geobeo

Portugal zal je hier nooit om vragen, want het is niet Portugal's probleem of jij wel/niet onder verkapt dienstverband valt in Nederland; het is een probleem voor de Nederlandse fiscus niet de Portugese. Mocht je toch een vertaling willen dan zul je vertaling zelf moeten doen ;-) Met deepl of claude.ai kom je een heel eind en daar heb je vast vaker wat aan.

Nee. Als je freelancer bent, in Portugal woont en voor een Nederlands bedrijf op afstand opdrachten uitvoert, ben je in Portugal belastingplichtig voor wat betreft inkomsten belasting, niet in Nederland. Als je precies hetzelfde doet, maar dan in loondienst ben je juist in Nederland belastingplichtig. Zie belastingverdrag tussen Nederland en Portugal. Dat is dus een verdrag om te voorkomen dat je 2x belast wordt door 2 landen. Daar staat alles in uitgelegd.

Ten eerste, wat vreemd van je werkgever dat hij zegt dat je niet in loondienst kunt blijven als je niet in Nederland bent ingeschreven. Wellicht dat het hem administratief te ingewikkeld wordt, maar in theorie zou dit gewoon mogelijk moeten zijn. Denk aan grenswerkers, maar ook gewoon mensen die op afstand willen werken vanuit een ander land zoals jijzelf. Ook de Nederlandse belastingdienst heeft hier waarschijnlijk geen enkel probleem mee, want je blijft in loondienst voor een Nederlands bedrijf gewoon inkomstenbelasting betalen in Nederland (ook als je er niet woont) volgens de belasting verdragen ter voorkoming van dubbele belasting tussen NL en PT. Het klinkt mij in de oren alsof je werkgever gewoon niet weet hoe hij een niet-inwoner van Nederland op de loonlijst moet zetten en geen zin/tijd heeft om het uit te zoeken. Als je als freelancer volledig op afstand werkzaamheden uitvoert voor een Nederlands bedrijf wordt je belastingplichtig in je woonland in plaats van het land waar je klant gevestigd is. Dus dat maakt nogal uit. Een payrolling bedrijf helpt daar vrij weinig bij, zie mijn eerdere bericht: als je er een Nederlands payrolling bedrijf tussen zet moet jij als freelancer in Portugal nog steeds je Portugese BTW aangifte doen en je inschrijven als zelfstandige bij de PT belastingdienst. Je kunt overwegen er een Portugees payrolling bedrijf tussen te zetten om je eigen administratie makkelijker te maken als je baas dat OK vindt en als die zaken kunnen doen met buitenlandse bedrijven (PT payrolling bedrijf die facturen stuurt aan NL bedrijf). Ik heb verder geen verstand van payrolling. Het issue van verkapt dienstverband staat volledig los van in welk land je woont, in welk land je bedrijf geregistreerd staat en of je wel/niet een KvK nummer hebt. Verkapt dienstverband gaat over de manier waarop werkzaamheden uitgevoerd worden (onafhankelijke zelfstandige die als extern bedrijf een dienst levert of als werknemer van een bedrijf), wat de gezagsverhouding is tussen jou en de baas, enz. Ook een payrolling bedrijf of tussenpersoon gaat daar helemaal niets aan veranderen. Trefwoord: ketenaansprakelijkheid: de eindklant, jouw baas, blijft eindverantwoordelijk voor het voorkomen van verkapt dienstverband ongeacht hoeveel recruiters/agencies en/of payroll bedrijven je daar ook tussen zet. Mijn persoonlijke controversiële mening over verkapt dienstverband: bijna iedereen met een freelance kantoorbaan in Nederland valt feitelijk onder verkapt dienstverband (INCLUSIEF FREELANCERS BIJ DE OVERHEID ZELF). Hetzelfde geldt voor andere soorten beroepen (denk aan pakket bezorgers e.d.). Ze voeren vaak exact hetzelfde werk uit als "collegas" in loondienst op exact dezelfde manier, in hetzelfde kantoor, zelfde werktijden, zelfde werkzaamheden, zelfde gezagsverhouding e.d. De crux is dat het feitelijk helemaal niets uitmaakt, want de belastingdienst handhaaft dit zo lang ik werk (15+ jaar) niet/amper. Als je werkt met modelcontracten (ook vanuit PT relevant) van de belastingdienst "zit het vaak wel goed". Om het nog mooier te maken: als het misgaat is je eindklant vaak verantwoordelijk voor de boete + achterstallige belastingen op je loon en de eindklant is altijd juist degene die erop aandringt dat je werkt als persoon in loondienst. Dit druist in tegen alles wat in het modelcontract staat dat je eindklant dan zelf getekend heeft. Denk aan: niet vanuit eigen lab/kantoor mogen werken, niet je eigen werktijden mogen bepalen, niet als eindverantwoordelijke gelden, niet zelf mogen bepalen hoe je het werk uitvoert (welke computer/software je gebruikt), het werk niet (deels) mogen uitbesteden enz enz enz. Mijn conclusie: het gedoe omtrent verkapt dienstverband zijn wat betekenisloze bureaucratische hoepels waar je even doorheen moet springen. Verder: "het moeten opgeven van belasting in NL" staat los van al het bovenstaande. De eerste jaren na het verhuizen naar het buitenland moet je vaak nog steeds NL IB aangifte doen. Ook als die 0 is en helemaal niet van toepassing is moet je hem alsnog invullen (overal 0 invullen). Het wel/niet aangifte moeten doen bepaald de belastingdienst willekeurig zelf, hier heb je geen invloed op.

