TwaBla

Hoe kan je als freelancer vier jaar fulltime bij een werkgever werken? Dan ben je toch al lang geen zelfstandige meer? Op afroepbasis voor 15 euro per uur is trouwens nog schandaliger. Zeker bij uitgevers die een betalingstermijn van drie maanden hanteren. Dat komt ook voor. Vervelende bijwerking van die lage startertarieven is dat ook hoger in de boom de blaadjes opdrogen. Ik zie nu (hogere) uurtarieven die een derde lager zijn dan tien jaar geleden. Je kan zeggen: dat is het Verre Oosten-effect. Daar werken mensen voor een aalmoes, dus we importeren die armoe. Je kan ook wijzen op de marktwerking. De varkenscyclus. Er zijn veel bloggers, dus de prijzen dalen. Maar het blijft sjacheren.

Wat 'redelijk' lijkt, loopt niet altijd in pas met wat 'rechtmatig' is. Beeld en tekst waarop auteursrecht rust worden doorgaans in licentie gegeven. Stel een auteur (of fotograaf) levert een bijdrage aan een tijdschrift of een film en trekt die licentie een week voor de uitgave of premiere in. Of zoals in dit geval: als het boek al vijf jaar in de handel is. Ik zou een korte brief terug sturen dat het een conflict tussen twee partijen betreft die eerst onderling maar eens moeten uitvechten welke rol het auteursrecht speelt, en dat je na X jaar gebruik van die beelden zonder problemen nu niet ineens opnieuw in een onderhandelingspositie getrokken wil worden.

Dat is toegestaan op dit forum. Sommige deelnemers hebben zelfs een alter ego dat ze gebruiken wanneer ze niet onder eigen naam willen reageren. Geen reden om vraagtekens te plaatsen bij iemands integriteit.

Het probleem is niet dat een bepaald belang bevorderd wordt. Ik zeg JA tegen zulke opdrachten, want doorgaans is de belanghebbende graag bereid goed te betalen om zijn belang te laten promoten. Enige voorwaarde is dat dat transparant is. Moet het stiekum, dan is mijn antwoord NEE. Ik zou mijn ziel verkopen aan de duivel voor meer schrijftalent, mijn ouders veilen voor een villa in Portugal, mijn broeder verloochenen voor een Geländewagen, maar ik buig niet voor adverteerders. Het tast je ziel trots aan. (mijn ziel was al verkocht... ;))

Uh.... nee! Toen het internet serieus op gang begon te komen, kon je voor redelijk goed advies terecht op talloze reviewsites. Daar deelden mensen hun waardering voor auto's, voor reisbestemmingen, voor restaurantjes. Ik heb dat een tijd lang als informatief en zelfs inspirerend ervaren. Maar die fase is voorbij. Geleidelijk begonnen lokale fastfood-restaurants op te klimmen in de rankings. Werden echte reviews verwaterd door namaakrecensies, authentieke tips door georkestreerde payola. Inmiddels zijn fans for sale, doet iedereen aan like to win en worden colums geschreven door ingehuurde copywriters die zich als ondernemer voordoen. Het is waarschijnlijk zinloos om bezwaar te maken tegen de seopolie, je te verzetten tegen de kruipolie der commercie, te roepen Deze keizer heeft geen kleren aan. Maar ik doe het toch. Elke keer weer.

Mijn broer teelt tomaten. Als het druk is, helpen we een handje mee. Hoe we dat moreel verantwoorden? Het is familie. Je kan nog meer morele vraagtekens plaatsen. Hij heeft een pensioen: is dat geen valse concurrentie? Hij verkoopt op internet: is dat niet gemeen tov winkeliers die huur moeten betalen? Hij vraagt gratis advies op een forum. Je kan ook morele vraagtekens plaatsen bij tweeverdieners. Bij echtgenotes die een winkeltje openen. Bij de verkoop van buitenlandse producten. Is er geen Nederlands product? Allemaal leuke paradoxen. Zullen we nu weer aan het werk gaan?

Het betreft twee boekjaren, dus er is van twee jaar een winst- en verliesrekening gemaakt. Is jouw winstaandeel uitgekeerd? Was jouw winstaandeel groter dan de aflossing van de lening? Heb je in de zaak gewerkt? Heb je daar iets aan verdiend?

Jij hebt (op papier) geld geleend van de oprichter om je in te kopen als vennoot en die lening heb je in de afgelopen twee jaar terugbetaald? Is dat in mindering gebracht op jouw 50/50 aandeel in de winst of heb je echt betaald? De overeenkomst was voor twee jaar en zou opnieuw ter sprake komen na afbetaling van de lening. Wat zeg je achteraf over zo'n overeenkomst?

