Ties [r.i.p.]

Hoi Nils en mijn mede-HLers, Toch even mijn korte reactie op dit artikel en vooral op deze zin: "Echt risico wordt er niet meer genomen" Ik zeg het vaak: financiële investeerders zoals business angels en venture capitalists investeren in mensen waarin ze vertrouwen hebben en waarvan ze afhankelijk zijn. Met hun geld lopen een onbeperkt risico: als de entrepreneur en zijn team mislukken zijn ze hun geld kwijt. Financiële investeerders weten dan ook niet wat dat "echte risico" waar veel entrepreneurs het over hebben, dan ook precies is. Trouwens, wat mij betreft is goed ondernemen het nemen van een gecalculeerd risico. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Dennis, Ik zal je ook nog even mijn "2 cents" geven. Op de wijze zoals je deze schetst zou ik de deal nooit doen. Als grootste probleem voorzie ik dat de investeerder je bedrijf niet van plan is na verloop van tijd te verkopen (ook niet aan jou). Daardoor is waarde van je terugverdiende aandelen is niet te bepalen noch te cashen. Tevens voorzie ik een "petten"-probleem: de potentiële investeerder is tevens leverancier (levert "grondstoffen" schrijf je). Als investeerder willen ze zo goedkoop mogelijk inkopen als leverancier een zo hoog mogelijke prijs. Zonder goede afspraken kunnen ze, nadat ze je bedrijf hebben gekocht, zelf de prijs van hun grondstoffen bepalen en daarmee de winst manipuleren. De investeerder is geen, in jargon, Corporate Venturer maar gewoon uit op een (goedkope) overname waarbij ze denken je vast te houden via aandelenopties. Mijn advies zou zijn om met deze investeerder een mooie prijs voor je idee/product/bedrijf uit te onderhandelen. Je spreekt daarbij af dat je nog een aantal jaren in dienst blijft waarbij je (cash) bonussen krijgt bij het realiseren van bepaalde mijlpalen. Als deze onderhandelingen zonder succes verlopen raad ik je aan om het bedrijf alleen leverancier te laten zijn (tenminste indien ze dat nog willen, let op dit is een gevaar voor je). Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Alleen investeren in bedrijven die zich conformeren aan de Islam. Een interessante ontwikkeling! Wat denken jullie: zou een dergelijk investeringsfonds, wellicht op termijn ook in Europa geïntroduceerd kunnen worden? VCBank's $250M Islamic Fund Bahrain-based fund to invest in companies that comply with Sharia law. Venture Capital Bank, a United Arab Emirates-based private equity firm, said Monday it’s gotten the green light from government regulators to raise a $250-million fund to invest in startups in North Africa and the Middle East. Je kunt hier verder lezen. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Webwolff, Dank je wel voor je enthousiaste reactie! Het was de eerste variant: ze kwamen mij via de artikelen op HL op mijn spoor ("we weten al dat je kunt schrijven"). Over de publicatie op higherlevel is het probleem dat de uitgever van het blad bij voorkeur exclusieve content heeft. Ze hebben dus liever niet dat ik het artikel in dezelfde vorm ergens anders publiceer. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers. Mijn artikelenreeks hier op higherlevel heeft geresulteerd in een eerste artikel van mijn hand in een "hard-copy" vakblad "Fusie en Overname" genaamd "Geld zoeken in drie stappen". YES!! Als de uitgever ermee akkoord gaat zal ik dit artikel in de komende periode ook hier op higherlevel publiceren. Dit zal dan het startschot zijn voor een nieuwe serie artikelen over mijn passie: entrepreneurs en de zoektocht naar geld. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Jeroen, Pas op, venture capitalists verstrekken geen leningen anders dan gekoppeld aan een aandelenbezit. Als VC's dit doen leveragen ze over zichzelf, meestal om het management in staat te stellen een groter belang te krijgen dan hun cashinbreng. Dat is wat Christine bedoelt. De leningen waar ik op doel, mezzanine financieringen, worden door mezzanine providers verstrekt, in Nederland veelal gespecialiseerde afdelingen bij banken. Mezzanine leningen zijn leningen waaraan warrants of opties op aandelen zijn gekoppeld. Deze hebben een ander risicoprofiel dan een aandelenbelang en daardoor eisen de aandeelhouders van het een ander, lager rendement. In feite houden VC's van mezzanine providers (en ook agressieve banken) omdat VC's dan minder geld op tafel hoeven te leggen voor de overname van een bedrijf. Wel wordt het bedrijf dan kwetsbaarder voor tegenvallers en dat vindt het management team eigenlijk niet zo aantrekkelijk maar VC's wel! Lees maar eens deel twee van mijn artikelenreeks en dan de tekst over VC's die gespecialiseerd zijn in private equity. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Saskia, hoi Eriethorst. Ja, Saskia je hebt gelijk: ook als je al een tijd in een bedrijf werkt is een (financieel) due diligence nodig, liefst met hulp van een boekhouder / accountant. Let wel op dat de waarde die jij op doelt slechts de netto vermogenswaarde is (nl. activa minus passiva). De uiteindelijke prijs van de aandelen is een kwestie van vraag en aanbod: deze ontstaat door onderhandeling tussen koper en verkoper. Voordat ik te technisch word, veel succes Eriethorst! Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Helaas is het volledige artikel alleen voor abonnees van Real Deals te lezen. Heb jammer genoeg het hele artikel niet bewaard. Hier een link naar het originele persbericht. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Onderstaand een link naar een artikel over een nieuw product in de wereld van de investeerder, een zogenaamde "venture loan". Denk niet dat dit product snel in Nederland geïntroduceerd zal worden aangezien de minder risicovolle variant in Nederland vrijwel niet bestaat: mezzanine leningen voor volwassen ondernemingen. Wilde jullie dit artikel toch niet onthouden. Je kunt hier verder lezen. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Eriethorst, Je vraag is al een aantal keer gesteld hier op higherlevel, hier voor de laatste keer en de keer daarvoor hier. Je hebt een aantal alternatieven zoals vrienden en familie of een hogere hypotheek maar met als gezamenlijke kenmerk dat je het uiteindelijk zul je het zelf zult moeten financieren (dwz in privé). Wat je wilt gaan doen is hoog risico: als het fout gaat ben je centjes kwijt en indien je voor de investering geleend hebt blijf je wel met de schuld zitten! Ik raad je aan nooit voor een koop van aandelen te lenen en sowieso erg voorzichtig te zijn. Doe je huiswerk grondig, bereid je goed voor op deze risicovolle stap. Overigens bestaan er geen goede en veilige financieringsbronnen. Succes ermee! Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Monique, Even over dat "bureau finance" die je overal mee kunnen helpen. Voordat je iets met dit bureau tekent zou ik je willen aanraden om de topics OPLICHTERS en Eerst even lezen: Hoe kom ik aan een investeerder te lezen. Overigens het vak wat je wilt gaan uitoefenen wat mij betreft een "lifestyle" business (= hard werken veel geld verdienen, weinig werken weinig verdienen) en daarmee niet-financierbaar door derden (want veel te afhankelijk van één persoon). Zou je willen aanraden om je eerste klant proberen te krijgen en daarmee aan de slag te gaan. Succes ermee! Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Bert, Wellicht dat dit artikel uit de nieuwsbrief van Tornado-Insider over de verhouding tussen venture capitalists, business angels en jonge bedrijven een en ander duidelijker voor je maakt: Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Bert, Bedankt voor je compliment. Dit is deel een van een serie van drie over venture capitalists. Ik denk dat als je deel twee en deel drie leest, je vragen beantwoord zijn. Ook kan je op mijn website onder 'news' en dan 'articles' een document downloaden waarin ik ze alle drie gebundeld heb. Als je na lezing nog vragen hebt stel ze dan gerust. Met vriendelijke groet, Ties

De financieringsbronnen voor ondernemers die ik totnogtoe heb beschreven zijn overheid, familie & vrienden, sponsors, banken, business angels en corporate venturers. In dit achtste deel van mijn serie beschrijf ik de karakteristieken van venture capitalists en wie ze zijn. In de volgende twee delen behandel ik achtereenvolgens “wat venture capitalists zoeken” en “hoe ze werken”. Venture capitalists zijn de derde bron in de serie investeerders na business angels en corporate venturers. In Nederland noemen we venture capitalists ook wel participatiemaatschappijen of investeringsmaatschappijen. Dit type investeerder ken ik vrij goed want ik heb ruim negen jaar in deze industrie gewerkt. Inleiding Venture capital ontstond in de VS aan het begin van de vorige eeuw toen leden van rijke families (bv. Rockefeller) besloten te investeren in niet-beursgenoteerde ondernemingen buiten hun eigen familie conglomeraten. Daarmee maakten deze business angels voor het eerst in de geschiedenis van de VS onderscheid tussen het eigendom en het management van bedrijven. Na de tweede wereldoorlog ontstond hieruit de professionele investeringswereld: venture capitalists die beroepsmatig in onderneming investeerden. Begin jaren '60 was de UK het eerste Europese