PaulN

Beste Hans, Goed dat je onderzoekt hoe je je droom van een eigen horecazaak kunt verwezenlijken. Orienteer je echter eerst eens goed op de kansen en risico's. Ondernemen in de horeca is ingewikkelder en risicovoller dan je denkt, en de rendementen zijn laag. Meer dan de helft van de startende horecaondernemers stopt er binnen enkele jaren weer mee, al dan niet met schulden of zelfs met faillissement. Inventariseer of jij over de noodzakelijke kwaliteiten en middelen beschikt. Zonder eigen middelen is het kopen van een bedrijf niet reeel. Bedenk je dat werkervaring in de horeca iets anders is dan ervaring of kennis van ondernemers- en werkgeverschap. Ga naar de startbijeenkomsten van KvK, Horeca Nederland, gemeenten, ed. Spreek eens vrijblijvend met adviseurs van deze organisaties of van marktpartijen, en met professionele begeleiders van startende ondernemers. Ook gevestigde ondernemers praten graag over hun ervaringen. Lees boeken over het horeacondernemerschap en bezoek de vele sites die hierover te vinden zijn (bijv. via startpagina's of horecalink.nl). Als je met al deze kennis de weloverwogen keuze maakt om dit door te zetten, is het starten in een kleinschaliger opzet aan te raden. Bijvoorbeeld met een bedrijf met weinig personeel en geen keuken, of het pachten van een exploitatie i.p.v. het kopen. Succes! Paul

Je noemt dat je een bemiddelingskantoor hebt ingeschakeld dat de email van de verkopende partij als eerste heeft gekregen, hebben zij de ontvangst daarvan digitaal vastgelegd en eventueel bevestigd? Wat willen zij voor vervolgacties hierop ondernemen? Indien je een akkoord hebt gekregen, ook al is dit per mail, is de koop m.i. gesloten. Voor een gang naar de rechter voor het verkrijgen van compensatie is ondermeer van belang een bewijs van ontvangst, de tijd waarbinnen het akkoord is herroepen en de aantoonbare schade die je lijdt vanwege het afblazen van de koop. Je neemt bij het stappen naar een rechter een risico, de hoogte van een eventuele boete is daarom ook van belang bij het afwegen daarvan. In een koopovereenkomst is het gebruikelijk een boetebeding op te nemen die bij het niet nakomen van de overeenkomst kan worden opgeëist, ter hoogte van een percentage - vaak 10% - van de koopsom. Stonden er in het door jouw bemiddelingskantoor voorgelegde contract nog ontbindende voorwaarden, of was dit inmiddels een definitieve koopovereenkomst? Ik zou, na overleg met je bemiddelingskantoor, in elk geval zo snel mogelijk schriftelijk laten weten dat je niet akkoord gaat met het zondermeer afblazen van de gesloten koopovereenkomst. Baat het niet, dan schaadt het ook niet.

Natuurlijk, zeker zouden werknemer en werkgever beide zorgvuldigheid EN redelijkheid in acht moeten nemen bij het "uit elkaar gaan". Het bestraffen van werknemers voor het nemen van "risicovolle initiatieven" in hun carriere werkt contraproductief: het bevordert dat nog meer medewerkers om de verkeerde redenen blijven zitten op hun stek. Dit soort regelgeving zou in het totaalplaatje van versoepeling van het ontslagrecht dan ook aangepakt moeten worden, m.i.

Hans, dank voor je reactie. Weer een reden om VOOR versoepeling van het ontslagrecht te pleiten! Paul

Ik vraag mij af in hoeverre het UWV bij het beoordelen van een WW-aanvraag het iemand kan aanrekenen dat hij/zij dat laatste dienstverband vanuit een situatie met een vast contract is aangegaan. Elke werknemer met een vast dienstverband moet toch een andere baan kunnen aannemen, ook als deze eerst niet vast is? Het UWV kan bij het eventueel mislopen van een verlenging het de werknemer toch niet aanrekenen dat hij dit risico heeft genomen? Dan neemt er nooit meer iemand een andere baan vanuit een vast contract waar geen ander vast dienstverband tegenover staat. Indien deze werknemer akkoord gaat met ontslag vanwege het perspectief van een andere baan (waar hij bovendien ook nog eens meer verdient en op een hoger niveau kan functioneren), is dat toch volstrekt te verantwoorden? Als die onzekerheid de enige reden tot het aanvragen van ontslag bij het CWI is, zou ik dat nog eens uitzoeken. Zeker omdat dit zoals aangegeven een tijdrovende en risicovolle procedure wordt.

