sca_

Je meldt dat je reeds kopers hebt gezocht op SiteDeals & Flippa. Beide zijn algemene internetportals, o.a. voor koop- verkoop van websites. Het zou wel erg toevallig zijn als de beste koper (degene die de hoogste kasstromen tegen het laagste risico met jouw webwinkel kan genereren) daar rondsnuffelt om naar hondenstepwebwinkels te zoeken. Waarom benader je je leveranciers en of je concurrenten niet? Deze hebben toch meer baat bij jouw webwinkel dan iemand die nog niet in de hondenstepbusiness zit? Of bijvoorbeeld een algemene fietsenwebwinkel, die hondensteps aan het assortiment kan toevoegen door een overname? Een bedrijfswaardering vergt meer informatie dan bovenstaande. Volledig zicht op toekomstige kasstromen en risico is noodzakelijk. Wat voor een waardering ook van belang is, is niet alleen jouw waarde, maar ook hoeveel de webwinkel waard is in de handen van de koper. Slechts het bedrag dat jij ontvangt boven jouw waarde is waardecreatie voor jou.

De waarde bereken je door toekomstige kasstromen te verdisconteren met het risico. Je noemt een begin van de kasstroomberekening. Deze dien je volledig te maken. Vervolgens kijk je naar de financieringsstructuur en de bijbehorende risicograad. Hieruit volgt de kostenvoet. Geld dat je over een jaar ontvangt is minder waard dan geld dat je vandaag ontvangt. Verrekend met de kostenvoet kan je dus berekenen wat een kasstroom die je bijvoorbeeld over drie jaar ontvangt, vandaag de dag waard is. Het belangrijkste is de juiste cijfers in een waardering te gebruiken. Daar heb jij als eigenaar de beste kijk op. Gebruik de juiste cijfers in bijvoorbeeld deze gratis spreadsheets voor een initiële beoordeling (zowel voor kasstromen als kostenvoet, of direct een volledige sheet voor beide): http://people.stern.nyu.edu/adamodar/New_Home_Page/spreadsh.htm (Zelf niet gelieerd aan deze site / sheets) Let op: verkopen is pas interessant als het bedrijfsonderdeel meer waard is voor de koper dan voor jou. Jij kan dan een prijs boven jouw waarde onderhandelen (terwijl de koper ook waarde creëert met de transactie). Slechts het verschil tussen het overnamebedrag en jouw waarde is jouw winst in een transactie.

Merknaam doe je voor de BeNeLux via boip.int, of op Europees niveau bij https://oami.europa.eu/ohimportal/nl/. Zorg ervoor dat je merk voor registratie in aanmerking komt, want bij weigering ben je je geld kwijt. Website & serverruimte registreer je via een hostingprovider. Daar zijn er genoeg van. Domeinnaam en hosting is tegenwoordig niet duur meer. Zorg wel dat je een kwalitatief hoogwaardige hostingprovider neemt. Zoek bijvoorbeeld reviews op. Verder registreer je je bedrijfsnaam bij de KvK, maar dat levert weinig naamrechten op.

Wat voor bedrijf is er verkocht? Gevestigd in een middenstandsbedrijfsruimte? (detailhandel, restaurant etc) Kan beoogde nieuwe huurder voldoende waarborging bieden voor nakoming van de huurovereenkomst en een behoorlijke bedrijfsvoering? Huurder heeft het contract al opgezegd. Indeplaatsstelling zou dan toch maar max. tot einde contract mogelijk zijn? In dit geval tot januari 2015? En vervolgens mag verhuurder toch met een willekeurig iemand een nieuw contract afsluiten met vrijheid in huurhoogte en andere voorwaarden?

Onderhandelingen over de vraagprijs vinden continu plaats. Verkopers vinden factoren die telkens waardeverhogend zijn (ja, vraagprijzen worden ook opgeschroefd, bijvoorbeeld doordat verkopers achtergestelde leningen verstrekken waardoor de kostenvoet van de koper daalt en zijn waarde voor het bedrijf hierdoor stijgt), en kopers vinden – en zoeken – lijken in de kast die ervoor zorgen dat de prijs omlaag kan. Het hoort beide bij het spel. Zoals Hans terecht zegt dien jij je limiet te kennen. Als die limiet uit eigen vermogen, een deel bankfinanciering, en eventueel als sluitpost een achtergestelde lening door de verkoper bestaat, dan kan je deze rekensom zelf denk ik wel maken. Ga je voor een uitgebreidere financieringsstructuur met bijvoorbeeld converteerbare obligaties of investeerders, dan is extern advies inschakelen een optie. Qua financiering is het altijd goed een veiligheidsmarge met enige flexibiliteit in te bouwen. Kijk naar de resultaten, reken per financieringsstructuur (verhouding eigen, bank & achtergesteld) hoeveel je kwijt bent aan rente, houd rekening met uitgaande kasstromen door aflossingen en bekijk of je dan nog genoeg overhoudt voor werkkapitaal en herinvesteringen in het bedrijf EN met een veiligheidsmarge nog steeds afdoende uit de onderneming kunt halen voor eigen gewin.