Een sinaasprilletje dus. Een nuttig medicijn, verpakt in een suikerlaagje. Waarom kan dat niet met open vizier? Het zijn leuke projecten. Rotterdam transformeert oude kantoren en scholen en ziekenhuizen, vindt nieuwe functies voor industrieterreinen en havenkades. Rotterdam heeft ondernemende ambtenaren die de markt op gaan en starters helpen. Allemaal goed nieuws. Maar dan gaan ze een bloggert inhuren om stiekem pr te bedrijven. Ik herkende de copywriter-speak al. Bah, wat armoedig.

Zou ook een gevalletje van clientelisme kunnen zijn. Vroeger was Nederland gebouwd op zuilen. Dan was de katholieke wethouder bereid om met de katholieke ambtenaren de andere kant op te kijken als de katholieke ondernemer regels en procedures wilde omzeilen. Dat kan natuurlijk anno 2015 niet meer. Nu is daar een bureau voor waar alle ondernemers welkom zijn.

Goh, waarom gaat er nou ineens iemand Rotterdam als ondernemersgemeente promoten op HL en Hallo! tegelijk? Het is zo ongeveer elke keer raak: als een onbekende persoon een warrig verhaaltje indient, zit er een reclamebelang achter. Blijkbaar heeft het meldpunt een bloggersbudget.

Bedoel je die kersen die jij koopt in zo'n kraampje in een oude boomgaard? Dik kans dat daar een handelaar staat die huur betaalt voor de oude bomen... Nederland consumeert circa 10.000 ton kersen per jaar. De helft daarvan wordt geïmporteerd. En de helft van de import komt uit Turkije. Dat is de grootste kersenproducent ter wereld. Maar er wordt dus al jaarlijks 2,5 miljoen kilo kersen uit Turkije naar Nederland verscheept. Dus we hoeven voor Dinatello het wiel niet opnieuw uit te vinden. ;)

Je kan het ook een fan-club noemen. Fan werft likes. Fan werft fans. En fans worden beloond. Daar zijn systemen voor en daarin is geen sprake van 'loon' maar van 'loyalty'. Zijn spaarzegels stukloon? Zijn bonuspunten belastbaar? Moet je sociale premies afdragen over koffiezegels? Is 'abonnee werft abonnee' een arbeidsovereenkomst?

HL spreekt over leden maar is geen vereniging. Bij ICT Waarborg is vrij snel te vinden hoe de steel in de vork zit. Deelnemers is een beter woord. ;)

Die uitspraak mag aanleiding zijn om voorzichtig op te treden. Het is een eigenaardig oordeel waarbij schijnbaar niet alleen gekeken is naar de overeenkomst van de namen (die op zich niet onderscheidend zijn) maar ook naar de presentatie in de markt die het verwarringsgevaar vergroot. Volgens mij zou deze uitspraak bij een serieuze toetsing geen stand houden, laat staan dat-ie jurisprudentie oplevert. Juristen plaatsen ook vraagtekens. Maar ik zou geen agressieve .nl of .com voor de voeten gaan lopen. ;)

Je hebt helemaal gelijk. ;)

Nee. Een merkregistratie beschermt het merk, niet het idee. Ik mag een koffiezaak beginnen, maar ik mag de naam Starbucks niet gebruiken. Je kan je idee dus niet beschermen, wel je naam.

Klinkt naar een stageair.

Dat mag. Een ontwikkelaar die al in de industrie zelf actief is, kan ik niet beter wegwijs maken dan contacten in de industrie zelf. Ik zou een nieuw concept (potentieel nieuwe productgroep) niet willen uitbouwen met een willekeurige ondernemer of adviseur die een haalbaarheidstudie doet, maar met iemand die de sector kent. Het wemelt van de ambachtelijke brouwers, ciderpersers en medevergisters, maar ze lopen allemaal tegen dezelfde bottlenecks in distributie aan.