Waarschijnlijk mis ik iets, maar ik snap nog steeds niet welk probleem dit oplost. Ik zie qua belasting en administratie als freelancer vanuit het buitenland 3 scenarios: Opdrachten langer dan 6 maanden op locatie in Nederland: dat betekend dat je belastingplichtig bent voor dat jaar in Nederland en in feite tijdelijk terug verhuist (verplicht zorgverzekering in Nederland, tijdelijk Nederlands woonadres inschrijven bij gemeente, etc). Met of zonder payrolling. Ik snap dat je met payrolling wellicht iets minder administratieve druk hebt (geen KvK nodig, geen BTW aangiftes) maar dat kost je grof geschat 2 tot 7% van de factuur. Dus op jaarbasis grofweg > 2000 tot 7000 EUR afhankelijk van je uurtarief. Voor dat bedrag kun je ook gewoon een inschrijving bij de KvK doen en een hele prima boekhouder inhuren die je (dood simpele) BTW-aangifte EN inkomstenbelasting aangifte doet. En dan hou je nog een hoop geld over. ;-) Opdrachten korter dan 6 maanden op locatie in Nederland: dat betekend dat je belastingplichtig blijft in je woonland. Dan heb je geen KvK nummer nodig en doe je de BTW aangifte die je toch al moest doen in het buitenland waar je geregistreerd staat als freelancer. Je stuurt gewoon een factuur met BTW verlegd naar de eindklant als buitenlands bedrijf (intracommunautaire diensten). Opdrachten langer dan 6 maanden op locatie in woonland voor een Nederlandse klant: hiervoor geldt hetzelfde als in punt 2 hierboven.

Welk probleem lost dit op voor een freelancer? Komt dit niet op hetzelfde neer als gewoon in dienst gaan bij een Nederlands bedrijf (ofwel de eindklant ofwel het payrolling bedrijf)? Ik snap de meerwaarde van payrolling daarin niet noch wat dit te maken heeft met werken als freelancer? Als je andere tussenpersonen voor freelancers bedoelt, daar heb ik al mee gewerkt, maar ook daar zie ik geen voordeel? Ik factureer dan aan de tussenpersoon (recruiter) in Nederland, die pakt 15% of meer van mijn uurtarief en stuurt een hogere factuur door naar de eindklant die ook in Nederland zit. Al het andere blijft hetzelfde. Wellicht dat ik payrolling niet goed begrijp, dat zou goed kunnen.

Voor degenen die in 2023 al in Portugal woonden is er geen consequentie: die kunnen de 10 jaar gewoon "uitzitten". Voor nieuwe aanvragen is het vanaf januari 2024 inderdaad beperkter, maar zoals ik het lees kan iedereen die in R&D werkt (of iets innovatiefs doet met universiteiten) nog steeds genieten van NHR. Dus grof gezegd: iedereen die in Nederland WBSO kan aanvragen voor werkzaamheden als freelancer kan in plaats daarvan ook gebruik maken van de NHR HAVA in Portugal. Ook in/na 2024.

