Update verplichte Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ)

[Norbert Bakker]

Update verplichte AOV 14-02-2024

 

De concept wettekst over de verplichte AOV wordt eind februari 2024 verwacht. De contouren daarvan wijken niet af van eerdere berichten: 

• Verplichte verzekering voor alle IB-ondernemers en meewerkende partners van IB ondernemers, ongeacht  personeel of ook part time in loondienst
• Iedereen wordt geaccepteerd (maar ben je bij start van de regeling ziek en werk je niet / heb je geen winst, dan krijg je ook geen uitkering) 
• Wachttijd 1 jaar
• Beoordeling arbeidsongeschiktheid op basis restverdiencapaciteit in ook andere beroepen (gangbare arbeid)
• Uitvoering door UWV
• Uitkering gebaseerd op 70% van je winst, met een maximum van 100% van het bruto minimum loon. Een lagere winst is dus een lagere uitkering
• Premie 8% over je winst tot 100/70 van het bruto minimum loon (m.a.w. bij meer winst betaalt je geen extra premie) 
• Er komt t.z.t. een opt out mogelijkheid: je mag je ook privaat verzekeren maar alleen als die dekking voldoet aan bepaalde minimumeisen waaronder uitkering tot AOW leeftijd,  geen medische uitsluitingen en minimaal dezelfde premie + solidariteitsheffing. De opt out premie wordt daardoor dus duurder dan de verplichte verzekering(!), maar biedt mogelijk wel meer dekking..
• Voor ondernemer die nu al een AOV hebben of deze af sluiten vóór een nog nadere te bepalen deadline in (vermoedelijk) 2024, geldt een soepelere overgangsregeling : dit betekent dat die ondernemers hun mogelijk goedkopere AOV met eventueel bewust geaccepteerde uitsluitingen mogen voortzetten 

 

Voorbeeld tabel winst, uitkering en premie:

 

 

Daarna volgt er een internet consultatie en vervolgens zal de Minister de wet indienen met als doel de Wet uiterlijk begin 2025 actief te hebben om zo te kunnen voldoen aan de voorwaarden van het Europese (Corona)Steunfonds van 5 miljard Euro. 

 

Wil je meer weten over wat de verplichte AOV voor jou betekent en waarom het wellicht verstandig is om, als je nu nog geen AOV hebt, wel om je heen te kijken maar tegelijkertijd niet in de valkuil te trappen van spookverhalen van snelle online aanbieders met zogenaamd goedkoper premies? 

 

Luister dan naar de podcast : De verplichte AOV, wat moet jij ermee? die ik in samenwerking met Annemieke Postema (de AOV dokter) en de ondernemersacademie van ikonderneemhet.nl

heb opgenomen.

 

Norbert Bakker

 

 

 

 

- - - - - - - - - OORSPRONKELIJKE TEKST 03-04-2023:  - - - - - - 

 

 

Update verplichte AOV 04-04-2023

“De verplichte AOV als 1000 dingen doekje”

 

Met de nieuwe “kamerbrief over voortgang uitwerking arbeidsmarktpakket” toont Minister van Sociale zaken en werkgelegenheid Karien van Gennip aan dat er vaart gemaakt wordt met de plannen voor  de Verplichte AOV. 

Het laat ook zien dat de verplichte AOV zo langzamerhand een oplossing lijkt voor vele problemen, een echt “1000 dingen doekje”. Hoe zat het ook alweer?

 

Waarom komt de verplichte AOV er?

Vooral omdat werkgevers- en werknemersorganisaties dat hebben afgesproken in het Pensioenakkoord (voor werknemers). Reden is de grote groep onverzekerde zelfstandigen die daardoor – naar mening van die organisaties – goedkoper kan werken en daardoor een oneerlijk concurrentievoordeel heeft ten opzichte van wel verzekerde werknemers.

Ook de Europese Unie maakt zich zorgen over de stijging van het aantal ZZP-ers en de beperkte sociale bescherming van deze groep. Prikkels om van deze groep gebruik te maken moet worden verminderd (aanpak schijnzelfstandigheid) en sociale bescherming moet worden bevorderd.

