r.i.p. Ruben van den Oord

Ik zal mijn best doen om vrijdag aan te sluiten!

De curator is aangesteld om de belangen van de schuldeisers te behartigen. En die belangen zijn: In zo kort mogelijke tijd, zo veel mogelijk activa te liquideren. Daarbij zal de curator een afweging moeten maken of de extra uren inspanning van de curator (€180,- per uur) opwegen tegen de mogelijke meeropbrengst van de activa. De curator zit er niet om de failliet aan een nieuwe baan te helpen, de dorpsbewoners van een nieuwe boekhandel te voorzien of meer van dat soort vage ideeën. De failliet heeft het beheer over zijn vermogen verloren bij het uitspreken van het faillissement. De rechten van de failliet zijn nagenoeg nihil. Mocht je denken dat de curator er een tweede agenda op nahoudt of anderszins niet capabel blijkt voor deze zaak, kun je de rechter-commissaris verzoeken een andere curator aan te stellen. Als je per sé de deal met de opkoper wilt tegenhouden omdat je via derden hoe dan ook een beter bod op zak hebt, dan kun je het beste een fax sturen naar de rechter-commissaris met het verzoek de verkoop van de activa voor een aantal dagen aan te houden. Je moet er wel rekening mee houden dat je je verzoek gedetailleerd en met redenen omkleedt moet indienen. De r-c moet in één oogopslag kunnen beoordelen of hij de verkoop al dan niet laat aanhouden. Aan de andere kant: Dan ìs er een keer een curator die een faillissement snel wil afwikkelen, is het wéér niet goed. Vraag jezelf goed af: Wat heb je liever, binnen een paar maanden afwikkelen met een lager boedelactief, of twee jaar postblokkade en loonbeslag?

Deze column komt niet uit de lucht vallen. Dat moge duidelijk zijn. Of deze column op verzoek van de admins is geschreven (in dat geval hulde voor het nemen van zoveel verantwoordelijkheid) of omdat "Phoenix" de initiator is (in dat geval minstens zoveel hulde, maar om andere redenen) maakt niet zo veel uit. Het aantal reacties op deze column - of liever gezegd het uitblijven van een stortvloed aan reacties - bewijst het collectief ongemak dat we ervaren bij het lezen van de column. De één kan meer hebben dan de ander. Sommigen hebben van nature een wat dikkere huid, anderen die hebben door ervaring meerdere lagen eelt gekweekt. Ik heb mijn portie ellende wel gehad. Wat zeg ik, ik heb de gifbeker tot de laatste druppel leeggedronken. Maar nooit, op geen enkel moment is de gedachte bij me opgekomen het op te geven. Het onderwerp zelfdoding staat zo ongelofelijk ver van me af, dat ik me niet kan inbeelden hoe de gedachte zich kan ontwikkelen om uiteindelijk uit het leven te stappen. Dat is geen verdienste van mijn kant of een onvolkomenheid van een ander. Ik heb geen idee waarom de één wel die gedachte ontwikkelt, en de ander daar ontvankelijker voor is. Het is zoals het is en we moeten het er maar mee doen. "Ondernemer" is een beroepsgroep waar veel van iemand gevergd wordt. Lange dagen, veel investeren en vaak de beloning nog ver in het vooruitschiet. Met vermoeidheid, slecht eetpatroon (lunchen!), drank (netwerken!), in sommige gevallen drugs (om de oogleden open te houden), stress (zie drank en drugs), een hoog afbreukrisico, een slecht dagritme en de vrijwel constante eenzaamheid zijn alle ingrediënten aanwezig die verzekeraars erg zenuwachtig maken. Ondernemers een risicogroep noemen in een understatement. Een ondernemer bevindt zich continu op een zelfverkozen eiland. Voor zijn werknemers is hij de alwetende patriarch waar ze al hun problemen en mislukkingen kunnen dumpen. De Baas lost het wel op. Voor zijn klanten is de ondernemer de specialist, de expert, de redder in nood. De klant legt soms letterlijk het voortbestaan van het bedrijf in de handen van één enkele specialist. Vaak hoeft de ondernemer ook thuis niet aan te komen met zijn vragen en onzekerheden. Op die spaarzame vrije zondag wil je partner “even helemaal niets meer horen over dat k*tbedrijf van je.” Kan hij dan terecht bij collega-ondernemers? Welnee, die zijn veel te druk met het ophouden van de schone schijn dat het allemaal zo lekker, lekker, lekker gaat en ze zo druk, druk, druk zijn. Stel je voor, toegeven dat het niet goed gaat, dat je een situatie totaal verkeerd hebt ingeschat, dat je met één beslissing misschien wel 100 gezinnen in de problemen hebt geholpen. De gedachte alleen al... Kijk maar eens naar de verschillen in de YES! en Aaaaarch! draadjes. De succesverhalen worden op eigen conto bijgeschreven, terwijl de lastige momenten voornamelijk een externe oorzaak schijnen te hebben. Niets menselijks is een ondernemer vreemd. Maar wat nu als een Aaaarch!-moment een “holy fuck”-moment wordt? Een mens lijdt het meest onder het lijden dat hij vreest. Het (veronderstelde) gezichtsverlies schijnt een belangrijke rol te spelen het psychologisch proces dat vooraf gaat aan “de grote stap”. In 0,4% van de faillissementen wordt de curator geconfronteerd met een ondernemer die niet verder wil. Dit cijfer is al jaren constant. In 2006 werden ca. 8.500 faillissementen uitgesproken. Het aantal zelfdodingen kwam daarbij op 34. Om het plaatje compleet te maken: Het afgelopen jaar (2009) was het aantal faillissementen twee keer zo groot. Dat betekent dat er minimaal 1x per week een ondernemer afscheid neemt van het hier en nu. Aangenomen wordt dat het aantal zelfdodingen zelfs groter is in de fase van een dreigend faillissement, hoewel exacte cijfers hierover ontbreken. Ik vind het wel interessant om te lezen dat mijn theorie dat een faillissement gelijke effecten heeft als het verlies van een dierbare door derden wordt onderschreven. Het bedrijf is voor menig ondernemer zijn of haar “kindje”. Dag en nacht wordt er hard gewerkt om de kleine te laten groeien, worden groeistuipen zo goed mogelijk begeleidt en maar de ouder/ondernemer zich meerdere uren per dag zorgen over de ontwikkeling van zijn oogappel. Zodra dat wegvalt, kun je niet van de ene op de andere dag omschakelen naar een betrekking in loondienst. Net zo min als je makkelijk over het overlijden van je partner of je kind heen kunt stappen. Het heeft tijd nodig om weer open te kunnen staan voor een andere levenspartner, het heeft tijd nodig voor je weer een kinderwens ontwikkelt. Ik ben van mening dat dit een belangrijke reden is waarom de Wsnp voor veel ondernemers “niet werkt”. Als je op dinsdag wordt toegelaten tot de Wsnp, op donderdag de eerste kenismaking met de aan jou toegewezen “Lonneke” op het programma staat, kun je eenvoudigweg niet op maandag enthousiast je eerste sollicitatiebrieven de deur uit doen. Dit “rouwproces” kan maanden en soms wel jaren duren. Ik ken ex-ondernemers die al jaren geen bedrijf meer hebben, maar nog steeds niet zonder droge ogen en zonder weemoedige blik over die periode kunnen praten. Het is een heftig onderwerp, waar we (ik incluis) liever de ogen voor sluiten. Maar helaas, met het groter worden van je netwerk via social media zoals Higherlevel, neemt ook de kans toe dat je wordt geconfronteerd met een collega-ondernemer die zijn lot in eigen hand neemt. Het geloof heb ik lang geleden afgezworen, dus bidden heeft in mijn ogen niet zoveel zin. Hopen wel. En ik hoop met iedere vezel in mijn lijf dat als je in de shit zit, of de shit je schoenen in sijpelt of dat je er tot over je oren inzit, alsjeblieft: Vraag hulp als je er niet uitkomt. Er komen betere tijden. Echt waar. Ik kan er over meepraten. En nu ben ik toe aan een Reversed Irish Coffee.

