Bedrijfsovername familiebedrijf (bv) door opzetten holding

[Ben Tuinenburg]

Beste Lezer,

 

Wij zijn bezig met de overname van ons familiebedrijf en ons aan het oriënteren op de mogelijke vormen waarin dat kan gebeuren. Na het afstruinen van internet en een aantal gesprekken met deskundigen (accountant, fiscalist en de notaris) wil ik ons plan voorleggen. Dit omdat ik het een ingewikkelde materie vind en het idee heb dat er bepaalde zaken misschien niet kloppen in mijn redenering. Korte info over het bedrijf: 1 bv in de simpelste vorm waar de moeder DGA is en de twee zoons de onderneming voort willen zetten. Bij de oprichting van de bv zijn niet alle aandelen uitgegeven.

 

Graag heb ik dat er iemand met wat meer verstand kritisch naar onderstaand stuk kijkt en zijn op/aanmerkingen achterlaat.

 

Er gaat door de notaris een verandering in de structuur va de bv. plaats vinden, waardoor er 2 persoonlijke holdings voor de zonen komen, een werk bv en een persoonlijke holding voor de DGA (moeder)

 

Het is de bedoeling dat er gewerkt gaat worden met een overnamesom. Deze som blijven de persoonlijke holdings schuldig aan de holding van de huidige DGA en hier wordt een marktconform rentepercentage over berekend (4%). Dit percentage is vergelijkbaar met een zakelijke lening bij de bank.

 

In principe blijft de overname van een bedrijf een kwestie van vraag en aanbod, hier geld dus ook het gedachtegoed dat iets waard is wat een gek er voor geeft. Bij het research op internet komen inderdaad allerlei vormen van waardebepaling naar voren, maar deze zijn vooral gebaseerd op bedrijfsovernames waarbij een externe partij als koper fungeert. In ons geval gaat het om een overname binnen de familie en kan deze prijs onderling worden vastgesteld als ik het goed heb?

 

In de twee holdings van de zonen komt een aanmerkelijk belang van 5 %, hier gaat het om gewone aandelen. Tijdens de oprichting van de BV zijn nog niet alle aandelen uitgegeven waardoor het via een privé storting in de persoonlijke holdings mogelijk moet zijn om deze aandelen te kopen van de werk b.v. en een aanmerkelijk belang te creëren. De aandelen die de moeder bezit worden omgezet in preferente aandelen om deze zo uiteindelijk in aanmerking te laten komen voor de bor regeling. Na de overname, omzetten van de aandelen en de oprichting van de holding structuur kunnen de aandelen belanstingvrij geschonken worden aan de twee zonen en is in principe de overname een feit.

 

 

Graag jullie reactie!

 

Alvast vriendelijk bedankt!

 

 

 

 

[Niek Sanders]

Hallo Ben Tuinenburg,

 

U heeft de cases goed verwoord, het is een hele happening om een onderneming over te nemen/voort te zetten.

 

De waarde (goodwill) van de onderneming kan inderdaad door formules bepaald worden. De hoofdregel is de waarde economisch verkeer (WEV), dus wat een derde ervoor zal geven. Laat een taxateur in uw branche ernaar kijken en zonodig een taxateur van de belastingdienst.... In verband met de economische crisis kan de waarde "laag" blijven doordat een overname altijd een risico met zich meebrengt. Hier moet ook goed gekeken worden naar de cijfers voor zowel moeder als kinderen en aangezien het een familiebedrijf is, moet deze toch levensvatbaar blijven voor de volgende generatie(s)

 

De Holdingstructuur is een makkelijke en veelvoorkomende manier om een familiebedrijf voort te zetten.

Voor de overdracht/schenking van de aandelen van moeder zitten wel een aantal eisen en voorwaarden aan vast, kijk hiervoor op de volgen website.

http://www.bedrijfsopvolging.nl/kennisbank/schenken-aandelen-aan-kinderen/

 

Veel succes ermee!

[Joost Rietveld]

Beste Ben

 

Is dit een casus uit je functie als adviseur of heb je ook een een persoonlijke rol in de overname zelf?

 

Anyhoe, zoals je het beschrijft, kan ik de logica van het gegeven voorstel door de notaris wel volgen. Maar dat gezegd hebbende gaat dat dan ook alleen op voor wat je beschrijft.

 

We kennen de ins en outs van de casus niet, dus om te kunnen zeggen of dit de juiste oplossing is, gaat simpelweg niet. Daarvoor zijn overnames te complex.

 

Als de notaris van mening is dat deze constructie de juiste is en ook zeker weet dat de fiscus hier niet tussen zit, vraag hem/haar dan om een garantie op diens advies.

 

Nog wat details uit je bericht:

In ons geval gaat het om een overname binnen de familie en kan deze prijs onderling worden vastgesteld als ik het goed heb?