Misschien zijn er toch nog gronden voor het aanvragen van een ontslagvergunning, zoals het feit dat de werkgever de betreffende functie/werkzaamheden overneemt, de beperkte/inflexibele inzetmogelijkheden van de werknemer en indien er sprake is van langdurige slechte bedrijfsresultaten. Omdat je toch nog steeds andere werknemers blijft aannemen wordt het waarschijnlijk toch een moeilijke kwestie, waarbij ik altijd beroep zou doen op een extern deskundige. Je bent - zo lijkt het - bedrijfseconomisch en mentaal het beste uit bij een zo snel mogelijk vertrek. van de medewerker. Het scenario van het beperken van de schade is misschien het beste: betaal die uren uit en maak een symbolisch gebaar van goede wil door ook nog een beperkte vergoeding aan te bieden. Leg dit voorstel voor en leg je eigen situatie eerlijk uit. Wie weet kun je dan snel weer met een schone lei en betere rendementskansen verder ondernemen.

Je hebt vanwege slechte bedrijfs-economische omstandigheden waarschijnlijk meer dan voldoende gronden om via het CWI een ontslagvergunning aan te vragen. Daarvoor zijn standaardformulieren aan te vragen bij het CWI. Hierbij dien je met cijfers en argumenten aan te tonen dat er geen mogelijkheden meer zijn om deze werknemer binnen je bedrijf aan te houden, dat je het alleen af kunt en geen nieuwe werknemer(s) daarvoor in de plaats gaat aannemen. De kwestie van de ontslagvergoeding kun je zo redelijk mogelijk aan de orde proberen te stellen bij deze werknemer. Gezien je opmerkingen, lijkt het erop alsof je met deze medewerker inmiddels geen optimale arbeidsverhouding meer hebt. Voor je eigen portemonnee is het verstandiger om de kwestie zonder teveel emoties te benaderen. Het inhuren van een mediator kan in dit soort gevallen helpen om escalatie van het conflict te voorkomen en de kans op een redelijke oplossing te vergroten. Als de werkenmer akkord gaat kun je de aanvraag voor ontslagvergunning bij het CWI indienen met een verklaring van de werkenmer van "geen bezwaar". De procedure verloopt dan sneller. De werknemer heeft bij het toekennen van een ontslagvergunning door het CWI m.i. weinig kans op ontslagvergoeding, omdat jullie voor hem een ander dienstverband hebben geregeld. Alleen de kantonrechter mag beslissen over een ontslagvergoeding. Deze kan dat misschien toch overwegen, maar de werknemer zou dan het initiatief moeten nemen om naar de rechter te stappen. Voor een defintief advies kun je een jurist o.g.v arbeidsrecht benaderen.

Beste Ralf, Het idee is niet nieuw. Je zou eens kunnen kijken naar voorbeelden bij bestaande online-diensten op dit gebied. Zoals: http://www.online-table.com/site/content/Nederlandse/ http://reserveerjediner.nl/ http://www.seatme.nl http://www.tafelnet.nl/ http://www.etender.nl/ http://.www.dinnersite.nl http://opentable.com/ Succes.

T.a.v. de beslissing om te stoppen: er zijn en blijven altijd kansen. Die zullen inderdaad in de richting van alle bovenstaande suggesties moeten gaan, denk ik, namelijk bijstelling van je concept. Dit kan bijvoorbeeld door andere producten aan te bieden (bijvoorbeeld meer biologisch, menu's, zie hierboven) of je dienstverlening uit te breiden (bezorgdienst, afleveren bij bedrijven, enz.). Gezien de concurrentie zul je je extra moeten onderscheiden. Dit vergt echter altijd weer enige investeringen en energie van jou als ondernemer. Als ik je goed begrijp ben je eigenlijk geestelijk en lichamelijk er "wel klaar mee". Daarnaast vermoed ik - gezien je vaste bedrijfskosten - dat je zaak pas voldoende rendement gaat opleveren als de omzet zeer aanzienlijk toeneemt. Dus bijvoorbeeld moet verdubbelen. Als je stopt zou ik proberen om: [*]in overleg te treden met je schuldeisers (je huurbaas zoals hiervoor gesuggereerd) [*]een ondersteunende Bbz-uitkering bij je gemeente aan te vragen [*]je bedrijfsmiddelen te verkopen om je schulden (gedeeltelijk) mee te kunnen aflossen. Je hebt in elk geval inventaris te verkopen. Je kunt eenvoudig een kleine oproep plaatsen op bijv. Marktplaats.nl, horecasite.nl of met een rubrieksadvertentie in je plaatselijke krant. Sterkte en succes.

