prinsrachid

Volgens mij hoeft het niet zo ingewikkeld. De auto kan die ene vennoot als buitenvennootschappelijk vermogen in zijn aangifte opnemen. De opbrengst, kosten en bijtelling zijn dan voor de desbetreffende persoon. Zo heeft de rest van de VOF geen last van zijn of haar keuze om de balans uit z'n fatsoen te trekken met zo'n disproportionele aankoop. (zie ook bijvoorbeeld hier)

Ja, dat is puur op basis van je aangifte. Je kunt er verder natuurlijk alleen 'vanuit gaan' dat je ondernemer bent, als dat ook blijkt uit de ondernemerscheck. Wat was de uitslag van die check? Oh, en de fiscus kan na 5 jaar nog navorderen. Als je overigens ondernemersfaciliteiten claimt, terwijl uit de ondernemerscheck duidelijk blijkt dat je geen ondernemer was, kan er verder nog een vergrijpboete worden opgelegd wegens het doen van een onjuiste aangifte. Nog een klein dingetje: bij het claimen van een aftrekpost ligt de bewijslast bij jou en niet de Belastingdienst.

Het fiscale antwoord ligt besloten in de alinea ervoor: "Zodra er géén sprake is van zogenaamd ‘normaal’ vermogensbeheer zal het inkomen uit handelen in of delven naar bitcoins in box 1 moeten worden opgegeven. Als er sprake is van actief handelen of delven, moet er uitzicht zijn op een bron van inkomen. Is dat niet het geval, dan wordt de winst op de bitcoins niet in box 1, maar de waarde ervan in box 3 belast als ‘overig vermogen’" TL;DR: [*]normaal vermogensbeheer = box 3 [*]meer dan normaal vermogensbeheer = box 1 Nu is het nadeel dat nergens strikt is beschreven waar de scheidslijn tussen 'normaal' en 'meer dan normaal' ligt. Heel algemeen gesproken is er sprake van meer dan normaal vermogensbeheer als je meer dan bijkomstige werkzaamheden verricht met het doel om een hoger rendement mogelijk te maken. Dit zelfde probleem geldt overigens ook bij andere bezittingen en die moeten telkens zaak voor zaak worden beoordeeld. Anyway, in jouw geval zou ik zeggen dat er sprake is van box 1 als je daadwerkelijk je eigen grafische kaarten zou aanschaffen, zou meedoen in een mining pool, je aandeel bitcoins zelf zou ontvangen en daarbij ook zelf zou toezien op het goed installeren en laten lopen van je mining rig. Dat zou in mijn ogen kwalificeren als meer dan bijkomstige arbeid. Als je echter alles uitbesteedt, dan doe je eigenlijk iets waar geen arbeid, maar ook geen speciale kennis of vaardigheid voor nodig is. In dat geval is het box 3. Let ook op Wouters waarschuwing. Alle door hem genoemde red flags kunnen aanleiding zijn om te concluderen dat er sprake is van een pyramidespel. In jouw geval zou dat op zich niet uitmaken, want ook dan valt het in box 3 naar aanleiding van de pyramidespelarresten.

Oh, inderdaad. Het lijkt erop dat de Belastingdienst heeft geprobeerd om de wet te 'vertalen' in begrijpelijk Nederlands, maar daarbij ietwat onnauwkeurig aan de slag is gegaan. :D Klopt, overal waar je bitcoin leest kun je ook ethereum, litecoin, of een andere cryptocoin lezen.

Als het geen voorraad is, telt het niet als voorraad. Als je al wel voor de bestelling hebt betaald, zal het eerder vallen onder "vooruit betaalde bedragen" of iets dergelijks. In de belastingaangifte valt dat onder overlopende activa. Als de factuur wel vorig jaar gefactureerd is, mag je die btw al wel voor het 4e kwartaal vorig jaar terugvragen.

Nog even een verduidelijking op dit punt. De wet spreekt dus niet over 1 januari, maar over 'het begin van het kalenderjaar'. Nu is het natuurlijk zo dat het jaar begint op 1 januari, maar uiteraard niet op een willekeurig moment op die dag. Ik weet dat sommige fiscalisten die onduidelijkheid willen creëren, maar ik zie echt geen wettelijke basis voor het hanteren van een ander meetpunt dan 00:00 uur, omdat dát simpelweg het moment is waarop het kalenderjaar begint. Om heel eerlijk te zijn, nee. Cryptovaluta zijn - ondanks hun naam in het dagelijks spraakgebruik - fiscaal gezien geen valuta. Voor reguliere valuta stelt de fiscus de koers inmiddels wel vast, maar voor andere bezittingen niet. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor goud of zilver. Als je die moet waarderen tegen 'marktwaarde' moet je de wijze van waarderen ook onderbouwen met de waardering van een externe partij. Klopt, dat geldt overigens nu ook al voor andere zaken. Als je wilt afwijken van je bestendige gedragslijn kan dat 'gemotiveerd' en onder 'bijzondere omstandigheden'. En dat moet dan 'redelijk' en 'billijk' zijn. 8) Klopt. Persoonlijk zie ik ook geen bezwaar tegen het gebruiken van welke koers dan ook (mits consistent). Ik heb een voorkeur voor CoinDesk in dit geval, omdat dat de enige is die kwalitatieve criteria hanteert voor het opnemen in hun gewogen gemiddelde. Zij eisen bijvoorbeeld een minimum handelsvolume voordat een platform wordt meegewogen. Oftewel, alleen serieuze partijen met een fatsoenlijke hoeveelheid vraag en aanbod om een goede prijsvorming mogelijk te maken. Maar goed, je zou net zo goed kunnen zeggen dat CoinMarketCap een goede keus is vanwege het feit dat ze 400 partijen (van groot tot klein) middelen. Ik kan niet goed verklaren waarom het verschil het laatste jaar opeens zo groot is. Ik heb bewust voor vernederlandste woorden gekozen, omdat het onderwerp al verwarrend genoeg kan zijn. Laat staan als er meerdere onbegrijpelijke Engelse termen in één zin worden gebruikt. Maar 'keten' is in dit geval toch het meest op z'n plaats. Het is dus geen 'reeks', 'som', 'serie' of 'rij'. Het is echt een keten. Alle blokken worden namelijk onlosmakelijk aan elkaar geketend en niet in een toevallige volgorde gezet of opgeteld. Al geef ik toe dat deze schrijfwijze wat weg heeft van hottentottentafeltennistentoonstellingsterreinen.