 

Zo simpel is het niet. De fiscus gaat bij een vervreemding van aandelen uit van de hoogst mogelijke prijs die een ongebonden derde bereid zou zijn te betalen. "Binnen de familie" speelt hierin juist een omgekeerde rol. Bevoordeling van familieleden ligt dan op de loer en dat is bezien vanuit de BV een onzakelijke handeling (als de koopsom daardoor onzakelijk laag wordt).

 

In de twee holdings van de zonen komt een aanmerkelijk belang van 5 %, hier gaat het om gewone aandelen. Tijdens de oprichting van de BV zijn nog niet alle aandelen uitgegeven waardoor het via een privé storting in de persoonlijke holdings mogelijk moet zijn om deze aandelen te kopen van de werk b.v. en een aanmerkelijk belang te creëren.

 

Hier gaat iets mis in jouw kennis of de uitleg door de notaris. Een aanmerkelijk belang heb je als je privé minstens 5% van de aandelen in een BV bezit. Door de oprichting van de holdings voor de zonen is er in hun 100% persoonlijke holdings per definitie sprake van een aanmerkelijk belang.

 

Je doelt wellicht op de deelnemingsvrijstelling. Die is aan de orde als een BV minstens 5% van de aandelen in een andere BV houdt.

 

Hoe ik dat vervolgens moet zien in relatie tot de rest van je vraag moet ik je schuldig blijven. Dat hangt af van wat de notaris je verteld heeft over het belang van een aanmerkelijk belang en/of de deelnemingsvrijstelling.

 

groet

Joost

 

[Eric Mailer]

Zo simpel is het niet. De fiscus gaat bij een vervreemding van aandelen uit van de hoogst mogelijke prijs die een ongebonden derde bereid zou zijn te betalen.

 

Ik denk ook dat je daar mee moet oppassen. Als de fiscus denkt dat de prijs te laag is, kunnen zij het verschil b.v. als schenking zien en hier een heffing over opleggen.

 

Toen ik zo'n 20 jaar geleden het familiebedrijf overnam hebben we een externe deskundige ingehuurd en die heeft een waarde toegekend aan de oude aandelen en deze omgezet in preferente aandelen. Daarna zijn nieuwe aandelen uitgegeven die in een nieuwe holding ondergebracht zijn.

 

Op die manier werd ik de eigenaar omdat ik 75% van de aandelen had, maar de oude waarde van de firma zat nog steeds bij mijn ouders via de preferente aandelen. Dit is voor de fiscus beter te accepteren.

 

Vervolgens kunnen de ouders een deel van hun aandelen jaarlijks schenken. Op die manier voorkom je dat je bij overdracht in één keer, in het hoogste schenkingstarief valt.

 

 

[Eric Mailer]

Na de overname, omzetten van de aandelen en de oprichting van de holding structuur kunnen de aandelen belanstingvrij geschonken worden aan de twee zonen en is in principe de overname een feit.

 

De schenking kan inderdaad belastingvrij en niet tegen 10% zoals ik boven schrijf. In het kader van het maken van een testament heeft mijn notaris me afgelopen weekend ook een stukje uit de BOR regeling gestuurd. Daarin staat dat het ondernemingsvermogen tot €1.055.022,- vrij is en daarboven is 83% vrij van schenk- of erfbelasting.

 

Ik zie wel een aantal voorwaarden staan:

- De schenker moet 5 jaar voorafgaand aan de schenker in het bezit zijn geweest van de aanmerkelijkbelangaandelen.

- De ontvanger moet het bedrijf nog 5 jaar voortzetten.

Ik neem echter aan dat dit ook het geval zal zijn.

 

Een probleem kan zijn als er te veel liquide middelen of effecten in het bedrijf zitten die nooit als winst uitgekeerd zijn. Tot een bedrag aan 5% van het ondernemingsvermogen zijn deze middelen ook vrijgesteld, maar het meerdere is gewoon belast. Dat deel zal eerst als winst uitgekeerd moeten worden voordat de schenking plaats heeft.

Die regel is er natuurlijk om op die manier vermogen, dat niet voor de bedrijfsvoering nodig is, vrij te kunnen schenken/vererven.

[harmb]

Uitgifte van de cumprefs en de overdracht van een werkmaatschappijen kan kwalificeren voor zogenaamd (geruisloos) doorschuiven van de AB-claim met vrijstellingsmogelijkheden conform art 35 SUCW (bedrijfsopvolging) en art. 8 van de uitvoeringsregeling. Dat wil zeggen dat:

a) de preferente aandelen een omzetting vormen van een eerder door de eerste generatie (moeder) gehouden AB van gewone aandelen

b) de omzetting tot preferente aandelen gepaard is gegaan met het toekennen van gewone aandelen aan de jou en je broer

c) ten tijde van de omzetting tot preferente aandelen de vennootschap waarop de de omgezette aandelen betrekking hadden een onderneming dreef

d) de verkrijger van de preferente aandelen reeds voor ten minste 5% van het geplaatste kapitaal aandeelhouder is van gewone aandelen (direct of indirect).

