waardebepaling in aandeelhoudersovereenkomst

[Gast Verwijderd account]

??? Wie kan mij wijsheid verschaffen?

 

Voor een nieuw op te richten BV, waarin 2 partijen ieder voor 50% participeren vanuit de eigen PH, vraag ik me af of het verstandig is om een clausule op te nemen in de aandeelhoudersovereenkomst, waarin is vastgelegd op welke manier de waarde wordt bepaald en welk pad wordt doorlopen (en wellicht binnen welk termijn) als één van de partijen besluit om te stoppen. En heeft iemand daar ervaring mee?

 

[titel aangepast - mod]

[Jeroen Bakker]

Uiteraard is dat slim, je wilt immers in de toekomst niet met onwerkbare situaties komen te zitten. Denk bijvoorbeeld ook aan de situatie waarin jullie lijnrecht tegenover elkaar staan, ook dat is een goede om op te nemen.

 

Tip: zoek even op 'aandeelhoudersovereenkomst' in de zoekbox bovenaan dit forum. Je vindt dan al vele discussies die je verder op weg helpen met zaken waaraan je moet denken bij het opstellen van de overeenkomst.

[Gast Verwijderd account]

Da's snel! Thnxs. Toch zijn de meningen die ik (buiten dit forum) heb gehoord verdeeld hierover. Adviseurs (van waarde) zijn niet eensgezind.

Uitteraard had ik op dit forum gezocht naar dit onderwerp, echter (nog) niet gevonden .....

 

Een argument om niet vast te leggen is dat het niet altijd in je voordeel hoeft te zijn. En, wat kun je inhoudelijk vastleggen?

[Nils de Witte]

Het op voorhand vastleggen van de toekomstige waarde van een onderneming is een hachelijke zaak. De waarde is op dat moment namelijk afhankelijk van een veelvoud van factoren, waaronder de rente stand en de vooruitzichten voor de economie. De gebruikelijke formule, tien keer de winst of twee keer de omzet, of iets dat daar op lijkt, is makkelijk te manipuleren en leidt tot onenigheid.

 

Gebruikelijker is het tegenwoordig (een beetje afhankelijk van het soort onderneming) om clausules in de aandeelhoudersovereenkomst op te nemen waarin allerlei vormen van biedingen worden beschreven.

 

Als A vekoopt moet B ook verkopen. Als A bied op B, mag B kopen van A voor hetzelfde bedrag etc.

 

Dus de prijs wordt niet afgesproken, wel de manier waarop men met elkaar omgaat als de tijd is gekomen om afscheid van elkaar of van het bedrijf te nemen.

 

Zie ook het hoofdstuk daaromtrend in de nieuwe Gids Startkapitaal (editie 2008) of de handleiding participatieovereenkomst elders op dit forum.

[Nils de Witte]

zie hoofdstuk 4 en 5 op www.startkapitaal.blogspot.com

[Edward]

Ik sluit mij geheel aan bij Nils de Witte, met dien verstande dat de methode volgens welke de waarde wordt bepaalt wel kan worden beschreven. Niettemin, het blijft een hachelijke zaak en zeker wanneer het gaat om een start-up.

[Joost Rietveld]

beste ondernemer in oprichting,

 

De oprichtingsakte van de BV zelf bevat ook al formele bepalingen over het aanbieden van de aandelen.

 

Doorgaans moet de vertrekkende partij zijn aandelen eerst schriftelijk aanbieden aan de andere aandeelhouder(s). Dan volgt twee weken om te onderhandelen. Komen jullie er niet uit, dan is de meest gerede in de discussie (veelal de verkoper) bevoegd om naar de KvK te gaan en daar een of meerdere experts te laten benoemen die de waarde van de onderneming vaststellen.

 

Nu in een AHO reeds de systemathiek vastleggen, is riskant. Er zijn te veel manieren om de waarde te bepalen. Pas als een vertrek van een aandeelhouder aan de orde is, zoek je de beste systhematiek (en dat is dan nog een klus op zich).

 

Succes verder

Joost

[Pietje Precies]

Over methoden van waardebepaling, zie de brochure op:

http://www.snpi.nl/financiele_participatie.php?nid=11278-11279

Elke methode van waardebepaling stelt zijn eigen aannamen (koersdrijvers). De ene kijkt meer naar prestaties uit het verleden en de andere meer naar die in de toekomst. Welke (juridisch) het meest redelijke is, wordt pas duidelijk op het moment dat de waardering moet plaats vinden. Reden dus om het proces (!) van het kiezen van de waarderingsmethode vooraf overeen te komen. Daarom is het verstandig om de conflictprocedure statutair vast te leggen. Hier enkele voorbeeldclausules:

 