land waar dit concept werd geïntroduceerd. In het begin van de jaren tachtig kwamen de professionele investeerders naar op het vaste land van Europa, in eerste instantie in Nederland. Het waren vooral de Nederlandse banken die de initiatieven namen. Venture capitalists: karakteristieken Venture capitalists zijn professionele kopers van aandelen in niet-beursgenoteerde bedrijven. Venture capitalists investeren met het geld van institutionele beleggers zoals pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen en banken. Institutionele beleggers investeren geld in fondsen die gemanaged worden door venture capitalists. In het Angelsaksische jargon heten deze institutionele beleggers vervolgens “limited partners” terwijl de fondsmanager, de venture capitalist “general partner” wordt genoemd. Het kapitaal dat venture capitalists managen, (hun fondsen) varieert van € 10m tot € 15 miljard (!). Per transactie investeren ze tussen € 0,5m en een paar € 100m. Investeringsmanagers van venture capitalists zijn werknemers die tussen de 25 en 55 jaar oud zijn. Het overgrote deel van deze “dealmakers” heeft een financiële achtergrond. Het doel van venture capitalists is het maken van winst of liever gezegd het genereren van cash voor hun aandeelhouders. Daartoe helpen ze ondernemers en management teams winstgevende, cashgenerende en verkoopbare ondernemingen te bouwen. De venture capital industrie komt uit het Angelsaksische taalgebied waardoor het jargon voornamelijk uit Engelstalige woorden bestaat. Het eerste onderscheid dat voor jou als ondernemer belangrijk is het verschil tussen private equity en venture capital. Met private equity bedoelen venture capitalists dat ze in volwassen ondernemingen investeren, met venture capital investeren ze in jonge bedrijven. Zie verder onder “venture capitalists: wat ze zoeken”. Venture capitalists: wie ze zijn Een tweede onderscheid bij venture capitalists is die tussen “evergreens” of “revolving” fondsmanagers. Evergreens hebben kapitaal voor de lange termijn ter beschikking. Zij herinvesteren het geld dat ze verdienen en zijn meestal dochteronderneming van een bank, pensioenfonds, verzekeraar of andere institutionele belegger. In jargon heten deze venture capitalists “captives”. “Revolving” fondsmanagers hebben kapitaal voor een beperkte periode tot hun beschikking. Zij trekken geld aan in een fonds, investeren totdat het geld op is waarna het fonds “op slot” gaat en de focus op het beheren en desinvesteren van de deelnemingen in de bedrijven. Van begin tot het eind neemt deze cyclus ongeveer tien jaar in beslag. In geval van succes kan de venture capitalist besluiten om, enige tijd voordat het fonds “op slot” gaat opnieuw geld aan te trekken in een nieuw fonds. Als je als ondernemer zaken wilt doen met venture capitalists en is het dus zaak erachter zien te komen of je te doen hebt met een evergreen of fondsmanager. In het laatste geval moet je erachter zien te komen of geld is voor het doen van investeringen. Tijdens de gesprekken kun je dit aan de investeringsmanager vragen. Een derde onderscheid dat ik behandel is die van grote, middelgrote en niche venture capitalists. Grote venture capitalists Het kapitaal dat grote venture capitalists managen is verscheidene miljarden Euro groot terwijl per deal of transactie de grote investeerder tussen € 1m en € 250m investeert. Grote venture capitalists hebben afdelingen of dochterondernemingen die gespecialiseerd zijn in bepaalde type transacties (bv. buy-outs), sectoren (bv. Life Sciences) of geografische gebieden (bv. Europa of Nederland). Soms zijn dit ook aparte fondsen dat wil zeggen dat de gelden aangetrokken zijn voor transacties die alleen voldoen aan die voorwaarden. Een bijzonder soort afdeling is de zgn. “fund of funds”. Vrijwel elke grote venture capitalist heeft een dergelijk onderdeel waarmee ze in fondsen van andere, vaak niche venture capitalists investeren. Grote venture capitalists fungeren dan als institutionele belegger en investeren strategisch in venture capitalists met meer kennis en / of ervaring in bepaalde deelgebieden zoals early stage technologie investeringen of regio’s zoals in Oost Europa. Evergreens zijn vooral in Nederland populair met als voorbeelden van grote venture capitalists: Alpinvest (eigendom van ABP en PGGM), ABN Amro Capital en NPM Capital (SHV). Voorbeeld van een grote “revolving” fondsmanager is Gilde Investment Management. Middelgrote generalisten Middelgrote generalisten managen tot een paar honderd miljoen Euro, per transactie investeren ze van € 1m tot enkele tientallen miljoenen