Heb je met deze auto privé meer dan 500 km per jaar gereden? Dan kan het ook nog zijn dat de auto voor de inkomstenbelasting buiten de boeken is gehouden. In dat geval is de auto altijd al (fiscaal althans) van jou privé geweest. In dat geval heeft jouw eenmanszaak wel elk jaar 19 cent per kilometer belastingvrij kunnen aftrekken van de winst. Ook de aflossing van de schuld is dan fiscaal via privé gegaan en niet via je onderneming. Het kan overigens wél zo zijn dat de lening nog steeds op naam van de zaak is komen te staan (sommige financierders hebben dat graag), maar dat belastingtechnisch de auto buiten de boeken is gehouden. Maar als eenmanszaak maakt dat eigenlijk niet uit, omdat juridisch gezien jij en je eenmanszaak dezelfde zijn. Juridisch kan het contract dus op naam van de zaak staan, maar fiscaal mag je dan soms ook kiezen om de auto privé te houden. Wat betreft dat A4-tje. Ik denk niet dat dat een lijstje met boekwaardes was, maar eerder een lijstje met de hoogte van de restschuld.

Ja, eigenlijk wel. Dat is immers de definitie van een bestendige gedragslijn. De speelruimte zit 'm mijns inziens hooguit in de mogelijkheid tot het kiezen van het platform dat je wilt gebruiken voor de waardebepaling, zolang er geen offciële koers wordt vastgesteld door de fiscus. Persoonlijk vind ik het ook geen goed koopmansgebruik om voorraad of bezittingen elke keer op een andere grondslag te waarderen. Want welke objectieve reden zou je hebben om de koers van een bepaald platform te nemen en dan het volgende jaar opeens niet? Simpelweg omdat de koers dan niet zo goed uitkomt? Maar als jouw definitie van een bestendige gedragslijn is om telkens de koers van de lijst te nemen waarbij de koers het voor jou het voordeligst is, dan is die keus (en de verantwoording daarvan) uiteraard voor jou. ;) Nee, de Belastingdienst stelt de koers vast op het einde van de dag vóór 1 januari. De koers die ze dus voor januari publiceren is de koers die op 1 januari om 00:00 uur gold. Ongetwijfeld. Ik kan me alleen niet aan de indruk onttrekken dat die mensen in het wild meestal een eigen (zakelijk) belang hebben bij het wekken van verwarring of onduidelijkheid. Hetzij om zichzelf in te dekken tegen fouten of om eventueel een zaak je kunnen beginnen mocht het zover komen. Persoonlijk denk ik dat de wet vrij eenduidelijk is omtrent hoe en wanneer je moet waarderen - zeker als je cryptomunten behandelt als welke andere bezitting. Daar bedoel ik mee dat de meeste websites koerspeilmomenten weergeven die niet exact hetzelfde zijn als het voor de wet benodigde peilmoment. Zo geven de meeste websites koersen weer om 0:00 uur UTC, terwijl voor de fiscus 0:00 uur CET van belang is. Vandaar dat er dus een kleine berekening moet worden gemaakt om de koers voor dát moment te interpoleren.

Het zou wel eens kunnen. Misschien kun je eens kijken naar het begrip ZAP-er (in plaats van ZZP-er). ZAP staat voor "Zelfstandige als Personeel". Je moet trouwens wel opletten dat de payrollorganisatie er met het eventuele loonkostenvoordeel vandoor gaat en niet jij. Als je er dus van wilt 'profiteren' zal dat alleen gaan via het tarief dat je afspreekt met de payrollorganisatie. Het klinkt misschien raar dat de overheid deze optie zelfs maar mogelijk maakt, maar op zich valt dat wel mee. Als arbeidsongeschikte ZZP-er heb je namelijk ook drie jaar lang recht op een verhoogde startersaftrek.

Is deze uitleg misschien van toepassing?

Dat lost het het door Espen geschetste probleem van kennelijk imponerende reuzen en kneuzen niet op. Ik vraag me overigens af of er daar wel een probleem is: de meeste nieuwe leden weten niet wat het is. Zie verder mijn reactie in het andere topic: bij nieuwbouw schaffen we dat karma wat mij betreft helemaal af. Misschien beter dat we het kind niet met het badwater weggooien? Ik vind het toch wel fijn om op individueel niveau waardering te kunnen uitspreken voor posts waar veel mensen (imho) iets aan kunnen hebben. Vooral voor nieuwe gebruikers kan het handig zijn om een inschatting te maken over hoe ze een bepaald post moeten inschatten. Zeker als ze de reputatie van de meeste posters niet kennen. Ik ben er eigenlijk voor om karma en de 'Legend' sterren een beetje samen te voegen tot een soort "reputatiemeter", waarbij je allerlei zaken meeneemt die ook met de tijd kunnen veranderen. Bijvoorbeeld: hoe vaak logt iemand in? Hoe vaak antwoord iemand? Hoe vaak post iemand? Hoe vaak wordt er positief op berichten gereageerd? Hoe lang is het geleden dat iemand iets heeft bijgedragen? Hoe vaak wordt er negatief of gemengd gereageerd? Ik noem maar wat. De sterren die iemand krijgt hangt dan af van al die factoren. De Legend sterren betekenen dan echt iets. Karma betekent mijns inziens nu ook niets, tenzij je misschien de verhouding positief/negatief meeneemt. Dat is misschien een teken van controversialiteit. Persoonlijk zou ik het systeem dus verfijnen, niet afschaffen.

Voor degenen die geïnteresseerd zijn, of voor mensen die het nodig hebben voor hun aangiftes, heb ik een praktische uitwerking van de bitcoinwisselkoers gemaakt. De berekening is niet altijd even intuïtief, omdat de koerspeilmomenten vaak niet overeenkomen met het peilmoment dat nodig is voor de Nederlandse belastingheffing. Het vervelende is verder dat de koers bij ieder van de platforms anders is. Soms is de koers op het ene platform wat lager, dan weer op het andere. Hierdoor kan het verleidelijk kan zijn om elk jaar steeds voor de meest gunstige berekening te kiezen. Persoonlijk denk ik echter dat een bestendige gedragslijn (Art 3.25 IB en Art 8 Vpb) betekent dat je moet vasthouden aan een eenmaal gekozen berekening en deze dan ook over de jaren heen consistent moet hanteren. Peilmoment CoinDesk BitcoinAverage CoinMarketCap 1 januari 2011 0.225 0.224 * 1 januari 2012 4.038 3.909 * 1 januari 2013 10.012 10.014 * 1 januari 2014 559.576 538.712 549.830 1 januari 2015 257.306 259.256 259.962 1 januari 2016 397.666 396.947 394.722 1 januari 2017 955.028 938.401 922.995 1 januari 2018 11354.790 11929.202 11933.827 Koers wordt weergegeven in EUR per 1 bitcoin *) Geen koersinformatie beschikbaar

Ik realiseerde me net dat ik hier overheen had gelezen. Ik denk dat je op dit punt inderdaad gelijk hebt dat het overgaat van 'eigen' pand naar 'verhuurpand'. Overigens geldt dan nog steeds hetzelfde. Tot de maand van herclassificatie kun je fiscaal nog op de oude manier afschrijven tot aan 50% WOZ, daarna stop je simpelweg met afschrijven, omdat je al onder de 100% WOZ zit.

Tot die tijd kan iedereen alvast van deze genieten.

Allereerst moet je vaststellen of er überhaupt sprake is van een ondermening in de ogen van de inkomstenbelasting. Dat doe je hier. 1. Het kan alleen opgenomen worden onder box 3 als er sprake is van zogenaamd 'normaal' vermogenbeheer. Dat is meestal alleen het geval als je eigenlijk nagenoeg zelf niets hoeft te doen en alleen passief investeerder bent (en geen arbeid verricht). 2. Dat ligt er maar aan. Als je wordt erkend als ondernemer kan het zijn dat je de kosten moet activeren. Het heeft immers een waardevermeerderend effect op de boot. De waarde van de boot op de balans wordt dus verhoogd. Vervolgens mag je willekeurig afschrijven, als je ten minste als ondernemer wordt gezien voor de IB. Let er trouwens ook even op hoe deze boot wordt gezien. Het kan zijn dat de boot namelijk als onroerend goed wordt gezien, al naar gelang deze een 'vaste inrichting' is (bijvoorbeeld aangesloten aan een gas-, water- en/of electriciteitsleiding). In dat geval is de woonboot een 'bedrijfspand' en mag je afschrijven tot 50% van de bodemwaarde (of 100% vanaf 2019). Als je trouwens niet als ondernemer wordt gezien, moeten de inkomsten worden opgegeven als resultaat uit overige werkzaamheden. In dat geval geldt het willekeurig afschrijven niet en ben je simpelweg gebonden aan de afschrijvingsregels. In geval van roerende goederen: maximaal 20% per jaar tot aan restwaarde. In geval van onroerende goederen: iets van 2% tot 4% per jaar tot aan bodemwaarde. 3. Het aanmeerlandje komt op de balans te staan als bezitting. Ook hier geldt bovenstaande aftrekbeperking. Tegelijkertijd neem je de lening op als schuld. Elke uitgave aan aflossing boek je af op deze lening. De aflossing heeft daardoor geen effect op je verlies of winst.

Het kan zijn dat het zelfs verplicht is om het te activeren, naar aanleiding van een aantal proefprocessen begin deze eeuw. Normaal gesproken kun je gewoon je inkoopkosten (verkrijgings/voortbrengingskosten) op de balans zetten, maar - als je die niet hebt - zou je de normbedragen van de Belastingdienst kunnen gebruiken, zoals genoemd in de Landelijke Landbouwnormen. Jouw 'veldinventaris' zal daar waarschijnlijk niet exact in worden genoemd, maar je kunt aansluiten bij wat het meest overeenkomt.

Welke functie heeft de emotionele voorkeur van ons forumbezoekers op de uiteindelijke keuze voor het laten uitvoeren van veiligheidstesten door een door een mens geprogrammeerde machine?

Dat bereken je niet. Als het goed is zou je dat uit je eigen administratie moeten halen. De boekwaarde staat namelijk in je boekhouding of belastingaangifte. Stel dat je de auto ooit voor 20.000 euro ex. btw hebt gekocht. Stel dat je daar elk jaar 3.600 euro op hebt afgeschreven, dat staat de auto daarna dus nog voor 2.000 euro in de boeken. De boekwaarde is dan 2.000 euro. Vervolgens ga je kijken wat de auto echt waard is. Laten we aannemen dat dat 10.000 euro. Die 10.000 euro is dan waarschijnlijk de prijs die mensen er voor willen betalen. Dat betekent helaas ook dat de btw dan al in dat bedrag zit. Je deelt daarvoor de prijs door 1,21. Die btw moet je dus uit die 10.000 euro halen om af te dragen. Wat overblijft is de marktwaarde van 8.265 euro (de rest draag namelijk je af aan btw). In dit voorbeeld is je boekwinst dan 8.265 minus 2.000 = 6.265 euro. Deze boekwinst telt mee in je belastbare winst. En hier betaal je dan belasting over. Je hebt overigens nog wel recht op allerlei aftrekposten, zoals zelfstandigenaftrek, stakingsaftrek en mkb-winstvrijstelling (en arbeidsheffingskorting en algemene heffingskorting), dus het is natuurlijk nog maar de vraag of je uiteindelijk echt veel hoeft bij te betalen aan inkomstenbelasting. Maar goed, daarvoor ken ik de daadwerkelijke cijfers uiteraard niet.

Je stopt gewoon met afschrijven zolang de boekwaarde van het pand op de balans lager is dan de bodemwaarde. Als de bodemwaarde omhoog gaat, is de kans dat je dus (verder) mag afschrijven een stuk kleiner. Je hoeft dus niet opeens te gaan opwaarderen naar 100% WOZ. Let trouwens wel op dat je hier volgens mij pas in 2019 mee te maken krijgt, oftewel bij de aangifte die je in 2020 moet opsturen (pagina 67 onder punt N149). En dat is alleen op voorwaarde dat dit specifieke belastingpuntje ook wordt ingediend en goedgekeurd. In 2018 kun je gewoon op de oude manier afschrijven.

Komt de aap toch nog uit de mouw. ;) Maar maakt niet uit. Misschien dat je eens zou kunnen kijken naar e-residency in Estland (e-Estonia). Het zou mogelijk moeten zijn om zo toch binnen de EU geregistreerd te blijven - en een bedrijf op te zetten, zonder daar te wonen. Het heeft voor- en nadelen. Voor de rest denk ik dat je je misschien eens zou moeten verdiepen in de oude Flag Theory (Three / Five / Seven Flags).

Persoonlijk denk ik dat dat er maar aan ligt. Als er daadwerkelijk sprake is van een nieuwe CAO, dan kan het wel eens zo zijn dat individuele bepalingen opeens nietig zijn. Een collectieve afspraak heeft namelijk voorrang. Als je dus in het nieuwe loonhuis hoger wordt ingeschaald volgens die CAO, dan moet je simpelweg het hogere loon krijg. Hier kan wel weer van worden afgeweken, maar dan moet het echt heel specifiek in de CAO worden afgesproken dat dat ten nadele van de werknemer mag. Zie artikel 12 van de Wet op de collectieve arbeidsovereenkomst. Maar zolang er geen CAO is, dan gok ik dat individuele afspraken gewoon blijven gelden, óók als er een loonhuis wordt afgesproken zonder CAO (die is dan namelijk wel 'collectief' van aard, maar volgens mij niet in de zin van de wet).

Ik denk dat je bezit en financiering een beetje met elkaar verwart. Fiscaal is de auto altijd al je bezit geweest. De auto staat namelijk voor de aanschafwaarde op de balans. In de loop van de jaren heb je elk jaar een beetje op afgeschreven. Aan de andere kant heb je ook een lening gehad, waarop de onderneming elk jaar een beetje heeft afgelost. Het aflossen van de lening heeft dus alleen tot gevolg dat je je lening hebt afgelost. Het heeft geen gevolg voor het bezit van de auto. De auto was van de onderneming en de auto blijft van de onderneming, afgelost of niet. Het aflossen van de zo'n lening gaat (meestal) iets sneller dan de afschrijving op de waarde van de auto. Zo kan het zijn dat je de lening in 5, 7 of X jaren volledig hebt afgelost. Maar de waarde van de auto in de boeken (de boekwaarde) hoeft niet per se hetzelfde pad te volgen. Als de auto nog voor zo'n 10.000 euro in de boeken staat en je verkoopt de auto voor 10.000 euro (ex. btw), dan zul je met zo'n 2.100 euro btw moeten rekening houden om af te dragen aan omzetbelasting. Echter, voor de inkomstenbelasting heb je dan géén boekwinst. De auto stond immers voor 10.000 euro in de boeken (= bezit) en na verkoop heb je nog steeds 10.000 euro aan geld (= ook bezit). Dan is er geen sprake van boekwinst. Je hebt dan dus ook geen extra hoge IB-aanslag. Heel kort door de bocht maakt het ook niet echt veel uit in zo'n geval of je de auto verkoopt of de onderneming staakt. Als je de auto echter wel in de boeken hebt voor een veel te laag bedrag (dat wil zeggen, je hebt er meer op afgeschreven dan de daadwerkelijke waardevermindering), dan maak je uiteraard wel een winst. En die telt mee in je belastbare winst voor de inkomstenbelasting. Voor de omzetbelasting maakt dát overigens weer niet uit, want in dat geval moet je ook daar rekening houden met die 2.100 euro. Maar goed, die breng je natuurlijk in rekening bij de klant en hoef je niet zelf te betalen.

Ik reageer op meerdere personen tegelijk in dit bericht. Kan ik me voorstellen, al heb ik hier en daar wat bochtjes afgesneden vanwege het beoogde publiek. Het is namelijk geschreven voor de 'gewone' ondernemer en dus niet zo zeer bedoeld als een uitputtende technische verhandeling voor bitcoinadepten. Ik vind het wel reuzeinteressant, dus keep it coming. ;D De tijd zal het leren. Ik denk altijd dat er twee krachten tegelijkertijd werken op een nieuwe ontwikkeling: mensen die er evangelisch over preken en mensen die zich er met hand en tand tegen verzetten. Wie er wint zal afhangen van de mate waarin het voor het grote publiek makkelijk, handig, simpel, goedkoop, snel, etc zal werken. Ik zeg heel voorzichtig dat ik dat voorlopig nog niet zie gebeuren. Aan de andere kant is het wel zo dat het zaadje voor gebruik van blokketentechnologie onmiskenbaar is gezaaid. Soms duurt het gewoon een decennium voordat zoiets echt vleugels krijgt. Persoonlijk ben ik niet zo van de 'machthebbers' die iets kunnen tegenhouden. Als iets echt toegevoegde waarde heeft, zullen ze denk ik de algemene acceptatie alleen maar vervelend lang kunnen bemoeilijken. En dat gebeurt natuurlijk ook. Uiteraard! Als je iets verkoopt, moet je gewoon een factuur maken met btw en deze vervolgens in euro afdragen - ook als die factuur vervolgens met bitcoin wordt betaald. Het delven en verhandelen van bitcoin zelf is echter wel (binnen de EU althans) vrijgesteld van btw. Inderdaad een beetje als beleggingsgoud. Ik had deze bron inderdaad ook gezien. Ik heb er uiteindelijk niets mee gedaan, omdat ik de redenering van de "bevriende belastingadviseur" nergens op vond slaan. Allereerst verwees hij naar Art 5.21 IB om niet op 1 januari om 0:00 uur te hoeven waarderen. De vraag is alleen of je bij bitcoins wel kunt spreken van "effecten die zijn opgenomen in enige bij ministeriële regeling aangewezen prijscourant". Mocht je al je ogen dicht knijpen, dan moet je de waarde vervolgens stellen op "de slotnotering die is vermeld in de prijscourant die betrekking heeft op de laatste beursdag van het voorafgaande kalenderjaar". De slotnotering in welke prijscourant? Zoals ik al opmerkte, wordt er wereldwijd continu gehandeld. Het gevolg is dat de 'slotnotering' feitelijk overeenkomt met de waarde aan het begin van het volgende jaar. Hij zegt ook dat er momenteel nog geen bepalingen zijn die een tijdstip voorschrijven, zodat hij zou adviseren om een gunstige koers te nemen op een willekeurig moment op 1 januari. En hij noemt dat dan "in ieder geval een pleitbaar standpunt". Ook daar slaat hij volgens mij de plank volledig mis. Art 5.2 IB definiëert de peildatum namelijk als "het begin van het kalenderjaar". Het kalenderjaar begint mijns inziens niet om 5:23 of 18:47 uur. ;)

Het is bitcoin wat de klok slaat. Dertig procent erbij, twintig procent eraf. In één week. Of zelfs één dag. Mensen die er in belegd hebben moeten over een stevige hand en een sterke maag beschikken. De koersontwikkeling van de meeste cryptovaluta voelden het afgelopen jaar als een dolle achtbaanrit. En de hoeveel aandacht besteed aan het onderwerp in de media lijkt de bitcoin definitief gemeengoed te hebben gemaakt. Het gevolg is wel dat er begrijperlijkwijs ook steeds meer praktische vragen over cryptovaluta opkomen, met name als het gaat om de fiscale, jurdische en administratieve kant ervan. Soms kan de indruk ontstaan dat deze crypto currencies zó nieuw en bijzonder zijn dat het onmogelijk is om er goed mee om te gaan als het op boekhouden en belasting betalen aankomt. Ik denk dat veel mensen zich op dit punt graag van de domme (laten) houden, omdat ze in de veronderstelling verkeren dat de astronomische koersstijgingen wel eens voor een onbetaalbare belastingaanslag kan gaan zorgen. Maar is dat eigenlijk wel zo? 1. Bitcoins Om een antwoord op die vraag te vinden, zal ik eerst uitgebreid ingaan op zoveel mogelijk aspecten van de bitcoin zelf. Hoe werkt een bitcoin en wat is het eigenlijk? Hoe (ver)koop je bitcoins vervolgens? En hoe bepaal je de waarde ervan? Op basis van de antwoorden op al die vragen kan mijns inziens een vrije goede inschatting worden gemaakt hoe je vervolgens deze munt moet behandelen – en tegen welke wettelijke en fiscale beperkingen je aan kunt lopen. En die kennis is weer van belang voor het bepalen hoe je met de bitcoin om moet gaan met betrekking tot de inkomenstenbelasting, omzetbelasting, loonbelasting en vennootschapsbelasting. 1.1 Wat is bitcoin? Bitcoin draait op zogenaamde blokketentechnolgie. Een blokketen (blockchain) is eigenlijk niets meer dan een grootboek (ledger) waarin iedereen alle transacties noteert. Dat grootboek is niet opgeslagen op één centrale plaats, maar in duplicaat bij gebruikers zelf. Omdat er geen centrale opslag of controle is op de juistheid van de blokketen, wordt er binnen het systeem vanuit gegaan dat de blokketen correct is, als het bij nagenoeg iedereen hetzelfde is. Iedere gebruiker kan een nieuwe transactie toevoegen. Deze transactie wordt vervolgens meegedeeld (broadcasted) aan andere gebruikers, die de transactie controleren. Als er voldoende gebruikers zijn die de transactie hebben gevalideerd, wordt deze genoteerd in een nieuw blok (block) dat wordt vastgeklikt aan de blokketen. Als dat is gebeurd, wordt de blokketen bij alle gebruikers bijgewerkt. Het grootboek is daarna bij iedereen gesynchroniseerd. Transacties die eenmaal in het grootboek zijn opgenomen kunnen niet meer worden veranderd. Zo kan men er dus zeker van zij dat alleen de daadwerkelijke eigenaar van de bitcoins deze kan overboeken. Het toevoegen van nieuwe blokken met transacties aan de blokketen heet delven (mining). Tijdens dat proces van delven worden nieuwe transacties gecontroleerd op juistheid. Zo wordt verkomen dat dezelfde bitcoins twee keer worden uitgegeven of dat er bitcoins worden overgeschreven die niet bestaan. Het delven gebeurt door met vrij geavanceerde computers een moeilijk cryptografische puzzels op te lossen. Degene die de puzzel oplost krijgt als beloning een aantal bitcoins en een vergoeding voor alle transacties binnen het blok. Overigens is dit ook meteen een op termijn mogelijk zwak punt van de blokketentechnologie. De blokketen moet immers op steeds meer apparaten worden bijgehouden, geverifiëerd en gesynchroniseerd. En omdat het aantal transacties alleen maar toeneemt, wordt de omvang van de blokketen op ieder apparaat ook steeds groter. De schaalbaarheid op de lange termijn kan dus nog een probleem worden. 1.2 Hoe gebruik je bitcoins? Om bitcoins te kunnen ontvangen en uitgeven heb je een bitcoinportemonnee (bitcoin wallet) nodig. Als je de bitcoinportemonnee opent gaat deze alle transacties downloaden via andere bezitters van een bitcoincoinportemonnee. Dat zijn inmiddels zoveel transacties, dat het soms dagen duurt voordat alles op je eigen computer staat. Het is aan te raden om een kopie te maken van het portemonneebestand (wallet.dat). Als je die namelijk kwijt raakt, ben je ook je toegang tot de bitcoins kwijt. Je kunt de wallet ook beschermen met een wachtwoord. Maar ook hier geldt dat je het niet moet vergeten. Het wachtwoord is namelijk normaal gesproken niet meer te resetten in het geval je het bent vergeten. Al zijn er tegenwoordig ook weer websites die zich toeleggen op het kraken van je bitcoinwachtwoord. Het is natuurlijk de vraag in hoeverre je de dát moet willen. Het is mogelijk om een portemonnee te nemen waarbij de bitcoins of de blokketengegevens bij een derde partij (in de cloud) worden bijgehouden in plaats. Het nadeel hiervan is dat je erop moet vertrouwen dat het bedrijf je bitcoins goed zal beheren. Dat dat niet altijd het geval is bleek wel toen in 2013 het Mt Gox failliet ging. Om vervolgens bitcoins te kunnen betalen heb je een zogenaamd bitcoinadres (bitcoin address) nodig. Deze kun je zelf aanmaken in je wallet. Een bitcoinadress bestaat uit 26 tot 35 cijfers en letters (bijvoorbeeld 1BvBMSEYstVetqTFn5Au4m4GXg7xJaNVN3). Een beetje vergelijkbaar met een IBAN, dat tegenwoordig uit 16 tot 34 cijfers en letters bestaat (bijvoorbeeld LC14BOSL123456789012345678901234). In dat opzicht lijkt de bitcoinportemonnee een beetje op een bankrekening. Net als bij IBAN zit er bij de bitcoinsoftware een interne controle op de juistheid van elk ingetypte bitcoinadres, maar dan beter. De kans dat je per ongeluk een verkeerd bitcoinadres intypt zou 1 op 4.290.000.000 moeten zijn. 1.3 Is bitcoin anoniem? Er wordt vaak gedacht dat Bitcoins of cryptovaluta anoniem zijn, maar in feite zijn de bitcoinadressen van de bitcoin wallets zelfs minder anoniem dan een e-mailadres of een bankrekeningnummer. Een e-mailadres is meestal niet direct aan een specifiek persoon te gekoppeld, maar zodra een e-mailadres vaker gebruikt wordt, wordt het veelal ook steeds duidelijker wie er bij dat e-mailadres hoort. Bovendien zijn alle bitcoinadressen én transacties tot aan het hele begin van de blokketen toegankelijk en doorzoekbaar voor iedereen. Als je dus ooit een spelletje in de Steam Store of een pizzaatje bij Thuisbezorgd hebt besteld met bitcoins, heb je eigenlijk al een aantal broodkruimels laten vallen. Om je anonimiteit enigszins te waarborgen wordt aangeraden om voor iedere transactie een nieuw bitcoinadres aan te maken. Als iemand immers een bitcoinadres weet, kan die persoon via het openbare grootboek immers alle transacties inzien die op dat adres