johansaalbers

De gezondheidszorg heeft sinds jaar en dag het primaire doel de gezondheid van mensen te verhogen. De technologie stelt ons inmiddels in staat zonder te snijden mensen te opereren, we hebben het hier over de revolutie van de teledokter. We bouwen ergometrisch verantwoorde aanleunwoningen voor de ouderen van dagen, de huisarts houdt online zijn consult. Het parool schreef op 30 september 2008 dat Philips slimme micropilletjes ontwikkeld heeft waarmee de behandeling van verschillende soorten kanker preciezer en lokaal kan plaatsvinden. Bijwerkingen van chemotherapie kunnen zo flink worden teruggebracht. Patiënten die lijden aan de eetstoornis boulimia hebben baat bij therapie via het internet. Dat blijkt uit een Nederlands onderzoek dat is gepresenteerd op een congres in Helsinki, meldde het NRC op 16 september 2008. Ik laat de berichten op me inwerken, het gevoel van innovatie was nog nooit zo tastbaar en ik probeer de vertaalslag te maken naar mijn professie, inkoopmanagement in de gezondheidszorg. Waarom trekken we het verlangen naar het verhogen van de gezondheid van mensen niet door en zien we duurzaamheid tevens los van de behandeling en wat is de rol van de individuele inkoper en van de facilitair manager in deze nog te ontketenen revolutie? En hoe kan het zo zijn dat juist in de gezondheidszorg duurzaam inkopen niet op het agenda staat? Hoe zit dat nou? De hamvraag hier is in hoeverre er voor het meenemen van duurzaamheidscriteria bij de inkoopbeslissing een revolutie benodigd is. Het is gewoon een kwestie van eisen opnemen die reproduceerbaar zijn en opgenomen kunnen worden in de aanbesteding. Begin met kleine simpele dingen, stuur op het gebruik van aluminium en staal bij het inkopen van stoelen in plaats van op verchroomde metalen. Wanneer de Nederlandse gezondheidszorg vanuit inkoop stuurt op duurzaamheid, zullen leveranciers na gaan denken over duurzame ontwikkeling en zichzelf moeten uitdagen om te kunnen voldoen aan de veranderingen in de markt. Gebeurt er dan helemaal niets? Niet helemaal, er zijn een aantal uitzonderingen. Feit blijft dat duurzaam inkopen binnen de gezondheidszorg nog steeds in de kinderschoenen staat en was dat niet een conclusie die we in 2006 al getrokken hebben (bron: Onderzoek Tabula Rosa). In Engeland kan het blijkbaar wel. Het overkoepelende NHS trust hospital koopt al anderhalf jaar in op basis van een duurzaam inkoopbeleid. De filosofie van de koepelorganisatie is gebaseerd op het door middel van inkoop voldoen aan de behoeften van vandaag, zonder daarbij aan de behoeften van toekomstige generaties af te doen. Klinkt mooi maar abstract, hoor ik u denken. Concreet kan daarbij gedacht worden aan het evalueren van tender inkopen op basis van de TCO-benadering, het minimaliseren van afval en verpakkingen, het rekening houden met energiegebruik bij aankopen en het inkopen van voedsel bij lokale leveranciers ter minimalisering van transport. Verre van violen op de achtergrond, het is een kwestie van je willen onderscheiden!

Opmerkelijke thread, het gaat over landkeuze voor het laten maken van textiel en niemand die op het geniale idee komt om eens na te denken over de manier waarop de textiel tot stand moet komen. Ik lees voornamelijk dat het niets mag kosten, maakt het je ook uit of er mensen 18 uur achtereen werken in stoffige fabrieken in het kader van jouw ondernemingsplan? Of is dat iets om gewoon maar niet bij stil te staan? Ben benieuwd...