Euro. Generalist venture capitalists investeren zowel private equity als venture capital terwijl sommigen ook nog in andere venture capitalists investeren (“fund of funds”). Voorbeelden van middelgrote generalisten tevens evergreens zijn Parcom Ventures (ING), Residex Venture Capital Network (Achmea), Rabo Participaties, Halder Holdings (GIMV in België) en Bencis (voorheen Nesbic). Voorbeelden van middelgrote “revolving” fondsmanagers zijn Holland Venture en Greenfield Capital Partners. Niche venture capitalists Niche venture capitalists managen eveneens tot een paar honderd miljoen Euro. Ze investeren per transactie tussen € 250k en € 5m. Niche venture capitalists investeren in bedrijven in specifieke markten, meestal hoog technologische markten zoals Life Sciences of ICT (informatie en communicatie technologie) of deelmarkten daarvan zoals biotechnologie, nanotechnologie, de medische wereld, mobiele telefonie of Internet technologie. Niche venture capitalists combineren ervaren investeerders met industrie specialisten. De laatste hebben langjarige ervaring in de betreffende sector, als ondernemer of manager. Dit type venture capitalist investeert vooral in jonge bedrijven: venture capital. Ze kunnen en willen een hoger risico nemen omdat ze de markt van het jonge bedrijf kennen en begrijpen. Bij dit type venture capitalist zie je vaak dat het management, parallel aan de institutionele beleggers investeert in de fondsen die ze managen. Grotere niche venture capitalists zijn Prime Technology (ICT), Life Sciences Partners, Favonius Partners (software), het kleinere Medsciences Capital (medische sector) of Auxin Invest (ICT). Op de website van de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (www.nvp.nl) en op de website van de European Venture Capital and Private Equity Association (www.evca.com) tref je de belangrijkste details van de meeste venture capitalists aan. Ik raad je aan vervolgens te browsen door de websites van enige venture capitalists. Dit was het eerste deel van de zevende bron van geld voor ondernemers, venture capitalists. Ik stel jullie reacties erg op prijs. In mijn volgende column volgt het tweede deel waarin ik in ga op “wat venture capitalists zoeken” waarna ik in het derde deel beschrijf “hoe venture capitalists werken”.

Hoi mijn mede-HLers (en speciaal Christine), Onderstaand een link naar een artikel over het gebrek aan financiering voor vrouwelijke entrepreneurs in Londen, Engeland: Je kunt hier verder lezen. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Sylvain, Even een kort citaat uit mijn column over businessplanning: Het hele hoofdstuk over het financiële gedeelte van een businessplan kun je hier lezen. Op mijn website onder news en dan articles of hier kun je de gecombineerde artikelen over businessplanning downloaden. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, En wij maar denken dat het in Engeland zo veel beter is dan bij ons: Je kunt hier verder lezen. Met vriendelijke groet, Ties [titel verduidelijkt - mod]

Hoi mede-HLers, In Amerika hebben VCs ook problemen, zie onderstaand persbericht. Je kunt hier verder lezen. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede HLers, Onderstaand`een link naar de website van de NVP die op 26 april jl de cijfers van de professionele venture capitalists in Nederland publiceerde. Let wel de cijfers zijn dus zonder de investeringen van regionale investeringsmaatschappijen (want deze zijn overheid bv. Oost NV, NOM, BOM etc) of business angels (ook wel informal investors) etc. Het hele rapport kun je hier downloaden. Onderstaand een quote eruit: In 2005 maakte early stage venture capital dus ongeveer 1% uit van de totale venture capital investeringen in Nederland nl. € 24m van € 2,2 mld. Een beduidend lager percentage dan in Europa met 5,6% van het totaal (€ 2,16 mld van € 38,5 mld), zie mijn eerdere post over Venture Capital in Europa. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Onderstaand bericht viel mij op, ook omdat ik in eerste instantie aan "onze" businessplanwedstrijd dacht. Bij nadere bestudering blijkt het te gaan om een initiatief van ruim een maand geleden (zie het eerdere persbericht bij Tornado-Insider en Philips). Opvallend dat een Nederlandse multinational als Philips met een Amerikaanse venture capitalist in zee gaat voor het van de grond krijgen van technologie-ondernemingen. Weer een demonstratie dat early stage venture capital in Nederland (en Europa) nog onvoldoende is ontwikkelt. Met vriendelijke groet, Ties PS. De quote is uit de nieuwsbrief van Tornado-Insider van gisteren.

