Auteursrecht lesmateriaal

[-Hannes-]

Beste leden,

 

Na een zoektocht op internet over auteursrecht en ondernemers stuitte ik op dit forum. Ik heb een casus die ik graag aan jullie wil voorleggen.

 

Voor mijn opdrachtgever heb ik samen met een andere freelancer, lesmateriaal geschreven en samengesteld voor een specifieke doelgroep bij één van zijn klanten. Voorafgaand aan deze opdracht hebben we alleen afspraken gemaakt over ons uurtarief maar niet over het eigendom van de op te leveren begeleidende documenten en het lesmateriaal. Al het lesmateriaal maakten we in opdracht van de klant van mijn opdrachtgever. Die klant betaalde voor het lesmateriaal aan mijn opdrachtgever. De andere freelancer en ik factureren de gewerkte uren aan mijn opdrachtgever.

 

Mijn opdrachtgever heeft inmiddels het auteursrecht van het lesmateriaal toegeëigend en bij een advocaat ondergebracht.

Naar mijn mening zijn de andere freelancer en ik de rechthebbende auteurs juist omdat er geen aanvullende afspraken over zijn gemaakt. In de basis hebben we het lesmateriaal en alles wat daar bij hoort ontwikkeld voor (en is ook betaald door) die ene klant. Mijn opdrachtgever biedt ons lesmateriaal nu ook aan bij andere klanten. Daardoor wordt de reikwijdte van ons lesmateriaal ineens veel groter dan oorspronkelijk de bedoeling was. Ik ben daarom ook van mening dat het redelijk is dat wij als auteurs voor een X-percentage meedelen in de winst (een fee) die gegenereerd wordt uit de extra te verkopen trainingen buiten de oorspronkelijke klant. Immers, als we hadden geweten dat de reikwijdte groter zou zijn dan hadden we op voorhand andere financiële afspraken gemaakt.

 

Ik heb de volgende vragen:

 

Zijn wij naar jullie mening de rechthebbende auteurs?

 

Is het redelijk om aanspraak te maken op een X-percentage van de gemaakte winst over de extra verkochte trainingen? Zo nee, waarom niet?

 

Zo ja, welk percentage zou dan redelijk zijn?

 

Ik zie jullie reacties graag tegemoet.

 

[TwaBla]

Volgens het oorspronkelijke auteursrecht heb je gelijk, maar daar is in de loop der jaren het fictief makerschap tussen gewrikt om rechten naar de opdrachtgever te schuiven. Of jullie opdrachtgever dat fictief makerschap kan claimen, hangt van de details in de zaak af. Jullie kunnen op je beurt beweren dat een impliciete licentie verleend was voor gebruik door één klant. Dat zou uit de correspondentie moeten blijken.

 

Laat je kansen eens inschatten door een deskundige advocaat. ;)

 

^{Auteursrecht onderbrengen bij een advocaat, hoe doe je dat? Klinkt als bluf.}

[svenh]

En eerst de advocaat praten en strategie klaarzetten, dan pas weer met de opdrachtgever praten.

 

 

[Cosara]

Volgens het oorspronkelijke auteursrecht heb je gelijk, maar daar is in de loop der jaren het fictief makerschap tussen gewrikt om rechten naar de opdrachtgever te schuiven. Of jullie opdrachtgever dat fictief makerschap kan claimen, hangt van de details in de zaak af.

Het fictief makerschap of beter geformuleerd als het opdrachtgeversauteursrecht is niet in Nederland of in de Benelux van toepassing. Op deze regel bestaat in de Benelux een uitzondering voor een specifieke categorie, te weten industriële vormgeving die ook als Beneluxmodel is ingeschreven. Lesmateriaal lijkt mij niet onder de noemer van industriële vormgeving te vallen.

 

Zie ook: NEDERLANDS JURISTENBLAD – 18-04-2014 – Aflevering 15 - / Kroniek van de Intellectuele Eigendom; Dirk Visser; blz 1007 e.v.

 

Met de vriendelijke groeten van Nedzhibe

 

[Hans v N]

Er is een opdrachtgever die diverse mensen heeft ingeschakeld om lesmateriaal te maken. Mogelijk heeft hij zelf ook bijgedragen aan het eindresultaat. Het auteursrecht van het totaal komt dan volgens mij bij de opdrachtgever te liggen. Neemt niet weg dat het auteursrecht op de diverse onderdelen, mits origineel, bij de oorspronkelijke auteur blijft zolang niet schriftelijk is overgedragen.