Beste Frans, Ten eerste rust in het hoofd is ook wat waard. Die onderbuikgevoelens spelen wel degelijk een rol bij bedrijven waarvan het zicht op de keten minder transparant is. Het ging er om wat de boodschap van de DL is aan het Nederlandse bedrijfsleven, ik heb die boodschap vrij vertaald. Het gaat in essentie niet om het koppelen van een aansprekend persoon aan het thema duurzaamheid. In deze leent het gedachtengoed van de DL zich voor de koppeling tussen duurzaamheid en de bedrijfsomgeving, inspiratie is het middel. Kijk eens naar Peter Bakker van TNT, die werd geinspireerd en gemotiveerd door de film van Al Gore. Ik ben de eerste die toegeeft dat we de DL niet nodig hebben voor het verduurzamen van onze ondernemingen, maar goed ik heb dan ook inspiratie. In de column staat ook: Moeten we de DL importeren voor het verduurzamen van onze bedrijfsomgeving? Antwoord, Nee.

Be inspired, dat is de boodschap. Koppel je de DL aan duurzaam ondernemen, dan is de hamvraag hoe creeër je innerlijke rust in de bedrijfsomgeving. De boodschap van de DL aan het bedrijfsleven is dan ook creeër innerlijke rust in de bedrijfsomgeving. Hoe? Juist door te verduurzamen, want daarmee minimaliseer je de onderbuikgevoelens van onverantwoord ondernemen en daarmee de negatieve energie (al dan niet bewust of bewust). Ik denk dat de boodschap van de DL voor ondernemend NL dermate abstract zal zijn. Wat betekent dit concreet dan? Houdt je bedrijfsprocessen eens tegen het licht, denk na over de maatschappelijke thema's binnen de onderneming en inspireer je medewerkers tot duurzaam ondernemen. From gut feeling to good feeling.

Op 5 juni ontmoet Nederland de Dalai Lama in het kader van het seminar Leiderschap voor een duurzame wereld, gehouden in de Grote Kerk te Den Haag. Want ook al kan een vogel vliegen, hij moet op den duur weer landen op aarde. Op het eerste gezicht oogt deze zin misschien vreemd binnen deze context, maar het beslaat in essentie het hoofdthema van het op handen zijnde seminar, namelijk de behoefte aan duurzaam leiderschap. Een behoefte die ontstaan is doordat de in een vloedgolf gevangen negatieve gevolgen van de industriële revolutie en haar welvaart de bewoonde wereld hebben bereikt en hun sporen zichtbaar beginnen achter te laten in de vorm van uitputting (grondstoffen), verontreiniging (CO2) en aantasting (leefomgeving). Samen met onder andere Herman Wijffels, Peter Blom, Ruud Lubbers, Peter Bakker, Bart Vos en Irene van Lippe-Biesterfeld zal de Dalai Lama zijn licht laten schijnen over de invulling van een duurzame wereld. De Tweede Kamer stuurt daarnaast aan op een ontmoeting met Premier Balkenende, al heeft de Chinese regering laten weten dat het ontvangen van de Dalai Lama schadelijk is voor de relatie tussen Nederland en China. Dit staat in schril contrast met het feit dat de grootste innerlijke rust volgens de Dalai Lama voortkomt uit het ontwikkelen van liefde en compassie. Minister Verhagen benadrukt in deze dat de Nederlandse regering de Dalai Lama niet als leider van Tibet zal ontmoeten en dat klopt. Nederland zal de Dalai Lama als leider van de duurzame samenleving ontmoeten, want duurzaamheid is nou eenmaal actueel en grensoverschrijdend. Onderwerp van gesprek tijdens het seminar: "hoe vullen we deze duurzame samenleving in?" In grote lijnen behandeld het seminar de duurzaamheiddialoog en de daarbij behorende koppeling tussen inzicht, inspiratie en actie. De film over de duurzame wereld van TNT zal deze koppeling vertalen naar het bedrijfsleven, waarna over een aantal essentiële vragen nagedacht zal worden. Wat is de rol van leiderschap, duurzaamheid en de verschillende niveaus van bewustzijn? Waarom ben ik hier en wat is mijn verbinding met duurzaamheid? Het gaat hier om introspectie op individueel niveau dat ook organisatieoverkoepelend ingezet moet worden. Daarnaast zal de Dalai Lama in gaan op de vragen van duurzame leiders van Nederlandse bodem, waarop de dag afgesloten zal worden met een paneldiscussie onder leiding van Rick Nieman. Moeten we dan echt de Dalai Lama importeren voor het realiseren van duurzamere alternatieven in Nederland? Nee, elke organisatie is in staat haar eigen bedrijfsprocessen te verduurzamen. De komst van de Dalai Lama kan daarentegen wel het bewustzijn vergroten en veranderingen in gang zetten. Koppel dit bewustzijn aan inspiratie en vertaal het naar concrete acties binnen uw organisatie. Prioriteer een zachte landing.