zijn uitgevoerd. Als je een nieuw adres aanmaakt voor een nieuwe transactie, zal alleen díe transactie met dat adres zichtbaar zijn. Bitcoinadressen zou je dus misschien meer kunnen vergelijken met de serienummers op bankbiljetten. Het verschil is alleen dat bij transacties met bankbiljetten gewoonlijk niet wordt bijgehouden welk biljet met welk serienummer bij elke transactie van hand tot hand is gegaan. Papiergeld is dus feitelijk anoniemer. Maar zelfs als je er zelf alles aan doet om anoniem te blijven, kunnen anderen door hun (betaal)gedrag alsnog je identiteit verraden. Bij elke transactie zijn immers altijd minimaal twee partijen betrokken en de mate van anonimiteit daarvan hangt af van de zwakste schakel. Via vrij eenvoudige analyse van alle transacties (die immers openbaar zijn) hebben onderzoekers al aanzienlijke stukken van het bitcoinnetwerk weten te deanonimiseren. Je kunt er dus eigenlijk niet zonder meer vanuit gaan dat je niet te traceren bent door gebruik te maken van het bitcoinnetwerk. 1.4 Is bitcoin geld? Over de vraag of bitcoin geld is zijn de meningen verdeeld, maar juridisch en fiscaal lijkt het antwoord vooralsnog: nee. Zo is er geen fysieke munt die je kunt vasthouden. Het is eigenlijk niets meer dan een stukje software. Is het dan misschien digitaal geld? Juridisch wordt bitcoin In Nederland niet gezien als geld in de zin van de Wet op het financieel toezicht, omdat er niet wordt voldaan aan alle wettelijke voorwaarden die daaraan zijn gesteld. Zo zijn bitcoins niet uitgegeven in ruil voor ontvangen geld en is er geen vordering op de uitgever van de bitcoin. Bitcoins kunnen immers alleen worden gemaakt door bitcoins te delven (minen). In 2016 bepaalde het Hof Arnhem-Leeuwarden verder dat het geen geld is in de zin van de wet, maar een ruilmiddel. Het kan worden gezien als een "zaak met de dagprijs" volgens 7:36 BW of een "vermogensrecht" volgens 7:47 BW. De rechtbank vond dat het handelen in bitcoin overeenkomsten had met de manier waarop dat gebeurt met bijvoorbeeld zilver of goud. Edelmetalen worden als belegging gezien en niet als gangbaar geld of wettig betaalmiddel. Door een uitspraak van het Europese Hof van Justitie wordt de bitcoin in fiscale zin wél min of meer als een traditionele valuta erkend, althans voor wat betreft de omzetbelasting. Voor de inkomstenbelasting lijkt het Ministerie van Financiën vooralsnog uit te gaan van een waardering volgens dat van een LETS (Local Exchange and Trade System) ofwel lokaal geldstelsel. Het vervelende van die kwalificatie is alleen dat er in het geval van bitcoin geen LETS-organisatie is en dat de waarde dus ook niet centraal kan worden vastgesteld. De Europese Centrale Bank houdt het erop dat er sprake is van een virtual currency scheme (en dus niet van digitaal of electronisch geld), vanwege het gebrek aan tegenwaarde in echte valuta. 1.5 Hoe kom je aan bitcoins? Om aan bitcoins te komen, kun je ze proberen te delven. Dat kost een hoop computerrekenkracht, maar hopelijk heb je dan na een héle lange tijd een aantal bitcoins in je wallet. De kans daarop is echter heel erg klein. Als je delvingssoftware in de achtergrond op je laptop zou draaien, zou het je zo maar honderden jaren kunnen kosten voordat je een bitcoin hebt gedolven. Om fatsoenlijk te kunnen delven heb je dus eigenlijk een computer nodig met zóveel rekenkracht dat de kans op het oplossen van de benodigde cryptografische puzzels binnen handbereik komt. De hoeveelheid hitte die vrij komt bij dat delvingsproces is zo hoog dat sommige mensen inmiddels die warmte proberen te gebruiken om hun huis mee op temperatuur te brengen. Maar als het kopen van zo’n dure computeropstelling geen optie is, kun je jezelf ook nog aansluiten bij een soort van delvingscollectief (mining pool). Daarbij zetten verschillende mensen hun individuele computers in om gezamelijk bitcoins te delven om vervolgens de gedolven bitcoins naar rato van ingezette rekencapaciteit te verdelen. Het wordt geschat dat maar liefst 80% van alle blokken door dit soort collectieven in China wordt gedolven. Als delven op welke manier dan ook geen optie is, kun je ze altijd nog gewoon kopen bij een soort bitcoinwisselkantoor (bitcoin exchange). Er zijn er inmiddels een heleboel. Coinbase in the Verenigde Staten is de grootste, maar ook in Nederland en Europa timmeren veel bedrijven inmiddels veel bitcoinhandelsplatformen aan de weg, zoals Coinbase (VS), Litebit (NL), Bitrush (NL), BTCDirect (NL), Satos (NL), Bitcoin.de (DE), Cryptopay (GB) of Spectrocoin (GB). 1.6 Wat zijn bitcoins waard? Hoeveel je voor een bitcoin krijgt bij verkoop of hoeveel je voor een bitcoin moet betalen bij aankoop hangt af van aan wie je het vraagt. De waarde van een bitcoin wordt namelijk op ieder handelsplatform afzonderlijk bepaald door vraag en aanbod. Omdat de hoeveelheid vraag en aanbod niet op ieder handelsplatform hetzelfde is, is ook de bitcoin niet overal hetzelfde waard. Toch ben ik van mening dat deze waardeverschillen een goede waardebepaling niet in de weg hoeft te staan. Eén van de makkelijkste manieren is om de dollarwaarde te gebruiken van bijvoorbeeld Coinmarketcap. Deze organisatie geldt als autoriteit op dit gebied en wordt daarom ook als bron aangehaald in (Amerikaanse) overheidsdocumenten, zoals de SEC, de Accountability Office, de House Committee on Small Business en de Amerikaanse belastingdienst. Het handige van Coinmarketcap is dat zij de waarde van de bitcoin bepalen aan de hand van een gewogen gemiddelde van zo’n 400 verschillende bitcoinwisselkantoren. Omdat Coinmarketcap de waarde van de bitcoin uitdrukt in Amerikaanse dollars, moet de waarde alleen nog worden omgerekend naar euro. Dat kan onder andere aan de hand van de officiële wisselkoerslijst van de Europese Centrale Bank (elke werkdag) of de Belastingdienst (elke eerste van de maand). Er zijn verder nog een aantal goede alternatieven, zoals Coinbase, BitcoinAverage of WorldCoinIndex. Deze websites gebruiken allemaal een vergelijkbare manier van waardebepaling, namelijk door het nemen van een gewogen of ongewogen gemiddelde van de koersen op verschillende platforms, al dan niet op basis van kwalitatieve criteria. 