Nieuwe regels auteursrecht voor het internet: nieuwsitems delen

[Leinad]

Al enige tijd ben ik eigenaar van een website waarop men nieuwsitems kan delen van andere nieuwswebsites. Nu heb ik begrepen dat met de vernieuwde auteurswetgeving, ik eerst toestemming moet hebben van de desbetreffende nieuwssite en er zelfs voor moet gaan betalen (https://ondernemersplein.kvk.nl/nieuwe-regels-auteursrecht-internet/)

 

Ik heb geprobeerd om informatie hierover te verzamelen maar het is mij toch onduidelijk over hoe dit zit. Kan iemand mij misschien doorverwijzen naar verhelderende artikelen hierover, of misschien nuttige informatie hierover delen?

Wij plaatsen de link, titel, maximaal 1 alinea en 1 foto uit het originele nieuwsbericht.

 

4 augustus 2021 aangepast door Mikky Vrolijk
Titel aangepast

[Branko Collin]

Het plaatsen van links van nieuwsberichten is krantenuitgevers al jarenlang een fikse doorn in het oog. Dit heeft tot heel veel en vaak heel bizarre rechtspraak geleid. Zo willen kranten betaald worden door Google bij plaatsing op Google News, maar kranten willen dan weer niet dat Google News ophoudt met het opnemen van hun berichten.

 

Of je nu, twintig jaar geleden of twintig jaar in de toekomst een site met links naar nieuwsberichten maakt zal weliswaar op details verschillen, maar er zullen altijd wel uitgevers te vinden zijn dat jij daar teveel voordeel uit haalt. Jij zult daar op de een of andere manier rekening mee moeten houden. Als je daar nu pas bij een wijziging in de wet over na gaat denken, ben je vrij laat.

 

Uitgevers willen vooral ook niet de voorhoede van het digitale tijdperk zijn; jij mag op eigen kosten nieuwe businessmodellen bedenken en als in een ervan geld lijkt te zitten, dan komen de uitgevers achteraf graag eens hun handje ophouden. Denk bijvoorbeeld aan kranten.com, waarbij het sommige uitgevers stak dat een lezer daarmee op de artikelpagina binnenkwam en niet op de voorpagina, waar ze hun advertenties hadden staan. Voor wie te jong is om het te hebben meegemaakt: uitgevers waren letterlijk te dom om advertenties op artikelpagina's te zetten.

 

Wat toestemming betreft: als een krant teksten en foto's in metatags zet, lijkt me dat een expliciete toestemming voor het overnemen van de waarden van die metatags. Metatags zijn expliciet bedoeld voor aggregatie en dat de marketingafdeling van de uitgever dat wel snapt, maar de juridische niet, zou hun eigen probleem moeten zijn, niet het jouwe.

 

Wat betaling betreft, hoe dat zit, weet ik niet. Dat zal de praktijk moeten uitwijzen. Je kunt je altijd nog beroepen op het citaatrecht en het lijkt erop dat de nieuwe wet daar ook ruimte voor biedt. Ik maak er zelf graag even gebruik van door het door jou gelinkte artikel te citeren: "De bescherming geldt niet voor hele kleine stukjes of hyperlinks."

Je hebt het over het delen van nieuwsitems. Heb je het dan over titels, samenvattingen of complete artikelen van 6000 woorden? Dat lijkt in zowel de wetgeving als de jurisprudentie nogal een verschil uit te maken.

[TwaBla]

 

Wel aanleiding om na te gaan wat dit betekent voor de nieuwsexceptie en het citaatrecht. Met name het citaatrecht speelt ook op dit forum een rol. Wanneer mag een citaat wel en wanneer niet? Mag je citeren van andermans website om een punt duidelijk te maken, bijvoorbeeld in het kader van een polemiek? Mag je citeren uit een handleiding? Uit een recept? Uit een liedje?

 

CITEREN

 

Als ze (bij de KvK) praten over 'hele kleine stukjes' krijg ik de kriebels. Men neme een ei! Mijn stelregel was altijd: je mag citeren en parafraseren, maar je kan niet kopiëren. Onder citeren valt vanouds ook een combinatie van enkele zinnen die te pas komt in de santekraam van de citeur. In dit internetttijdperk maak je daar een mooie appetizer van die nieuwsgierig maakt naar het origineel, waar uiteraard zo mogelijk een link naar gelegd is.

 

Als auteur vind ik een strenger auteursrecht overigens wel prachtig, na jaren kippenvel gekregen te hebben van Engelfrieden die roepen dat je maar geld moet vragen voor optredens en schnabbels, net zoals de Rolling Stones dat doen. Ik hoop dat Scrabbleclaims (Ga niet naar AF; u betaalt 5x woordwaarde) nu ook weer mogen.