Hierbij deel ik mijn ervaring nadat ik naar Portugal vertrokken ben als Nederlandse freelancer/ZZP'er. Vooral met betrekking tot kosten/baten/belastingen. Speciaal belastingregime Naar Portugal vertrekken kan voordeel hebben voor wat betreft belastingen, (bedrijfs)kosten en administratieve druk. Dit dankzij een speciaal belasting regime dat "NHR HAVA" heet. Dit staat voor "non-habitual (tax) regime, high value added activities". De voorwaarden zijn in het kort dat je voor je aanvraag geen inwoner van Portugal mag zijn en dat je ZZP vakgebied op de "high value added activities" lijst staat (zie helemaal onderaan deze post). Dit regime is tijdelijk voor een periode van 10 jaar. Belangrijk: je moet het de aanvraag doen NADAT je een Portugese BSN/sofi hebt aangevraagd maar VOORDAT je er daadwerkelijk gaat wonen. Vanuit de Nederlandse fiscus gezien is de voorwaarde voor recht op dit regime dat je niet belastingplichtig bent in Nederland voor je inkomsten vanuit Nederlandse klanten. Je bent niet belastingplichtig in Nederland wanneer je "feitelijke leefomgeving" zich voor meer dan de helft van het jaar buiten Nederland bevindt. Uiteraard moet je daarbij ook voorkomen dat je freelance klus niet onder "verkapt dienstverband" valt, want in dienstverband ben je altijd belastingplichtig in Nederland als het bedrijf waarvoor je werkt zich in Nederland bevindt (ongeacht de lengte van je verblijf in Nederland). Feitelijke belastingdruk incl. premie volksverzekeringen (seguranca social / social security) Dit is waar ik voor mijn vertrek onmogelijk duidelijkheid over kon krijgen: hoeveel moet ik straks daadwerkelijk afdragen? Zowel lokale belastingadviseurs als ook het internet wist me hier geen duidelijk antwoord op te geven. Inmiddels heeft iemand hier een duidelijke rekenmachine voor gemaakt: https://sergioestevao.github.io/rnh_tax_calculator/ LET OP: deze klopt niet helemaal voor wat betreft social security berekeningen, zie hieronder voor correcte percentages. Het NHR / HAVA regime zorgt voor een "flat fee" afdracht van ongeveer 25%, inclusief premie volksverzekeringen (IB is ongeveer 15%, premie volksverzekeringen ongeveer 10%). Afhankelijk van je situatie in Nederland ga je er dus wel/niet op vooruit wanneer je besluit te verhuizen naar Portugal. Hierbij ga ik uit van de "minimum contributie". Je kunt in Portugal ook tot 25% meer of minder bijdragen aan premie volksverzekeringen, vrijwillig naar keuze. Dit heeft verder geen invloed op de hoogte van je toekomstige uitkeringen/AOW. Voordelen en nadelen dagelijks leven in Portugal ten opzichte van Nederland (uiteraard subjectief!): Lang verhaal kort: doe het alleen als je motivatie verder gaat dan "ik wil minder belasting betalen". Qua belasting is het verschil met Nederland niet heel groot voor degenen die reeds van de WBSO subsidies e.d. genieten, zit je in een ander vakgebied dan is het verschil voor grootverdieners wellicht flink in het voordeel van Portugal. Voordelen: De administratieve druk ten opzichte van een Nederlandse ZZP'er, vooral eentje die elk jaar WBSO aanvragen doet, is in Portugal veel lager. Dit heeft vooral te maken met het "gesimplificeerde regime" voor boekhouding waar je als freelancer in Portugal onder valt wanneer je omzet lager is dan 200k EUR per jaar (je mag ook vrijwillig alsnog voor de "normale" boekhouding gaan in het geval een veel groter percentage van je omzet onder bedrijfskosten zou vallen). In het gesimplificeerde regime gaat de fiscus er bij het berekenen van je inkomstenbelasting vanuit dat ongeveer 25% van je omzet bestaat uit bedrijfskosten die je vervolgens niet hoeft te "bewijzen". Verkoopfacturen kun je direct in de portal van de belastingdienst invoeren en inkoop facturen boek je alleen in als je de BTW erover wilt kunnen terugvragen. Ook hier is een web portal voor van de overheid. Dus inboeken van inkoopfacturen is optioneel en je hebt nooit meer gedoe en vragen over welke uitgaven je nou wel of niet (voor een bepaald percentage) als bedrijfskosten mag rekenen. Geen zakelijke km administratie meer. Geen gedoe met voertuig administratie, geen gedoe met afschrijven van bedrijfsmiddelen, etc. Ook zul je je nooit meer zorgen hoeven te maken over of je WBSO aanvraag nou wel/niet goed genoeg was en of je wel/niet genoeg bewijslast verzamelt hebt voor de WBSO onderbouwing in het geval van een audit. Je hoeft je niet in te schrijven bij de lokale KVK die vervolgens je privé gegevens doorverkoopt aan spammers. Meer koopkracht. In andere woorden: significant goedkoper in levensonderhoud en goedkoper "leuke dingen doen". Bijvoorbeeld het hebben van een (grote) auto is hier een stuk goedkoper (geen wegenbelasting, parkeren voor 0,50 EUR per uur of gratis, etc). Gratis