Ik heb inmiddels wat uitgebreidere info via PM van topicstarter gekregen, en wat blijkt? Mijn bovenstaande verhaal is niet zo eens heel erg bezijden de waarheid (tja, ik heb ook op varkentjes wassen gezeten). Zolang A geen officiële stappen neemt om B aansprakelijk te stellen, zou B hierin zeker niet het initiatief moeten nemen. Zolang A het conflict niet opwerpt, moet je je zeker niet gaan verdedigen. Ga je je verdedigen zonder dat er sprake is van een conflict, zou het over kunnen komen alsof je je straatje probeert schoon te vegen. Je haalt daarmee onbedoeld en ongewild de aandacht van A af, en krijgt dan de schijn tegen je. Niet doen dus. Zodra A stappen onderneemt, is het nog vroeg genoeg om een advocatenkantoor binnen te stappen. Succes!

Nee. Je kunt de reeds betaalde BTW terugvorderen. Vraag je boekhouder om dit te doen, er zijn wat regels aan verbonden. Wat bedoel je met loonbelasting? Heb je personeel aan het werk gezet op projecten van je debiteur? Die loonbelasting dient gewoon afgedragen te worden. Net zoals je het personeel gewoon het loon moet betalen. De facturen dienen afgeboekt te worden onder "oninbare vorderingen". Maar daar weet je boekhouder wel raad mee.

Dan heeft deze "parttime" ondernemer wel meteen een hele belangrijke les geleerd. Blijf bovenop je centen zitten! Niet eerder leveren dan dat oude facturen betaald zijn. "De Schuldsanering" bestaat niet. Er is een Wet schuldsanering Natuurlijke Personen, en er is een Minnelijke Schuldregeling. Beide regelingen zijn er niet voor ondernemers. Wie een beroep wil doen op deze saneringen dient zijn bedrijf te staken. Daarnaast is er nog de mogelijkheid dat de debiteur zijn schulden als bedrijf wil saneren, dus buiten de wettelijke regelingen om. Het staat iedere ondernemer vrij om zijn crediteuren een schikkingsvoorstel tegen finale kwijting te doen. Dus het is wel even belangrijk om er achter te komen welke vorm van saneren jouw debiteur heeft aangenomen. Wat ik vreemd vind is dat de debiteur "ruim drie weken" in welke vorm dan ook bezig is zijn schulden te saneren. Er van uitgaande dat jij een betalingstermijn van 30 dagen hanteert, zou dit betekenen dat de laatste bestelling/order slechts een paar dagen voor de start van die sanering heeft plaatsgevonden. Indien de debiteur tot de Wsnp is toegelaten, is het verzoek tot toelating al weken eerder bij de rechtbank neergelegd. Dit zou kunnen betekenen dat jouw debiteur (voor wat betreft de laatste factuur en wellicht wel alle facturen) "willens en wetens" schulden is aangegaan terwijl hij wist dat hij die nooit zou kunnen betalen. Dat is niet netjes, dat mag niet en daarmee zou de schuldenaar niet "ter goeder trouw" zijn. Je kunt via een advocaat op voet van art 350Fw lid 3, sub f de rechter kunnen vragen om de wettelijke schuldsaneringsregeling tussentijds te beëindigen. Je debiteur zal dan ambtshalve in staat van faillissement worden gesteld. Grote kans dat het faillissement wordt beëindigd wegens het gebrek aan baten, waarna de vordering op de debiteur weer volledig opeisbaar wordt.

Ehmmm... duur loon van wie? Dit is een typisch gevalletje van een klok die in het land van doven door iemand met één oor niet gevonden wordt... of zo iets. Ik denk dat je doelt op het salaris van de bewindvoerder. Dat is niet zo hoog, namelijk €48,79 per maand voor een enkele Wsnp zaak (alleenstaande) en €58,31 voor een dubbele Wsnp zaak (echtpaar). Dus dat valt wel mee. Wees alsjeblieft voorzichtig met het geven van halve antwoorden in topics als deze. Ondernemers die in de problemen zitten, worden al zo slecht geïnformeerd. Eén verkeerd advies kan zomaar voor jarenlange ellende zorgen. Higherlevel wordt zeer goed geïndexeerd door Google, dus laten we alsjeblieft onze verantwoordelijkheid nemen en zorgvuldig èn volledig zijn in onze antwoorden.