De ultieme innovatie-trend voor 2009/2010 voor mij is de koppeling tussen duurzaamheid en een efficiëntere bedrijfsvoering (dan bedoel ik ook in geld uitgedrukt). Het is jammer dat de economische crisis deze ontwikkeling enigzins in de weg staat, vanochtend op het nieuws Australië dat de emissiehandel nog een jaar uitsteld, misschien is het ook wel wishful thinking, vandaar ook het woord ultiem.

Dat lijkt me geen moeilijke keuze. Een mooi voorbeeld binnen deze thematiek is TNT, 1 van de doelstellingen binnen TNT is het verduurzamen van de keten. Waarom? Omdat een sustainable imago ook door je subcontractors gedragen wordt. En daar wil ik naar toe! De overheid een regulerende functie, de multinationals een voorbeeldfunctie. Het antwoord op de ongeschiktheid van duurzame alternatieven is innovatie. Slim bedrijf dat daar op inspeelt!

Beste Fred, Meest ideale scenario: een mondiale aanpak. In hoeverre dit onrealistisch is? 100%, maar... In China wordt gerekend op 1.46 miljard inwoners in 2030, het jaar waarin het land het inkomensniveau per hoofd van Amerika anno 09 zal bereiken. Dat impliceert dus een equivalent van 1.1 miljard auto's. Het land zou daarvoor dan per dag 98 miljoen vaten olie nodig hebben. De huidige wereldproductie bedraagt 85 miljoen vaten... Wegen de voordelen op tegen de nadelen? Mijn opa zegt altijd, wat je niet meer hebt, kun je ook niet uitgeven. Ik denk dat in deze een proactieve houding op zijn plaats is. Het proces van uitputting is een impuls voor duurzaamheid, wanneer de spullen op zijn is het te laat. Moeten we eerst bloeden voor we investeren? Ik vind het mooi initiatief Fred, de vraag is ook wie zich er verantwoordelijk voor wil voelen? Voor mij is dat in eerste instantie de overheid en met haar de multinationals, die hebben immers de grootste invloed op het welzijn van de mens.

Tijd voor een vrolijke noot. Ik ben relatief nieuw op higherlevel.nl, de vraag of dat me onwetend maakt laat ik hier even buiten beschouwing. Vooralsnog is er constructief gereageerd op het opkomende duurzaamheidsvraagstuk, 30 reacties binnen een week is een aardige score. Ook over de kwaliteit van de reacties ben ik enthousiast. Is dat niet samen werken? Dit forum is ideaal voor de ontmoeting tussen praktijk en theorie. Met de feedback kan ik aan de slag, wat speelt er, waar loopt men tegenaan. In hoeverre geloven we in verandering, en wat verstaan we onder innovatie? Al met al wordt het met de dag tastbaarder. Het is een kwestie van geven en nemen. Ik denk dat we allemaal slim genoeg zijn om te realiseren dat persoonlijke aantijgingen onder de noemer zwaktebod vallen. Maar innovatie en ondernemerschap voeden verandering en daarmee weerstand. Dus laten we voorzichtig zijn in onze censuur, om zo het doodbloeden van de discussie te voorkomen. Gas geven mag naar mijn inziens, maar wel binnen de perken. Het genoemde voorbeeld valt hier buiten en ademt verbittering. Verbittering is geen impuls voor een goede discussie en het is al helemaal geen katalysator voor innovatie en ondernemerschap. Of heb ik nu een oranje plastic tas?