Deze gedachtegang kom ik in de praktijk vaak tegen, maar gaat financieel gezien niet helemaal op. Door het verkopen gaan verkopers er vaak financieel nog meer op vooruit. Ze verkopen bijvoorbeeld een bedrijf met een waarde voor hen van € 500.000 voor € 600.000. € 100.000 is dan de extra ‘winst’ boven het behouden van het bedrijf. Een goede bedrijfswaardering verdisconteert alle toekomstige kasstromen die de eigenaar naar verwachting gaat genereren met het bijpassende risico. Voor de huidige eigenaar levert deze berekening de waarde (en daarmee de minimumprijs) op. Doel is kopers te vinden die nog hogere kasstromen tegen een lager risico kunnen genereren. Deze kunnen meer betalen dan de waarde van de huidige eigenaar. Enkel dit is de ‘winst’ door het verkopen van een bedrijf.

Let ook enorm goed op wat je afspreekt over levering en betalingstermijnen. Deels uiteraard door het risico op omvallen van de grote keten die je op het oog hebt, maar vooral omdat je de benodigde financiën omtrent leveren op krediet waarschijnlijk niet kunt behappen. Afspreken dat je de producten op krediet levert en het vervolgens niet kunnen financieren is een veelgemaakte fout. Veel grote ondernemingen kennen de waardecreatie die gratis leverancierskrediet op kan leveren en pogen alles op rekening af te nemen. Werkkapitaalmanagement en de invloed hierop op vrije kasstromen is bij grote ketens geïndoctrineerd. Ze kennen de waarde van leverancierskrediet, en zullen echt je geleverde voorraad niet vooraf gaan betalen. Dit betekent dat je de liquiditeiten moet hebben om waarschijnlijk het overgrote deel van de voorraad voor de keten te financieren. En dat tikt aan als je direct bij vele vestigingen mag leveren. Betaaltermijnen van 45 dagen zijn echt geen uitzondering. Zeker in de huidige retailmarkt. Staar je dus niet blind op wat je kunt verdienen met een levering, maar ook of je de levering wel kunt financieren. Pas dan word je er immers beter van.

Het is begrijpelijk dat je je wenst te verplaatsen in de schoenen van de financier door je af te vragen wat deze voor rendement vraagt. De beste voorbereiding die je kunt treffen ligt echter bij een analyse van je eigen bedrijf. Belangrijkste bij de aanvraag van financiering is dat de financiering waarde voor jou genereert. Je vraagt deze immers niet aan omdat je de financier wilt ondersteunen ten koste van jou. Ik ken je financieringsstructuur niet, maar hoogstwaarschijnlijk komt al het rendement boven de kosten van het aan te vragen vermogen toe aan jou als eigen vermogen-houder. Poog te profiteren van deze positieve financiële hefboomwerking. Bereken eerst wat je een financier maximaal kunt betalen om zelf beter te worden van de deal, en vraag daarna offertes aan. Zit er een offerte bij met kosten lager dan het met tijd en risico verdisconteerd rendement dat je verwacht te genereren, dan creëert de deal waarde voor je. Belangrijk hierbij is je niet blind te staren op het verkrijgen van de financiering. Wanneer de financiering duurder is dan je aan met tijd en risico verdisconteerd rendement verwacht te genereren, ben je immers beter af zonder financiering (soms creëert niet groeien meer waarde). Uitgangspunt is dus dat je zowel voor de financier als voor jezelf een positief rendement genereert. Pas dan heeft het aanvragen van financiering voor jou, als ook het verstrekken van financiering door een financier, financieel gezien zin.

Pensioen opbouwen op latere leeftijd kan wel, maar het is dan voornamelijk eigen inleg verzamelen. De kracht van samengestelde rendementen gaat helaas grotendeels aan je voorbij. Het zijn juist de samengestelde rendementen die afdoende pensioenopbouw veelal mogelijk maken. Ter vergelijking: Stel dat je eenmalig 25.000 zou kunnen inleggen, en hier 7 jaar lang 8% rendement op behaalt (is veel, ik weet het). Dan groeit dit vermogen nominaal aan tot 25.000*1,08^7= 42.845. Je hebt dan dus 25.000 eigen inleg en 17.845 samengesteld rendement. Iemand van 25 die hetzelfde doet, heeft met dezelfde 70-jaar met pensioen doelstelling 45 jaar lang samengestelde rendementen. Zijn vermogen groeit nominaal aan tot 25.000*1,08^45=798.011. 25.000 eigen inleg en 773.011 samengestelde rendementen.