Fijne constructies... Wat er volgens mij aan de hand is (correct me if I'm wrong) : BV1: A heeft een bedrijf, is daar Directeur Groot Aandelhouder. Achttien maanden geleden neemt A B in dienst. A en B vinden elkaar zo aardig dat er al snel (binnen een half jaar?) besloten wordt voor aanvullende activiteiten samen een bedrijf op te richten. En we noemen haar BV2. BV2: Heeft 3 aandeelhouders. A, B en de zoon van A: Z. De enig bestuurder van deze vennootschap is A. De overige aandeelhouders, B en Z komen in de statuten niet voor als bestuurder. Slim, want dan kan B geen geld uitgeven of operationele plannen dwarsbomen die in het voordeel van A uitpakken. A vindt zichzelf daarom een Slimme Ondernemer. Nu wil het geval dat BV1 niet echt lekker draait. A is een man met een plan en sluit als bestuurder van BV2 snel een huurovereenkomst met BV1 voor de nodige bedrijfsruimte. Natuurlijk is de huurprijs ver boven het marktconforme, zodat er een flinke debiteurenpost op de balans is terug te vinden die het cashflowprobleem van de verlieslijdende BV1 moet verklaren. Zo wordt geprobeerd de cijfers van BV1 nog wat op te poetsen om te voorkomen dat de bank de stekker er uit trekt. De bank is ook niet gek, en roept A op het matje. De door BV2 verschuldigde huurpenningen moeten betaald worden aan BV1, anders wordt er niet meer gefinancierd. Bijkomend probleem is dat BV2 eigenlijk niet meer dan een slapende stapel goede voornemens is. Ergo: BV2 kan de huuropbrengst niet ophoesten. A is niet voor één gat te vangen; het is tenslotte een Slimme Ondernemer. A probeert nu B voor zijn karretje te spannen, door te suggereren dat B de huurpenningen moet ophoesten. A is immers zo genereus geweest om B 33% aandelen van BV2 te schenken, dan wel voor deel van de oprichtings- en/of aanloopkosten deelgenoot te laten worden van de zakelijke successen van A. B is het hier niet mee eens (is tenslotte ook niet gisteren geboren) en wil nu weten wat te doen. Eigenlijk is het niet zo moeilijk. De huurovereenkomst is gesloten tussen twee rechtspersonen: BV1 en BV2. Niemand anders dan BV2 kan aansprakelijk gehouden worden voor het ophoesten van de huurpenningen. A kan roepen wat hij wil, op zijn kop gaan staan tot Sint Juttemis, maar B is op geen enkele wijze (voor zover uit het bovenstaande blijkt) hoofdelijk aansprakelijk voor de schuld van BV2 aan BV1. Hoe nu dit varkentje te wassen? Wat moet B nu doen? Dat is zo mogelijk nog simpeler: Niets Bijna niets dan. Zolang A nog niet schriftelijk te kennen heeft gegeven B aansprakelijk te stellen voor de huurschuld, hoeft B niets te doen. Op het moment dat die brief wel binnenkomt, zou B kunnen volstaan met een korte reactie waarin B zich op het standpunt stelt dat de huurschuld slechts een conflict is tussen BV1 en BV2 en hij zich verder niet wil mengen in het conflict van een ander. Natuurlijk wenst hij het bestuur van beide vennootschappen (A en A, :D) alle wijsheid bij het oplossen van dit geschil. Hoe gaat dit nu aflopen? Ik zet mijn geld op het volgende scenario: BV2 kan en zal de huurschuld niet voldoen. Met als direct gevolg dat BV1 op korte of niet zo lange termijn failleert. De aangestelde curator zal in de boeken een huurschuld tegenkomen van BV2. Omdat BV2 dat niet kan betalen, zal de curator het faillissement aanvragen van BV2. In de boeken van BV2 komt de curator de huurovereenkomst tegen die A als bestuurder heeft gesloten met BV1. De curator (ook niet achterlijk, want eerder varkentjes gewassen) ziet dat BV2 geen omzet heeft mogen noteren, althans geen omzet die de exorbitante huur zou rechtvaardigen. Een vennootschap van anderhalf jaar oud, zonder omzet maar wel veel te dure bedrijfsruimte huren. De curator heeft hier een mooi middel voor: Hij stelt vast dat er sprake is van onbehoorlijk bestuur, en stelt het bestuur van BV2 hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van BV2 (o.a. het bedrag van de huurpenningen). Tevens stelt de curator nu vast dat A als bestuurder van BV1 met het afsluiten van de huurovereenkomst met BV2 heeft willen doen laten geloven dat de financiële positie van BV1 helemaal niet zo slecht was. Dit soort praktijken horen niet thuis in een degelijke bedrijfsvoering. De curator stelt A nu ook bestuursaansprakelijk voor de schulden van BV1. En passant roept de curator dat de bewijslast bij A ligt. De praktijken van A zullen door de rechter waarschijnlijk niet als paulianeus worden aangemerkt. Er is tenslotte geen sprake van een onverplichte economische transactie die de overige schuldeisers zou benadelen. Er is één klein risico voor B: Als BV2 binnen 12 maanden na datum oprichting failleert, dan zou de curator B aansprakelijk kunnen stellen middels de oprichtersaansprakelijkheid. Maar ik krijg de indruk dat de oprichting langer dan 12 maanden geleden is. A kan het bovenstaande scenario alleen maar voorkomen door vanuit privé (al dan niet door derden gefinancierd) een bedrag ter hoogte van de huurschuld naar BV2 over te maken, waarna BV2 de schuld aan BV1 kan voldoen. Dan is er voor de curator geen reden om het faillissement aan te vragen van BV2 (tenzij dat een volle dochter is van BV1). De debiteurenpost op de balans van BV1 is dan een werkelijk bestaande vordering die door BV2 is voldaan. Maar eerlijk gezegd, als A op deze manier de Slimme Ondernemer probeert uit te hangen, zal hij nog wel meer Slimme Dingen hebben gedaan. Dus dan komt het met die bestuursaansprakelijkheid wel goed... :)

Dit bovenstaande is maar ten dele waar. Als een onderneming failleert, is er in de meeste gevallen ook een bank bij betrokken. De bank kan eerdere pandrechten hebben die daarmee voorgaan op latere pandrechten. Het ligt er dus maar net aan wie eerder de lening heeft verstrekt: de bank of jij. Ik denk dat ik het antwoord wel weet. Als er sprake is van belastingschulden, kàn de curator namens de fiscus een zogenaamd bodembeslag leggen. Dit bodembeslag gaat voor op alles. Dus nog vòòr een pandhouder, hypotheekhouder, eigendomsvoorbehoud en dergelijke. De kans dat je je geld nog terugziet is dus erg klein. In de meeste gevallen zijn zowel fiscus als de bank schuldeiser, en heeft de bank al jaren geleden het pandrecht verworven op activa. En dan hebben we het nog niet eens over de curator die ook nog uit dat boedelactief betaald moet worden.

Ik wilde dit eerst plaatsen in off-topic, maar bedacht me (met de recente gebeurtenissen nog vers in het geheugen) dat dit er wel één is voor het board Leiderschap en Zelfmanagement. Wie durft er nog nog te zeuren dat het even tegenzit? Kijk, en heb ontzag. link (Edit: embedden van Dumpert gaat helaas niet, heb er een linkje van gemaakt) (Edit: Dank je wel Zoef de Haas!)

Waarom pas in september? ??? ??? ???

Hou er rekening mee dat de curator heeeeeeeeeel scherp kijkt naar de overnamesom in verhouding tot het eigen vermogen en de aanwezige activa. Als daar een discrepantie in zit, ben je het "bokkie". Zolang er van bestuursaansprakelijkheid geen sprake is (op tijd jaarstukken gedeponeerd????), zou je kunnen overwegen de BV te laten failleren. Je hebt tenslotte een BV om privé buiten schot te blijven. Door nu in het zicht van een faillissement de BV te verkopen, manoeuvreer je jezelf alleen maar in een kwetsbare positie. Als de kopende partij binnen een jaar na overdracht aandelen de BV laat klappen, mag jij komen uitleggen dat het allemaal een eerlijke deal is geweest. De kans is groot dat je dat niet gaat lukken. Het advies is al eerder gegeven, en ik benadruk het nog maar eens: Het pad naar een faillissement is bezaaid met juridische voetangels en klemmen. Schakel een deskundige in, voor je onbedoeld op de tenen van Vrouwe Justitia trapt...

Doet me denken aan die keer in 1995 (!) dat de politie voor mijn deur stond. De mannen wilden wel even met mij praten, ik zou geprobeerd hebben iemand per fax (ken je die nog???) af te persen. Uiteindelijk bleek dat in mijn oude fax, die ik verkocht had middels een advertentie in de Via Via (u weet wel, die marktplaats, zonder punt-en-el, gedrukt op dat gele krantenpapier) nog mijn faxnummer geprogrammeerd was. Ja, jongens en meisjes, dat was nog uit de tijd dat er geen nummerherkenning bestond. Zo nu gaat opa een kopje koffie drinken...