2. Bitcoins en omzetbelasting Het is een tijd onduidelijk geweest of er nu wel of geen btw moest worden berekend over de aan- en verkoop van bitcoin. In 2013 stelde de minister van Financiën zich nog op het standpunt dat er gewoon omzetbelasting moest worden berekend over de aan- en verkoop van bitcoins. Eind 2015 oordeelde het Europese Hof van Justitie echter dat een bitcoin niet moet worden gezien als een goed of dienst, onder meer omdat dat "Bitcoin geen ander nut heeft dan voor het doen van betalingen". Bitcointransacties zijn sindsdien vrijgesteld van omzetbelasting. Ook hoeven er daarom geen facturen te worden uitgereikt en hoeft er ook geen administratie te worden bijgehouden voor de btw. Dat betekent evenwel dat je daarom geen recht hebt op teruggave van btw over gedane investeringen of aankopen. Echter, dit laatste is alleen het geval voor zover het bitcoinverkopen betreft bínnen de Europese Unie. Je kunt namelijk alsnog btw-voorbelasting terug krijgen naar rato van je bitcoinverkopen búiten de Europese Unie. Als je dus een bitcoindelver bent en alle gedolven bitcoins aan een niet-EU partij verkoopt, mag je vervolgens ook alle betaalde btw over je inkopen en investeringen als voorheffing aftrekken. Bitcoin heeft hierdoor een status aparte. Het wordt namelijk niet als geld beschouwd, maar is desondanks binnen de EU btw-vrij vanwege het feit dat bitcoin uitsluitend de fúnctie van geld vervult. 3. Bitcoins en loonbelasting De enige manier waarop bitcoins en loonbelasting elkaar tegenkomen, is als werkgever en werknemer een loon in bitcoin of euro afspreken en besluiten om dat vervolgens voor zover mogelijk in bitcoin uit te betalen. In beide gevallen zal de werkgever zowel de aangifte als de afdracht in euro moeten doen, maar het uitbetalen van het loon kan in principe, mits met wederzijdse instemming uiteraard, gewoon in bitcoin. Dit wordt gezien als loon in natura. Er zijn echter wel een aantal praktische, wettelijke en fiscale beperkingen. Als de werknemer afspreekt om het loon te ontvangen in bitcoin, kan dat sindskort niet meer onbeperkt. Vanaf 1 januari 2015 is het verplicht dat het loon ter hoogte van het wettelijk minimumloon giraal wordt overgemaakt. Alleen het loon dat uitstijgt boven het wettelijk minimumloon mag op een andere manier worden uitbetaald, bijvoorbeeld in bitcoin. Hoewel deze regeling eigenlijk was bedoeld om schijnconstructies tegen te gaan, heeft het indirect dus ook gevolgen voor een eventuele loon(deel)betaling in bitcoin. Het kan ook zijn dat het loon zélf in bitcoin is afgesproken. Omdat de koers van de bitcoin nogal heftig op en neer kan gaan, zou het dus kunnen voorkomen dat het afgesproken loon bij een enorme koersval zorgt voor een inkomen dat – in euro – lager is dan het minimumloon. In dat geval kan de werkgever niet volstaan met het lagere bitcoinequivalent, maar zal het (hogere) minimumloon moeten worden betaald en ook daarover loonbelasting moeten worden ingehouden. Bovendien geldt dan nog steeds de bovenstaande antischijnconstructiemaatregel, waardoor in zo’n geval het héle loon giraal in euro moet worden overgemaakt. Een bijkomend nadeel kan zijn dat de werkgever telkens een nieuwe loonstrook moet overhandigen, zelfs bij een vast loon. Er zal immers telkens een andere hoeveelheid bitcoin worden overgemaakt in verband met de wijzigende wisselkoersen. Normaal gesproken hoeft de werkgever immers geen nieuwe loonstrook te maken, als er geen wijzigingen zijn in de uit te betalen bedragen ten opzichte van de vorige loonstrook. Voor de omrekening van de waarde van bitcoin naar euro geldt overigens het einde van de laatste dag van het aangiftetijdvak als peildatum. Praktisch gesproken kan het nog een ander vervelend gevolg hebben voor de werknemer. De Europese Hypothekenrichtlijn maakt banken huiverig om loon als onderpand te accepteren, als dat loon niet in euro wordt uitbetaald. De richtlijn verplicht banken namelijk om ook het (toekomstige) valutarisico op waarde te schatten en kunnen op basis daarvan dan ook hypotheekaanvragen afwijzen. 4. Bitcoins en inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting Het kan verleidelijk zijn om te denken dat het voor de Belastingdienst onmogelijk is om te achterhalen hoeveel bitcoins iemand heeft en dat je daarom makkelijk weg kunt komen met het verzwijgen van bitcoininkomen of –vermogen. Think again. Zeker als het aantal bitcoinaccepterende bedrijven blijft toenemen is mijn inschatting dat door het toegenomen gebruik van de bitcoin het ook steeds makkelijker zal worden om personen en bedrijven aan bitcoinadressen te koppelen. Maar er zullen ook juridische middelen kunnen worden ingezet om de identiteit achter bitcoinaddressen te achterhalen. In de Verenigde Staten won de Belastingdienst al een zaak waarbij zij vervolgens toegang kreeg tot zo’n 14.000 bitcoinrekeningen om navorderingsaanslagen te kunnen sturen. In Nederland is dat ook mogelijk. De fiscus kan in principe tot 5 jaar na dato (of in sommige gevallen zelfs tot 12 jaar) nog een navorderingsaanslag sturen. Als door voortschreidende technieken of juridische armslag alsnog kan worden bepaald van wie bepaalde bitcoinadressen zijn (geweest), kan de Belastingdienst navorderen en een vergrijpboete opleggen tot 300% afhankelijk van het soort inkomen. 4.1 Bitcoins and inkomstenbelasting (box 1) Het is een misvatting dat als je als particulier actief handelt in of delft naar bitcoins dat de winsten (en verliezen) automatisch in box 1 van de inkomstenbelasting thuis horen. Dat is namelijk niet zo. Maar zelfs als dat wel het geval is, dan is er nog niet automatisch sprake van winst uit onderneming. Het kan ook worden belast als resultaat uit overige werkzaamheden zonder recht op allerlei fiscale ondernemersfaciliteiten. Zodra er géén sprake is van zogenaamd ‘normaal’ vermogensbeheer zal het inkomen uit handelen in of delven naar bitcoins in box 1 moeten worden opgegeven. Als er sprake is van actief handelen of delven, moet er uitzicht zijn op een bron van inkomen. Is dat niet het geval, dan wordt de winst op de bitcoins niet in box 1, maar de waarde ervan in box 3 belast als ‘overig vermogen’ (zie 4.3 Inkomstenbelasting over bitcoins als privévermogen (box 3)). Als je zelf in je eentje bitcoins delft en bij toeval bitcoins hebt gedolven, wordt dit overigens niet als inkomen gezien mede op basis van de pyramidespel-arresten. Dat heeft te maken met het feit dat – onder normale omstandigheden – het zelfstandig delven naar bitcoins zo’n lage kans op success oplevert, dat het niet kan worden aangemerkt als iets waarmee een voorzienbaar voordeel mee valt te behalen. Ook dan hoort het in box 3 thuis. Het actief delven binnen een delvingscollectief maakt de kans op succes een stuk groter en winsten voorzienbaar. De gedolven bitcoins zullen dan ten minste worden belast als resultaat uit overige werkzaamheden. Daar staat tegenover dat alle relevante kosten ook mogen worden afgetrokken. Als je voldoet aan de ondernemerschapscriteria wordt het belast als winst uit onderneming en kun je ook gebruik maken van aftrekposten voor ondernemers. Zodra