Hiermee slaan werkgevers, werknemers en kabinet 4 vliegen in 1 klap: èn iedereen wordt verzekerd èn zelfstandigen hebben iets minder voordeel ten opzichte van werknemers èn het wordt minder aantrekkelijk om van loondienst over te stappen naar zelfstandigheid èn de Europese Unie is tevreden.

 

Waarom heeft de Minister nu haast?

Vooral omdat de Europese Commissie die verplichte verzekering als voorwaarde stelt voor het krijgen van 4.7 miljard Euro uit het Corona-herstelfonds. Voorwaarde is dat er uiterlijk in 2025 wetgeving wordt aangenomen in Nederland voor invoering van de verplichte AOV. En dus heeft de Minister nu aangekondigd de plannen begin 2024 in te dienen, zodat ze na het zomerreces behandeld kunnen worden en er op tijd – in 2025 – wetgeving van kracht wordt.

 

Wanneer komt de verplichte AOV er?

Alle voortgangsbrieven over wetgeving in 2025 ten spijt valt de invoering niet te verwachten voor 2027, maar het zou ook zo maar 2029 kunnen worden.

 

Wat is er straks verplicht verzekerd en wat gaat dat kosten?

De verwachting is dat je straks via het UWV een verplichte basis arbeidsongeschiktheidsverzekering krijgt met:

• Een wachttijd van 1 jaar
• Een uitkering van 100% van het wettelijke minimumloon bij volledige arbeidsongeschiktheid (maar nooit meer dan 70% van het laatst verdiende inkomen / winst uit onderneming)
• Bij blijvende arbeidsongeschiktheid wordt uitgekeerd tot datum AOW
• Beoordeling mate van arbeidsongeschiktheid niet op het eigen beroep maar op restverdiencapaciteit in alle (dus ook andere) beroepen  
• Een premie van circa 8% van de (tot 143% van het minimumloon gemaximeerde) winst, met een maximumpremie van +/- € 2.800,- per jaar

 

Voor wie is de verplichte AOV?

Hier komt de nieuwe voortgangsbrief met een kleine verrassing: er wordt nu gesproken over alle ondernemers voor de inkomstenbelasting inclusief de meewerkende echtgeno(o)te.

Dat betekent dat iedereen die als zelfstandige werkt vanuit een BV en voldoet aan de regeling aanwijzing DGA (lang verhaal kort: je kunt je eigen ontslag tegenhouden), in deze nieuwe plannen niet deel hoeft te nemen.

Iedereen die “resultaatgenieter” is  (geen winst uit onderneming heeft maar Resultaat uit overige werkzaamheden” ) hoeft ook niet deel te nemen aan deze regeling. Dat kan vooral voor part time ondernemers naast loondienst nog een optie zijn als (70% van) het  loondienstinkomen genoeg is bij ziekte en arbeidsongeschiktheid.

In tegenstelling tot eerdere plannen doet het wel of niet hebben van personeel als IB ondernemer niet meer ter zake, net als het gedeeltelijk in loondienst zijn, overige inkomsten (uit o.a. verhuur) of genoeg vermogen hebben: dat zijn allemaal geen redenen om niet mee te hoeven doen. Aanname is dat er nog wel een vrijstelling komt voor agrarische beroepen.

 

Een BV is dus een legitieme ontwijkmethode voor de verplichte verzekering ?

Ja, maar als je geen andere goede redenen hebt om over te stappen naar een BV zijn de kosten van die BV + verlies van fiscale voordelen (zelfs als die verder afgebouwd worden) al snel een veelvoud van de kosten van de verplichte AOV. Weet dus waar je aan begint en pas op voor aanbieders van BV-knutselconstructies.

 

Wat is de “Opt out” regeling

Opt-out is een regeling voor mensen die al een AOV hebben en deze willen houden. Of ondernemers die nog geen AOV hebben maar liever kiezen voor een private AOV via een verzekeraar dan de dekking via UWV.