Nu heet Joost Rietveld ook eigenlijk Guiseppe Rittoveldo :D Je hebt nu één olie. Dat is een wat mager assortiment om een business mee op te bouwen. Gevoelsmatig zou ik de restaurants laten voor wat ze zijn. Een echt goed Mediterraans restaurant haalt zijn olie bij familie of uit de streek van het vaderland. Die hebben contacten zat, en kunnen ingrediënten voor een fractie van de prijs hier naar toe halen. Als je een mooie marge wilt maken, moet je bij de particuliere, enthousiaste hobbykok zijn. Voor hen is koken een liefhebberij, geen business. Het zal ze dus salsiccia zijn hoe duur die olie is. Even verder doorborduren op de insteek van StefanO (klinkt ook Italiaans): Wat dacht je van een "Delicatesse van de maand - Club"? De Wijn van de Maand Club kennen we al, maar maak de Mediterrane ervaring compleet met oliën, bijzondere kazen, olijven, noten... Zorg dat ieder product een goed verhaal heeft. Dan heeft de hobbykok wat te vertellen tijdens een etentje. Maak een abonnementsysteem waarbij je klanten iedere maand twee flessen wijn en wat delicatessen opgestuurd krijgen. Nodig ze uit voor proeverijen, organiseer een culinaire reis naar een bepaalde streek, stuur iedere maand een recept mee. Laat je klanten iedere maand kennismaken met een palet aan sensationele smaken die ze kunnen nabestellen in je webshop. Zo ontdek je wat je individuele klanten lekker vinden en kun je de maandpakketten aanpassen aan verschillende smaakgroepen. Een pakket voor klanten die van zoet houden, een ander pakket voor klanten die een kruidige smaak waarderen of iets speciaals voor de avontuurlijk ingestelde klanten. Zorg voor een fantastische vormgeving. Bied iets exclusiefs, iets bijzonders. Celeste Gusto, hemelse smaken uit de Mediterranee (celestegusto.nl èn celestegusto.it lijken nog vrij). Zorg voor een totale sfeerbeleving, top vormgeving, goed advies en top-notch after sales. Ik krijg toch spontaan trek...

Woord vooraf: Goede column, Marcel! Zolang er zulke columns uit de gelederen verschijnen, zitten we toch niet te wachten op eendagsvliegen die even 200 woorden uitkakken en weer doorgaan? Chapeau! On topic: Vier kinderen in de leeftijd van vier maanden tot negen jaar, een kantoor van 1,80 x 2 meter in een hoekje op zolder en 99% van de tijd thuis aanwezig. Ik weet heel goed hoe het is om thuis te werken, en welke uitdagingen daar allemaal bij horen. Ik heb gemerkt dat het heel goed werkt als je je kinderen duidelijkheid geeft. Want mijn kinderen hebben een heel ander tijdsbesef over "even" als ik tegen ze zeg dat ik "even iets moet afmaken en dan gaan we vissen". Als het span op school zit, is het allemaal nog best te doen. In de vakanties is dat een heel ander verhaal. Zeker in vakanties is een rooster onontbeerlijk. Maak een planning, en deel die planning met je kinderen door een uitdraai op de koelkast te hangen. Dan kunnen ze in één oogopslag zien dat ze tussen 9:00 en 11:00 niet moeten storen, en dat er tussen 11:00 en 14:00 tijd is om een activiteit te ondernemen. Van 14:00 tot 17:00 staat papa weer op "niet storen". En van 17:00 tot bedtijd is de tijd weer exclusief voor de kids. Hou je er aan, dan doen je kinderen dat ook. Probeer desnoods je planning samen met je kinderen te maken. Dan kunnen ze zelf de keuze maken en zien dat het één gevolgen heeft voor het ander. Als ze op woensdag bijvoorbeeld een dagje weg willen, betekent dat ze op donderdag minder papa-tijd hebben. Kinderen snappen dat. Maak ze deelgenoot en laat ze daarin hun eigen keuzes maken. Natuurlijk werkt dat niet voor iedereen, en eerlijk gezegd zijn wij ook niet altijd even consequent in onze planning. Toch zeggen we iedere keer weer tegen elkaar: "Dit werkt zo goed, dit moeten we eigenlijk iedere dag gebruiken." Maar ja, de geest is bereidwillig, maar het vlees is zwak. Je wordt zo snel in beslag genomen door de dagelijkse beslommeringen dat het er nogal eens bij inschiet. Aan de andere kant hebben wij wel bewust gekozen om kinderen te willen. Als je ze dan ook hebt, kun je niet het vaderschap even een paar jaar op pauze zetten omdat er een zaak opgebouwd moet worden. In feite draait het allemaal om keuzes maken en prioriteiten stellen. Wat je écht belangrijk vind, blijkt alleen uit de tijd die je er voor vrijmaakt.

De tips en adviezen over het overzicht hebben op je financiën zijn hierboven al gegeven, die ga ik verder niet herhalen. Wat jij nu echt nodig hebt is rust aan je hoofd. Alleen op die manier kun je al je focus richten op het aller- aller- allerbelangrijkste op dit moment: Geld verdienen. CASH!!! Omzet is niet belangrijk, winst is niet belangrijk. "Cash is king, profit comes next." Iedere order, iedere deal moet geld opleveren. En al zou je op een andere manier er uiteindelijk meer aan overhouden, als je maar apparaat zus of zo zou kunnen aanschaffen: Niet belangrijk. Liever nu een dag werken voor honderd euro cash, dan een dag werken voor tweehonderd euro op factuur. Maar zolang de schuldeisers aan je deur staan te bonken, en dus een groot deel van je tijd en energie vergen, kun jij niet 100% van je tijd en aandacht richten op het maken van geld. Zorg daarom dat je iemand hebt die voor jou, namens jou het contact met de schuldeisers op zich neemt. Dat kan een familielid, een kennis, een advocaat, de pastoor of de buurman zijn. Maar het liefst neem je natuurlijk wel iemand die kennis heeft van zaken. Je komt in een heel turbulente tijd terecht, waar het er nog best hard aan toe kan gaan. Zoek daarom iemand die het niet direct dun in de broek loopt als er een brief van een advocaat of een dagvaarding op de mat ligt. Een professional kost geld, maar kan in veel gevallen erg veel goeds doen. Blijf in ieder geval weg van de gemeente en de Wsnp. Daar is nog tijd genoeg voor. Mocht al jouw harde werk uiteindelijk niet kunnen voorkomen dat er een faillissement wordt aangevraagd, dan kun je nog altijd op de dag van de faillissementszitting een verzoek tot toelating Wsnp indienen. Tot die tijd, is het knokken voor je bestaan, keihard werken voor je geld en een heeeeel klein beetje geluk hebben dat je de sympathie van je schuldeisers hebt. Kijk maar eens rond op dit forum, er zijn wel een aantal leden die je hier goed bij zouden kunnen helpen. Sterkte!