 

Conform artikel 8 van de uitvoeringsregeling wordt er tevens vanuit gegaan dat:

a) de preferente aandelen zijn ontstaan/uitgegeven in het kader van een gefaseerde (reële) bedrijfsoverdracht

b) de preferente aandelen een omzetting vormen van een eerder door de schenker gehouden indirect belang van de gewone aandelen en worden niet tot het geplaatste kapitaal gerekend.

 

Conform het besluit van 29 September 2009 is tevens aangenomen dat:

a) het nominale bedrag van de cumprefs (incl. Agio) is zodanig bepaald dat de waarde van de uitgereikte aandelen gelijk is aan de WEV (bepaald door een adviseur).

b) het percentage op de cumprefs is gebonden aan regels en moet zakelijk zijn.

c) het cumulatief preferente dividend is berekend over het nominale bedrag van de aandelen (en evt. Agio) en er wordt ook daadwerkelijk dividend uitgekeerd.

 

Dit betekent dat onder vrijstelling kan worden geschonken (art. 35b SUCW) indien de totale waarde van het ondernemingsvermogen van de objectieve onderneming waarop de verkrijging betrekking heeft de € 1.055.022 niet te boven gaat. Voor de waarde daarboven is een vrijstelling van 83% vastgesteld. Het meerdere kan eventueel in aanmerking komen voor een rentedragende uitstel van betaling.

Hierbij is van belang dat de schenkers en de verkrijgers gezamenlijk een verzoek indienen voor doorschuiven.

 

Verder moet je voldoen aan:

Dienstbetrekkingseis (36 maanden)

Bezitseis moeder (5 jaar)

Voortzettingseis kinderen (5 jaar)

 

Overweeg een tussenholding tussen jullie persoonlijke holding en de over te nemen werkmaatschappij.

[Ben Tuinenburg]

Hartstikke bedankt voor alle reacties en opmerkingen!

 

Wij hebben alles doorgenomen en zijn blij dat er zoveel mensen met ons mee denken! We hebben ons plan n.a.v. jullie commentaren iets aangepast en nu voorgelegd aan een fiscalist. We zijn er toch wel achter dat het een heel erg complexe theorie is als je hier niet dagelijks mee te maken krijgt. Daarom hebben we de hulp van wat experts ingeschakeld die ons gaan helpen in het hele proces. Mochten er nog mensen geïnteresseerd zijn in de uitkomst van het hele proces dan zal ik dit t.z.t. even aan jullie laten weten.

 

Nogmaals hartstikke bedankt voor alle input!

 

Mvg Ben

 

[pjhoekstra]

Hallo,

 

Ik hoor graag hoe één en ander is afgelopen en wat er uiteindelijk voor advies is gegeven.

 

 

[Ben Tuinenburg]

Leuk dat er nog interesse is naar de afloop!

 

De uiteindelijke oplossing is eigenlijk vrij simpel tot stand gekomen! Het is er nog niet door, maar begin volgend jaar gaan er knopen doorgehakt worden.

 

Er is sprake van een overnamesom van een bepaald bedrag, die wordt schuldig gebleven aan de huidige eigenaar.

Dat wil zeggen: de huidige eigenaar verkoopt al haar aandelen in het bedrijf aan de personal holdings (hierna: de PH). Vanaf dat moment heeft de huidige eigenaar met de onderneming formeel niets meer te maken. De koopsom wordt schuldig gebleven, dus de PH hebben een schuld aan moeder, tegen een marktconform rentepercentage.

 

Dat is gelijk het inkomen van de oude eigenaar, bovenop haar AOW en huuropbrengst. De schuld van de PH kan nog eventueel worden verzekerd met een pandrecht op de aandelen ten behoeve van moeder.

 

De overnamesom is iets opgeschroefd, omdat aan het licht is gekomen dat de huidige eigenaar af moet rekenen bij de belastingdienst over de gehele waarde van het bedrijf, en dus niet zoals door ons aanvankelijk aangenomen werd, over alleen de overnamesom.

 

Door het opschroeven van de overnamesom is de huidige eigenaar beter in staat om haar claim van de belastingdienst te betalen. Zij gaat immers over het verschil van de werkelijke waarde (vastgesteld door de belastingdienst) en de overnamesom ook een aanmerkelijkbelangclaim ontvangen.

 

 

Mochten er nog vragen zijn dan hoor ik dit graag! Ik hoop dat jullie hier wat aan hebben!

 

groet

 

 

 

[Firm24]

Beste Ben,

 

Dat klopt, de overnamesom kan worden gewijzigd naar WEV en daarover gaat 25% moeten worden afgerekend door de verkoper. Uiteraard na aftrek van de aanschafwaarde, wat in het geval van uw moeder waarschijnlijk 18.000 euro zal zijn?

 

Overigens wil ik je op het hart drukken je bij een echte fiscalist te melden, niet bij de boekhouder op de hoek. Als je er later 'achter komt' dat je 25% box 2 moet aftikken ben je in eerste instantie namelijk niet heel goed voorgelicht. Een notaris zou dit ook direct moeten vermelden.