meenemen ontwikkeld materiaal uit VOF

[Arsason]

Vennoot verlaat de VOF, heeft voor het bedrijf lesmateriaal ontwikkeld en ook diverse malen dit gegeven. Betreffende vennoot kreeg hiervoor betaald, winst uit deze gegeven cursus voor het bedrijf.

Nu wil vertrekkende vennoot het door zichzelf ontwikkelde lesmateriaal mee nemen om dit op persoonlijke titel te gaan geven. Het bedrijf heeft nu een cursus minder, aangezien de vennoot de enige is die deze cursus kan geven. Hierover is niets in de VOF vastgelegd. Voorstel om voor VOF deze cursus gewoon te blijven verzorgen wil vertrekkende vennoot niet.

VOF ziet dit als waardevermindering van het bedrijf. Wat te doen? Is hier iets juridisch over te zeggen, ook al is het niet vastgelegd? Vergoeding vragen aan vertrekkend vennoot voor de waardevermindering? is hier sprake van auteursrecht?

 

[4711]

Voer voor advocaten/juristen:

 

De maker (diegene uittreedt uit de VOF) claimt auteursrecht - niet geheel onterecht zo te lezen, want hij/zij heeft het tenslotte gemaakt.

 

De VOF (die eigenlijk dan helemaal niet meer bestaat, want een vennoot is er uitgetreden!) claimt een soort "schade". Zonder dat de afspraken duidelijk zijn.

 

Moeilijk gevalletje, zou ik denken.

[Arsason]

dank voor de reactie. Echter de VOF bestaat nog wel hoor, alleen met 1 vennoot minder..

idd moeilijk gevalletje.

 

[Highio]

Het hoeft misschien wel niet zo moeilijk te zijn, het is maar hoe jullie er mee omgaan. Hebben de resterende vennoten zich al eens afgevraagd wat de cursus zonder docent waard is? Of hoe zij zelf uit zouden willen kunnen treden? Heeft een afrekening plaatsgevonden of is deze in de maak? Zijn er bijvoorbeeld hoge kosten gemaakt voor ontwikkeling van deze cursus t.o.v. ander materiaal? Is de ex-vennoot beloond voor de ontwikkeling?

 

Alle (ex-)vennoten zitten zonder contract met bepalingen over de samenwerking of toe-/uittreding. De winst wordt voortaan onder één vennoot minder verdeeld.

 

Groet,

 

Highio

 

 

[Arsason]

afrekening is in de maak, dat betreft dan winstdeling en teruggave inleg bij het opstarten van de VOF 2 jaar geleden. Een andere vennoot is vorig jaar uitgetreden, heeft ook inleg en winstdeling gekregen.

Het klopt dat de cursus zonder deze docent voor het bedrijf niet veel waard is. Keerzijde is dat het bedrijf nu minder aanbod heeft, maar als dit juridisch verder niet onderbouwd kan worden voor het bedrijf dan zit er niets anders op dan de cursus 'mee te geven' Gevoelsmatig is het vreemd, de cursus is in beginsel nl. voor het bedrijf gemaakt en draait daar winst op.

 

[J S]

Als jullie geen ruzie hebben met de uittredende vennoot, dan kan je natuurlijk ook gewoon vragen of je het mag aanbieden via hem/haar. Aangezien de vennoot toch verder gaat met de cursus.

 

En afhankelijk van hoeveel cursussen jullie hebben, wellicht ook even kijken naar de rest ervan, en misschien die nu vastleggen wat er in de toekomst mee gaat gebeuren als de volgende vennoot wil stoppen.

[Hans v N]

Het is vrij simpel als er niets over IE in het VOF contract is vastgelegd. Het auteursrecht blijft dan bij de maker en die is dus vrij om daar mee te doen wat hij wil.

 

Bron Ius Menitis

 

Wellicht inspiratie voor andere VOF ers om daar eens naar te kijken en eventueel het contract aan te passen.

 

Je kan volgens mij niet spreken van schade als iemand meeneemt wat van hem/haar is.

[Jantax]

Fiscaal staakt elke firmant een evenredig deel van zijn aandeel in de VOF: de uittreder draagt zijn aandeel in de achterblijvende onderneming over aan de andere firmanten en zij dragen hun aandeel in die ene cursus over aan hem. Tegelijkertijd groeit ieders aandeel weer met het van de ander(en) overgenomen aandeel. Als alle onderdelen hetzelfde waard zijn, hoeft er misschien niet afgerekend te worden met de fiscus.

 

Maar ik krijg de indruk dat de uittreder de meest waardevolle cursus wil meenemen. Hoeveel dit mogelijk zelfstandige bedrijfsonderdeel waard is zonder hem, is echter de vraag. Ik vraag me af of het mogelijk is dat de VOF de cursus kan laten geven door een andere soortgelijke docent als de uittreder. Zo ja, als de VOF dan nog steeds wat aan die cursus verdient en mogelijk dan ook meer klanten heeft voor de andere cursussen/activiteiten van de VOF (completer assortiment, de betreffende cursus is een traffic generator), dan heeft die cursus zelf ook meerwaarde en moet de uittreder die dus betalen.

 

NB: Gaat het qua bedragen over serious money, huur dan deskundige hulp in, want anders raak je waarschijnlijk verzeild in een eindeloze discussie die enorm veel tijd en energie vreet en dat is sowieso zeer slecht voor de business.

[Branko Collin]

Mochten de andere vennoten bij de vorige VOF het cursusmateriaal gebruiken? In dat geval lijkt me dat er sprake was een al dan niet impliciete licentie. Ik weet niet of deze zo maar kan worden ingetrokken.

 

Hierover zegt Arnoud Engelfriet o.a.:

 

Bij ons heeft de Hoge Raad bepaald dat een duurovereenkomst eigenlijk altijd opzegbaar is, omdat het onredelijk kan zijn om iemand tot in lengte van dagen te houden aan zo’n afspraak. En vanuit diezelfde onredelijkheid kun je ook zeggen dat een toestemming ooit mag komen te vervallen. Wél moet je volgens de HR een voldoende lange opzegtermijn in acht nemen, en als de opzegging schade berokkent bij de wederpartij dan kan het zo zijn dat de opzegger deze moet vergoeden.

 

Daarbij dan twee voorbehouden: 1) Engelfriet impliceert dat een licentie een overeenkomst is - daar is volgens mij nog geen jurisprudentie over. 2) Ik ga er nu vanuit dat er zoiets als impliciete licenties bestaan. Ook daarvan is de vraag of dat ooit is getoetst.

 

Maar je zou het natuurlijk als argument kunnen opvoeren: jij hebt waarde aan de VOF onttrokken, dus moet je die vergoeden. Wie niet waagt etc.

 

Verder valt me op dat die cursus een belangrijke onderdeel van je bedrijf is en dat die voornamelijk door de oud-vennoot werd gegeven. Zou je niet, in plaats van je druk te maken over wie wat schuldig is, als de wiedeweerga een nieuwe cursus gaan ontwikkelen die door de overgebleven vennoten kan worden gegeven?

[Ward van der Put]

Mochten de andere vennoten bij de vorige VOF het cursusmateriaal gebruiken? In dat geval lijkt me dat er sprake was een al dan niet impliciete licentie. Ik weet niet of deze zo maar kan worden ingetrokken.

Branko, je argumentatie is zoals altijd sterk, maar ik heb moeite met dat "impliciet". Volgens mij kun je het exploitatierecht in het auteursrecht namelijk niet impliciet of stilzwijgend overdragen, maar moet dat expliciet. Dat volgt namelijk uit artikel 2 lid 3 van de Auteurswet 1912:

De levering vereist voor gehele of gedeeltelijke overdracht, alsmede de verlening van een exclusieve licentie, geschiedt bij een daartoe bestemde akte. De overdracht of de verlening van een exclusieve licentie omvat alleen die bevoegdheden die in de akte staan vermeld of die uit de aard en de strekking van de titel of licentieverlening noodzakelijkerwijs voortvloeien.

[Hans v N]

De vraagsteller heeft door het werk voor de VOF wel de VOF een licentie gegeven op grond waarvan die het werk mag exploiteren. Maar die licentie eindigt als de VOF wordt opgeheven. Tenzij er in het VOF contract andere afspraken zijn

Uit bron eerdere post.

 

Nu zit ik nog met "opgeheven" want de VOF wordt niet opgeheven maar er is een uittreder. Maar het lijkt me dat een uittreder hetzelfde effect heeft.

 

 

[4711]

Maar dat is een misverstand, Hans:

 

TS vindt dat de VOF nog bestaat, maar dat vindt de wet niet.

 

De VOF houdt op te bestaan wanneer een vennoot uittreedt. Het feit dat sommige vennoten daarna verder gaan als VOF, is een totaal ander verhaal. Ook als zij dezelfde handelsnaam gebruiken is het toch een nieuwe VOF.

 

Dus: slotbalans (laten) opmaken en afrekenen.

 

Uiteraard kan er iets in de oorspronkelijke VOF overeenkomst staan over rechten van 'uittreders' en 'nablijvers' maar die indruk krijg ik hier niet echt.

 

 

[Branko Collin]

Branko, je argumentatie is zoals altijd sterk, maar ik heb moeite met dat "impliciet". Volgens mij kun je het exploitatierecht in het auteursrecht namelijk niet impliciet of stilzwijgend overdragen, maar moet dat expliciet. Dat volgt namelijk uit artikel 2 lid 3 van de Auteurswet 1912:

De levering vereist voor gehele of gedeeltelijke overdracht, alsmede de verlening van een exclusieve licentie, geschiedt bij een daartoe bestemde akte. De overdracht of de verlening van een exclusieve licentie omvat alleen die bevoegdheden die in de akte staan vermeld of die uit de aard en de strekking van de titel of licentieverlening noodzakelijkerwijs voortvloeien.

 

Ik heb zelf ook moeite met dat 'impliciet', vandaar dat ik dat onderaan mijn reactie mijn bezwaar verwoordde.

 

Als er in een VOF echter geen impliciete licenties zouden zijn, dan zouden alle vennoten in Nederland inbreuk maken op het werk van de andere vennoten binnen hun vennootschap zodra ze dit kopiëren of openbaar maken.

 

De alinea die jij citeert is in 2015 gewijzigd in verband met het auteurscontractenrecht; voor die datum kwam het woord 'licentie' niet in de auteurswet voor (IIRC).

 

Het sleutelwoord in je citaat is 'exclusieve': door een exclusieve licentie te bedingen van hun auteurs, wisten uitgevers een grip op het werk te bemachtigen dat niet veel verschilde van het volledig overdragen van auteursrechten (waarvoor al eerder een onderhandse akte nodig was). Een auteursrechtenoverdracht betekent dat vanaf dat moment iemand anders de auteursrechtenhouder is - dat is fundamenteel iets anders dan een licentie. Waar de wetgever zich zorgen over maakte, is dat er licenties denkbaar zijn die zo ver gaan, dat ze weinig meer verschillen van een overdracht.

 

Uit de memorie van toelichting:

 

Auteurs en uitvoerend kunstenaars zijn voor de exploitatie van hun werken (het toegankelijk maken van hun werken voor gebruik door het publiek) veelal afhankelijk van daarin gespecialiseerde derden zoals uitgevers, platenmaatschappijen en filmproducenten.

 

[...] De auteur is bij deze [exploitatie]overeenkomst vaak de zwakkere partij. De wederpartij is in de regel een professioneel georganiseerde onderneming waarvoor het sluiten van dergelijke overeenkomsten dagelijkse praktijk is en die over voldoende financiële middelen beschikt om zich juridisch te laten ondersteunen. [...] De onderzoekers stellen dat dit gemakkelijk leidt tot eenzijdige standaard exploitatiecontracten waarin met belangen van makers onvoldoende rekening is gehouden.

 

[en]

 

Vertalers en acteurs zijn daar het meest ontevreden over (boven de 70 %) maar ook auteurs, videokunstenaars, journalisten , scenarioschrijvers en regisseurs scoren hoger dan gemiddeld ((tussen de 60 en 70 %). Ontwerpers en beeldend kunstenaars geven het minst vaak aan over een zwakke onderhandelingspositie te beschikken (net boven de 40%).

 

[en]

 

In het geval van een exclusieve licentieverlening spreekt de maker met zijn wederpartij af dat hij niet aan een ander dan de licentiehouder toestemming zal geven voor openbaarmaking of verveelvoudiging en ook zelf zich daarvan zal onthouden. In economische zin is de exclusieve licentie daardoor gelijk te stellen aan een overdracht. Om die reden wordt voorgesteld aan de verlening van een exclusieve licentie dezelfde voorwaarden te stellen als aan de overdracht van het auteursrecht.

 

Ik acht het onwaarschijnlijk dat er door de overige vennoten een exclusieve licentie is bedongen, maar is dat wel het geval geweest, dan zal er inderdaad ook iets op papier moeten staan.