 

De opdrachtgever mag het werk dus door de diverse impliciete licenties zelf gebruiken. De vraag is dus of hij het werk ook mag doorverkopen zonder vergoeding aan de gedeeltelijk auteursrechthebbenden. Met andere woorden is er sprake van uitputting? Volgens mij niet omdat uitputting niet geldt voor de verspreiding van kopieën. Een billijke vergoeding kan dan worden geëist. Of het auteursrecht kan schriftelijk worden overgedragen tegen een overeen te komen (extra) tarief.

 

 

 

[TwaBla]

Het fictief makerschap of beter geformuleerd als het opdrachtgeversauteursrecht is niet in Nederland of in de Benelux van toepassing.

 

Artikel 8 van de Auteurswet biedt die ruimte wel:

 

Indien eene openbare instelling, eene vereeniging, stichting of vennootschap, een werk als van haar afkomstig openbaar maakt, zonder daarbij eenig natuurlijk persoon als maker er van te vermelden, wordt zij, tenzij bewezen wordt, dat de openbaarmaking onder de bedoelde omstandigheden onrechtmatig was, als de maker van dat werk aangemerkt.

 

Ik heb ook altijd geleerd dat het auteursrecht bij de feitelijk maker ligt, maar dat fictief makerschap wordt de laatste jaren steeds vaker opgeeist door degene die als eerste openbaart. Bijvoorbeeld voor software, beeldmerken, foto's en zelfs schilderijtjes.

 

Daar wordt op gemopperd in juridische kringen, omdat die brede uitleg in omringende landen België en Duitsland niet bestaat.

 

Wat kan ik seg? ::)

 

[Cosara]

Het fictief makerschap of beter geformuleerd als het opdrachtgeversauteursrecht is niet in Nederland of in de Benelux van toepassing.

Artikel 8 van de Auteurswet biedt die ruimte wel:

Indien eene openbare instelling, eene vereeniging, stichting of vennootschap, een werk als van haar afkomstig openbaar maakt, zonder daarbij eenig natuurlijk persoon als maker er van te vermelden, wordt zij, tenzij bewezen wordt, dat de openbaarmaking onder de bedoelde omstandigheden onrechtmatig was, als de maker van dat werk aangemerkt.

Deze oude wetsregel uit het jaar nul der Auteurswet geeft slechts aan dat elk door mij aangeboden werk van mij is, tenzij iemand anders het tegendeel kan bewijzen.

 

Het niet maken van afspraken over enig auteursrecht, over het geheel of onderdelen van het geheel, betekent dat nog niet dat er geen recht bestaat. Het zal er waarschijnlijk op uitdraaien dat opdrachtgever A, ondernemer B en ondernemer C, ieder voor zijn of haar aandeel in het gehele werk, auteursrecht geniet.

 

Met de vriendelijke groeten van Nedzhibe

 

[TwaBla]

Deze oude wetsregel uit het jaar nul der Auteurswet geeft slechts aan dat elk door mij aangeboden werk van mij is, tenzij iemand anders het tegendeel kan bewijzen.

Van de openbarend opdrachtgever dus, en niet van de auteur. Tenzij de auteur anders kan bewijzen. Dat speelde ook in het jaar 2015 toen een logo-ontwerper geen correct voorbehoud bleek te hebben gemaakt. Was trouwens wel een gevalletje logo-gijzeling.

 

De regel (maker heeft auteursrecht) wordt ondergeschikt aan de uitzondering (openbaarder heeft auteursrecht) en dat dwingt auteurs om altijd een voorbehoud te maken.

 

^{Ik vind dat ook krom en niet recht.} ;)

 

[Branko Collin]

Deze oude wetsregel uit het jaar nul der Auteurswet geeft slechts aan dat elk door mij aangeboden werk van mij is, tenzij iemand anders het tegendeel kan bewijzen.

Van de openbarend opdrachtgever dus, en niet van de auteur.

 

Het lijkt me sterk dat de opdrachtgever de openbaarmaker is. Dat lijkt me de klant van de opdrachtgever te zijn.

 

 

 

[TwaBla]

 

Zou toch eens bellen met een gespecialiseerde advocaat. ;)

[Hans v N]

 

Zou toch eens bellen met een gespecialiseerde advocaat. ;)

 

Dat zou ik zeker doen als de andere partij niet willig is een billijke vergoeding te betalen. Zou zelf eerst proberen te schikken door met een redelijk voorstel te komen waar beide partijen mee kunnen leven, TS heeft immers alleen gerekend op de inkomsten uit één specifieke opdracht. Bovendien is een goede relatie belangrijk voor toekomstige werkzaamheden, ook met andere partijen die over het algemeen niet zitten te wachten op een partner die de frontale aanval kiest. Maar als er geen overeenstemming mogelijk is zou ik zeker een advocaat inschakelen.