 

Maar waar vinden we die nieuwe regels eigenlijk?

 

Kijk eens bij de Auteursrechtgids. Daar is helemaal geen sprake van 'hele kleine stukjes'. Ik ga de gids nu citeren, dan snap je ook waarom een beetje context vaak nodig is om wartaal te voorkomen.

 

Quote

Geen toestemming of vergoeding nodig, wel morele rechten respecteren:

 

Ook geen toestemming en vergoeding vereist, maar wel inachtneming van de morele rechten van de maker van het origineel (met name dus het recht op naams- en bronvermelding) bij de volgende vormen van gebruik:

 

- citeren in een aankondiging, beoordeling, polemiek, wetenschappelijke verhandeling of voor een uiting met een vergelijkbaar doel: er moet sprake zijn van een logisch verband, de omvang van het citaat en het aantal citaten moet redelijk zijn en mag geen zelfstandige functie hebben ( functioneel gebruik); 

 

De Auteursrechtgids wil de strekking van het auteursrecht onder de aandacht brengen. Dat is ook de bedoeling van deze reactie. Dus ik mag citeren. Ik kan natuurlijk ook parafraseren, maar voor je het weet krijg je dan weer eigenaardige interpretaties waarin 'hele kleine stukjes' opduiken. Dat was ook vast geen citaat uit een andere bron, want anders was die wel vermeld. Maar misschien dat de Auteursrechtgids er wel helemaal naast zit, want ook die komt met zijn eigen interpretatie. Net als de KvK.

 

EMBEDDEN

 

De Auteursrechtgids noemt nog een andere shortcut die uitnodigt tot slimme trucs. Je mag embedden. Ik ben met wijlen Peter Bonjernoor eens bezig geweest met een embeddingstool voor foto's en tekst waarbij automatisch een link gelegd werd naar het origineel, een dynamisch screenshot als-het-ware. De otoquote oftewel otocopy. Is dat ook embedden? Misschien bestaat zoiets al of wil iemand daarop voortborduren.

 

Quote

Geen toestemming of vergoeding nodig:

 

In geval van een op rechtmatige wijze openbaar gemaakt werk, waarbij geen sprake is van een toegestane privékopie, en geen sprake is van bewerking (in beginsel toestemming vereist) is bij de volgende vormen van gebruik als gevolg van een wettelijke beperking geen toestemming van de maker nodig en hoeft ook geen vergoeding te worden betaald:

 

- hyperlinken of embedden als er geen nieuw publiek mee wordt bereikt (bron al voor hetzelfde publiek vrij beschikbaar);

 

NIEUWSEXCEPTIE

 

Ook die komt voorbij in de gids. Al twijfel ik aan de omschrijving, want bij de nieuwsexceptie ging het doorgaans over feitelijk nieuws dat NU actueel is en waar de hand van de auteur nauwelijks een rol speelt. Brand in Mokum. De nieuwsredacties bij de media bestaan toch bij de gratie van overschrijven; vrijwel alle eigen nieuwsgaring is gericht op zaken waar het medium zijn signatuur mee creëert. 

 

Bovendien is dat vooral een vraag voor persmedia onderling.

 

Quote

Geen toestemming of vergoeding nodig, wel morele rechten respecteren:

 

Ook geen toestemming en vergoeding vereist, maar wel inachtneming van de morele rechten van de maker van het origineel (met name dus het recht op naams- en bronvermelding) bij de volgende vormen van gebruik:

<>

- het overnemen door de pers uit de pers van berichten of artikelen (geldt niet voor foto’s of ander beeldmateriaal) over actuele economische, politieke of godsdienstige of levensbeschouwelijke onderwerpen, tenzij het auteursrecht uitdrukkelijk is voorbehouden;

 

Ik hoop eens te weten te komen waar die 'hele kleine stukjes' vandaan komen...   Het woord samples betekent ongeveer hetzelfde als appetizers, dus het zou een vertaling kunnen zijn.

[TwaBla]

 

Maak ik inbreuk op een auteursrecht als ik een lied zing of een gedicht voordraag? 

 

Alleen nog in de kerk blijkbaar.

 

Quote

Geen toestemming of vergoeding nodig:

 

In geval van een op rechtmatige wijze openbaar gemaakt werk, waarbij geen sprake is van een toegestane privékopie, en geen sprake is van bewerking (in beginsel toestemming vereist) is bij de volgende vormen van gebruik als gevolg van een wettelijke beperking geen toestemming van de maker nodig en hoeft ook geen vergoeding te worden betaald:

<>

- de gemeentezang en de instrumentale begeleiding daarvan tijdens een eredienst.

 

Voor het zingen de kerk in  voortaan...

