Het einde van de online supermarkt

 

Korte samenvatting:

 

Velen voorspelden het einde van de winkels. Dat bleek niet uit te komen. Niet voor kledingwinkels. Niet voor schoenenwinkels. En niet voor heel veel andere winkels. Deze winkels, in de fysieke variant, gaan juist een grote bloeiperiode tegemoet.

 

Maar dan. De supermarkten. De onheilsprofeten hebben hier hun zinnen op gezet. 'Binnenkort doen we onze boodschappen bijna allemaal online'. Zou het? In dit artikel de feiten. Over het marktaandeel. De verdiencapaciteit. En waar je het beste in kunt investeren. Doe je dat in de online supermarkt? Of juist in de fysieke supermarkt?

 

Waarom vind je dit interessant of wil je dit delen?:

Als enthousiaste Picnic klant heb ik altijd gedacht dat het een kwestie van tijd is voordat Picnic, Albert en Jumbo thuisbezorging het fysieke ploeteren met je karretje door een drukke supermarkt gaat vervangen. In dit artikel wordt hier (met cijfermatige onderbouwing!) een stevig tegen geluid op gegeven.

 

Iedereen ziet wat hij wil zien, en leest wat hij wil lezen ;)

 

Je ziet het dilemma al: waar in de toelevering naar de winkels gestreefd wordt naar simpeler en vooral minder milieubelastende verpakkingen, komt er in thuisbezorging ineens weer allerlei verpakking bij.

Ik zie er geen verpakking bijkomen: als ik zelf boodschappen doe zitten de diepvriesspullen ook in een diepvriestas, en het fruit apart van de prei en uien.

 

Alleen Willem en Klazien die alle spullen - vers, droog en diepvries - in 1 stinkende tas stoppen waar nog een laagje rottend fruit van vorige week -en residu van de lege flessen in walmt, die hebben weinig extra verpakking. Maar hun vriezer moet weer harder loeien omdat halfontdooide spul weer terug te koelen... Om nog maar te zwijgen van andere problemen (Verschillende temperaturen op één kussen, daar schuilt bederf en schimmel tussen.)

 

Kun je statiegeld in rekening brengen, retourstromen opzetten en hergebruik stimuleren. Maar per saldo....

Per saldo moet die wagen toch terugrijden, dus geen extra kilometers. En het zou mij niet verbazen als Klazien en Willem ook die personen zijn die met hun walmende diesel (youngtimer op de zaak, lekker goedkoop), boodschappen gaan doen bij de supermarkt 500 meter verderop. Per saldo is het elektrische karretje van de Picnic met z'n aparte vers- koel en diepvrieszone's en tasjes dan wellicht toch veel milieuvriendelijker en voedselveiliger.

 

Picnic doet overigens ook niet aan bonnetjes, ook dat spaart bomen, inkt en milieu :)

 

N=1

 

En het zou mij niet verbazen als Klazien en Willem ook die personen zijn die met hun walmende diesel (youngtimer op de zaak, lekker goedkoop), boodschappen gaan doen bij de supermarkt 500 meter verderop. Per saldo is het elektrische karretje van de Picnic met z'n aparte vers- koel en diepvrieszone's en tasjes dan wellicht toch veel milieuvriendelijker en voedselveiliger.

Acht op de tien Nederlanders heeft een grote supermarkt ter beschikking binnen een straal van 1 kilometer. Op die afstand zijn fiets of schoenen de favoriete vervoersmiddelen.

 

Autoshoppers gaan modaal 1 keer per week (drukke mensen), terwijl wandelaars en fietsers drie keer of vaker langs komen. De supermarkten bevorderen samen met het CBL fietswinkelen, want dat is veel beter voor de gezondheid.

 

Op de fiets naar de markt, scheelt een hartinfarct. ;D

 

Wie drie keer per week winkelt hoeft minder te koelen thuis. Dat is ook beter voor milieu en gezondheid.

Interessant onderzoek inderdaad, met nogal verrassende koptekst....het is maar waar je de nadruk op legt ;)

 

Uit dat zelfde onderzoek:

De gemiddelde afstand tot een grote supermarkt in Nederland is de afgelopen jaren 0.9 km gebleven. Er zijn nog geen gevolgen van bezorgdiensten en internetshoppen zichtbaar in deze statistiek, al kan het wel zijn dat de bezoekfrequentie of gekochte goederen is afgenomen. Verderop in dit dashboard wordt ingegaan op de toekomstverwachting voor bezorgdiensten. Naar verwachting loopt het marktaandeel van deze diensten over 10 jaar wel op tot 7%.

 

Interessant onderzoek inderdaad, met nogal verrassende koptekst....het is maar waar je de nadruk op legt ;)

De kopregel bevestigt dat naarmate de afstand groter wordt vervoer per auto de voorkeur heeft. Dat zal niet verrassen.

 

Veel belangrijker is echter dat acht op de tien huishoudens een supermarkt binnen een straal van 1 km heeft en dat in zulke omstandigheden meer mensen wandelend (30%) en fietsend (45%) dan per auto (25%) gaan shoppen.

 

Uiteraard zal het aandeel van online nog even doorgroeien, ook door nieuwe aanbieders op de markt. Met name binnen de groep autoklanten (eens per week, want druk-druk-druk) blijft er behoefte aan bezorgservice, maar niet zozeer bij de fietsers en wandelaars.

 

De groei wordt daarom lager dan verwacht of gehoopt (voorspel ik) met als gevolg dat er geen schaal bereikt kan worden, er hogere bezorgkosten doorberekend moeten worden en gespecialiseerde bedrijven zoals Picnic failliet gaan. De ophaalservice maakt betere kansen, ook omdat de webshops van AH en Jumbo een veel groter assortiment aanbieden. Wandelaars gaan daar echter niet wekelijks gebruik van maken; eens per kwartaal volstaat.

 

In dat afhaalscenario is de noodzaak tot milieuheffing op webshoppen wat minder groot. :P

 

Tja, ik ga dus echt geen kilometer lopen slepen met boodschappen. Ik geloof dat het ca 700 meter is tot de dichtstbijzijnde supermarkt hier (een lidl) en pakweg 1 km tot AH. Aanklooien met fietsen doe ik sowieso niet, en lang vooruit winkelen ook niet - dat is dus gewoon ca 3x per week met de auto naar 1 van die supermarkten. Daar mag ieder het zijne van vinden, maar ik ben zeker niet de enige (kom regelmatig flatgenoten tegen in die winkels die er ook met hun auto's heen rijden, carpoolen zou bijkans een optie zijn).

 

Iets als picnic vervangt nu 1x in de week zo'n rit, en het bevalt dusdanig dat dat nog wel eens wat vaker zou kunnen worden. En ik ben niet de enige, het gebeurt regelmatig dat ze meerdere bezorgingen in dit gebouw hebben (dan bellen ze beneden niet aan om het gebouw in te komen maar gewoon boven aan de deur). En dit is geen gigantisch gebouw of iets dergelijks, gewoon een torentje met 132 appartementen.

 

 

Maar goed, je kunt ook eens kijken wat er elders gebeurd en hoe dat qua betaling gaat. In Indonesie heb je motor-taxi-dienst GoJek, van oorsprong een soort Uber maar dan met motorfietsen (ojeks). Inmiddels doen ze ook auto's en dergelijke en zijn een geduchte concurrent voor uber/grab in dat land.

 

Wat ze echter ook aanbieden zijn diensten als goFood, goMart en goShop waarmee je gewoon zo'n motormuis betaalt om je maaltijd (uit een restaurant) of boodschappen voor je te halen en te bezorgen. Voor deze diensten betaal je, een beetje afhankelijk van afstand en tijdstip iets tussen 25 en 50 eurocent, in een land waar een startsalaris ongeveer 200 euro per maand is.

 

En dat werkt wonderwel goed - het zijn wellicht niet de mensen die 200 euro per maand verdienen die er gebruik van maken, maar de middenklasse (zeg >400 euro per maand) wel. Niet dat de situatie direct vergelijkbaar is (in Jakarta doe je gerust een uur over 5 km autorijden), maar de bereidheid om iets te betalen voor de bezorging lijkt er evenwel te zijn.

 

Persoonlijk zie ik het ook niet als een enorm probleem: als iets als picnic 2 of 3 euro bezorgkosten zou vragen, so what? Maar in alle eerlijkheid heb ik ook geen idee of de huismerk producten van picnic duurder zijn dan bijvoorbeeld het huismerk van AH. Ze beloven de laagste prijs, maar dat kan alleen op A merken die 1:1 vergelijkbaar (en niet in de aanbieding) zijn, en zelfs dat heb ik nooit uitgezocht. Idioot duur is het in ieder geval niet, so /care ;)

Wat ze echter ook aanbieden zijn diensten als goFood, goMart en goShop waarmee je gewoon zo'n motormuis betaalt om je maaltijd (uit een restaurant) of boodschappen voor je te halen en te bezorgen. Voor deze diensten betaal je, een beetje afhankelijk van afstand en tijdstip iets tussen 25 en 50 eurocent, in een land waar een startsalaris ongeveer 200 euro per maand is.

 

En dat werkt wonderwel goed - het zijn wellicht niet de mensen die 200 euro per maand verdienen die er gebruik van maken, maar de middenklasse (zeg >400 euro per maand) wel. Niet dat de situatie direct vergelijkbaar is (in Jakarta doe je gerust een uur over 5 km autorijden), maar de bereidheid om iets te betalen voor de bezorging lijkt er evenwel te zijn.

Dit is het onderliggend fenomeen waardoor moderne monster bedrijven als Amazon, Uber überhaupt zo groot kunnen worden. De maatschappij gaat naar een "U" vorm. Een kleine groep welvarenden bovenaan die voor welke klus dan ook een 'bediende' kunnen inhuren. Aan de onderkant een grote groep 'krabbelaars' die met flexibele *k*klusjes elke dag het hoofd boven water probeert te houden.

 

Er tussenin zat vroeger de middeninkomens. Traditioneel de grootste groep maar die zie ik steeds meer verdwijnen. Een bezorger (Postbode) was vroeger een volstrekt normale fulltime baan, waar je met een gezin van kon leven. Ondanks dat de hoeveelheid te bezorgen spullen enorm is toegenomen is het beroep van bezorger duidelijk verschoven naar de onderkant van de U.

 

Er zijn altijd mensen aan de onderkant geweest zul je zeggen. Maar in Amerika waar de meeste grote tech-spelers zijn ontstaan is de armoede enorm toegenomen de laatste decennia. Bedrijven als Amazon en Uber maken handig gebruik van dit leger aan krabbelaars die de autootjes rondrijden of orders picken. Tot het moment dat een nog goedkopere robot het overneemt.

De groei wordt daarom lager dan verwacht of gehoopt (voorspel ik) met als gevolg dat er geen schaal bereikt kan worden, er hogere bezorgkosten doorberekend moeten worden en gespecialiseerde bedrijven zoals Picnic failliet gaan. De ophaalservice maakt betere kansen, ook omdat de webshops van AH en Jumbo een veel groter assortiment aanbieden. Wandelaars gaan daar echter niet wekelijks gebruik van maken; eens per kwartaal volstaat.

 

Ik voorzie toch een iets een ander scenario, meer in de lijn van Paul Laseur:

Laseur besluit: ‘Je kunt erop wachten dat Amazon’s virtuele supermarkt straks ook in Europa aanslaat. Het grote gevaar voor de traditionele supermarkten komt dus niet van branchegenoten maar van internetbedrijven. Zoals we dat ook zien in andere marktsectoren. Google gaat in bankzaken, Apple werkt aan een zelfrijdende auto. Het initiatief voor geslaagde cross-overs, tussen bakstenen en online, komt altijd van de web-kant. Eerst clicks en dan pas bricks.’

 

Hierbij is online een noodzakelijk onderdeel geworden van de overlevingsstrategie. Picnic gaat inderdaad failliet (geen bricks) óf wordt overgenomen: niet door the bigger fool, maar door een keten die doorheeft dat Picnic clicks en hun bricks een ijzersterke combintatie kunnen vormen. Die overnamekandidaat kan oa Jumbo of AH/Delhaize zijn.

 

En dan Amazon: ik kom terug op mijn eerdere mening. Amazon gaat geen Picnic kopen: dat doen ze alleen als ze er ook een flinke keten fysieke winkels bij krijgen. Amazon zou ook zomaar op iets veel groters kunnen azen: geen Jumbo+Picnic, maar AH/Delhaize.

 

Hoe dan ook: de online supermarkt komt inderdaad ten einde....net als de fysieke supermarkt.

De enige overlevers zijn hybride clicks&bricks

 

En dan Amazon: ik kom terug op mijn eerdere mening. Amazon gaat geen Picnic kopen: dat doen ze alleen als ze er ook een flinke keten fysieke winkels bij krijgen. Amazon zou ook zomaar op iets veel groters kunnen azen: geen Jumbo+Picnic, maar AH/Delhaize.

Jumbo moest al winkels afstoten om C1000 te mogen overnemen, dus een overname van de offline marktleider door een online marktleider zal ongetwijfeld kunnen rekenen op bijzondere belangstelling van de NMA en de Eurocommissaris voor Mededinging.

 

Maar ik denk dat Amazon sowieso niet geïnteresseerd is in franchiseketens met hun complexe markt- en prijsafspraken — en dan zijn AH en Jumbo in de huidige vorm onaantrekkelijk.

Het is uiteindelijk een spiraal waar we inzitten. Immers moet alles goedkoper, maar dat betekend dat er ook in de 'inkoop' goedkoper moet. Deel is daarvan de vergoeding voor arbeid. Echter als een arbeider minder te besteden heeft, wil deze wel op zelfde bestedingsniveau blijven, oftewel ze zoeken de goedkoopste producten. Om de producten zo goedkoop mogelijk te krijgen.... (loop)

 

Oftewel we kopen onszelf arm.

Hoe dan ook: de online supermarkt komt inderdaad ten einde....net als de fysieke supermarkt. De enige overlevers zijn hybride clicks&bricks.

Dat is wel het meest rationele model. En een verklaring voor de overname van Whole Foods (veel private label en unieke merkproducten voor een koopkrachtige doelgroep) door Amazon.

 

Vanuit een centrale darkstore (FBA) verscheep je dagelijks dozen of kratten* met klantenbestellingen naar afhaalwinkels waar de klant zijn aankoop aanvult met dagelijks vers en ter plekke bereide maaltijden. Dat kan ook in een Starbucks-opzet, een gemakswinkel op loopafstand. Maar wel met een assortiment van tienduizenden producten in de webwinkel.

 

Daar werkt Ahold ook aan. ;)

 

* ^{Tegen vergoeding vanuit de winkel thuisbezorgd. Geen probleem.}

 

Maar ik denk dat Amazon sowieso niet geïnteresseerd is in franchiseketens met hun complexe markt- en prijsafspraken

Wellicht.....maar misschien is dat ook een van de strategische redenen van de fusie van AH met Delhaize geweest...Albert Heijn zelf is niet echt een franchiseketen (30% franchise / 70% eigen winkels). Qua uitstraling en assortiment komt AH dicht in de buurt van Whole Foods... en Albert Heijn los is/was een te makkelijk te betalen hapje voor Amazon... ?

 

Ahold is vooral vanwege de Amerikaanse dochters een aantrekkelijkere prooi:

 

https://fd.nl/ondernemen/1206877/analisten-ahold-wordt-prooi-in-de-vs (achter betaalmuur)

 

Het is een gewaagde flankeerstrategie om via non-food in Duitsland een stap — of een paardensprong — te wagen naar food in Nederland. Is dat niet een brug te ver?

Qua uitstraling en assortiment komt AH dicht in de buurt van Whole Foods...

Nounou...

 

Ooit al eens een Whole Foods bezocht?

 

Amazon acquireert zo breed dat er een aparte Wikipediapagina bestaat over hun overnamebeleid. Maar Ahold is een brug of twee (Whole Foods slechts één) te ver.

 

Ze zijn onlangs wel in Amsterdam geland. Met hun cloud-services. ;)

 

Ooit al eens een Whole Foods bezocht?

Yep, 7 dagen op rij (Parkway en Fulham).

Maar "dicht in de buurt" is wellicht wat ongelukkig geformuleerd; beter is "het dichtst in de buurt".

 

 

Gezond verstand toepassen op de overname- en ontwikkelstrategie van bedrijven als Amazon en Google is ook zinloos. Dat waaiert zoveel kanten op. En dan ontdekken ze soms een nieuwe goudader. Maar onderweg vergaren ze vanalles.

 

Amazon begon z'n eigen smartphones en tablets te ontwikkelen.

Amazon expandeerde in huismerkluiers en wc-papier.

Amazon begon een film- en muziekpoot.

 

Kom je bij de conglomeraten van de 21e eeuw terecht. Comglomerates. Gaan we achteraf wel theorie vormen om dat allemaal te rationaliseren. De rente is laag en beleggers zijn mesjokke. Geld is gratis, als je verhaal maar goed zit.

 

Wat je daar als startende ondernemer nou mee moet? Fake-it till you make-it?

Wat je daar als startende ondernemer nou mee moet?

Niets

 

Recent op HL wat vragen van een startende retailer in AGV (een ouderwetsche groentenboer in een winkel van bakstenen) . Die moet vooral letten op locatie, aanloop en onderscheidend vermogen ten opzichte van de Lidl en de Jumbo op het zelfde buurtwinkelcentrum: wat de Picnic en Wholefoods doen zet die niet in z'n SWOT.

 

[…] een startende retailer in AGV (een ouderwetsche groentenboer […] .

Zelfs die lonken dan kennelijk naar Automated Guided Vehicles. ;D

 

In een SWOT-analyse zou hij de opkomst van een Topgroenten of Topfruit kunnen meenemen, een zusje van Topbloemen en Toptaarten.

Wat ze echter ook aanbieden zijn diensten als goFood, goMart en goShop waarmee je gewoon zo'n motormuis betaalt om je maaltijd (uit een restaurant) of boodschappen voor je te halen en te bezorgen. Voor deze diensten betaal je, een beetje afhankelijk van afstand en tijdstip iets tussen 25 en 50 eurocent, in een land waar een startsalaris ongeveer 200 euro per maand is.

 

En dat werkt wonderwel goed - het zijn wellicht niet de mensen die 200 euro per maand verdienen die er gebruik van maken, maar de middenklasse (zeg >400 euro per maand) wel. Niet dat de situatie direct vergelijkbaar is (in Jakarta doe je gerust een uur over 5 km autorijden), maar de bereidheid om iets te betalen voor de bezorging lijkt er evenwel te zijn.

Dit is het onderliggend fenomeen waardoor moderne monster bedrijven als Amazon, Uber überhaupt zo groot kunnen worden. De maatschappij gaat naar een "U" vorm. Een kleine groep welvarenden bovenaan die voor welke klus dan ook een 'bediende' kunnen inhuren. Aan de onderkant een grote groep 'krabbelaars' die met flexibele *k*klusjes elke dag het hoofd boven water probeert te houden.

 

Er tussenin zat vroeger de middeninkomens. Traditioneel de grootste groep maar die zie ik steeds meer verdwijnen. Een bezorger (Postbode) was vroeger een volstrekt normale fulltime baan, waar je met een gezin van kon leven. Ondanks dat de hoeveelheid te bezorgen spullen enorm is toegenomen is het beroep van bezorger duidelijk verschoven naar de onderkant van de U.

 

Er zijn altijd mensen aan de onderkant geweest zul je zeggen. Maar in Amerika waar de meeste grote tech-spelers zijn ontstaan is de armoede enorm toegenomen de laatste decennia. Bedrijven als Amazon en Uber maken handig gebruik van dit leger aan krabbelaars die de autootjes rondrijden of orders picken. Tot het moment dat een nog goedkopere robot het overneemt.

 

Dat zou maar zo kunnen, maar maakt dat het businessmodel van iets als picnic onbruikbaar?

 

Ik denk dat je een beetje negatief in staat. Ik ken ook mensen die in indonesie bijklussen als GoJek bezorger, en best blij zijn met de extra inkomsten uit dat werk. Rijk zul je er niet direct van worden, maar in een land waar je niet zomaar bijstand + subsidies + kwijtscheldingen voor alles krijgt als je geen inkomen hebt is het een welkome aanvulling.

 

En er is met de huidige rente genoeg inversteerderskapitaal beschikbaar, iets dat zeker ook een pluspunt is.

 

Je hebt bedrijven die ten onder gaan in bepaalde landen, bijvoorbeeld Uber in nederland - niet als gevolg van een slecht idee maar omdat ze domweg verboden worden door regelgeving. Uber werkt nog wel in nederland, maar de 'killer service' UberPop niet meer - daarmee kon je daadwerkelijk een chauffeur regelen voor minder dan de helft van een normale taxi. Wat nu nog resteert is een app waarmee je taxi's kunt boeken die amper goedkoper zijn dan een 'gewone' taxi, en daardoor vrij nutteloos zijn geworden (als ik de lokale taxicentrale bel sturen ze ook zsm een auto en het prijsverschil is niet meer significant).

 

Maar voor bezorgdiensten gelden dergelijke reguleringen niet: als ik met mn eigen auto pakjes wil bezorgen mag ik dat gewoon doen, met dezelfde rechten als postnl busjes en dergelijke.

 

We hebben hier onze eigen onderklasse van 850.000 arbeidsmigranten en seizoensarbeiders (wonen op een stapeldbedje) die plukken, afwassen, picken, bezorgen en bedienen voor een aalmoes. Zo blijft jouw gemakswinkelen en gemakseten betaalbaar. Gaan we de gehele onderklasse (inclusief de flexibele workforce) betalen voor een fatsoenlijk bestaan, dan worden al die gemaksdiensten een stuk duurder.

 

We hebben hier onze eigen onderklasse van 850.000 arbeidsmigranten en seizoensarbeiders (wonen op een stapeldbedje) die plukken, afwassen, picken, bezorgen en bedienen voor een aalmoes. Zo blijft jouw gemakswinkelen en gemakseten betaalbaar. Gaan we de gehele onderklasse (inclusief de flexibele workforce) betalen voor een fatsoenlijk bestaan, dan worden al die gemaksdiensten een stuk duurder.

 

Zo is de cirkel weer rond en Bertolt Brecht's Driestuiversopera na 90 jaar weer net zo actueel:

"Erst kommt das Fressen, und dann kommt die Moral"

 

"Erst kommt das Fressen, und dann kommt die Moral"

Haha, prachtige payoff voor een food delivery startup ;D

 

Nederlandse supermarkten hoeven niet bang te zijn dat platformbedrijven als Amazon de markt hier komen verstoren, schrijft het Economisch Bureau van ING in de 'Themavisie Supermarkten'. Toch zijn Nederlandse supermarkten volgens ING gebaat bij een eigen platformstrategie:

 

Amazon ontwricht supermarkt in Nederland niet

[off topic]

het Economisch Bureau van ING Zijn dat de zelfde mensen die ook voorspelden dat begin 2018 - zo vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen - wel een uitstekend moment zou zijn om de 'niet-marktconforme beloning' van de bestuursvoorzitter eindelijk eens substantieel op te trekken?

 

[/off topic]

 

 

ING ziet dat Ahold met de aankoop van Bol.com die platform-functie realiseert in non-food, maar ze hebben niet gehoord dat De Boer al een paar jaar geleden vertelde dat AH die platform-functie ook in food wilde ontwikkelen.

 

Inmiddels is het assortiment online veel groter dan dat van de grootste AH_XL. Dat megaformat biedt ruimte voor 10.000 SKU terwijl de webwinkel ruim over de 25.000 producten gaat. Inclusief Belgische producten en superfoods die in de Nederlandse winkels niet te vinden zijn.

 

Bij zo'n platformfunctie past ook FBA (fulfilment by Ahold) maar of dat al gebeurt is mij niet bekend. Wehkamp, Prenatal en Blokker lijken al wel zover te zijn. Al weten we als buitenstaanders niet of de Philips-producten bij Prenatal nou door de winkel ingekocht zijn of voor rekening en risico van Philips zelf blijven.

 

Picnic

door te de laagste prijs te bieden en gratis te bezorgen. Kijk ons eens stevig stampen, zei de muis tegen de olifant. Ze liggen er bij Lidl niet wakker van. Of toch wel? Picnic heeft een pilot service in Duitsland.

 

Michiel Muller legt het goed uit: bus- versus taxi-model voor de last-mile. Zelf ontwikkelde bestelbusjes die melkboerrondjes rijden. Goed kijken naar online gedrag. Webshoppen voor food is een routine; de meeste klanten hebben een vast bestelmoment en 80% van de bestellingen is voorspelbaar. Het aandeel impulsaankopen daalt. Daar zie je al een waterscheiding opdoemen: routine en geplande aankopen online, impuls (funshoppen) offline...

 

Ook het versverhaal is interessant. Picnic kan vraaggestuurd werken (pas orderen nadat bestellingen bekend zijn) en dagvers leveren, terwijl groenten bij de klassieke supermarkt toch vaak een dag of twee/drie in de keten verblijven. Voor de webshoppers van AH zijn groenten een gevoelige zaak. En lekker opportunisties: Picnic gaat retouren van Wehkamp oppikken. Doen ze ook met bibliotheekboeken. Toch weer een paar dubbeltjes bijverdiend. En als Bol.com via Picnic wil bezorgen kan dat ook.

 

Picnic groeit snel. Er komen vijfhonderd man in dienst bij het fulfilment-center in Diemen. Ben benieuwd hoeveel Polen en Roemenen daar straks werken.

 

In een prijstest van de Consumentenbond blijkt dat Picnic inderdaad A-merken voor een lagere prijs verkoopt. De koopjesjager kan desondanks beter bij AH terecht, want die wint met aanbiedingen.

 

 

Nog goed ondernemersadvies van Michiel: niet eerst 100 problemen in theorie oplossen, maar gewoon starten en gaadeweg leren. Think, dare, do!