Dat doen ze o.a. omdat de dekking ruimer is (bijvoorbeeld beoordeling op eigen beroep), het verzekerde bedrag hoger is en de dienstverlening van de verzekeraar royaler. Bovendien heb je bij je AOV ook de hulp van je adviseur bij wijzigingen en bij onverhoopte arbeidsongeschiktheid.

Wie gebruik maakt van de opt-out regeling hoeft niet deel te nemen aan de verplichte AOV en houdt zijn/haar eigen bestaande verzekering. Maar de Minister stelt wel een paar voorwaarden aan de opt-out:

 

A) De premie van de eigen AOV moet minimaal gelijk zijn aan de premie van de verplichte verzekering.

Dat houdt  in: als de verplichte AOV 2000 Euro kost dan moet de eigen AOV ook minimaal 2000 Euro kosten. Daarbij mag de eigen AOV wél veel ruimer zijn:  bijvoorbeeld een hoger bedrag. verzekeren of gunstigere voorwaarden hebben, of  voor vrouwelijke ondernemers: een veel royalere (én belastingvrije!) uitkering bij bevallingsverlof

 

B) De dekking van de eigen AOV moet minimaal gelijkwaardig zijn aan de verplichte verzekering.

Hier zitten een paar stevige adders onder het gras:

• De verplichte AOV keer uit tot de variabele AOW-leeftijd, de meeste private AOV’s doen dat nog niet. dekkingen moeten daar dus op worden aangepast;
• Dekkingen die veel lagere eindleeftijd kennen (bijv. zware beroepen of bewuste eigen keuze) zijn niet gelijkwaardig;
• Dekkingen die niet alle oorzaken verzekeren (bijvoorbeeld  ex psyche dekkingen, ernstige ziektes en ongevallenvarianten) zijn niet gelijkwaardig;
• Verzekeringen met 1 of meer overeengekomen uitsluitingen of uitkeringsbeperkingen zijn niet gelijkwaardig

 

De opt-out regeling is dus niet op iedereen van toepassing. Bovendien gaat iedereen met een private AOV een nog nader te bepalen solidariteitsbijdrage betalen ter compensatie van de zwaardere risico’s in de publieke verzekering.

 

Welke zelfstandige heeft voordeel van de verplichte AOV?

Het wordt in de discussie over de verplichte AOV nog wel eens vergeten, maar er is ook een (grote) groep ondernemers dat baat heeft bij een verplichte verzekering tegen een betaalbaar solidariteitstarief.

Dat betreft dan ondernemer die zich nu wel willen  verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid maar dat niet kunnen vanwege:

• Leeftijd
• Medisch verleden en/of bestaande klachten
•  Lagere maximale eindleeftijd (met name zware beroepen)
•  Hoge kosten (met name zware beroepen)

 

Is het handig of verstandig om te wachten op de verplichte AOV?

Als je nu verzekerd bent en je overweegt om je dekking te stoppen of drastisch te versoberen (bijvoorbeeld door de eindleeftijd te verlagen), dan zou ik nog zeker wachten totdat de spelregels van de opt-out bekend zijn.

Ook een overstap naar crowdsurance  of schenkkringen die uitkeren tot 68 of AOW-leeftijd in plaats van een AOV raad ik af totdat de wetgeving meer duidelijk is: crowdsurance is géén verzekering en voldoet daarom niet aan de eventuele voorwaarden van een opt-out.

Maar ben je nu nog niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid, dan raad ik je vooral aan niet te wachten op de verplichte AOV.

4 tot 6 jaar onverzekerd rondlopen is onverstandig en met de opt-out krijg je mogelijk een (véél) betere dekking voor dezelfde prijs.

 

Samenvattend

• De verplichte AOV gaat er komen, naar verwachting tussen 2027 en 2029;
• Iedere ondernemer voor de inkomstenbelasting is verplicht verzekerd, tenzij je al een private AOV hebt - of er een afsluit - die voldoet aan de voorwaarden van de opt-out regeling;
•  Het wel of niet hebben van personeel doet niet (meer) ter zake voor de verplichting;
• Ben je nog niet verzekerd maar wel verzekerbaar, dan is wachten op de verplichte AOV echt onverstandig: sluit liever alsnog nu een AOV af.