Allereerst: Een reus dat je het faillissement als leerschool ziet en je niet het ondernemerschap aan de wilgen hebt gehangen. Voor wat betreft het beëindigen van het faillissement: Heb je al met je curator overlegd dat je een akkoord wilt aanbieden? Zoals je het nu voorstelt is het niet de meest slimme volgorde. Je kunt binnen het faillissement een akkoord aanbieden. Het voordeel van een akkoord vóór beëindiging is dat je de rechter kunt vragen het akkoord te homologeren. Dit houdt in dat als meer dan de helft van de schuldeisers die samen meer dan de helft van de totale schuld vertegenwoordigen vóór het akkoord stemmen, de rechter de weigeraars zal dwingen mee te gaan met het akkoord. Biedt je een akkoord buiten het faillissement aan, dan heb je dit dwangmiddel niet. Sterker nog: De schuldeisers weten dat, en zijn dus minder bereid akkoord te gaan met een deelbetaling tegen finale kwijting.Ondertussen heb je eventuele slapende honden wel wakker gemaakt met het aanbieden van het akkoord. Als je mogelijkheden hebt het akkoord te financieren, dan is het raadzaam zo snel mogelijk in overleg te gaan met de curator. Die zal dan wachten met het afwikkelen van het faillissement totdat de rechter zich heeft uitgesproken over het akkoord. Een opheffing bij gebrek dan baten kan dan voorkomen worden. Het wordt dan een opheffing wegens het verbindend verklaard worden van een akkoord. Je kunt dan de rechter tevens om rehabilitatie vragen. Daarmee kun je laten zien dat je, hoewel je failliet bent gegaan, je er wel alles aan hebt gedaan om de schuldeisers zo veel als mogelijk schadeloos te stellen. Jouw eerste zorg is het genereren van omzet en cashflow. Eventuele belastingvoordelen en aansprakelijkheid is van latere zorg. Natuurlijk zou het verstandig zijn om in een BV-vorm te starten, maar je hebt zelf nu eenmaal niet de middelen om die BV op te richten (denk aan de volstortplicht van 18.000). Als ik jou was zou ik die adviseur nog eens goed laten uitleggen wat hij bedoelt. Ja, het is waar dat je in een stichtingsvorm niet DIRECT persoonlijk aansprakelijk gesteld kan worden. Maar voor de stichting gelden dezelfde regels rondom bestuursaansprakelijkheid als bij een BV. Helemaal onschendbaar ben je natuurlijk niet. Daarnaast is het nagenoeg onmogelijk om op een later moment eventueel opgebouwd vermogen dat in de stichting zit, privé uit te laten keren. De snelste en goedkoopste manier om weer te starten is het oprichten van een eenmanszaak. Zodra je uitzicht hebt op een gezonde cashflow en dito kaspositie kun je overwegen een BV op te richten. Met een beetje mazzel is tegen die tijd de nieuwe wet personenvennootschappen eindelijk van kracht, en heb je ook geen vermogensplicht van 18.000 euro meer.

Er is meer info nodig om je vragen te beantwoorden. Is jouw faillissement aangevraagd of reeds uitgesproken? Heb jij zelf het faillissement aangevraagd, of heeft één van de schuldeisers dit verzoek ingediend? Is het bedrijf ondergebracht in een BV/Holding constructie of is het een eenmanszaak/VOF? Als de bank tot 1 mei netjes betaald is geweest, dan heeft de bank geen enkele reden om vóór faillissement het pand te veilen. Als het faillissement wel is uitgesproken, dan mag de bank niet veilen. Er is sprake van een schuld aan de fiscus, waardoor er in faillissement door de curator bodembeslag gelegd zal worden op het pand. Het onroerend goed geld als onderpand voor de afgesloten lening. Op het moment dat de opbrengst van het onroerend goed ontoereikend is om de lening terug te betalen zal de restschuld blijven staan. De bank neemt met veiling van het onroerend goed niet het verlies voor haar rekening. Het ondernemersrisico ligt bij de schuldenaar. De opslagen zijn inderdaad een risicoverzekering. Voor de bank wel te verstaan. Maar het is geen verzekering die uitkeert als er minder te halen valt dan gehoopt. Alle risico-opslagen samen moeten het leed van de bank een beetje verzachten. Zie het meer als een reservepotje.

Ik waardeer alle reacties op mijn columns ten zeerste. De positieve geluiden worden dankbaar aanvaardt en de kritische kanttekeningen nederig ter harte genomen. Dat ik voorlopig geen nieuwe columns op HL aanlever, doet daar niets aan af. Wie schrijven serieus neemt, zijn vaardigheden probeert te verbeteren en zijn bereik wil vergroten is steeds op zoek naar een platform dat minimaal de kwaliteit weerspiegelt dat hij als schrijver zelf voor ogen heeft te bereiken. Dat begint met een stukje in de schoolkrant om vervolgens via het lokale suffertje en het regionaal dagblad te eindigen in De Volkskrant of NRC. Noem het ijdelheid, noem het ambitie, maar als je een boek schrijft vind je het een eer opgenomen te worden in het portfolio van een uitgever die in jouw niche de boeken van grote namen vertegenwoordigt. Er is de laatste paar maanden door de leden veel kritiek geleverd op de kwaliteit van sommige gepubliceerde columns. Nu ben ik een korte tijd administrator geweest van dit forum, dus ik weet dat 'achter de schermen' echt wel over die kritiek gediscussieerd wordt. Helaas is het op het forum niet merkbaar dat de kritiek ook ter harte wordt genomen. Met enige regelmaat blijven er columns verschijnen van 'leden' die zich uitsluitend lijken te registreren om een samenraapsel van woorden gepubliceerd te krijgen die slechts ten doel hebben de eigen bedrijfsactiviteiten te promoten. Hiermee wordt - voor wat betreft de columns - Higherlevel gedegradeerd tot het niveau van een schoolkrantje. Blijkbaar nemen de admins de columns een stuk minder serieus dan ikzelf (en velen met mij). Rijst dus de vraag of Higherlevel voor mij persoonlijk nog steeds een platform is waar ik vol trots op mijn schrijvers-CV naar toe kan verwijzen. Een personeelsmanager zal naar de vorige werkgevers van de sollicitant kijken om een indruk te krijgen van het niveau van de kandidaat. Zo ook kijkt een uitgever naar de media waar de schrijver eerder zijn proza gepubliceerd heeft weten te krijgen. Als het werk van de schrijver eerder de toets der kritiek van een kwaliteitsplatform heeft doorstaan zal dat zeker van invloed zijn op de beslissing om het werk al dan niet op te nemen in het desbetreffende magazine of boekportfolio. Ik moet helaas concluderen dat Higherlevel als publicatieplatform voor mijn columns niet meer het umfelt biedt waar ik naar op zoek ben. En blijkbaar ben ik niet de enige. Er is een tijd geweest dat de wachttijd voor publicatie soms wel uitliep tot drie à vier weken omdat er nog een stuk of wat columns in de wachtrij stonden. Tegenwoordig registreert iemand zich vandaag en staat de column morgen online. Blijkbaar is de wachtrij leeg en de drang om twee keer per week een nieuwe column te publiceren zó groot dat alles wat de kat binnenbrengt online wordt gezet. Er is voldoende talent op Higherlevel aanwezig dat in staat is prettig leesbare en leerzame columns te schrijven. Henri Kroeze, Frans Sijtsma, Norbert bakker, Marcel Quirijnen, Hans van Nijnatten en Jan Douwes zijn zo maar wat namen die me te binnen schieten die in staat te zijn een pittige mening ongezouten (maar wel ondebouwd) te ventileren én de geponeerde stelling met hand en tand te verdedigen. Ik maak voorlopig even pas op de plaats als het om columns aanbieden gaat. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat ik stop met columns schrijven. Integendeel. Ik zal eerder meer dan minder schrijven de komende tijd. Wat dat aangaat heb ik nog wel een belofte in te lossen. Wie mijn schrijfsels wil lezen kan daarvoor nog steeds terecht op mijn blog, waar net zo goed als op dit forum een mogelijkheid is om te reageren op mijn pennenvruchten. Er wordt hard gewerkt aan een betere vormgeving, waarin ook RSS feeds en een waarderingssysteem plaats krijgen. Misschien dat ik op mijn blog wel plaats inruim voor gast-schrijvers. Wie interesse heeft mag zich melden. Dus schrijfplannen genoeg, maar ik ga nu eerst even koffie scoren.