T.a.v. besluitvorming in het algemeen: "Bij staking van stemmen over zaken beslist een onafhankelijke derde die is gespecialiseerd in desbetreffende zaken en bij voorkeur voldoet aan een bedrijfskundig profiel. Indien de aandeelhouders het niet met elkaar eens worden over de benoeming van de deskundige, dan vindt de benoeming van de deskundige plaats door een onafhankelijke derde (een bij het Stichting Nederlands Mediation Instituut te Rotterdam geregistreerde mediator, een notaris met plaats van vestiging in Nederland of de voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken binnen wier ressort de vennootschap statutair is gevestigd of anders de kantonrechter van de rechtbank van het arrondissement waarin de vennootschap statutair is gevestigd). Indien de oorzaak van staking van stemmen een verschil van inzicht tussen aandeelhouders betreft, dan bemiddelt een bij het Stichting Nederlands Mediation Instituut te Rotterdam geregistreerde mediator die gespecialiseerd is in het vakgebied dat het geschil betreft, conform het reglement van de Stichting Nederlands Mediation Instituut te Rotterdam zoals dat luidt op de aanvangsdatum van de mediation. De kosten voor het uitvoering geven aan dit lid komen ten laste van de vennootschap. In geval van een conflict tussen aandeelhouders echter komen voormelde kosten uitsluitend en voor een gelijk deel ten laste van de aandeelhouders waartussen het conflict bestaat."

 

T.a.v. de koers, krachtens een blokkeringsregeling: "Komen zij hieromtrent binnen twee weken na ontvangst van de in lid 5 bedoelde kennisgeving van het aanbod niet tot overeenstemming, dan zal de meest gerede partij aan een onafhankelijke derde (een bij het Stichting Nederlands Mediation Instituut te Rotterdam geregistreerde mediator, een notaris met plaats van vestiging in Nederland of de voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken binnen wier ressort de vennootschap statutair is gevestigd of anders de kantonrechter van de rechtbank van het arrondissement waarin de vennootschap statutair is gevestigd) de benoeming van drie - tenzij de aandeelhouders eenparig twee overeenkomen - onafhankelijke deskundigen verzoeken. Eén van die deskundigen dient tenminste de accountant van de venootschap te zijn. De in het door de deskundige(n) opgestelde taxatierapport vermelde prijs is bindend en drie maanden na taxatie (of korter indien dat rapport dat stelt) geldig voor eventuele andere aanbiedingen."

 

Vraag: In hoeverre is het gebruikelijk om in de aandeelhoudersovereenkomst te bepalen dat de achterblijvende aandeelhouders recht hebben op een lening van de vertrekkende aandeelhouder om de aandelen te kunnen overkopen? Anders komen de achterblijvende aandeelhouders (als ze niet alle aangeboden aandelen op dat moment kunnen permiteren) met een vreemde aan tafel te zitten.

[Kees de Kruiff - In Memoriam]

Voor dit soort zaken opteer ik altijd voor de zogenaamde Chinese Auction.

Uitgangspunt is dat de aandeelhouders zelf het beste weten wat de onderneming ongeveer waard is.

 

De structuur is ook helder: ieder brengt een bod uit op de aandelen van de ander. Degene die het meeste biedt mag de anderen uitkopen voor het eerstvolgende lagere bedrag.

 

Snel, efficient en relatief pijnloos. En zo hoort het (m.i.) ook als er herrie in de tent is.

[erik123]

Beste Kees,

 

Hoe werkt een Chinese Auction bij vier aandeelhouders?

In ons geval hebben we daarmee te maken, waarbij er 1 graag uit wil, MAAR er pas uit wil als hij genoeg geld krijgt van de andere drie.

 

stel in de chinese auction komen 4 biedingen

a biedt 4

b biedt 4,2

c biedt 4,4

d biedt 4,6

 

en b wilde er uit.

 

hoe dan verder?

en wat als d er uit wilde?

 

 

 

 

[Highio]

Volgens mij zou B dan kunnen uittreden met verkoop van het belang aan D of aan een combinatie van A, C en D als A en C alsnog bereid zijn om datzelfde (hoogste of eennahoogste) bedrag te betalen.

 

Als D eruit wil, dan geldt het (eennahoogste) bod van C of de combinatie die datzelfde bod ondersteunt. Of D zou het geheel voor die hoogste prijs met instemming van A, B en C moeten kunnen verkopen aan nog weer een andere partij. Complex met vier aandeelhouders, hehe... meebieden van de verkopende partij geeft evengoed een koopplicht, dus die zou zich misschien moeten onthouden bij voldoende animo voor koop (of zelf gewoon laag bieden).

 

Voor de veiling kunnen de exacte voorwaarden uiteraard naar eigen inzicht bepaald worden.

 

Groet,

 

Highio

[erik123]

Thanks, het is idd een complexe situatie waarbij elke aandeelhouder momenteel 25% heeft.

meer tips welkom.

 

 

[Joost Rietveld]

Erik

 

Als je vastloopt in dergelijke situaties dan is het wel een goed plan om de chinese veiling achter jullie te laten.

 

Dan kun je ter sprake brengen of niet gewoon een waardering door 2 onafhankelijke (van jullie) accountants een leidend of bindend advies kan zijn.

 

groet

Joost