 

Blijft het hierbij of komen er toch nog wijzigingen? Ik ben benieuwd wat zelfstandigen van deze plannen vinden en er nog ruimte is voor verbetering.

 

Norbert Bakker,

Specialist arbeidsongeschiktheidsverzekeringen en -voorzieningen bij B2Bsure

Bestuurslid RADI AOV

 

Met dank aan (con)cullega's Marcel Bezemer, Annemieke Postema en Majan van Riessen voor het meelezen en de aanvullingen .

 

[Norbert Bakker]

1 uur terug, Peter73 zei:

Maar dat het dingen toevallig duurder maakt vind ik een beetje een dooddoener. 

 

Of het een dooddoener is; daarover valt te twisten, Maar dat het een zelfstandige duurder maakt is geen toeval, maar juist het doel. 

 

5 uur geleden, DaMedia zei:

En de zelfstandige zal het doorberekenen aan de klanten, dus wie betaalt uiteindelijk de rekening?

 

Laat ik deze wederkerige vraag toch beantwoorden want hoewel we beide het antwoord wel weten,  luiden onze conclusies mogelijk anders: 

 

De klanten, die daardoor wellicht hun keuze over inkopen van producten of diensten van deze zelfstandigen  heroverwegen, en dat is precies wat de sociale partners beogen. 

En daarmee wordt het voor werknemers ook (vermeend) minder aantrekkelijk om zelf de stap naar zelfstandigheid te zetten. 

[DaMedia]

1 uur terug, Norbert Bakker zei:

de winst waarover premie geheven wordt gemaximeerd is tot 100/70 van het Wettelijke minimumloon

Maar er zal vast ook een minimum bijdrage zijn als de winst heel laag is, dan zal het UWV niet tevreden zijn met een bijdrage van 50 euro per maand. Stel dat de minimumbijdrage iets van 200 euro per maand wordt, dan draagt de ondernemer met de minste winst in verhouding veel meer bij dan de rijke ondernemer, die hoeft slechts over een deel van de winst een bijdrage te leveren.

Waarom geen minimum en wel een maximum? Maak 1 tarief van x% van de winst, wel zo eerlijk.

[Norbert Bakker]

14 minuten geleden, DaMedia zei:

Maar er zal vast ook een minimum bijdrage zijn

 

DaMedia de minimum bijdrage is nul . Dat is namelijk de premie die ondernemers betalen die geen winst hebben gemaakt maar quitte of verlies hebben gedraaid.

 

14 minuten geleden, DaMedia zei:

dan zal het UWV niet tevreden zijn met een bijdrage van 50 euro per maand

 

Wie weinig of geen winst maakt betaalt weinig of  geen premie, en krijgt daardoor ook bij arbeidsongeschiktheid weinig of geen uitkering.

 

14 minuten geleden, DaMedia zei:

Waarom geen minimum en wel een maximum? Maak 1 tarief van x% van de winst, wel zo eerlijk.

 

En laat dat er nu gewoon zijn: 1 tarief van x% van de winst . Er is geen minimumpremie, alleen een maximum omdat de uitkering nooit hoger kan zijn dan het minimumloon 

[DaMedia]

Norbert, bedankt voor de duidelijkheid, had ik nog nergens gelezen.

Ik was al bang dat ik een extra baantje moest zoeken 

[Norbert Bakker]

1 minuut geleden, DaMedia zei:

Norbert, bedankt voor de duidelijkheid, had ik nog nergens gelezen.

 

 

You're welcome

 

1 minuut geleden, DaMedia zei:

Ik was al bang dat ik een extra baantje moest zoeken 

[ijscoman]

Kun je eigenlijk ook van de verzekering gebruik blijven maken als je ziek bent, maar je bedrijf toch inkomen blijft genereren doordat je je eigen werk uitbesteed? 