Voorbeeld van een koopovereenkomst kun je bijvoorbeeld downloaden op: http://www.glandigolaw.com/zz_o_bedrijfsactiva_Koopovereenkomst_Verkoopovereenkomst.php

Off topic: misschien ter inspiratie wat citaten van ondernemers... Mike van Heerd van café De Toeter respecteert het rookverbod, net als ongeveer 80 procent van de cafés in Nederland. "Het geeft geen enkele zin tegen te sputteren. Uiteindelijk moet je het verbod toch naleven. Je ontkomt er niet aan. Klanten moeten er gewoon aan wennen dat het gebeurd is met roken!" Hans Huisman: “Mijn zaak bevind zich in een buitenwijk, en ik ben werkelijk de enige die het nieuwe rookbeleid naleeft. Nu begint het zo langzamerhand vormen aan te nemen dat het de omgedraaide wereld is. Ik houd me aan de wet en de andere cafés waar gewoon gerookt mag worden zie ik mijn klanten. Hoezo oneerlijke concurrentie?” Eigenaresse van De Minnar zegt niets te merken van negatieve effecten. “Wij merken geen nadelige effecten. Onze klanten lopen gewoon even naar buiten. De sfeer in de zaak is er niet minder om, we zien ook wat meer nieuwe gezichten.”

Beste Andy, Zijn alle wettelijke termijnen door de gemeente in dit geval wel nageleefd, zo niet dan zou je daar ook nog een punt van kunnen maken. Bij de Commissie van Bezwaar zou ik proberen met schriftelijke bewijzen voor jouw standpunt te komen. Daarbij kan een advocaat, accountant of adviseur je misschien bijstaan. Zo'n commissie is vaak meer onder de indruk van de mening van "deskundigen". Bij artikel 12 over definitieve vaststelling van het netto-inkomen staat dat dat onder bedrijfsinkomen wordt verstaan: "alle bedrijfs- of beroepsbaten, verminderd met de bedrijfslasten, inclusief de afschrijvingen volgens goed koopmansgebruik, maar exclusief de aflossingen." Zie: http://www.werkvoorschriftenwwb.nl/H15_zelfstandigen.htm Het blijft toch een beetje een grijs gebied, denk ik... Succes in elk geval! Paul

Den Haag is zeker vergeten dat Horeca ook nog een maatschappelijke functie vervult, die nu erg ontmoedigt wordt Marktveranderingen waren tot nu toe vaak nadelig voor kleinschalige bedrijven, zoals warme bakkers, ambachtelijke slagers en kleine bruine kroegen. De overheid maakt het de kleine ondernemer zeker niet gemakkelijker. De vraag is in het geval van de rookregelgeving hoe je daar als ondernemer mee omgaat. Volgens mij zijn er grofweg drie strategieën: 1. Niets doen, afwachten tot ook rokers aan de nieuwe situatie zijn gewend en de niet-rokers in grotere getale binnenkomen. In andere Europese landen herstelde de omzet zich na enige tijd grotendeels. Niet elke ondernemer heeft de reserves om dit vol te houden. Het is de vraag in hoeverre de omzet herstelt in deze economische barre tijden. Bovendien zal de aanhoudende negatieve berichtgeving de schadelijke effecten in Nederland waarschijnlijk versterken. 2. Een negatieve reactie, bijvoorbeeld protesteren door het rookverbod te negeren. Er worden actiegroepen van ondernemers opgericht om de politiek ervan te overtuigen het rookverbod gedeeltelijk in te trekken. De branchevereniging benadrukt vooral de nadelige omzeteffecten en roept om compensatie. Hoewel het toestaan van kleinschalige rookcafés in een eerder stadium misschien nog haalbaar was, lijkt dat gezien de politiek verhoudingen niet reeel. Deze strategie lijkt weinig kans te hebben. Dat de overheid voor langere tijd blijft gedogen is wel typisch inconsequent Nederlands beleid, maar is ook onwaarschijnlijk. 3. Positieve acties ondernemen, gericht op aanpassing van je bedrijf aan de veranderde omstandigheden. Dat kon beginnen met een voorbereiding op de invoering voor gasten en medewerkers. En met eventuele investeringen in of buiten het bedrijf. Concentreer op de sterktes van je bedrijf en doe aanpassingen bijvoorbeeld op gebied van het assortiment (dranken en hapjes/gerechten), de service (bijvoorbeeld van openingstijden of aanbieden van nieuwe diensten), het benaderen van nieuwe groepen gasten of het organiseren van publiekstrekkende aansprekende activiteiten. De laatste ondernemingsstrategie heeft m.i. de grootste slaagkans.