Ik ben hier zo klaar mee... Een lange tijd geleden was ik er nog trots op dat mijn columns werden geplaatst op Higherlevel. Inmiddels heeft trots plaats gemaakt voor schaamte. Hier wil ik niet mee geassocieerd worden. Dus van mij hoeven jullie in ieder geval voorlopig geen columns meer te verwachten. Waarom niet een 'gouwe ouwe' herplaatsen, zoals de businessplan columns van Ties? Beter iets dan niets lijkt het credo geworden. Jammer.

Onze gesprekken duurden uren De biertjes waren talrijk Jouw aanmoedigingen kwamen altijd op het juiste moment ... Dit had niet zo mogen eindigen. Niet nu, niet op deze manier. ... Ik koester de herinnering aan een bijzondere vriendschap met een warm en oprecht mens. Fred, jongen. Ik zal je missen.

Een faillietverklaring kan worden uitgesproken als de schuldenaar zich bevind in de "toestand opgehouden hebben te betalen". Om vast te stellen dat de schuldenaar verkeert in de toestand opgehouden hebben te betalen zijn er twee minimumvereisten: Summierlijk blijken van pluraliteit van schuldeisers. De pluraliteit van schuldeisers is een noodzakelijke, maar niet voldoende voorwaarde voor faillissement. (HR 12 maart 2004). Ook indien de pluraliteit van schuldeisers aanwezig is, dient onderzocht te worden of er sprake is van de toestand opgehouden hebben te betalen. Echter, de rechter kan uit het onbetaald laten van één enkele schuld afleiden dat pluraliteit van schuldeisers zich voordoet. Opeisbaarheid van één vordering. Het is onmogelijk dat er sprake is van de toestand opgehouden hebben te betalen als er geen enkele vordering opeisbaar is. Het is evenwel niet nodig dat de vordering van de aanvrager zelf opeisbaar is. Laat jouw vordering nou toevallig opeisbaar zijn... "Het pluraliteitsvereiste houdt niet in dat de faillissementsaanvraag door een schuldeiser afhankelijk zou zijn van het goedvinden van de schuldeisers van de zogenaamde steunvorderingen in die zin dat deze aanvraag zouden moeten ondersteunen, maar slechts dat de schuldenaar ook schulden heeft aan één of meerdere schuldeisers heeft. De omstandigheid dat de schuldenaar slechts één vordering onbetaald laat - omdat de steunvorderingen regelmatig worden betaald of niet opeisbaar zijn - staat niet in de weg aan het oordeel dat de schuldenaar verkeert in de toestand opgehouden zijn met betalen." HR 22 maart 1985 / HR 8 juni 2007 "Ook kan als steunvordering dienen een niet betaalde belastingaanslag, ook wanneer daartegen een bezwaarschrift is ingediend." HR 7 juni 1974; NJ1974, 427 De rekening courant is een prima steunvordering, net als het betwiste beslag op zijn huis. Dus ik zeg: Oprollen die hap.

Dank allen voor de reacties. Ik vond het tijd worden voor een positief verhaal. Bijvoorbeeld een ondernemer die binnen een hard franchise formule toch een manier heeft gevonden om zich te onderscheiden van de rest en daar ongelofelijk veel succes mee heeft. Ik hoop dat iedereen zich nog eens achter de oren krabt en zijn eigen klanttevredenheidsprogramma tegen het licht houdt. Loop jij die extra meters voor je klant? Of doe je wat er van je verwacht wordt? Hoe vaak in de week laat jij een klant verbazen (in positive zin)? Hoe vaak staat "Hoe kunnen we onze klanten nog beter van dienst zijn" op de wekelijkse MT agenda? Hoe ga jij de blinde vlekken in je bedrijfsvoering te lijf? Uiterst essentiële vragen voor iedere ondernemer. Nog even een ervaring met een andere supermarkt, slechts ter lering ende vermaeck... In Ter Aar, een pukkel met 3 kerken en 7 kroegen, is een DIRK gevestigd. Ik kom er nooit, maar deze keer kwam het zo uit. Ik vroeg aan een Pukkelige Tiener waar ik de weekaanbieding koekjes kon vinden. Met een wijds gebaar en een niet mis te verstaan "Daaro" werd ik naar de andere kant van de winkel gedirrigeerd. Ik was gewoon in shock! Maar vilein en valsch als ik dan kan zijn, toog ik naar Daaro om doodleuk te vragen: "Hallo, is hier Daaro?" Daar moest Pukkelige Tiener 2 even over nadenken. Het is ook niet zo makkelijk allemaal, zo op zaterdagmorgen. Afijn, ik leg uit dat PT1 mij hierheen had gestuurd. Mijn bek viel zowat op de grond toen ook zij met een weids gebaar mij duidelijk maakte dat Daaro in ieder geval niet hier was. "Nee, dat is Daaro". Dus ik weer naar PT1. "Zeg, lolbroek, jullie hebben twee Daaro's. Waar moet ik nu zijn?" Blinde paniek in de ogen van PT1. Hij begreep er helemaal niets van. En toen kwam PT3 in beeld die het allemaal zag gebeuren. "Meneer, ik loop even met u mee. Kijkt u eens, eet smakelijk straks, bij de koffie." De veelbetekenende glimlach leerde mij dat hij dondersgoed in de gaten had waar het met zijn andere collega's misging. Misschien dat hij over 20 jaar tegen zijn eigen personeel dit voorval zal aanhalen als anekdote uit de oude doos. Maar misschien ook niet. Hoe dan ook, ik heb nog nooit zo'n lol gehad met zo'n beroerde service. Iedere franchise onderneming zal aan een aantal bare essentials moeten voldoen om zich franchisenemer te mogen noemen. Meestal heeft dit betrekking op assortiment, kleurgebruik, uitstraling naar buiten. Maar je kunt klantvriendelijkheid niet in een ringband vastleggen. Je kunt opschrijven dat klanten binnen x dagen mogen retourneren. Je kunt opschrijven dat je dat zonder mopperen moet doen. Maar de essentie van klantvriendelijkheid kun je niet vangen in voorschriften en regels. Je kunt niet voorschrijven dat de reactie van de medewerker "Goh, mevrouw, wat vind ik dat nu vervelend voor u. Ik heb hier een ander pak hagelslag voor u" moet zijn. Nog minder kun je voorschrijven dat de medewerker de volgende keer dat hij of zij de klant tegenkomt nog eens navraag doet of het nieuwe pak hagelslag wel naar wens was. Zo kun je voorschrijven dat een kinderhoek verplicht is. Maar meer ook niet. In hetzelfde winkelcentrum is een Albert Heijn gevestigd. De kinderhoek is gesitueerd tussen 2 stellingen aan de voorkant tegen de etalageruit, vlak bij de uitgang! Je ziet er nooit een kind zitten. Gelukkig ook maar, denk ik dan, want het is wel de verschrikkelijkste plek voor een kinderhoek. Figuren met slechte bedoelingen hoeven maar met een flinke zak snoep en een grote teddybeer tegen de etalageruit te kloppen... Geen overzicht, geen controle, niets. Er staan wellicht wel voorwaarden in het franchisehandboek, maar het is de ondernemer die er voor zorgt dat het ook echt werkt (of juist niet). Dus ja, het ligt wel geheel aan de ondernemer.