 

23 maart 2021 aangepast door TwaBla

[Leinad]

Dank jullie wel voor de antwoorden. 

[TwaBla]

 

Als je op jouw website nieuwsberichten deelt van andere nieuwswebsites dan zit je wel in het mijnenveld waar de aanpassingen voor gemaakt zijn, want de nieuwe regels dienen met name om nieuwsproducenten een claim te geven op nieuwsvergaarders. Als je dus alleen maar bijeen brengt maar zelf niets toevoegt, moet je gaan betalen. Zie vooraankondiging bij Auteursrechtgids.

 

Quote

Via het naburig recht een nieuwe bescherming van perspublicaties met betrekking tot digitale toepassingen: een soort uitgeversrecht gedurende twee jaar na publicatie, bedoeld om perspublicaties beter te beschermen en te kunnen licentiëren voor hergebruik door zoekmachines, nieuwsdiensten, social media bedrijven en andere online media.

 

[insparcom]

En wat als het nieuwsmedium zelf deelknoppen bij het artikel plaatst? 

 

Voorbeeldje van Topics: 

Rechtszaak tegen wulps Kuifje in schilderijen van Edward Hopper https://www.topics.nl/rechtszaak-tegen-wulps-kuifje-in-schilderijen-van-edward-hopper-a15724708demorgen/f3870e6f19add309f99174e4743be3707c6e3703a74ca0e4b34f0aff0ba08a08/?context=zoek/artikels/?query=auteursrecht&offset=0&referrerUserId=8e2978d-0dc2-5461-be04-40021281a60b via @Topics_NL

[TwaBla]

 

Het artikel waar je naar verwijst gaat ook over het auteursrecht. De erven Hergé tegen een kunstenaar.

 

Me dunkt dat als media zelf links of manieren aanbieden om content te embedden in bv Facebook dat dat gepaard gaat met een (impliciete) licentie. Dat embedden gaat in genoemde voorbeelden altijd via een beperkt aantal social media, dus de aanbiedende bron weet dat het beperkt blijft tot gekende platforms en een bepaalde vorm, die ervoor gemaakt is om verkeer naar de bron te leiden.

 

Kijk echter ook eens naar Youtube. De content die gedeeld wordt op dat platform kan vaak overgeplaatst worden naar willekeurig welke websites (embedded). Als dat de intentie is van de auteursrechthebbende is het prima natuurlijk, maar als de filmpjes op Youtube door derden gemaakt zijn, hebben partijen een probleem. Wie heeft er nou inbreuk gemaakt? Youtube wijst naar degene die de filmpjes geupload heeft, maar in de nieuwe wet wordt de verantwoordelijkheid van Youtube zwaarder. Dat geldt trouwens ook voor fora als HL.

 

Als ik hier een filmpje van de Belastingdienst embed zal het geen probleem zijn, want die dienst wil immers dat zijn filmpjes op dit soort fora gedeeld worden. Maar een filmpje van een willekeurige derde is een risico voor dit forum. Ik voorspel dan ook dat de film- en foto-deelfunctie hier beperkt wordt. Het wordt te ingewikkeld om van geval tot geval te beoordelen of het een toelaatbaar fotocitaat betreft en of en een licentie verstrekt is. Dat zouden mods wellicht nog wel kunnen doen, maar dan moet er ook achtervang zijn als iemand zich meldt bij de eigenaar van dit forum die beweert de auteursrechten te hebben.

 

Daarom worden nu al foto's verwijderd. 

[Ward van der Put]

4 uur geleden, TwaBla zei:

Me dunkt dat als media zelf links of manieren aanbieden om content te embedden in bv Facebook dat dat gepaard gaat met een (impliciete) licentie. Dat embedden gaat in genoemde voorbeelden altijd via een beperkt aantal social media, dus de aanbiedende bron weet dat het beperkt blijft tot gekende platforms en een bepaalde vorm, die ervoor gemaakt is om verkeer naar de bron te leiden.

Het Open Graph-protocol, dat werd ontwikkeld door Facebook en onder andere met wat aanvullingen door Twitter wordt gebruikt, is niet beperkt tot een handvol bekende hergebruikers: het is een open standaard die uitdrukkelijk is bedoeld om iedereen de mogelijkheid te bieden een knowledge graph te maken van de via het protocol aangeboden metadata.

 

Het probleem is meer, zoals @Branko Collin al signaleerde, dat auteursrechthebbenden zich er veelal niet van bewust zijn dat het protocol is bedoeld voor het vrij publiceren van een rijke samenvatting van een webpagina, vaak mét foto. Ze gebruiken het "gewoon" omdat het goed is voor SEO, bijvoorbeeld als plug-in voor een CMS zoals WordPress.