In mijn stamkroeg woeden diverse discussies en gesprekken op vrijdagavond. Ik kan je vertellen dat degene die als volkomen nieuwkomer op de bar gaat staan en zijn mening gaat verkondigen waarschijnlijk ook gekneusd naar huis gaat. Ruben, je hebt gelijk. Ik dacht dat de info onderaan het stuk eerst genoeg was. Heb nu inmiddels mijn profiel aangevuld. Overigens ben ik een liefhebber van goede discussies in de kroeg. Vandaar ook mijn extra betrokkenheid bij dit onderwerp, daarvoor neem ik graag een kneusing op de koop toe ;D

Gezien je marketingacties lijkt het alsof je daarin actief genoeg geweest bent! We weten natuurlijk niet wat de inhoud en vorm daarvan waren, maar je hebt veel en verschillende manieren uitgeprobeerd. Als je ook zeker weet dat er t.a.v. je producten, je diensteverlening en je inrichting weinig aan te merken is, ligt de oorzaak waarschijnlijk bij de marktsituatie. Ik denk dat de oplossing vooral gezocht moet worden in aanpassing van je bedrijfsformule. Weet je wat de concurrenten aanbieden? Wat doet de concurrentie waar het wel goed loopt anders dan jij? Ik vind de suggestie van een marktonderzoek(je) een hele goede. Probeer eens uit te zoeken waarnaar de mensen behoefte hebben. Kijk daarbij vooral naar de mensen die nu niet komen in je zaak. Is jouw cafetariaconcept aansprekend en onderscheidend genoeg in jouw marktsitauartie? Speel je met je aanbod aan producten genoeg in op de wensen en behoeften van potentiele klanten uit jouw omgeving? Als je in de betalingsproblemen komt klop dan op tijd aan bij een bank of familie. Als dat niet lukt meld je dan bij je gemeente aan voor Bbz-ondersteuning (een tijdelijke uitkering of tijdelijke lening).

Ik vrees dat je inderdaad te positief denkt. Ik zou de cijfers van de afgelopen drie jaren opvragen, om zeker te weten waarover het gaat. Kijk dan met je boekhouder vooral naar: [*]de netto omzet [*]de inkoop [*]de bruto winstmarge [*]de personeelskosten [*]de huurkosten [*]resultaat voor belastingen Je betaalt bij de overname voor inventaris en goodwill. Is de inventaris nog zoveel waard? Of is de locatie zo bijzonder? De winst lijkt zoals jij het nu stelt erg laag. De netto omzet (zonder omzetbelasting) is waarschijnlijk ongeveer 160.000 euro, minus alles bedrijfskosten blijft dan een resultaat van € 8.000,-. Dat is veel te weinig. Die extra omzet is een erg grove prognose, maar waar baseer je dit op? Voor jouw extra omzet moet je ook extra kosten maken, zoals energie, inkoop en personeel. De combinatie van een cafetaria-assortiment met sushi ligt niet erg voor de hand. Ga je dit zelf maken? Daarvoor heb je een behoorlijk kennis nodig, en ook apparatuur. Daarnaast is dit erg arbeidsintensief. Ik zou nog eens goed naar de kostenkant kijken, waar valt daar nog voor winst te behalen? Bij een dergelijke omzet zou meer winst gemaakt moeten worden. De bruto marge ligt op zo’n 70 % en je huur is normaalgesproken 10 % van je omzet. Een voorbeeld van de omzet en kostenverhoudingen van een snackbar vind je op: http://www.kenniscentrumhoreca.nl/bedrijfsvergelijking/Pages/SnelleKengetallen.aspx Je kunt dan het bedrijfstype kiezen en de omzet en het aantal meewerkende ondernemers invullen.