Veel start-ups hebben het idee dat ze alles moeten beschermen. Maar je zoekt in een investeerder een partner. Je zult dus echt met de billen bloot moeten. Uiteraard kan je overeenkomen om een NDA te ondertekenen, maar zonder volledige info ook geen zak met geld. En dan zit je met een idee dat nul euro waard is zonder investering, dus zelf schiet je hier ook niets mee op. Criteria waar je aan moet voldoen: 1. Iedere investeerder zoekt een met tijd en risico verdisconteerd rendement. Zorg ervoor dat de aanbieding die je voor ogen hebt dit biedt. Omgekeerd moet de investering van de investeerder jou ook een met tijd en risico verdisconteerd rendement bieden. Jullie moeten er immers beide beter van worden. 2. Investeerders zijn op te delen in verschillende interessegebieden. Dit zowel qua branche (it, retail etc) als stadium waarin het bedrijf zicht bevindt (start-up, volwassen etc). Contacteer enkel de voor jou relevante investeerders. Een private equity-partij investeert bijvoorbeeld niet in een start-up, en een venture capital-fonds investeert niet in een volwassen bedrijf dat in financiële moeilijkheden verkeert. 3. Daarnaast moet een investeerder vertrouwen in je hebben. Dit vertaalt zich reeds deels in de berekening in een met tijd en risico verdisconteerd rendement, maar wanneer er buiten dit criteria te weinig vertrouwen is kom je ook niet verder. Let wel, start-ups opereren zelden met een rendement op geïnvesteerd vermogen hoger dan de kosten van kapitaal. Toch verbruiken ze in de beginperiode een aanzienlijke hoeveelheid kapitaal. Je moet in een financieel model projecteren welk aandelenbelang en tegen welke prijs voor de investeerder een met tijd en risico verdisconteerd rendement oplevert (zodat deze de aandelen na een aantal jaren tegen de dan geldende verwachte waarde kan verkopen waardoor zijn investering op netto contante waarde-basis minimaal neutraal is).

Genoemde posten zijn beide terugkijken in het verleden, terwijl de waarde van een bv bepaald wordt door wat de toekomst naar verwachting biedt. Bovendien houd je in bovenstaande enkel rekening met "bezittingen", en niet met schulden. De waarde van vreemd vermogen gaat voor de waarde van eigen vermogen. Dus voordat de waarde van de bezittingen van een onderneming toegekend worden aan de aandelen, moet je eerst de waarde van het vreemde vermogen aftrekken. De waarde van een bedrijf is de netto contante waarde van toekomstige kasstromen. Dit betekent dat toekomstige kasstromen worden verdisconteerd met het voor het bedrijf relevante risicopercentage (vermogenskostenvoet van de onderneming). Lees je in op bv. een DCF-bedrijfswaardering (discounted cash flow bedrijfswaardering). Of het zin heeft je partner uit te kopen voor 11.000 euro is afhankelijk van de waarde van de bv. Bereken de verwachte toekomstige vrije kasstromen van de bv, en verdisconteer deze met het risico. Haal hier vervolgens de waarde van het vreemde vermogen vanaf. Kom je op een waarde van de aandelen van meer dan 22.000 euro, dan heeft het zin een prijs te betalen van 11.000 euro voor de 50% aandelen van je partner.

M.b.t. de participatie zelf: Bereken goed in hoeverre jouw participatie en inzet direct waarde voor je creëert. Vaak zie je bij verlieslatende bedrijven dat het management te lang is doorgegaan met verlieslatende activiteiten. Enkel winstgevend maken hoeft niet te beteken dat je investering direct meer waard wordt. Zolang de waarde van de aandelen nog positief is, bijvoorbeeld op basis van een 'discounted cash flow'-bedrijfswaardering (dus niet de boekwaarde), kan je nog instappen voor een prijs gelijk aan de waarde van de gekochte aandelen. Bij het kantelpunt van een positieve naar een negatieve waarde van de aandelen is het opletten geblazen. Je ziet het niet op de balans van een bv, maar wanneer de waarde van de aandelen negatief is, begint dit verlies in werkelijkheid in te teren op de marktwaarde van vreemd vermogen. De toekomstige waarde van de kasstromen die de bezittingen van de onderneming genereren verdisconteerd met het risico is dan lager dan het uitstaande vreemd vermogen. De participatie moet dit verlies eerst goedmaken voordat deze in waarde toeneemt. Bij het investeren in een dergelijk bedrijf begin je dus met een handicap. In de hiërarchie van schuldeisers staan de aandeelhouders immers achteraan.

http://webwereld.nl/nieuws/112662/rtl-moet-3-ton-loonheffing-betalen-over-ipads.html Betreft dan wel een rechtspersoon / personeelsverhouding maar met enige interpretatie ook om te buigen naar een eenmanszaak die 2 Ipad mini’s verstrekt.