Welkom bij de bullshitbingo, Henk. :) Daarom noemen ze het ook boze tongen, als we hier vanuit gaan dan hadden we verandermanagement nooit uit hoeven vinden. Wat is er mis met een reparatie op de nadelige effecten van de huidige bestuursvorm? Dat is nou juist de essentie van MVO, met een interne MVO-scheidsrechter die verantwoordelijk is voor de kwaliteit, binnen de duurzame first-movers noemen ze zo iemand de sustainability officer, al noem je hem de ceremoniemeester, het gaat erom dat hij er is! Philips audit 100% van haar leveranciers, op naar een sustainable image. I am impressed. De gemeenten worden op het gebied van duurzaam inkopen in 2010 weer gemonitord, dus in hoeverre is het dan nog een papieren lippendienst? De haalbaarheid van die criteria is niet al te scherp geformuleerd, dat ben ik met je eens, maar er is wel degelijk over nagedacht. Ik ben bekend met MKB bedrijven die duurzaamheid een vies woord vinden, een te scherpe formulering zou stuiten op onvermogen en weerstand. Ik ga er van uit dat het hier gaat om een stroomdocument. Bekijk de website van de Triodos Bank eens, of de stoelen van Herman Miller. Kijk eens naar de inkooporganisatie van Gulpener of de gedragscode van IKEA en C&A. Succesvolle bedrijven die juist tegen de stroom inzwemmen, omdat MVO een niche markt is. Binnen 5 jaar een emerging market? Groeten Johan

Beste Sancho, Mooi stuk. Ik denk dat overheden inderdaad vaak achter de feiten aan lopen, de slimme ondernemer heeft zich allang geprofileerd op het gebied van MVO. Laat de overheid maar achter de first movers aan lopen, die hebben verstand van zaken in deze. Het gaat er niet om wie het bedacht heeft, het gaat om actie. Persoonlijk wil ik in een wereld wonen, waar zelfreiniging niet de impuls is achter MVO. Je bent IKEA nog vergeten in je opsomming en het schandaal wat betrekking heeft op Trafigura link ik moeiteloos aan het dumpen van afval op je subtropische eiland. MVO is inderdaad een door marketeers bedachte term. Het wordt vaak in Sustainability Reports gebruikt, waarbij niet aan keten gelinkte initiatieven al snel aan greenwashing doen denken (hoe kom ik zo groen mogelijk over). Bij het goed inzetten van MVO snijd het mes aan twee kanten, 1. de organisatie wordt gezonder + 2. het sustainable image kan aangewend worden voor je branding. De ondernemer vraagt: Betaal ik meer? Ik antwoord: Naar alle waarschijnlijkheid alleen op de korte termijn. Maar overweeg de voordelen. Het aan de inkoopkant definiëren van MVO kan MVO tastbaar maken. Het is een kwestie van duurzaamheidscriteria linken aan productgroepen. NL is onderweg, de overheid doet zijn best. Onlangs nog gebeld met SenterNovem, nog dit kwartaal zijn alle criteria gedefinieërd. Uniformiteit moet ergens beginnen. Ik ben er ook wel gerust op, ik voel het aan alles, er moet iets veranderen. Duurzaamheid hangt in de lucht en is het abstractieniveau voorbij. De vraag is, wie gaat er mee aan de haal? Vandaag beginnen is morgen vooroplopen. Sancho doe de groeten aan je ezel! Johan