Het geheel verbieden van buiten-roken ben ik nog niet eerder tegen gekomen. De regelgeving t.a.v. vergunningen kan inderdaad per gemeente verschillen. Het stadsdeel centrum geeft alleen aan dat er zonder terrasvergunning geen drank mag worden meegenomen en dat er met terrasvergunning niet staand mag worden gerookt. Hebben de ondernemers al eens een jurist geraadpleegd (bijvoorbeeld bij de gespecialiseerde Amsterdamse Meester advocaten)? Roken buiten moet m.i. mogelijk zijn en kan niet zondermeer in een APV worden verboden. De ondernemers zullen vooral meer naar buiten moeten treden, op zoek naar nieuwe gasten en om bestaande te blijven vasthouden. Zoek de potentiële groepen van gasten op en biedt arrangementen aan met producten en diensten die speciaal zijn afgestemd op die doelgroepen. Probeer aansprekende activiteiten te organiseren, zo mogelijk met en voor de lokale gemeenschap (bedrijven, winkeliersclub, onderwijs, wijkvereniging, muziekvereniging, buurthuis, enz.). Probeer daarbij vooral nieuwe doelgroepen een keer over de drempel te krijgen. Dit kan ook door eens een andere draai aan bestaande activiteiten te geven en meer PR te bedrijven. Flyer huis-aan-huis in de buurt, hang posters op in buurthuis, supermarkt en bibliotheek, genereer gratis publiciteit in de wijkkrant en het huis-aan-huisblad, adverteer in de verenigingsbladen. Benadruk je rol in de buurt door iets “terug te doen”, organiseer een borrelmiddag voor senioren met speciale drankjes, hapjes en muziek of een gratis inloopavond met vrijwilligers voor het invullen van belasting en subsidieformulieren. Andere voorbeelden: [*]samenwerking met de andere bedrijven zoeken, een club van authentieke Amstelcafés oprichten, samen sta je sterker naar de overheid en profileer je je meer naar de gast. [*]actieve marketingacties richting zakelijke klanten, bijvoorbeeld door bedrijven te benaderen met arrangementen met authentieke Amsterdamse hapjes en drankjes in een unieke bruine kroeg omgeving voor een bedrijfsborrel of afsluiting (samenwerking zoeken met organisatie/evenementen/toeristen bureaus). [*]uitbreiden van het assortiment, bijvoorbeeld door op vaste tijden speciale maaltijden aan te bieden, waarbij aan grote vriendentafels voor een vriendenprijs kan worden gegeten. [*]aanpassing van de openingstijden door bijvoorbeeld ook overdag open te gaan, en vervolgens goede koffie, een mooi eerlijk broodje en lectuur aan te bieden. [*]met behulp van bestaande klandizie nieuwe gasten proberen te trekken, bijvoorbeeld door “vriendenavonden” te houden waarbij in teamverband de kroeg een avond gedraaid kan worden met een wedstrijdelement en beloning. Dit soort cafés zijn onmisbaar: wat is er mooier dan met bier, borrel en goed gezelschap in zo’n ouderwetse bruine kroeg te zitten!

Beste Kees, Ik ga mijn leven beteren, hoor ;D! In mijn laatste bericht probeer ik aan te geven dat de individuele ondernemer met samenwerken en positieve acties meer kans heeft om het ongetwijfeld negatieve tij te keren. De basishouding van de ondernemer in onzekere tijden is de cruciale succesfactor voor zijn bedrijf. Ik denk dat veel horecaondernemers daaraan nog wat kunnen verbeteren, vandaar. En ik wordt praktischer: ik beloof binnenkort een bericht te plaatsen met tenminste tien concrete maatregelen waarvan ik denk dat die individuele bedrijven kunnen helpen. Groet, Paul

Met mijn geleuter ;) probeerde ik het belang van ACTIEF ondernemerschap, positieve initiatieven en samenwerking tussen ondernemers te benadrukken. Dus niet: achteroverleunen en de ontwikkelingen over je heen laten gaan, of gaan jammeren en je vertwijfeld afvragen waar je als ondernemer dit nu weer aan hebt verdiend. Dit soort gedrag staat naar mijn idee haaks op de kern van ondernemerschap, namelijk het hebben van visie, zelfovertuiging, creativiteit en de lange termijn scherp voor ogen houden. Bij negatieve toekomstverwachtingen zoals bij het rookverbod en de andere economische rampspoedberichten, kijkt de ambitieuze ondernemer juist vooruit naar wat hij daaraan kan doen op het gebied van marketing en zijn bedrijfsvoering. Bedrijven anticiperen door o.a. extra activiteiten voor andere doelgroepen aan te bieden, het aanpassen van hun assortiment (aanbieden van nieuwe producten), extra dienstverlening (andere openingstijden) om nieuwe klantengroepen aan te boren of andere prijsstelling om de gemiddelde besteding te verhogen (up- en crossselling). Ook wordt er gekeken naar flexibilisering van personeelsinzet, kostenbeheersing door stroomlijnen van assortiment, enz. De beste ondernemersstrategie is niet zelfmedelijden, maar het opzettenen uitvoeren van een concrete positieve acties.