Hoi Chello, Ja, het is een erg grote stap. Je verhaal wordt steeds duidelijker en voor mij is het steeds duidelijker dat je het niet moet doen op de manier waarop je nu discussieert met je aanstaande baas. Ik zou je willen aanraden eerst maar eens een jaar in dienst te gaan, leer het vak en het bedrijf, de markt en klanten etc.. Als na verloop van tijd iedereen tevreden is ga je om de tafel zitten en discussiëren over hoe je samen verder gaat. Een van de mogelijkheden kan een verkoop en koop van aandelen zijn waarover je dan pas effectief kunt onderhandelen. Pas dan weten jullie beiden waar je het over hebt en waar het bedrijf dan staat en kun je effectief over de strategie discussiëren. Maak dan wel erg goede afspraken over als het mis zou gaan bijvoorbeeld in een aandeelhoudersovereenkomst. Besef dat het in feite is dit hetzelfde is als gaan samenwonen of trouwen. Als je nog even over wat zaken verder zou willen discussiëren kun je me altijd even bellen. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi Chello, Leuke case! Als ik je goed begrijp ben je werknemer in een bedrijf. De DGA, je partner en compagnon die 100% eigenaar is geeft je de gelegenheid 40% van de aandelen van hem te kopen voor € 1m die hij zelf grotendeels financiert via een (achtergestelde) lening. Allereerst wil ik je waarschuwen: investeer nooit in een bedrijf (lees: aandelen) met geleend geld. Als het misgaat blijf je met de schuld zitten. Bovendien kun je de aandelen van dit (niet-beursgenoteerde) bedrijf nooit zo maar verkopen en al helemaal niet met een minderheidsbelang. Dit is het antwoord op je vraag: de risico's zijn groot maar ook afhankelijk van de zekerheden en andere clausules in de leningsovereenkomst. Trouwens, van een achtergestelde lening is alleen sprake bij een bedrijf want daar is de lening is achtergesteld bij bankkrediet. Let ook op dat de waarde van een bedrijf geen objectief gegeven. Als twee partijen tot de dezelfde waarde komen wil dat nog niet zeggen dat je deze prijs moet betalen. De waarde en daarmee de prijs van een aandeel is altijd subjectief en komt door onderhandeling tot stand. Ik zou je willen aanraden erg voorzichtig te zijn met deze constructie. Koop liever wat minder aandelen (of helemaal geen) en laat je belonen via bonussen in de vorm van extra aandelen. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Onderstaand een artikel over het succes van het Engelse ECF, een initiatief dat vergelijkbaar is met de "Regeling seed capital technostarters" in Nederland. Je kunt hier verder lezen. Let op: deze link verdwijnt over ca. een week. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede-HLers, Denk niet dat ik het helemaal eens ben met de stelling dat financiering creatieve studenten tot entrepreneurs maakt. Toch wilde ik jullie dit artikel niet onthouden: Je kunt hier verder lezen. Met vriendelijke groet, Ties

Hoi mede HLers, Vond in dit verband deze 1 april grap wel leuk op een van mijn favorite websites over entrepreneurs en investeerders www.thechilli.com: Je kunt hier verder lezen. Met vriendelijke groet, Ties