 

Voor mij persoonlijk, ik verdien 80% van mijn inkomen in de 3 zomermaanden. Zijn daar ook nog oplossingen voor, enkel verzekeren voor als je deze periode mist? 

[Norbert Bakker]

43 minuten geleden, ijscoman zei:

Kun je eigenlijk ook van de verzekering gebruik blijven maken als je ziek bent, maar je bedrijf toch inkomen blijft genereren doordat je je eigen werk uitbesteed? 

 

Werk uitbesteden kost meestal meer geld dan het zelf doen.

 

43 minuten geleden, ijscoman zei:

Voor mij persoonlijk, ik verdien 80% van mijn inkomen in de 3 zomermaanden. Zijn daar ook nog oplossingen voor, enkel verzekeren voor als je deze periode mist? 

 

De toekomstige Basisverzekering bij het UWV en de huidige vrijwillige verzekering bij het UWV kijken naar je gemiddelde inkomen en houden geen rekening met seizoensinvloeden: ben je dus tijdelijk arbeidsongeschikt in het seizoen dan krijg je dus een te lage uitkering, en buiten het seizoen een iets te hoge. 

 

Een private verzekering doet in principe hetzelfde, maar daar is maatwerk mogelijk. Voor seizoensarbeid kun je een seizoensclausule laten opnemen waarbij je bij arbeidsongeschiktheid in het seizoen een veel hoger bedrag verzekerd hebt en uitgekeerd krijgt dan buiten het seizoen.

 

Ook kunnen buiten het seizoen andere werkzaamheden worden verzekerd of - als je buiten het seizoen in loondienst gaat - de dekking tijdelijk worden stopgezet (met recht op hervatten zonder weer opnieuw medische vragen).

 

De officieuze bijnaam van die bepaling is overigens de "ijscomannenclausule"

[ijscoman]

1 minuut geleden, Norbert Bakker zei:

 

Werk uitbesteden kost meestal meer geld dan het zelf doen.

 

 

 

Als je een gebroken arm hebt wordt ijsjes scheppen lastig. De vraag was dan ook of de verzekering dan uitkeert, terwijl je een student je ijsjes laat serveren dus de inkomsten wel doorgaan?

[Norbert Bakker]

14 minuten geleden, ijscoman zei:

 

Als je een gebroken arm hebt wordt ijsjes scheppen lastig. De vraag was dan ook of de verzekering dan uitkeert, terwijl je een student je ijsjes laat serveren dus de inkomsten wel doorgaan?

 

Bij de publieke verzekering geldt een wachttijd van 1 jaar, dan is die gebroken arm wel genezen, hoop ik.

 

Maar om je vraag zo goed mogelijk alsnog te beantwoorden:

 

Bij de publieke verzekering wordt gekeken of je zelf nog in staat bent om - ook in andere beroepen - nog minimaal het minimum loon te verdienen. Met het verlies van 1 arm zou je - ik noem even een voorbeeld - nog wel kunnen gaan werken in een callcenter of een telefonische helpdesk,  en krijg je daarom vermoedelijk geen uitkering. 

Of en in hoeverre restinkomsten uit eigen bedrijf je eventuele uitkering nog gaan beïnvloeden kan ik (nog) niet beoordelen: daarvoor moeten eerst de voorwaarden bekend zijn. 

 

Bij een private verzekering hangt het af van voorwaarden of is het een keuze. Bij beoordeling van arbeidsongeschiktheid op het eigen beroep én geen bepalingen over verrekening van restinkomen ontvang je in principe een volledige uitkering. 

 

Aanvulling: en dat zelfde geldt ook voor schenkkringen: de ene schenkkring geeft jou een volledige uitkering, de ander brengt hierop het restinkomen in mindering. En is dat restinkomen hoger dan je overeengekomen maandbedrag dan krijg je niets.

 

Kwestie dus van keuzes (en goed advies daarover)

 

 

3 mei aangepast door Norbert Bakker
aanvulling m.b.t. schenkkringen