De Nederlandse gastvrijheidbranche heeft niets aan aantrekkingskracht ingeboet. Horecabedrijven zijn ook het bezoeken waard zònder de mogelijkheid om binnen te roken. Het rookverbod biedt kansen en uitdagingen voor ondernemingen in de sector. Het overgrote deel daarvan is sterk en vitaal genoeg om mogelijke negatieve korte termijn gevolgen op te vangen. Individuele bedrijven en medewerkers zetten zich met dubbele energie en vakmanschap in voor hun gasten. Deze opsomming is een voorbeeld van een positieve en zelfverzekerde boodschap die bedrijven en brancheverenigingen kunnen uitdragen, als reactie op het rookverbod. De meerderheid van de bevolking steunt het rookverbod. Het overgrote deel van de horecabedrijven leeft het verbod na. Er zijn positieve reacties van niet-rokers, gunstige berichten van individuele ondernemers en relativerende meningen van rokers over de consequenties van de invoering. Deze komen echter nauwelijks in het nieuws. Juist de negatieve geluiden krijgen erg veel aandacht in de media, zoals de berichtgeving rond het negeren van het rookverbod door een aantal caféhouders. Gezien de juridische en politiek-maatschappelijke werkelijkheid is een (gedeeltelijke) intrekking van het rookverbod onwaarschijnlijk. De weerstand tegen het verbod en de negatieve geluiden vanuit de bedrijfstak zijn daarom voornamelijk contraproductief. Uit een toenemend aantal kritische reacties blijkt dat het imago van de branche hierdoor wordt beschadigd. Een ander gevolg is dat het idee wordt gevoed en versterkt dat de horeca niet zonder roken kan. Verstokte rokers worden bevestigd in hun weerbarstigheid en zullen mogelijk langer wegblijven dan anders het geval zou zijn geweest. Daarnaast valt te vrezen dat door deze teneur potentiële nieuwe doelgroepen worden afgeschrikt. De gedachte dat veel horecabedrijven ernstige problemen krijgen, wordt op die manier een “self-fulfilling prophesy”: de negatieve insteek leidt tot gevolgen waardoor de voorspelling zichzelf waarmaakt. De conjuncturele tegenwind is een extra argument voor een proactieve opstelling. Het aangaan van constructief overleg over praktische zaken rond de invoering met de landelijke en gemeentelijke overheden is belangrijk. Bovendien kan de branche zelf actie ondernemen, bijvoorbeeld door het opzetten van een landelijke marketingcampagne voor de gastvrijheidbranche. De Nederlandse horeca heeft een cruciale maatschappelijke rol en draagt wezenlijk bij aan de leefbaarheid van de samenleving. Van de landelijke overheid mag na het rookverbod mede daarom een substantiële bijdrage voor een dergelijk initiatief vanuit de sector worden gevraagd. Ook stakeholders, zoals producenten, kunnen ondersteunen. Individuele bedrijven kunnen het voorbeeld van collega’s volgen en actief naar buiten treden met nieuwe initiatieven, producten en diensten voor (potentiële) gasten. Lokale ondernemersclubs benadrukken met gezamenlijke acties de aantrekkelijkheid, functie en meerwaarde van de horecabedrijven voor hun gemeenschap. Het was bekend dat horecabedrijven negatieve korte termijn gevolgen konden gaan ondervinden van het rookverbod. Individuele bedrijven, lokale en nationale brancheverenigingen creëren door het aangaan van positieve initiatieven meer kans op het beperken van deze schade.