 

Dat het auteursrecht bij een advocaat zou zijn ondergebracht lijkt op een bij voorbaat defensieve actie die niet niet veel goeds voorspelt.

[-Hannes-]

Fijn dat er inhoudelijk gereageerd wordt, daar hoopte ik al op.

 

Als ik de reacties goed lees is er auteursrecht voor datgene wat wij geschreven en geproduceerd hebben maar zijn er ook uitzonderingen waar we rekening mee moeten houden. Natuurlijk is de relatie met mijn opdrachtgever belangrijk. Ik ga niet 'koste wat kost' mijn gelijk halen als ik daar de relatie mee stuk maak. Die advocaat daar wacht ik nog even mee.

[TwaBla]

Die advocaat daar wacht ik nog even mee.

Praten met een advocaat leidt niet meteen tot blafbrieven en rechtszaken, maar helpt bij het inschatten van je rechtspositie. Vaak is een eerste gesprek gratis. Je opponent was niet huiverig om de auteursrechten onder te brengen bij een advocaat. Wat is dat eigenlijk? Deponeren?

 

Het kan zijn dat ze een eigen positie hebben vanwege ingrijpende redactie of het componeren van werk met diverse auteurs. Werken jij en die andere freelancer nauw samen en zijn jullie samen verontwaardigd over het handelen van de opdrachtgever?

 

[kuifje]

Fijn dat er inhoudelijk gereageerd wordt, daar hoopte ik al op.

 

Als ik de reacties goed lees is er auteursrecht voor datgene wat wij geschreven en geproduceerd hebben maar zijn er ook uitzonderingen waar we rekening mee moeten houden. Natuurlijk is de relatie met mijn opdrachtgever belangrijk. Ik ga niet 'koste wat kost' mijn gelijk halen als ik daar de relatie mee stuk maak. Die advocaat daar wacht ik nog even mee.

 

Maar vergeet niet dat je in principe, op basis van wat je vertelt, het recht aan je kant lijkt te hebben.

 

Als het ooit zover komt moet je wel kunnen bewijzen dat jij de auteur bent, dus hou alle correspondentie bij je, maar dat is in principe een secundair probleem. Zowel jij als de andere partij weten hoe het echt zit.

 

Je hoeft niet het onderste uit de kan te halen, maar je hoeft je ook niet met een fooi te laten afschepen, bijvoorbeeld een belofte van een toekomstige opdracht.

 

Je vroeg in je eerste post wat een redelijk percentage van de winst zou zijn. Winst is moeilijk te definieren, je kunt beter voor een percentage van de omzet gaan, dat is veel makkelijker te definieren.

 

Je kunt best het totale auteursrecht (mogelijk niet allemaal bij jou, maar ook bij een medeauteur, en ook bij een vormgever, eindredacteur etc) waarderen op 5-10% of zo van de omzet, dat is echt niet te veel. Ga eens uit van 10% om je eigen gedachten te bepalen mbt wat er te halen zou kunnen zijn, je kunt altijd nog afzakken in onderhandeling.

 

En zoals Twabla al opmerkt: Auteursrecht registreren via een advocaat gaat niet. Je hebt het of je hebt het niet. Je kunt je niet het auteursrecht van een ander toe-eigenen.

[-Hannes-]

Die advocaat daar wacht ik nog even mee.

Praten met een advocaat leidt niet meteen tot blafbrieven en rechtszaken, maar helpt bij het inschatten van je rechtspositie. Vaak is een eerste gesprek gratis. Je opponent was niet huiverig om de auteursrechten onder te brengen bij een advocaat. Wat is dat eigenlijk? Deponeren?

 

Het kan zijn dat ze een eigen positie hebben vanwege ingrijpende redactie of het componeren van werk met diverse auteurs. Werken jij en die andere freelancer nauw samen en zijn jullie samen verontwaardigd over het handelen van de opdrachtgever?

 

Zo had ik de advocaat nog niet echt bekeken. Dank voor je advies TwaBla!

De andere freelancer en ik werken inderdaad nauw samen en hebben allebei een gelijkgestemde mening over het handelen van onze opdrachtgever. Juist omdat we niet helemaal weten waar we staan en hoe te handelen nemen we jullie tips en adviezen mee in onze overwegingen.