Het is inderdaad een begin. In hoeverre voel jij je als leverancier verantwoordelijk voor het actief op laten nemen van duurzaamheidscriteria? Waar ligt de spreekwoordelijke bal in dit verhaal? Ik heb vandaag met iemand van Senternovem gesproken, die vertelde me dat de opgestelde duurzaamheidscriteria voor de overheden niet verplicht zijn. Persoonlijk vind ik dat jammer. Wat mij betreft heeft de overheid een sturende rol in deze. In principe zijn zij hoofdverantwoordelijk voor het algemene welzijn. De formulering van de duurzaamheidscriteria van alle productgroepen zal nog dit kwartaal afgerond worden. In 2010 volgt een volgende monitor van de gemeenten, ik weet niet in hoeverre alle gemeenten hier in mee worden genomen, ik weet wel dat een aantal gemeenten zich op basis van duurzaamheid profileren, kijk maar eens naar Tilburg. Frans, het is gratis advies. Duurzaam ondernemen begint vaak bij bewustzijn, maar het blijft er ook vaak in hangen. Wil je echt duurzaam ondernemen dan moet je actie ondernemen en vertalen door de organisatie en naar je leveranciers. Doe je dit, dan zul je in staat zijn je sustainable image aan te wenden in het kader van je branding. In hoeverre ga je er mee aan de slag Frans? Groeten Johan

Ok laten we eens brainstormen. Hoe krijg je MVO verplicht, want de MVO niche bedrijven zijn nog te schaars. En de instapdrempel wordt zeker binnen het MKB te hoog bevonden. Hamvraag: hoe krijg je MVO van de modewoord wereld naar de dagelijkse praktijk? Bedrijven prioriteren winstoptimalisatie, prijs bepaald vaak voor +70% de leverancier. Dit kun je de ondernemer nauwelijks kwalijk nemen, zo wordt ondernemerschap nou eenmaal geformuleerd, een goede kwaliteit voor een lage prijs. Waar komen mijn spullen vandaan? Daar denken we nog te weinig over na. De overheid wil dit veranderen, want laten we welzijn. :) De overheid wil vanaf 2010 duurzaam inkopen. Wat betekent dit? Een spend van 40 miljard wordt duurzaam ingekocht, dat betekent dat of de bestaande leveranciers duurzaam moeten zijn of duurzaam moeten worden (volgens de geformuleerde duurzaamheidscriteria). Wat betekent dit voor de leveranciers? Al hen producten duurzaam produceren of alleen het deel wat aan de overheid geleverd wordt? (lijkt me complex) En als deze leveranciers duurzaam moeten produceren, wat verwachten zij dan van hen leveranciers? Wanneer de overheid aan het eind van de keten staat, dan zal de hele keten vanaf +/- 2010 duurzaam moeten produceren. Hoe groot wordt die spend? En in hoeverre hebben we het hier over een olievlek?

Om even terug te komen op de structuur die de overheid hanteert. Met behulp van Senternovem (google) neemt de overheid duurzaamheidscriteria op per productgroep. De deadline van 2010 wordt in deze niet gehaald, maar voor de helft van de productgroepen zijn de duurzaamheidscriteria al geformuleerd. In hoeverre kunnen deze dienen als structuur???

Misschien een naieve vraag maar ben ik de TS in deze? Hoe dan ook, maatschappelijk verantwoord ondernemen zal worden geinitieerd door de overheid en door de bewuste ondernemer. Aangezien de overheid een spend van 40 miljard per jaar heeft, zal een deel van het bedrijfsleven niet onder MVO uit komen. Juist in een economische recessie verandert de markt in een buyers-markt. Organisaties die nu duurzaamheid opnemen in hen beleid, bijvoorbeeld in de vorm van een code of conduct voor hen leveranciers, zullen voldoen aan de eisen van de toekomst. Maatschappelijk verantwoord inkopen wint aan terrein in Nederland, aangewakkerd door de door de overheid geformuleerde doelstellingen. De rijksoverheid neemt in deze het voortouw, in 2010 moet 100% maatschappelijk verantwoord ingekocht worden. Aan minister van Milieu en Ruimte Jacqueline Cramer zal het niet liggen, wie volgens haar in 2010 nog een overheidsopdracht wil krijgen, moet kunnen aantonen dat de aangeleverde diensten en producten maatschappelijk verantwoord van karakter zijn. Duurzaamheidscriteria zijn volop in ontwikkeling, het is een kwestie van tijd. Wie wil vooroplopen?