Ondergaan van “bedrijven die in de marge opereren” Op basis van kennis en ervaring in het buitenland was bekend dat vooral cafébedrijven negatieve kortetermijn gevolgen zouden gaan ondervinden van het rookverbod. Over het algemeen waren na een half jaar tot een jaar de omzetniveaus weer hersteld. Dit kan echter een te lange periode zijn voor bedrijven die al langer met een laag rendement te kampen hebben. Dit geldt ook voor recente gestarte horecabedrijven, omdat deze weinig reserves hebben. “Een verstandige ondernemer houdt de continuïteit van zijn bedrijf op lange termijn in de gaten, en zorgt voor de nodige buffers om een mindere periode te overbruggen”, merkte een collega-horecaondernemer op. Bedrijven die “in de marge opereren” en daarom zeer kwetsbaar zijn voor de gevolgen van het rookverbod, kennen vaak ook hardwerkende ondernemers die alle respect verdienen! Meestal zijn er echter verkeerde keuzes gemaakt in de formule of in de bedrijfsvoering, die ten grondslag liggen aan het slechte rendement. Een ondernemer moet m.i. verantwoordelijkheid durven nemen voor zijn eigen beslissingen, en niet alle oorzaken voor problemen bij een ander, bijvoorbeeld de overheid, neerleggen. Ondernemerschap en het rookverbod Horecaondernemers hebben voldoende tijd en gelegenheid gehad voor een weloverwogen beslissing en een adequate voorbereiding op de invoering. De individuele ondernemer heeft voor zijn bedrijf de kansen en bedreigingen van het rookverbod kunnen inventariseren en beoordelen. Uitgaande van de sterktes en zwaktes van zijn onderneming heeft hij vervolgens keuzes voor een aanpak kunnen maken. Voor sommige ondernemers en hun horecaformules zullen de veranderde omstandigheden bijzondere kansen bieden. De ondernemer die anticipeert op het rookverbod heeft de grootste kans op het minimaliseren van de negatieve kortetermijn gevolgen daarvan. Voor de ondernemer die geen enkele actie onderneemt op de verwachte veranderingen en die een afwachtende houding aanneemt geldt: stilstand leidt tot achteruitgang. Negatieve gevolgen van zinloze protesten De protesten van horecaondernemers en het negeren van het rookverbod krijgen erg veel aandacht in de media. Deze negatieve geluiden overschaduwen het feit dat grofweg 95% van de bedrijven het rookverbod naleeft. Volgens de VWA houdt driekwart van de caféhouders zich eraan. De meerderheid van de bevolking steunt het rookverbod. Uit een eerder gehouden enquête van TNO NIPO bleek zelfs dat tweederde van de horecabezoekers voor een rookverbod in de horeca was. Gezien de juridische en politiek-maatschappelijke werkelijkheid is het rookverbod onvermijdelijk. De grote weerstand tegen het verbod en de negatieve geluiden vanuit de bedrijfstak zijn dan ook contraproductief. Het enige effect dat hiermee wordt bereikt is dat het idee wordt gevoed en versterkt dat de horeca niet zonder roken kan. Verstokte rokers worden immers bevestigd in hun “weerbarstigheid” en zullen na de onvermijdelijk algemene invoering langer wegblijven en potentiële nieuwe doelgroepen worden nu afgeschrikt. De gedachte dat de horeca zeer ernstig te lijden krijgt, wordt op die manier een “self fulfilling prophesy”. Noodzaak tot relativering en positieve actie Ongetwijfeld zullen veel mensen die een café bezoeken niet blij zijn met deze wet. De oplossing voor wegblijvende fanatieke rokers ligt echter niet in het tijdelijk tegemoet komen aan hun behoeften. Rokers zijn er door de rookverboden in openbare en werkruimtes aan gewend geraakt dat ze zo nu en dan even elders moeten roken, of naar buiten moeten. Waarom zou de restaurant- of cafébezoeker daar ook niet aan kunnen wennen? In het buitenland heeft de roker zich na het rookverbod, na verloop van tijd ook gewoon aangepast. Zoals opgemerkt werd door een roker: “natuurlijk was het even wennen maar ik haal gelijk even een frisse neus (het is vaak warm en benauwd in restaurants) en kom buiten met mede rokers die ik niet ken tot verrassend leuke gesprekjes”. Individuele bedrijven, lokale en nationale brancheverenigingen zouden juist een positieve boodschap moeten uitdragen. Namelijk dat horecabedrijven ook het bezoeken waard zijn zònder de mogelijkheid om binnen te roken. Zoals iemand schreef: “de gezelligheid creëert de ondernemer zelf, deze hangt niet af van wel of niet kunnen roken”. Laat weten dat de individuele bedrijven en medewerkers er alles aan doen om het er voor de gast nog aangenamer en aantrekkelijker te maken. De Nederlandse horeca blijft een cruciale maatschappelijke rol hebben: die van “huiskamer van de samenleving”.