Als het een totaal nieuwe manier is, dan heb je een uitvinding. Er zitten verschillende uitvinders op dit forum die je de weg kunnen wijzen. Als het geen nieuwe manier is, dan heb je eigenlijk niet zoveel. Ik vraag me al jaren af waarom ze geen margarine of pindakaas in een deodorantroller doen; handig voor boterhammen. Maar dat is geen uitvinding. Gewoon een andere toepassing van een bekende techniek. Succes. ;)

Vandaar (vrouwen) dat Heineken de laatste jaren in cider investeert en inmiddels met 25% wereldmarktaandeel marktleider is. Zoals je weet gaat het om enorme volumes die met geweld door de grote distributiekanalen geduwd worden. Bij frisdrank idem. Bekende case uit de markt is Redbull, dat via alternatieve kanalen (tankstations, kazernes) voet aan de grond kreeg. De eerste vraag nadat een 'nieuwe' productgroep ontwikkeld is, wordt dan ook: hoe kan je die onder de aandacht brengen bij een potentiele gebruikersgroep in een distributiekanaal dat nog niet geblokkeerd wordt door de grote merken? Dan kan een joint-venture een goede aanlooproute zijn. Wie levert de cider van IKEA? Zijn er modezaken die lifestyle-drinks verkopen? Test met een partner, bouw samen volume op en zet pas later een eigen premium-label in de markt.

Productontwikkeling is een relatief simpel verhaal in vergelijking met marketing en distributie. Een haalbaarheidsstudie klinkt spannend, maar ik denk dat je meer gebaat bent met een goede scan van vergelijkbare lanceringen. Welke drankjes zijn de afgelopen twintig jaar met succes op de markt gezet door een startende ondernemer? Welke drankjes zijn onderweg gestruikeld? In Zuid-Europa hebben ze al twee eeuwen ervaring met vrouwendrankjes: zoete wijnen en kruidenelixers. En onze eigen advocaat mag er ook wezen. Maar dat terzijde. Volgens mij ontdek je dat de kans op een geslaagde lancering vanuit het niks tamelijk laag is. En dat je niet meteen over de wereldmarkt moet gaan fantaseren, maar dat in eerste instantie een kleine en gerichte lancering beter is. Met 'gericht' bedoel ik: geen massadistributie, maar via restaurants of via theaters of via festivals of via strandtenten of via partyselling. Alternatief is dat je op productontwikkeling mikt en het concept verkoopt aan een producent (met toegang tot marketing en distributie). Ik zag deze week diepvriespremixdrinks in zuigzakjes bij Lidl voor iets meer dan een euro. Een dubbeltje voor de inhoud, een dubbeltje voor de verpakking en de rest voor accijnzen. Iemand maakt die dingen. Praat eens met de industrie!

In een vergelijkbaar geval heb ik de teksten van de 'algemene voorwaarden' van mijn opdrachtgever handmatig aangepast op zo'n manier dat ze een stuk redelijker waren en die versie getekend terug gestuurd. Mijn versie is hun archief ingegaan. Je krijgt doorgaans maar één document dat jij moet tekenen, wat al suggereert dat de 'overeenkomst' nogal eenzijdig is. De opdrachtgever (het bemiddelingsbureau) geeft je niet een kopie met hun handtekening. Mijn redenering was: als ze ooit een beroep doen op die voorwaarden, moeten ze een versie tevoorschijn halen met mijn aanpassingen. Die ze dus blijkbaar nooit serieus bekeken hebben. In dit geval (nu de vraagsteller al bij de klant zit) zou ik het bureau melden dat hun voorwaarden onredelijk bezwarend zijn. Dan moeten zij kiezen: de opdrachtnemer op non-actief zetten of opnieuw onderhandelen. Wie als zelfstandige (zonder personeel) opereert, moet ook zelfstandig stelling durven nemen. Sterkte!

Dat is het Mars-verhaal. Vader verkocht chocoladerepen in de VS maar gaf zoonlief geen ruimte in familiebedrijf. Die emigreerde naar Europa (eerst Engeland, later Veghel) en zette een vergelijkbaar bedrijf op. Met chocoladerepen, en later rijst en hondenvoer. Mars II werd zo groot dat het Mars I kon overnemen. Zelfde verhaal met Bosal, alleen doen die in uitlaten. Zoonlief kwam vanuit Zuid-Afrika terug naar Europa, om in Belgie te belanden. Kun je op kleine schaal kopiëren. Zonder ruzie te maken. ;)

Naah. Alle indicaties van een vervelende vader-zoon competitie. Vader wil overdragen, maar kan niet loslaten. Zoon wil voortzetten, maar durft zich niet te verzetten tegen autoriteit. Broers zetten zich bovendien tegen elkaar af: Abel en Kain. Good-son, bad-son scenario. Aanloop naar drama. Dan is afstand beter. Vogeltje vliegt uit. Zoon staat op eigen benen. Krijg je zelfvertrouwen van. En kun je op gelijkwaardige basis opnieuw een relatie opbouwen. Familie-relatie en wellicht ook werk-relatie later.