Als je aan een ondernemer vraagt wie zijn of haar grote voorbeeld is, dan komen al snel grote namen voorbij als Richard Branson of Steve Jobs. Ook dichter bij huis zijn er ondernemers te vinden die een grote bekendheid genieten door de manier waarop ze hun bedrijf hebben kunnen laten groeien. Jan Zeeman, Hans van Breukhoven of (wijlen) Eckhart Wintzen zijn voor veel ondernemers lichtend voorbeelden in wiens voetsporen zij maar wat graag zouden treden. In de luwte van deze grootheden werken honderdduizenden ondernemers hard aan de continuïteit van hun onderneming. Ondernemers die hooguit plaatselijk wat bekendheid genieten omdat hun naam nu eenmaal in neon op de gevel prijkt, of omdat ze regelmatig met een praatje en een plaatje in het lokale weekblad staan. Maar laat je niet misleiden door de grootte van je woonplaats, of de wat suffe status van het lokale weekblad. De daden van lokale ondernemers doen soms zeker niet onder voor de landelijk bekende ondernemers. Die heeft het begrepen. Zo is er in mijn woonplaats Alphen aan den Rijn, een uit de kluiten gewassen dorp met een minderwaardigheidscomplex, een supermarktondernemer, die wat mij betreft het predicaat “Die Heeft Het Begrepen” krijgt. Edwin ten Brink runt een C1000 franchise, en doet dat verdomd goed. Zo’n 24 jaar geleden streek Pa ten Brink in een nieuw winkelcentrum in een nieuwbouwwijk neer. De winkel was in eerste instantie niet zo heel erg groot, maar toen de naast gelegen dierenwinkel een andere locatie in het centrum betrok, waren de Ten Brinkjes er als de kippen bij om het pandje van de buren bij de supermarkt te trekken. Dit gebeurde later nog een keer toen de SNS bank haar deuren sloot. Anno tweeduizend nu staat er een flinke supermarkt, met tevreden klanten, tevreden werknemers en een goede reputatie. Pa en Edwin ten Brink hebben klanttevredenheid en de betrokkenheid van medewerkers tot kunst verheven. Kosten noch moeite worden gespaard om klanten tevreden te houden. Winkelwagentjes worden preventief onderhouden zodat er geen wieltjes vastlopen. Er zijn speciale winkelwagentjes in de vorm van een raceauto, zodat de kleintjes onderin het winkelwagentje het wereldkampioenschap op hun naam kunnen schrijven terwijl de ouders de inkopen doen. Onlangs is de helft van de ijzeren winkelwagentjes vervangen door kunststof exemplaren die lichter, stiller en ruimer zijn. Zoals veel winkels is er ook een kinderhoek. Alleen staat deze keer de Disney-TV niet in een hoek, maar in het midden van de winkel. Zo komen ouders na ieder gangpad weer bij hun kinderen uit en kun je toch een beetje een oogje in het zeil houden. Dat is wel een geruststellende gedachte. De meeste supermarkten hebben de flessenautomaat achterin de winkel staan. Dus eerst met je karretje vol lege flessen door de winkel, om daarna datzelfde stuk weer terug te moeten om je boodschappen in het inmiddels lege karretje te laden. Bij C1000 Ten Brink staat er twee automaten in een ruime nis in de gevel, direct bereikbaar vanaf de gratis parkeerplaatsen. Dus eerst flessen inleveren, dan pas de winkel in en vanaf de eerste meter doen wat je komt doen: boodschappen inladen. Met die lege flessen is nog iets aan de hand: Vanaf dag één kon je bij Ten Brink ook de lege flessen inleveren van merken die zij niet voeren. En ja, daar horen de huismerken van Albert Heijn, Hoogvliet en Dirk ook bij. Eenmaal binnen, valt direct een groot bord op: Tot sluitingstijd wordt er vers brood gebakken. Is het vijf minuten voor sluitingstijd en is er geen vers gebakken brood meer, dan ontvangt de klant een bon waarmee de volgende dag een vers brood opgehaald kan worden. Met de complimenten van de zaak uiteraard. Hoe goed je je eigen supermarkt ook kent, het kan natuurlijk voorkomen dat je iets niet kunt vinden. Vraag aan één van de twintig vakkenvullers die de hele dag door aan het vullen en spiegelen zijn waar de hagelslag staat en deze Pukkelige Tiener zal met je meelopen naar pad 11 en het product voor je uit de schappen pakken. De “nog een fijne dag meneer” klinkt vriendelijk en oprecht. Mocht de hagelslag van jouw keuze niet in de schappen staan, dan loopt de Pukkelige Tiener naar achteren om te zien of de hagelslag al in het magazijn staat. Ze krijgen drie keer per dag (!) aangeleverd, dus de kans is klein dat op ook werkelijk op is. In het zeldzame geval dat de Pukkelige Tiener met lege handen terug komt uit het magazijn, noteert hij je naam en noemt een tijdstip waarop de hagelslag bij de klantenservice opgehaald kan worden. En ja, op dat pak staat dan ook echt een briefje met “Gereserveerd voor Dhr. Van Noort”. Dat ik mijn achternaam wat binnensmonds uitspreek kan ik hem natuurlijk niet kwalijk nemen. De winkel is dagelijks open van acht uur ‘s-ochtends tot negen uur in de avond. Wie, zoals ik regelmatig, om vijf minuten voor sluitingstijd binnenkomt, hoeft zich niet te haasten. Op geen enkel moment wordt de klant er aan herinnerd dat de winkel zo gaat sluiten noch verzocht zich naar de kassa’s te begeven. In plaats daarvan vragen medewerkers of ze kunnen meehelpen boodschappen doen. Toen mijn vrouw zichtbaar zwanger was en eens tegen sluitingstijd nog wat “tussendoorboodschappen” nodig had, was de Pukkelige Tiener onverbiddelijk. “Mevrouw, gaat u vast naar de kassa, ik doe de boodschappen wel.” Bij de kassa aangekomen stond er een stoel voor haar klaar. Dat had de Pukkelige Tiener via de portofoon met de check-out manager geregeld. Klanten informeren. Je zult begrijpen dat deze C1000 vestiging het erg druk heeft. Wie wil er nou niet boodschappen doen bij Ten Brink? Voor diegenen die wat flexibeler in hun tijd zijn, staat er op de website van Ten Brink een tabel met dagen en tijden en de drukte die dan verwacht wordt. Zo kun je in één oogopslag zien dat woensdagochtend een goede dag is om boodschappen te doen, en dat op vrijdag en zaterdag overdag de winkel overbevolkt is. Op dezelfde website kun je overigens ook de geboorte van je kind, een aankondiging van een bazaar van de kerk