bitcoins als bron van inkomen kan worden aangemerkt, ontstaat de vraag hoe die dan vervolgens op de balans van de onderneming moeten worden opgenomen, hoe eventuele winsten en verliezen moeten worden verantwoord en hoe die dan vervolgens worden belast. Aangezien bitcoins geen geld zijn, lijkt het opnemen onder liquide middelen uitgesloten. Toch zijn er sommige boekhoudprogramma’s, zoals Moneybird, die ondersteuning bieden voor bitcointransacties alsof het om vreemde valuta of anderszins liquide middelen gaat. Mijns inziens wringt dat met het feit dat bitcoin voor de wet geen geld is. Het kan echter een snelle oplossing zijn om ten minste koersverschillen makkelijk in te boeken. In mijn optiek hoort de bitcoin op de balans thuis onder Effecten of anders onder Voorraden (grond- en hulpstoffen). Volgens de in Nederland algemeen aanvaarde boekhoudprincipes (Dutch GAAP of Generally Accepted Accounting Standards) mag er voor deze zaken zowel worden gekozen voor het inboeken van deze zaken voor [*] de kostprijs of de lagere opbrengstwaarde of [*] de actuele waarde. De wet gaat standaard uit van het voorzichtigheidsprincipe, hetgeen eerder voor de eerste optie pleit. Het gevolg is dat uitsluitend gerealiseerde (koers)winsten op bitcoinverkopen in de winst vallen. De waarde kan worden bepaald op basis van de waarde zoals gepubliceerd op bijvoorbeeld Coinmarketcap of Bitcoinaverage en eventueel omgerekend naar euro via de wisselkoerslijst van de ECB of de Belastingdienst. Het kan handig zijn om in het achterhoofd te houden dat (veel) gedolven, maar verder binnen de onderneming ongebruikte bitcoins naar verloop van tijd kunnen worden aangemerkt als overtollige beleggingen. Het gevolg daarvan zou kunnen zijn dat de waarde van de bitcoins dan op enig moment verhuist van zakelijk naar particulier vermogen. Er moet dan alsnog fiscaal worden afgerekend over de waardeverandering van de bitcoins in box 1, terwijl het bitcoinsaldo vervolgens het jaar erna meetelt voor box 3. 4.2 Bitcoins en vennootschapsbelasting (box 2) Voor bv-ondernemers wordt de winst simpelweg belast met vennootschapsbelasting en vervolgens met inkomstenbelasting in box 2 bij het uitkeren van de overgebleven winst als dividend. De waardering en verwerking zijn in principle hetzelfde als bij een IB-ondernemer (zie 4.1 Bitcoins and inkomstenbelasting (box 1)). Het verschil is wel dat door het feit dat de bv een eigen rechtspersoon is en dat er geen ondernemersfaciliteiten op het spel staan er geen probleem is met eventuele herkwalificatie van de aangehouden bitcoins. Deze blijven dus gewoon op de balans van de onderneming staan. Een klein nadeel zou wel kunnen zijn dat de omvang van het tegoed uiteindelijk zichtbaar wordt voor de buitenwereld vanwege de publicatieplicht voor de jaarcijfers. In dat licht kan het voorzichtigheidshalve handig zijn om te waarderen tegen de kostprijs of de lagere opbrengstwaarde in plaats van de marktwaarde. Gek genoeg is het door een gekke wettelijke samenloop voor de micro-bv met een jaarrekening op commerciële grondslag niet mogelijk om een keuze te maken. Daarvoor is het namelijk verboden beleggingen tegen marktwaarde te waarderen. Overigens is het waarderen van de bitcoins tegen kostprijs of de lagere opbrengstwaarde tevens verplicht als er wordt gewerkt volgens de International Financial Reporting Standards (IFRS). 4.3 Inkomstenbelasting over bitcoins als privévermogen (box 3) Als er sprake is van een privé bitcoinportemonnee, dan zal deze in box 3 moeten worden opgegeven. Dit is in lijn met een zelfde besluit van de Amerikaanse fiscus in 2014. De Nederlandse fiscus belast de waarde als ‘overige bezittingen’. De waarde kan ook hier worden bepaald op basis van de waarde op Coinmarketcap of Bitcoinaverage met omrekening via de wisselkoerslijst van de ECB of Belastingdienst. Daytraying in bitcoin als privépersoon verdient nog een speciale vermelding, omdat er vaak onterecht van wordt uitgegaan dat dit in box 1 moet worden opgegeven. Dat is niet zo. Om te handelen in bitcoins is op zich geen speciale kennis vereist vanwege de hoge mate van speculatie. Daghandel in bitcoins wordt daarom gezien als een vorm van (speculatief) beleggen en is het daarmee belast in box 3. "Het hebben van ervaring en deskundigheid op het gebied van optiehandel is niet gelijk te stellen met het hebben van voorkennis.", alsdus de Hoge Raad in een vergelijkbare zaak over daghandel in opties. De peildatum voor de aangifte van de waarde in box 3 is exact 1 januari van het belastingjaar om 0:00 uur Nederlandse tijd. Het is eventueel te verdedigen om uit te gaan van de slotkoers op de laatste handelsdag vóór deze peildatum (zoals bij effecten). Dat laatste zal alleen niet vaak van toepassing zijn, aangezien de handel in bitcoin wereldwijd is en de handel niet echt gebonden aan tijd. Er zal dus in de meeste gevallen een koers bekend zijn op dit exacte fiscale peilmoment. Als er gebruik wordt gemaakt van buitenlandse websites moet er bovendien goed worden gekeken naar de tijdzone. De koers die gebruikt moet worden is namelijk niet de koers om 0:00 uur in de desbetreffende tijdzone, maar de koers op het moment dat overeenkomt met die van 0:00 uur Nederlandse tijd (Midden-Europese Tijd plus één uur ofwel CET+1). Conclusie Alles overziende denk ik dat er voldoende wettelijke en fiscale aanknopingspunten zijn om de bitcoin netjes en volledig op te nemen in de zakelijke administratie. Dat heeft echter ook tot gevolg dat deze nieuwe munt gewoon wordt betrokken in alle relevante belastingen zoals dat ook gebeurt met alle andere zaken. Voor de huis-tuin-en-keukenbelegger zal de klap niet echt hard aankomen, zeker niet nu het nieuwe kabinet heeft besloten om de vrijstelling in box 3 te verhogen en het fictieve rendement te verlagen. Maar ook voor de ondernemende delver of belegger zal het allemaal niet zo'n vaart lopen als er alleen hoeft te worden afgerekend over daadwerkelijk gerealiseerde koerswinsten.

Ja, dat kan, als je aan de voorwaarden voldoet. De vraag is vervolgens of dat het geval is. En dan is er nog een verschil tussen ondernemer zijn voor de omzetbelasting of de inkomstenbelasting. Voor de omzetbelasting ben je al snel ondernemer. Na inschrijving bij de kamer van koophandel, krijg je vaak vrij snel ook een BTW-nummer. Daarna ben je dus ondernemer voor de BTW en moet je BTW afdragen. Voor de inkomstenbelasting zijn er wel iets meer voorwaarden, en dus niet alleen uren. Het gaat ook om omzet, winstverwachting, aantal klanten, levensvatbaarheid, etc. Gelukkig heeft de fiscus daar een heel handige tool voor: https://www.belastingdienst-ondernemerscheck.nl