Er zijn steeds meer horecaondernemers die ervoor kiezen om het door de overgrote meerderheid van de bevolking gedragen rookverbod te negeren. Ogenschijnlijk wil de overheid daarin nog niet ingrijpen; het aantal uitgedeelde boetes blijft alsnog miniem. Het gevolg is dat de horecaondernemers die tijd en geld hebben geïnvesteerd om de consequenties van het rookverbod te tackelen worden gedupeerd. Beloond worden de exploitanten die de wet ontduiken en vol zelfbeklag meedoen in het populaire koor van klaagzangers. Waarom vindt er geen handhaving plaats door de op dit gebied anders zo overactieve overheid? De gastvrijheidbranche heeft de afgelopen jaren een professionalisering ondergaan die heeft geresulteerd in betere service en betere horecabedrijven. Desondanks zijn er nog steeds horecaondernemers die geen ander antwoord op de veranderde omstandigheden hebben dan zich vertwijfeld af te vragen waar ze dit nu weer aan verdiend hebben. Zij leggen de oorzaak van bijna elke bedrijfseconomische tegenslag liever bij de opgelegde regelgeving dan bij hun eigen bedrijfsvoering. Een actief en alert ondernemende horeca-exploitant heeft daarentegen een weloverwogen inschatting gemaakt van de consequenties van het rookverbod voor zijn bedrijf en daar gerichte acties op ondernomen. Dit soort ondernemers is begonnen met op gastvriendelijke wijze hun klanten te informeren over het aanstaande rookverbod en de gevolgen daarvan. Hij heeft aangegeven wat er binnen zijn bedrijf wordt gedaan om het er, ondanks dat verbod, nog aangenamer te maken voor de gast. Zo trakteerden cafés hun gasten op een feestelijk “afscheid” van het rooktijdperk. Veel horecaondernemers maakten middelen vrij om te investeren in luifels, buitenverwarming en handzame buitenasbakken. Ze maakten met aanduidingen in hun bedrijf visueel duidelijk dat roken binnen niet meer mogelijk is. Ze instrueerden hun medewerkers om gasten vriendelijk te wijzen op het rookverbod, en gaven daarbij zelf het goede voorbeeld. Slechts een erg klein deel van de horecabedrijven heeft een afgescheiden rookruimte kunnen of willen realiseren. De overgrote meerderheid van de horecaondernemers probeert zich te onderscheiden door kwalitatieve versterking van hun product, hun ambiance en hun service. Dit kan bijvoorbeeld door uitbreiding van de dienstverlening aan alternatieve doelgroepen of het aanbieden van nieuwe producten. Helaas zijn er ook horecaondernemers die het rookverbod accepteren maar hun verantwoordelijkheden daarbij negeren. Die schouderophalend naar de overheid verwijzen als hun gasten overlast veroorzaken als deze in grote getale luidruchtig buiten staan te drinken. Die geen verantwoordelijkheid nemen voor de bergen peuken en kapot glaswerk die in de omgeving van hun bedrijf worden achtergelaten. Gelukkig zien de meeste horecaondernemers het belang in van een goede relatie met hun buurt en wijzen ze hun gasten op een vriendelijke maar besliste manier op de consequenties van overlastgedrag voor de omgeving. Over het algemeen zijn de bedrijven die aan het rookverbod daadwerkelijk ten onder zullen gaan meestal ondernemingen die al langer in de marge opereren. Het zijn ondernemers die vaak (on)bewust al weten dat hun bedrijfsformule en hun bedrijfsvoering niet genoeg kwaliteit hebben om te kunnen overleven. Horeca-exploitanten die het uitblijven van handhaving aangrijpen om het rookverbod te negeren, concurreren op een oneerlijke manier met de collega’s in de branche. Ze paaien gasten met hun doorzichtige “burgerlijke ongehoorzaamheid” en maken daarmee hun clientèle nog weerbarstiger voor het onvermijdelijke. Deze ondernemers ondergraven daarmee de toekomst van hun eigen bedrijf. De onwil en onkunde van enkele horecaondernemers om de gevolgen van het binnen de samenleving breed gesteunde rookverbod op zich te nemen beschadigt het imago van de branche. Feit is en blijft dat het met het roken binnen horecabedrijven is gedaan. Zie de waarheid onder ogen en: onderneem!