zorgverzekering van de staat. Geen verplichte betaalde zorgverzekering, geen eigen risico, Niet-gratis zorg (privé klinieken) behoren tot de top van de wereld. Mijn inschatting is dat als geld geen probleem is, je je beter kunt laten behandelen in een privé kliniek in Portugal dan in een gemiddeld ziekenhuis in Nederland. Ik ken persoonlijk geen beter land voor mensen die over de hele wereld willen reizen maar toch ergens een vast adres in de EU willen aanhouden, maar tips zijn uiteraard welkom! Bergen/heuvels voor sporten, golven voor surfen en andere watersport. Gevoel of je op vakantie bent zodra je na het werk de deur uit stapt. Nadelen: Als je een klus op locatie in Nederland aanneemt van meer dan 6 maanden per kalenderjaar, dan ben je alsnog in Nederland belastingplichtig voor het gehele jaar. In dat geval is verhuizen naar Portugal onnodig vanuit belastingen geredeneerd. Veruit de meeste opdrachtgevers willen ZZP'ers weer op locatie hebben, ook voor freelancers die prima op afstand zouden kunnen werken (software ontwikkelaar, e.d.). De reputatie die Portugal heeft voor verschrikkelijke trage bureaucratie is volledig terecht: alles dat met papierwerk te maken heeft is ronduit verschrikkelijk en frustrerend traag tot in het extreme. Voor buitenlanders is alles extra ingewikkeld, omdat buitenlanders geen gebruik kunnen maken van veel online overheidswebsites. Hier is een "Cartao do Cidadao" voor nodig die je alleen als Portugees of Braziliaan kunt krijgen. Je zult vele uren/dagen/weken kwijt zijn aan regelen van papierwerk en in wachtkamers zitten. Zelfs voor de meest simpele zaken als het regelen van een OV-kaart kun je rustig een dag of 2 uittrekken. Heb je lokale ondernemersplannen in Portugal zelf? Dan kan corruptie ook een serieus probleem zijn. Specifiek voor ingenieurs (elektrotechniek, werktuigbouw, civil, etc): in tegenstelling tot in Nederland vallen ingenieurs in Portugal onder beschermde beroepen en moet je in Portugal lid worden van "het gilde van Ingenieurs" (Ordem dos Engenheiros) om je beroep in Portugal (en Brazilie) uit te kunnen oefenen. Als een in Portugal gevestigde ZZP'er, moet je je hierbij aansluiten om je te kunnen verzekeren voor beroepsaansprakelijkheid ook wanneer al je klussen buiten Portugal plaatsvinden! Veel Nederlandse klanten eisen zo'n verzekering. Buitenlandse (bijvoorbeeld Nederlandse) verzekeraars accepteren geen in Portugal gevestigde ZZP'er en Portuguese verzekeraars accepteren geen ZZP'er die niet is ingeschreven in het gilde. Dus inschrijven bij het gilde is indirect een must. Inschrijven bij het gilde is een enorm gedoe, want je moet een hoop bewijslast meenemen uit Nederland die vertaald moet worden en gelegaliseerd moet worden (diploma's, arbeidscontracten, bonnetjes van loonbetalingen, etc). Weer een mooi voorbeeld van onvoorstelbare Portugese bureaucratie. De Portugese maatschappij is minder "op goed vertrouwen" gebaseerd dan Nederland (100% subjectief, mijn persoonlijke ervaring), waardoor lokaal zaken doen op alle mogelijke vlakken lastiger is. Of het nou gaat om het inhuren van iemand voor je bedrijf, een auto kopen of een verbouwing. Voorbeeld: goed personeel en/of dienstverleners vinden is hier lastiger dan in NL, bijvoorbeeld: een goede accountant of belastingadviseur. Vooral als je nog geen Portugees spreekt. Ik had in het begin een hele dure hele slechte belastingadviseur die was "vergeten" te noemen dat ze nog studeerde en die ronduit onwaarheden als antwoorden opleverde met volle overtuiging. Zinvolle fietspaden en fietsenstallingen bestaan er niet/amper. Alles moet met de auto of OV en fietsen is (zeer) gevaarlijk, Meer luchtvervuiling in steden, onder andere omdat Portugezen er een sport van maken om met hun vieze diesels zonder roetfilter door de APK keuring te komen (ze lenen/huren dan tijdelijk een roetfilter van bevriende monteur voor de keuring), Publieke zorg heeft (zeer) lange wachttijden en sommige publieke klinieken en ziekenhuizen in de wat armere wijken zien er niet veel beter uit dan wat ik in 3e wereld landen tegenkwam. Er is een gebrek aan huisartsen, waardoor een afspraak bij de huisarts in de publieke zorg vaak weken/maanden in de toekomst plaatsvindt. De huisarts is verder prima, dus alleen de wachttijd is het probleem. Niet te vergelijken met de privé zorg. Dit geldt in het algemeen voor vertrekken naar welke buitenland dan ook: buitenlanders (jij dus in het buitenland) zullen door sommigen gezien worden als de reden voor zelfgemaakte politieke problemen. Hopelijk heeft iemand hier iets aan :) Een topic van jaren geleden waar het allemaal mee begon en waarin ik nog niet veel wist: Lijst van vakgebieden die onder "high value added activities" (HAVA) vallen: