De Uitdaging : Innovatie in betere handen van ondernemers ?

[Ewout Wolff]

En NOU ben ik het zat !

 

Als die ambtenary inderdaad zo K.. is, en de private ondernemingen zo geweldig met Innovatie, laten we hier dan mee op houden - het wordt eentonig.

 

Dus : ik daag jullie allemaal uit : durven jullie het aan om Nederland te vertellen wat wel nodig is om innovatie te vergroten ?

Durven julllie het zodanig aan, dat ik journalisten hiernaar kan verleiden, om Jan Publiek te vertellen hoe je innovatie WEL moet stimuleren ?

 

Pan ! Daar ligt de handschoen.

 

:-*

[Nils de Witte]

Tja, als je het zo steld .... Er zijn geen eenvoudige oplossingen voor complexe problemen. De oplossing zal veel facetten kennen en een subtiele benadering kennen. Dat bekt niet zo goed in de publiciteit ;)

 

Ik durf de uitdaging wel aan. We weten namelijk wat wél werkt en wat niet werkt (daar hebben we het hier genoeg over). We weten ook dat we ondernemers nodig hebben om die klus te klaren. We weten ook dat we ondernemers moeten motiveren, stimuleren maar niet "pamperen"

 

We weten ook dat we geen grote hoeveelheden geld nodig hebben. We weten ook, dat hoogleraren en ambtenaren geen ondernemers op kunnen leiden. We weten ook dat "backing the winners" niet lukt omdat je van te voren niet kan weten wat de winners zijn. Je moet ook niet alle zwakkeren helpen, want dan bezet je "markt" die voor de sterkeren niet meer beschikbaar is.

 

Dus: Goede coaching en darwinistische selectie. Er zijn een paar belangrijke obstakels die ondernemers zelf moeten nemen. De eerste investeerders, de eerste klant, dat zijn de ware testen voor ondernemerschap. Voor de rest kan je ondernemers prima steunen, als ze maar zelf het werk doen en hun eigen weg kunnen bewandelen.

 

Daarnaast is er wel degelijk iets te doen voor de overheid. Stoppen met op te treden als marktpartij en "opdrachten" verstrekken aan partijen die doelstellingen realiseren (ongeacht of ze publiek of privaat zijn)

 

Daarnaast staat er nog heel wat cultuur te veranderen. Maak scholieren en studenten ondernemender stimuleer innovatieve en ondernemende programma's op scholen, sponsor leuke T.V. programma's over ondernemerschap. Doe van alles, maar laat het initiatief bij anderen.

 

Uitdelen van geld en het zelf opmakken dient vermeden te worden. En de beschibaarheid van (te) veel geld dood samenwerking. Samenwerking is uiteindelijk cruciaal voor het ondernemersklimaat en onze internationale concurrentiepositie.

 

De "politiek" is best op de hoogte (zie: Politieke visies op innovatie)

 

De analyses zijn prima, maar in de praktijk kan de "politiek" met deze standpunten niet scoren. Het gaat JP & cs niet om innovatie maar om stemmen voor de volgende verkiezingen. :P

 

Dus discussie prima, maar wie is er geïnteresseerd?

[MartinDupuis]

Call me stupid, maar ik heb ook het idee dat als je innovatief bezig wilt zijn je juist absoluut uit de handen van die ambtenaren moet blijven?

 

Als ze eenmaal werkgroepen, discussiegroepen of wat ze nog meer wel allemaal niet hebben gaan openen om te kijken hoe ze je kunnen helpen dan ben je nog verder van huis.

 

Ik werk nu aan iets heel innovatiefs, maar blijf ver weg van die molen. Eigenlijk blijf ik op dit moment ver weg van alles en iedereen omdat het allemaal nog geheim is... ;D

[Christine]

Call me stupid, maar ik heb ook het idee dat als je innovatief bezig wilt zijn je juist absoluut uit de handen van die ambtenaren moet blijven?

 

De overheid heeft m.i. geen bijdrage aan innovatie anders dan het wegnemen van obstakels en wellicht het creeren van een gunstig fiscaal klimaat voor innovatie. Verder zou de overheid een beleid kunnen voeren om innovatieve nederlandse producten met voorrang aan te schaffen, of makkelijker aan te schaffen. De amerikaanse overheid heeft een richtlijn dat een percentage van de ICT uitgaven gedaan moet worden bij kleine bedrijven. Dat helpt al een beetje. In de praktijk zie je dat de landelijke overheid voor innovatieve bedrijven juist een veel lastiger klant is dan het bedrijfsleven. EZ geeft je wel subsidie maar wil niet je product kopen. Ze hebben wel gekocht bij een amerikaanse concurrent.

 

WBSO is een goed voorbeeld van een regeling die innovatie kan bevorderen. Probleem van WBSO is dat het teveel ambtelijk is, je moet lang van te voren exact plannen wat je gaat innoveren. Onze planninghorizon is 3-6 maanden, dus ten tijde van een wbso aanvraag weet ik nog niet wat we in de wbso periode gaan innoveren. Verder zijn de criteria heel rigide. Je moet een onoplosbaar technisch probleem hebben en je moet in de aanvraag aangeven hoe je dat gaat oplossen. Dat is niet hoe innovatie werkt.

 

dagdag

Christine

[Christine]

Dus : ik daag jullie allemaal uit : durven jullie het aan om Nederland te vertellen wat wel nodig is om innovatie te vergroten ?

Durven julllie het zodanig aan, dat ik journalisten hiernaar kan verleiden, om Jan Publiek te vertellen hoe je innovatie WEL moet stimuleren ?

 

Ik ken twee regio's goed: Nederland en Silicon Valley. In Silicon Valley slagen ze er prima in te innoveren, het is een van de innovatiemotoren van de VS, en van de wereld. Dus als je bovenstaande vraag wilt beantwoorden kun je simpel beide regio's naast elkaar leggen en kijken wat de verschillen zijn. Die springen er wel uit, en je hebt je antwoorden.

 

dagdag

Christine

[Nico Schouten]

 

Ik ken twee regio's goed: Nederland en Silicon Valley. In Silicon Valley slagen ze er prima in te innoveren, het is een van de innovatiemotoren van de VS, en van de wereld. Dus als je bovenstaande vraag wilt beantwoorden kun je simpel beide regio's naast elkaar leggen en kijken wat de verschillen zijn. Die springen er wel uit, en je hebt je antwoorden.

 

dagdag

Christine

 

Op mijn fietsje ben ik ooit afgeslagen bij SF richting Denver, SV ken ik dus niet. Wat zijn volgens jou de voorwaarden die het verschil maken tussen SV en NL ?

[Christine]

voorwaarden die het verschil maken tussen SV en NL ?

 

Kijk naar de gemiddelde SV startup:

- twee studenten van Stanford die een idee uit hun afstuderen meebrengen

- een VC die

- op dag 1 5M investeert,

- een management team installeert en

- de onderneming in contact brengt met een aantal grote klanten en partners

- een locale markt die snel een nieuw innovatief product absorbeert

- een omgeving die entrepreneurs stimuleert en toejuicht

 

in NL:

- twee studenten van de TU Twente met hun afstudeerwerk

- een informal die 100k investeert

- een locale markt die sterk afwachtend is

- een omgeving die alles doet om de entrepreneur van het ondernemen af te houden.

 

Trek je eigen conclusies. Ik chargeer hier en daar, maar het zijn wel deze verschillen die ik zelf voel.

 

dagdag

Christine

[berndmintjes]

Innovatie kun je alleen bevoredren door goede randvoorwaarden te scheppen en regels te minimaliseren. Een van de randvoorwaarden is een makkelijker toegang tot seed capital. Op zich heeft men geprobeerd dat issue aan te pakken door een variant van de SBIC regeling in te voeren (opzetten risicofondsen mbv overheid), maar de Nederlandse variant kenmerkt zich door een grote hoeveelheid voorwaarden en regels waaraan een fonds zich moet houden wil het in aanmerking komen voor deze regeling.

 

Beter ware geweest om 100 miljoen in 1 pot te stoppen en elke investeerder die in een start-up investeert in de seed fase hetzelfde bedrag toe te kennen ZONDER enige voorwaarden.

Dus een matching fund ZONDER ambtenaren die meekijken en mee moeten beslissen, maar gebaseerd op het principe dat als een commerciele partij investeert de overheid zowiezo meedoet.

 

Wel kun je overwegen om een kwaliteitsborging te doen bij de informal/investeerder. Pas wanneer deze heeft kunnen aantonen aan een bepaalde normering te voldoien krijgt hij een label waarmee hij gematcht wordt door dit fonds.

 

Maar wezenlijk is dat er geen toetsing door ambtenaren plaatsvind van de plannen/ideeen. Laat dat over aan de markt.

 

 

[Christine]

Maar wezenlijk is dat er geen toetsing door ambtenaren plaatsvind van de plannen/ideeen. Laat dat over aan de markt.

 

Ik denk daarom dat het goed is als de overheid helemaal geen geld beschikbaar stelt (anders dan wbso) voor investeringen. Dat geld is toch lastig te verantwoorden in de politiek, vandaar die regels die je niet wilt. De overheid kan beter fiscaal een gunstig klimaat realiseren met een aantal maatregelen:

 

- belastingcompensaties voor investeerders die geld verliezen in startups die het niet halen

- gunstig fiscaal klimaat voor bedrijven jonger dan 3 jaar

- optieregelingen voor startups: nu worden startups gestraft voor het graaigedrag van Ahold bestuurders. Je zou kunnen zorgen dat bedrijven die niet beursgenoteerd zijn en maximaal 5 jaar oud, onbelaste opties aan hun personeel kunnen geven. Dat maakt het zoeken van personeel eenvoudiger

- belastingvoordeel voor investeringen in innovatie en/of technologie

 

Verder zoals ik al zei, overheidsinstellingen zouden makkelijker moeten overgaan tot aanschaf van innovatieve producten van eigen bodem.

 

dagdag

Christine

[berndmintjes]

ben het met je eens dat belastingmaatregelen helpen.

zeker voor start-ups: gewoon 3 jaar lang geen belasting betalen bij een winst minder dan 100k.

maar start-ups hebben ook gewoon gebrek aan seed capital.

en voor informals is het risico vaak te groot of de keuze uit plannen te groot zodat bepaalde start-ups niet gefinancierd worden.

 

[Annedien Hoen]

Christine for president!

;D

[Christine]

Christine for president!

 

Ik ben al "President and Ceo" :-)

 

Maar voor de politiek ben ik ten enen male ongeschikt: veel te ongeduldig en ook te ongenuanceerd in uitspraken, toch?

 

dagdag

Christine

[Christine]

maar start-ups hebben ook gewoon gebrek aan seed capital.

 

Kun je dat toelichten?

 

dagdag

Christine

[Ewout Wolff]

Ik volg jullie discussie geinteresseerd, zie een aantal interessante ideen, maar zie binnen minder dan 10 posts behoorlijke tegenstellingen :

 

geen seed capital <-> makkelijker seed capital

totaal geen overheid <-> wel overheid <-> faciliterende overheid

geef meer ruchtbaarheid aan innovatie <-> doe alles in stilte

 

en : hoe laat je innovatie over aan "de ondernemers" ? Als die mensen zo'n geweldige dadendrang hebben, waarom hebben ze zich dan de afgelopen 50 jaar onder het tapijt laten schuiven ?

[berndmintjes]

Start-ups hebben gebrek aan seed capital:

 

Christine stelde een aantal fiscale maatregelen voor om investeren in start-ups aantrekkelijker te maken en om het starten van een bedrijf makkelijker te maken.

 

Op zich prima, maar ik denk dat start-ups ook gewoon werkkapitaal nodig hebben om te kunnen starten. Kapitaal om een produkt verder te ontwikkelen en/of een markt te betreden.

 

Dit seed capital is te weinig beschikbaar in Nederland naar mijn mening. OP zich zijn er redelijk veel informals (al hoewel het aantal beusrspeculanten nog vele malen groter is), maar voor een groot aantal van hen is het risico te groot bij een aantal plannen. Doordat de keuze aan plannen ook ruim is heb je de luxe positie dat je kunt kiezen en de meest risicovolle projecten laat gaan.

 

Dit is te veranderen door:

1. meer mensen interesseren om geld in jonge bedrijven te steken. Dit kun je faciliteren door bijvoorbeeld belastingmaatregelen.

2. het risico van investeringen in jonge bedrijven minder groot te maken door als overheid matching funds op te zetten.

 

Soms is het een kwestie van gewoon het aantal start-ups laten groeien door push maatregelen om de cultuur te veranderen.

 

Bernd

[Ewout Wolff]

(even tussendoor) :

 

Wat ik vaak in deze discussie zie terugkeren is het woord

 

"Risico"

 

In verschillende toonaarden wordt gezegd dat : De Overheid, bedrijven, investeerders, banken, De Nederlandse bevolking, onze cultuur, familie en het Universum in zijn geheel te weinig risico durven te nemen.

 

Nu geloof ik zeker dat de Nederlandsche cultuur er niet (meer) een is van risico nemen. Maar cultuur is altijd een tijdelijk ding, hoewel het lang kan duren voor verandering.

 

Risico daarentegen is een tijdloos ding, dat voor mensen over de hele wereld ongeveer gelijk is.

 

En hoe je er ook over praat, dan zijn Amerikanen en Hollanders absoluut niet anders. Het zijn geen sadomasochisten die gillend risico's opzoeken.

 

Wat volgens mij wel anders is, is het totaal aan risico dat je loopt op het moment dat je wilt ondernemen en/of investeert in de US en in Nederland.

Ter illustratie : onduidelijkheid/onzekerheid doordat de overheid een belangrijke rol in Nederland speelt, zie ik als een risico. Idem voor elke vertroebeling op het te nemen risico en het resultaat wat ik kan krijgen uit zo;n transactie.

 

Vraag aan jullie : is risico inderdaad de kernfactor in deze discussie ?

 

P.S. : ik lees net een brief uit 1644 van een vrouw uit Nederland. Zij smeekt haar man om roddels over haar niet te geloven. Terloops noemt zij de namen van de mensen die aan de pest overleden zijn (10% van de bevolking stierf in 2 jaar hier aan). Haar man was chirurgijn aan boord van het schip van Michiel de Ruyter, die eerst naar Afrika zeilde en daarna naar de West.

 

Waarom namen Hollanders zulke giga-risico's in het verleden door gewoon lollig de 7 Wereldzeen over te gaan zonder GPS of GSM in houten badkuipjes (echt veel groter was het niet), terwijl je je vrouw 2 of 3 jaar achterliet, je hele familie stief, de kans op ziekte en dood aan boord groot was en de kans op Fortuyn ver weg lag ?

[berndmintjes]

Interessant in deze discussie is het begrip locus of control.

 

Locus of control is een aspect van de manier waarop iemand zijn omgeving ziet, en de relatie tussen zichzelf en die omgeving. Daarbij kan men zich een schaal met twee uitersten voorstellen: aan de ene kant iemand die de bron van veranderingen geheel buiten zichzelf plaatst, die denkt dat hij zelf van geen invloed is op zijn omgeving. Dit wordt genoemd een 'external' locus of control.

 

Aan de andere kant van de schaal vinden we degene die ervan overtuigd is, dat alles om hem heen te veranderen is, als hij dat wil. Hij heeft een 'internal' locus of control.

 

Dr. Frits Wybenga onderzocht het verband tussen je locus of control en succesvol ondernemerschap. Mensen met een meer internal locus of control zijn succesvoller ondernemers dan mensne met een meer exernal locus of control. Met name op een aspect als financiering van je onderneming is er een verband.

Op zich interessant, maar interessanter wordt het als wij culturen gaan vergelijken.

 

En inderdaad blijken Amerikanen een meer internal locus of control te hebben dan Nederlanders. Nederlanders hebben een redelijk sterke external locus of control. Overigens net als Duitsers oa. Uiteraard krijg je nu de discussie of het Calivinisme hierop van invloed is geweest (dat zou dan verklaren dat onze zeevaarders wel ondernemender waren, minder invloed Calvinisme?) en of je dus erin kunt slagen dit aspect te veranderen. In ieder geval inderdaad iets van een langere adem.

 

 

[Christine]

"Locus of control" (ik kende het concept wel maar de term niet) is een interessant concept en wat Bernd zegt sluit aan bij mijn ervaringen. De Amerikaanse maatschappij legt veel meer verantwoordelijkheid bij het individu en bij het bedrijf. Daarom zie je er enerzijds meer daklozen en zwervers en anderzijds meer rijke mensen. Ons poldermodel legt de verantwoordelijkheid bij de overheid.

 

Mijn motto is dat wat er ook mis gaat, wat de tegenslagen en onheilen ook zijn, het enige wat je kunt veranderen zijn de dingen waar je zelf invloed op hebt. Als hevige sneeuwval er voor zorgt dat wegen onbegaanbaar zijn, dan kan ik wel gaan schelden op het KNMI maar het enige wat helpt is sneeuwkettingen kopen en monteren, iets wat je zelf kunt doen. Je kunt wel mopperen op de overheid en op investeerders en op calvinisme en zo voort, maar het enige waar je zelf invloed op hebt is je eigen bedrijf en je eigen acties. Dus kies je er voor om met veel te weinig geld toch een product te ontwikkelen, her en der je inkomsten te organiseren met projectjes en handigheidjes, en met verschrikkelijk hard werken toch je bedrijf van de grond te krijgen. Of, en dat is ook een eigen keuze, je emigreert naar Silicon Valley.

 

Webwolff constateert dat onze voorouders in de Gouden Eeuw nog niet calvinistisch waren en dus wel risico's durfden nemen. Ik had nog niet bedacht dat "het calvinisme" een invloed is van na die tijd.

 

"Het Calvinisme" legt de verantwoordelijkheid der dingen buiten de mens (externe locus of control) en dat verklaart waarom "wij Hollanders" risicomijdend zijn. Het onderbouwt mijn stelling dat het calvinisme belangrijke oorzaak is van risico-angst en gebrek aan risicovol ondernemerschap. Onder "calvinisme" versta ik hier minder de religieuze stroming als wel de invloed die die religieuze stroming op onze maatschappij als geheel had en heeft.

 

Overigens is risico niet de enige parameter. Als je 100M te investeren hebt in startups, dan kun je in 20 bedrijven investeren en vervolgens statistiek toepassen. Je weet dat 2 van de 20 succesvol worden en je maakt de deals dus zo dat je met die 2 die andere 18 terugverdient. Je loopt dan weinig risico. In Silicon Valley zijn het inderdaad fondsen met honderden miljoenen of zelfs miljarden die probleemloos in een startup op dag 1 investeren. Doe dat 20 keer, verdien 100M op de twee toppers, en je verdient geld.

Ik ken in ons land geen fondsen die meer dan 5M te besteden hebben die investeren in startups op dag 1. Investeerders met minder geld kunnen bovengenoemde statistiek niet toepasen en dan gaat het dus inderdaad over risico en niet over statistiek.

 

dagdag

Christine

[Nils de Witte]

Misschien is het tekenend voor Nederland dat Jeroen Mol met zijn statistiekentheorie 20 x misschoot. Verder weten business angels ons wijs te maken dat 7 van de 10 participaties (echt startkapitaal) in financiele zin een succes te noemen is (voor hen EN de ondernemer).

 

Ik weet niet precies wat het allemaal betekend, maar ik leid er uit af dat dingen hier gewoon anders gaan dan in de VS. We moeten ook onze eigen "succesformule" zien te vinden.

 

 

[perry]

Dit seed capital is te weinig beschikbaar in Nederland naar mijn mening. ...

Dit is te veranderen door:

1. meer mensen interesseren om geld in jonge bedrijven te steken. Dit kun je faciliteren door bijvoorbeeld belastingmaatregelen.

2. het risico van investeringen in jonge bedrijven minder groot te maken door als overheid matching funds op te zetten.

 

3. Ondernemers meer en eenvoudiger te laten samenwerken.

Blijft een moeilijk punt dat samenwerken, feit blijft dat er een keer brood op de plank moet komen, maar ik weet ondertussen hoe krachtig samenwerken kan zijn.

 

Waar wordt dat Seed Capital nou eigenlijk allemaal voor gebruikt?

Het is natuurlijk wel makkelijker om met een concrete zak geld mensen tot samen werken te brengen, maar het is soms wel heel erg leuk om te ervaren dat het zonder kan, maar nogmaals opbrengsten mogen dan niet al te lang uit blijven. Geeft als initiator op een gegeven moment ook weer een beklemmend gevoel.

 

 

Perry

 

 

 

 

 

 

[Christine]

maar nogmaals opbrengsten mogen dan niet al te lang uit blijven.

 

Dat is precies het punt, dat heb ik hier al vaker opgemerkt. Een dienstenbedrijf kun je zonder geld opzetten, en een webbedrijf met heel weinig geld. Maak je een software en/of hardware product, of een auto, dan heb je een aantal jaren nodig met een aantal mensen, en vaak apparatuur en grondstoffen. Je moet het dus twee a drie jaar kunnen uitzingen. Dat lukt niet met 50k.

 

Waarom heb ik het steeds over zulk soort bedrijven? Eenvoudig, dat is wat ik doe.

 

dagdag

Christine

[Ewout Wolff]

Misschien is het tekenend voor Nederland dat Jeroen Mol met zijn statistiekentheorie 20 x misschoot. Verder weten business angels ons wijs te maken dat 7 van de 10 participaties (echt startkapitaal) in financiele zin een succes te noemen is (voor hen EN de ondernemer).

 

Ik weet niet precies wat het allemaal betekend, maar ik leid er uit af dat dingen hier gewoon anders gaan dan in de VS. We moeten ook onze eigen "succesformule" zien te vinden.

 

?? Nils leg graag uit waaruit ik kan afleiden dat het in de VS anders gaat dan hier. Tenzij statistiek een typisch amerikaans ding is.

 

Christine en Bernd : dank jullie voor jullie reacties.

Persoonlijke geloof ik geen bal van het Calvinisme als grote stoorzender in risico-kwesties. Heb naar een paar andere landen gekeken die ook als Calvinistisch te boek staan, maar vond hier niet onmiddellijk ( = geen wetenschappelijk studie) correlaties. (Landen : Zwitserland en Denemarken)

 

Wel onderken ik in Nederland een zekere Roedel-mentaliteit, waarbij men graag individualist is, binnen een concensus zoekende groep. Dat heeft niet met Calvinisme te maken, maar meer met het feit dat je dijken niet in je eentje kan bewaken en dus dat je altijd met elkaar dingen moet doen.

Denk ook aan : niet teveel boven het maaiveld, etc.

 

OTOH : dit cultuur verhaal klopt uberhaupt niet als je het over financiele zaken hebt. Heb in diverse financiele bedrijven gewerkt en daar wordt naar risico's en kans gekeken op een internationale schaal en er wordt internationaal geinvesteerd.

En wat blijkt oa ? In het zo risicovolle land de USA wordt door NL enorm geinvesteerd. Wat betekent dit ? Dat Calvinisme niet opgaat als ons geld over de grens is ? Kom op.

Betekent het dat we Amerikaanse fondsbeheerders meer vertrouwen met het inschatten van risico's dan onszelf in NL ? Weinig plausibel.

 

Ook dat je in NL maar een bescheiden hoeveelheid geld kan krijgen, overtuigt mij niet. Wij hebben eerder teveel geld in Nederland dan te weinig. Zie noot hierboven over geld in de USA.

 

Het bovenstaande bedoel ik niet arrogant, ik zoek daadwerkelijk naar het verhaal achter alle discussie.

 

Heeft het niet veel meer met transparantie en return on investment te maken ?

 

Voorbeeld : maken van films is tamelijk risicovol. Net als het laten bouwen van een schip.

 

Beide activiteiten kregen een enorme boost toen de overheid het financieeren van deze activiteiten (tijdelijk) sterk aantrekkelijker maakte. Van Calvinisme was toen geen sprake, eerder een mini-hype.

 

(ik blijf zoeken)

[Nico Schouten]

Dan toch die kruideniers mentaliteit misschien.

Waarom zou je iets goed dan als het ook half kan voor een dubbeltje ?

 

Ik proef toch erg de verkeerde zuinigheid erdoorheen, en is dat misschien ook een Calvinistisch trekje ? Geen Mercedes, maar met een Fordje kom je er ook.

 

Ik vond trouwens die metafoor richting die ontdekkingsreizigers wel erg aardig, een beetje techopionier ziet zijn gezin ook weinig.

[Sancho Panza]

Innovatie betekent toch zoiets als vernieuwen?

 

Ik heb het er even met de ezel over gehad, en die kwam met een leuke suggestie;

 

Je moet erover nadenken alsof je een nieuw plantje aan het kweken bent. Je maakt gebruik van variatie, selectie en differentiatie. Ofwel je probeert een heleboel verschillende combinaties van stekjes en die geef je allemaal een beetje water en voeding. niet te veel, want dan verzuipen je stekjes, maar ook niet te weinig want dan verdrogen ze.

Een beetje tuinman praat elke dag even met zijn stekjes, niet dat ze daar wijzer van worden, maar ze voelen zich wel goed verzorgd.

 

Het duurt wat lang, dit proces. De goede tuiman waakt er dus voor dat hij niet met grote middelen zoals tractoren, combines of andere landbouwerktuigen zijn stekjes platrijdt. Nee, ze hebben tijd nodig om op natuurlijke wijze te groeien. Als er onverhoopt een stekje dreigt te overlijden, laat je dat gebeuren, de natuur moet zijn loop hebben. De sterke soorten die passen bij hun omgeving overleven wel, als ze maar een beetje water krijgen, en eigenlijk moet dat ook gewoon uit de lucht vallen (regen).

 

De tegenwoordige tuinmannen komen in de regel veel te vaak met de landbouwwerktuigen om snel en effectief nieuwe planten te kweken. Het resultaat is vaak dat de stekjes worden platgewalst voordat er een plantje uit groeit. Dat heeft niets te maken met de natuur, maar alles met menselijke interventie en ongeduld.

Het omgekeerde verhaal komt ook voor, dan worden de stekjes zolang kunstmatig in leven gehouden dat zij geen enkele weerstand meer hebben tegen de woeste natuur. Op het moment dat je de stekjes buiten plant, sterven ze. Moeilijk vak, tuinman!

 

Welke tuinman is er in staat om rekening te houden met de natuur?

 

Zo, nu ga ik even met mijn ezel een paar wortelen kopen, die heeft hij wel verdiend!

 

Sancho

 

 

[Sancho Panza]

O, ja,

 

Ik ben pas nog in de USA geweest, maar daar lijkt het niet op Nederland.

 

Sancho

[Nils de Witte]

 

?? Nils leg graag uit waaruit ik kan afleiden dat het in de VS anders gaat dan hier. Tenzij statistiek een typisch amerikaans ding is.

 

 

Naast Jeroen Mol met Gorilla Park hebben nog een paar VC's de Amerikaanse strategie geadopteerd om vooral in veel verschillende initiatieven te participeren, in de hoop en de verwachting dat één klapper de rest goed maakt. Ik noem Newconomy, Nesbic, Twinning, ABN-Amro participaties en nog zo'n paar; Geen van allen zijn geslaagd in hun missie om met één klapper alles goed te maken. Hieruit maak ik op dat een valide strategie in de US hier niet noodzakelijkerwijs ook hoeft te werken. Hetzelfde geld voor modellen uit Finland, Duitsland, Cambridge, Israel, Ierland, Portugal, het zijn allemaal interessante "cases", waar we veel van kunnen leren. Helaas heeft kopiëren geen zin. Ga uit van je eigen kracht en vindt je eigen weg dat is mijn motto voor alle ondernemers en ook voor dit land.

 

Volksaard, gewoontes, geschiedenis, cultuur, bevolkingssamenstelling, scholingsgraad, sociale structuur, sociaal vangnet, welvaart, omvang van het land en het taalgebied, infrastructuur, geografische ligging, natuurlijke rijkdommen, politieke rust/onrust, klimaat, economie, kapitaalmarkt, en nog veel meer andere factoren zijn variabelen in een vergelijking die bepalen of een "grote strategie" op het gebied van economische ontwikkeling zal werken of niet. Ga daar maar aan staan. Dat los je nooit op.

 

Het is dus een kwestie van 100 dingetjes proberen, met weinig middelen en veel privaat initiatief. Als iets lijkt te werken, stop je erg wat meer in en als iets echt succesvol is commiteer je je voor de lange termijn.

 

De term: "laat 1000 bloemen bloeien" heeft een beetje een wrange bijsmaak en het is ook niet helemaal de bedoeling, maar het begint er wel mee. Daarna moet er gewied worden. Als iets niet werkt, meteen opruimen en als iets wel werkt er ook helemaal achter gaan staan, ongeacht of het conventioneel is of niet.

 

PS, geen enkel land is in staat geweest het "Poldermodel" met succes over te nemen.