private equity transacties dus. Redenen van venture capitalists voor het vormen van syndicaten: - Maakt deal-sourcing in andere regio’s makkelijker; - Leren van de kennis en expertise van andere investeerders; - Vermindert exposure waardoor grotere transacties mogelijk zijn; - Vereenvoudigt investeringen in de volgende ronde; - Investeerders verliezen soms hun realiteitszin (in jargon “entrapment”). Met een gelijkdenkende partij is dat gevaar minder (“second opinion”); - Als twee venture capitalists samen een meerderheidsbelang hebben maar individueel slechts een minderheid hebben zij feitelijk zeggenschap zonder extra aansprakelijkheid of de noodzaak tot consolidatie. De transactie Tijdens de due diligence starten de onderhandelingen over de structuur van de transactie. Deze structuur kan gecompliceerd zijn met bv. verschillende soorten aandelen, opties, warrants etc. Venture capitalists kopen aandelen, soms in combinatie met een converteerbare en/of achtergestelde lening. Zij eisen geen zekerheden van jou of je onderneming. Een optieschema voor het management is gebruikelijk waarbij prestaties boven het businessplan worden beloond met extra aandelen. Venture capitalists weten dat een groot deel van het succes van je bedrijf nu eenmaal afhangt van de drive van jou en je team. De meest gangbare wensen van venture capitalists zijn (1) vetorecht voor belangrijke beslissingen (zoals investeringen vanaf een bepaalde omvang, fusies en overnames of belangrijke personele veranderingen); (2) bescherming van hun minderheidbelang; (3) bescherming tegen verwatering van hun belang (bij nieuwe investeerders); (4) een plaats in de Raad van Commissarissen; (5) schema van informatievoorziening van management aan aandeelhouders; (6) controle over de verkoop van de onderneming, de exit. Het bovenstaande wordt uitgewerkt en vastgelegd in een aandeelhoudersovereenkomst, in de statuten en in eventuele leningsdocumentatie. Bij veel transacties, vooral bij management buy-outs, is er ook nog een overeenkomst van koop en verkoop met daarin zgn. “reps and warranties”. Hierin verklaart de verkoper van het bedrijf dat hij alle informatie gegeven heeft (“full disclosure”) en dat deze informatie naar waarheid en beste weten is opgesteld. Vrijwel altijd is er een boeteclausule in dit contact. Alle documenten worden opgesteld door gespecialiseerde advocaten. De contractonderhandelingen kunnen lang duren maar ongeveer twee maanden is een redelijk gangbare termijn. Na due diligence en contractonderhandelingen maar voordat er handtekeningen worden gezet (in jargon “closing”) leggen venture capitalists het resultaat voor aan hun investeringscommissie. In de investeringscommissie zitten vertegenwoordigers van de aandeelhouders in het fonds. Deze commissie neemt uiteindelijk de beslissing om al dan niet te investeren. Bij private equity is het gebruikelijk om gedurende het proces op verschillende tijdstippen tussentijdse resultaten voor te leggen aan de investeringscommissie. Bij venture capital is dit beperkt tot één of twee keer: soms in het begin een principebeslissing maar altijd een eindbeslissing. Na de transactie Het eigenlijke werk begint na de “closing”. In het begin zul je vaker contact hebben met je nieuwe aandeelhouder dan na enkele weken of maanden. Afhankelijk van de situatie variëren de contacten tussen een aantal keer per week en één keer per kwartaal. Ook zijn venture capitalists in private equity minder “hands-on” dan in venture capital. Als de investeringsmanager in de Raad van Commissarissen zit lopen de contacten vrijwel uitsluitend via de RvC. Als dat niet het geval is communiceert het management soms ook direct met de aandeelhouder, mede door de aangescherpte regels van corporate governance De 3 zaken die vanaf nu het belangrijkst zijn: (1) groei, (2) rapportering en (3) exit. 1. Groei Door intensivering van je marketing of via overnames ga je je omzet verhogen. De venture capitalist zal je helpen met deze uitbouw van je bedrijf. Door hun ervaring zijn ze specialisten in het kopen van bedrijven en zien ze veel verschillende teams waar dezelfde issues belangrijk zijn. Sommige venture capitalists hebben daarbij ook nog verstand van en contacten in je markt. 2. Rapportering Om effectief te kunnen rapporteren is het belangrijk dat je je financiële huishouding op orde hebt. Voor venture capitalists is dit een van de eerste prioriteiten met als vier doelen: a. Informatie. Venture capitalists willen op de hoogte gehouden worden. Naast mondelinge informatie willen ze ook verifieerbare informatie uit de boekhouding en het managementinformatiesysteem. b. Controle. Venture capitalists investeren geld in het bedrijf en willen controleren of het management dit geld besteedt aan de afgesproken zaken. c. Sturing. Via analyses van de financiële informatie en vergelijking met de historie en het businessplan gaan venture capitalists na of alles volgens plan verloopt. Soms moet er bijgestuurd of ingegrepen worden. d. Verantwoording. Ook venture capitalists moeten regelmatig rapporteren aan hun aandeelhouders, ook over de financiële situatie bij hun deelnemingen. 3. Exit Venture capitalists zijn constant op zoek naar kopers voor het bedrijf, hun exit. De nachtmerrie van venture capitalists is een onverkoopbare onderneming. In dat geval maakt het niet echt uit of het goed of slecht gaat want hun investering kunnen ze nooit echt incasseren. Als het fout dreigt te gaan zal een venture capitalist alles in het werk stellen om te redden wat er te redden valt. Geen extra investering (“throw good money after bad money”) maar wel hun netwerk activeren voor verkoop van gezonde delen van het bedrijf. In feite is dit voor venture capitalists een bijzondere vorm van exit: afboeken van hun investering. Conclusie Venture capitalists zijn professionele investeerders vooral in volwassen niet-beursgenoteerde ondernemingen: private equity. In Nederland investeren ze een klein deel van het jaarlijks aangetrokken geld in venture capital: jonge sterk groeiende ondernemingen in groeimarkten geleid door ervaren ondernemers. Grote venture capitalists investeren tussen € 1m en € 250m, middelgrote generalisten van € 1m tot enkele tientallen miljoenen Euro en niche venture capitalists tussen € 250k en € 5m. Bij private equity ligt de nadruk op financial engineering, “buy and build” en verkoop binnen 1 tot 5 jaar, bij venture capital op groei en verkoop binnen 5 tot 7 jaar. Venture capitalists investeren om rendement te maken. Ze opereren bij voorkeur in syndicaten en investeren alleen internationaal met een lokale partij. Voorafgaande aan de investering zijn er gedurende 4 tot 8 maanden de due diligence en contractonderhandelingen. In venture capital zijn venture capitalists meer “hands-on” dan in private equity. Na investering ligt de nadruk op: groei, rapportage en het zoeken naar kopers voor het bedrijf. Dit was het derde en laatste deel van mijn korte beschrijving van de zevende bron van geld voor ondernemers, venture capitalists. Wederom stel ik jullie reacties erg op prijs.

Hoi mede-HLers, Ben (passief) lid van een forum genaamd Global Capital Access Group, onderdeel van Ecademy.com waarop ik onderstaand artikel vond. Uiterst waardevolle lessen, plezierig geschreven door ervaren ondernemer Richard Banfield: Met vriendelijke groet, Ties