of een andere mededeling achterlaten die dan op één van de zeven 94 cm grote LCD schermen in de winkel getoond wordt. Vier van deze schermen hangen tussen de 12(!) kassa’s waarop tevens YouTube filmpjes worden vertoond als “Wachtverzachter”. De baas van de kassa’s, de check-out manager, is de voormalig SRV man die met de komst van Ten Brink’s supermarkt de klandizie voor zijn buurtsuper op wielen zag slinken. Hiermee toont Edwin ten Brink dat hij een groot sociaal hart heeft. De check-out manager houdt als een havik in de gaten of er kassa’s zijn met 3 of meer wachtenden. Als dat het geval is, wordt er meteen een nieuwe kassa geopend. Hoeveel kassa’s je ook hebt, vlak voor de kerstdagen zijn de rijen traditioneel lang. Niet zelden zul je Edwin dan persoonlijk met een grote schaal blokjes kaas en plakjes worst langs de rijen zien gaan om zijn klanten te bedanken voor hun klandizie en om hun geduld en begrip te vragen. Edwin is sowieso vaak op de winkelvloer te vinden. Twee meter plus in lengte en strak in het pak. Pro-actief klantencontact. Edwin vraagt aan zijn klanten of ze alles kunnen vinden, of de nieuwe indeling bevalt en of er producten zijn die gemist worden in het assortiment. De klanten kennen Edwin, en Edwin kent zijn klanten. Deze C1000 supermarkt is volgens mij ook één van de veiligste supermarkten van ons land. Niet dat er bewakers bij de uitgang staan, maar veilig op een opvallend inventieve, passieve manier. Vóór de kassa’s hangen bonprinters met touchscreens waarop de klant zijn rookwaar naar keuze kan selecteren. Het bonnetje bevat een streepjescode en na het afrekenen kan de klant dat bonnetje in een grote bepantserde automaat steken waarna de rookwaar wordt vrijgegeven. Proberen sigaretten te jatten is zinloos. Een overval op de kassa’s trouwens ook. Ten Brink maakt gebruik van een gesloten geldsysteem waarbij de kassière het briefgeld door een gleuf schuift, het geld wordt vervolgens automatisch geteld en op echtheid gecontroleerd, en het papieren wisselgeld komt ook via diezelfde gleuf weer terug. Voor muntgeld staat er naast de pinautomaat een apparaat dat lijkt op een geldsorteermachine. De klant gooit het kleingeld ongesorteerd in de trechter, het apparaat telt en sorteert, en het wisselgeld komt in een bakje eronder terecht. Pinnen voor een klein bedrag of extra geld pinnen is trouwens nooit een probleem en altijd gratis geweest. Geen kassa-lades, geen fouten met tellen, geen enkele gelegenheid om een greep uit de kassa te doen. Zeker weten doe ik het niet, maar volgens mij is veiligheid ook de reden dat Ten Brink geen sterke drank verkoopt, terwijl daar zeker vraag naar is. Visie De kassières zijn trouwens stuk voor stuk vrolijke verschijningen, die je oprecht een prettig weekend wensen. Edwin heeft hierover ooit eens gezegd: “De kassières zijn het laatste gezicht van ons bedrijf waarmee de klant contact heeft voor hij naar huis gaat. Je kunt nog zo je best doen in het voortraject, als de kassière er ongeïnteresseerd bij zit, dan is dat het beeld waarmee de klant het pand verlaat.” Zo’n uitspraak zegt eigenlijk alles over de ondernemersvisie van het management. Nieuwe gezichten achter de kassa zijn een zeldzaamheid. Het personeelsbeleid heeft blijkbaar een laag verloop tot gevolg. Grootverbruikende klanten hoeven trouwens niet naar de winkel te komen. Die sturen per email gewoon hun boodschappenlijst, waarna een medewerker de karren vol laadt. Een paar uur later staat een busje, zeer ludiek “boodschappenwagen” genoemd, voor de deur. Gewone klanten kunnen trouwens ook gebruik maken van deze bezorgservice. Gewoon even bij de kassa melden dat je de boodschappen bezorgd wil hebben en in no-time staan er twee medewerkers je boodschappen in kratten te laden. Voor drieënhalve euro plus statiegeld voor de kratten worden de boodschappen binnen twee uur tot in de keuken afgeleverd. De drie bestickerde zilvergrijze Opel Vitaro’s die de stad door crossen maken en passant reclame voor deze service. Op zaterdag is er bij de ingang van de winkel bijna altijd een straatmuzikant te vinden die met vrolijke accordeonklanken de klant verwelkomt. Deze straatmuzikant heeft zijn fooienpet nogal onopvallend, bijna verscholen opgesteld en is allesbehalve opdringerig. Zijn glimlach is breed en zijn “goedemorgen” oprecht. Ik verdenk Edwin ervan deze man gewoon in te huren voor een paar uur per dag. Het werkt in ieder geval wel. Het maakt niet uit in wat voor pesthumeur je aankomt, zodra je de winkel binnenstapt schijnt het zonnetje weer. Is je humeur nog niet helemaal op orde, dan helpt gratis koffie of een hapje bij de kookdemonstratie wellicht je laatste zorgen even weg te nemen. Ik ken maar weinig ondernemers die zoveel geld en moeite steken in hun klanttevredenheidsprogramma als Edwin ten Brink. Maar levert het wat op? Is het al die moeite wel waard? Hier kan alleen maar een kort en bondig “Ja” op volgen. Bescheiden als hij is, hangen de oorkondes en awards een beetje verscholen voorbij de kassa’s aan de muur. Meervoudig “Beste supermarkt van Nederland”, meervoudig “Beste supermarkt van Zuid Holland”, meervoudig “Onderneming van het jaar”. En nu zelfs een lofzang op een ondernemersblog. Maar de grootste beloning is toch wel de trouwe klantenkring die is opgebouwd. Discipline Edwin ten Brink had allang meedere vestigingen kunnen openen of een eigen merk kunnen neerzetten. Zijn supermarktvisie had groot, groter, grootst uitgerold kunnen worden. In plaats daarvan heeft Ten Brink ervoor gekozen om al die energie te concentreren op één plek. Daar is discipline voor nodig, dat vergt moed. Maar ook dat is wel aan Edwin toevertrouwd. Edwin is een man van principes. Hoe groot de vraag ook is, welke wettelijke mogelijkheden er ook worden gecreëerd en al ga je op je kop staan; op zondag is en blijft de supermarkt gesloten. Zondag is de dag des Heeren, op zondag wordt er niet gewerkt. Deze column is eerder op mijn blog verschenen.

Och, ik had 'm al ingediend als HL-column... ;D ;D ;D ;D