[TwaBla]

 

Dat lees ik een paar keer en dan snap ik er nog niet zoveel van.

 

Maar als een medium zijn content voorziet van share-buttons met logo's van Linkedin, Facebook of Instagram dan kan dat medium niet moeilijk doen over auteursrechten wanneer gebruikers dat vervolgens ook doen. Die content wordt inderdaad pasklaar ingedeeld met een foto, een kopregel en soms nog wat tekst ook.

 

Blijkbaar zit er een techniek onder die buttons die 'open' is, maar betekent dat dan ook dat media die buttons plaatsen iedereen toegang moeten geven tot dezelfde 'knowledge graph'? Kan ik die graphs gaan aggregeren?

 

Dat klinkt trouwens een beetje als de otoquote waar ik eerder aan refereerde. Die bestond dus al...

[TwaBla]

 

Colin laat een fraai staaltje zien van een knowledge graph elders op dit forum. Hij linkt dmv een citaat met een beeld-quote, heel knap gedaan.  Dat beeld is een meme, die ik ooit heb voor dit forum gemaakt op basis van een foto dat van Google Afbeeldingen gehaald was. Een meme is doorgaans een beeldcitaat dat een extra draai krijgt door toegevoegde tekst, ook al een discutabel fenomeen vanuit auteursrechtoptiek. Een pastiche: mag dat nou wel of niet in het nieuwe auteursrecht?

 

30 maart 2021 aangepast door TwaBla
foto

[Branko Collin]

Een social graph is een graaf van mensen. Misschien dat je die grafen kunt aggregeren, maar de aggregatie waar Open Graph voor bedoeld is, is de aggregatie van artikelen op de tijdlijn van de mensen die de knooppunten in zo'n graaf vormen.

 

De sharebuttons op de site van een medium garanderen niet dat dat medium metadata beschikbaar stelt over een artikel, wel dat het medium wil dat een artikel op sociale netwerken wordt gedeeld. (Als het medium geen sharebuttons ter beschikking stelt, zal de ontvangende site moeten gaan scrapen om alsnog teksten en plaatjes boven water te halen. Als je enige controle wil houden over wat er wordt getoond, combineer je die knoppen dus altijd met een voor het beoogde social network geschikte verzameling metadata.)

 

Over aggregatie gesproken, ik zie Google de laatste tijd veel gebruik maken van microformats. Althans, ik krijg elke maand een zeikerig mailtje dat ik scores moet toevoegen aan al mijn recensies. Dat wil ik helemaal niet! (Google maar eens, om de discussie fluks van mijn recensies af te leiden, op 'erwtensoep'. Al die recepten die je bovenaan in de resultaten ziet, zijn zo vormgegeven op basis van metadata.)

 

15 minuten geleden, TwaBla zei:

Hij linkt dmv een citaat met een beeld-quote, heel knap gedaan.

Hier was ik ook verbaasd over. Geen idee over hoe dat gedaan is, het ging volledig automatisch. Misschien op basis van sleutelwoorden? Oh wacht, ik zie nu dat jij dat plaatje in die discussie hebt geplaatst. Dat zal dan een vorm van scrapen zijn.

 

 

30 maart 2021 aangepast door Branko Collin

[TwaBla]

 

Het illustreert allemaal welke belangrijke functie het citaat heeft in onze conversaties. "Ja, maar hij zei..." 

 

Dat citaat kan in een digitale omgeving ook een bijdrage leveren, als het beperkt blijft tot wat billijk en noodzakelijk is (proportioneel) en verrijkend werkt voor zowel de bron als de ontvangende pagina. De smart-scraper die in dit forum blijkbaar zit ingebouwd, geeft wel aan dat verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid een hele kwestie kunnen worden.

 

Een parodie mag, mits redelijkerwijs geoorloofd naar de regels van het maatschappelijk verkeer. Met andere woorden: laat de rechter maar kiezen. Zie ook het Suske & Wiske arrest.

 

30 maart 2021 aangepast door TwaBla
mits/als

[TwaBla]

Op 27-3-2021 om 02:04, TwaBla zei:

Als je op jouw website nieuwsberichten deelt van andere nieuwswebsites dan zit je wel in het mijnenveld waar de aanpassingen voor gemaakt zijn, want de nieuwe regels dienen met name om nieuwsproducenten een claim te geven op nieuwsvergaarders. Als je dus alleen maar bijeen brengt maar zelf niets toevoegt, moet je gaan betalen.

 

Wordt deze week beproefd op Google...

 

Quote

Frankrijk heeft Google dinsdag een boete van 500 miljoen euro opgelegd vanwege de schending van auteursrechten van uitgevers.

(bron Nu.nl)