Waarom koop je niet enkel de werkmaatschappij? Je vader houdt dan de holding incl. zijn pensioen & het onroerend goed. Je koopt vervolgens via de overgekochte bv het onroerend goed. Bv. via een hypothecaire lening die je vader vanuit zijn holding verstrekt.

Verschillende meningen treden wel vaker op. Ik vind dat de waarderingsmethode van een webwinkel gelijk is aan de waardering van een stenen winkel. Beiden kunnen gewaardeerd worden met bijvoorbeeld een Discounted cash flow. Uiteraard zijn groeiperspectieven, rendement op geïnvesteerd vermogen en vermogenskostenvoet van webwinkels en stenen winkels totaal verschillend. De waarde verschilt derhalve, maar de methode blijft gelijk. Zoek anders op internet wat waarderingsrapporten op van Amazon (ticker AMZN, voornamelijk een webwinkel, al zijn er inmiddels vele nevenactiveiten) en JC Penney (ticker JCP, voornamelijk een stenen winkel). Dan kan je zelf een oordeel vellen of de waardering gelijk geschiedt. ‘Equity valuation reports’ van deze bedrijven zijn alom beschikbaar, vandaar dat ik deze als voorbeeld geef. Wat je ook juist vindt qua waarde, vergeet niet dat als je tevreden bent met een geboden prijs, je niets in de weg staat hiervoor te verkopen.

De waardering van een webwinkel gaat juist exact hetzelfde als een stenen winkel (going-concern, geen liquidatiewaarde). Bereken de toekomstige kasstromen, verdisconteer deze met het risico, en voilá, dat is de waarde van je webwinkel voor jou. Let wel, waarde en prijs zijn 2 verschillende dingen. De prijs die je kunt ontvangen, is ook afhankelijk van wat de koper met de webwinkel gaat doen. Als verkoper moet je niet in de valkuil trappen je tegen een break-even van je waarde te onderhandelen. Wanneer je als verkoper weet dat de waarde die de koper heeft voor de webwinkel substantieel hoger ligt dan jouw waarde (bv. omdat hij er meer kasstromen mee zal genereren of tegen een lager risico zal opereren), dan mag je best een premium boven je waarde onderhandelen. Zolang jouw waarde plus de overeengekomen premium lager ligt dan de waarde van de koper creëren zowel jij als de koper waarde met de deal. Lees je in op verschillende bedrijfswaarderingmethoden als bv. DCF (discounted cash flow) of APV (Adjusted present value).

Wat je kunt doen is voor het gedeelte dat de koper zelf niet kan financieren een achtergestelde lening verstrekken. Deze waardeer je zodat de netto contante waarde van toekomstige renteontvangsten en aflossingen gelijk is aan het geleende bedrag, zodat je geen korting geeft o.i.d. Qua waardecreatie ontvang je dan dus hetzelfde als je direct contant alles ontvangt. Dit maakt de financiering voor de koper sluitend, waardoor de verkoop doorgang kan hebben. Werk je dit verder uit, dan kan je zelfs een hogere prijs voor je onderneming vragen. Dit omdat de vermogenskostenvoet van de koper daalt wanneer hij meer optimaal kan financieren. (Enkel financieren met eigen vermogen levert de koper meestal een hogere vermogenskostenvoet op dan een financiering met bv. eigen vermogen, lening van de bank en een achtergestelde lening van jou) De toekomstige kasstromen van de onderneming worden voor de koper dan meer waard (waarde bedrijf is functie van kasstromen en risico), waardoor hij een hogere prijs kan bieden voor dezelfde onderneming. Mocht je bang zijn voor een faillissement, dan biedt je vordering enig soelaas. Je kan dan in overleg met de curator mogelijk je vordering omzetten in hernieuwde eigendom van de onderneming, waarbij je aanbiedt de schuld van de bank (die voor jouw vordering gaat) voort te zetten in de nieuwe onderneming. Let bij het verstrekken van de achtergestelde lening wel op kapitaalbeschermingsrecht (Art. 2:207 c BW). Dit komt er in het kort op neer dat de achtergestelde lening van jou moet komen, en niet met uitgeleend kapitaal vanuit het bedrijf. Ik ga er hier vanuit dat je een BV hebt.

Dit is de wereld op zijn kop. Als een bedrijf al besloten heeft naar Tunesië te gaan dan hebben ze jou waarschijnlijk niet meer nodig. Je moet je contacten dus in een eerder stadium zien te leggen. Bijvoorbeeld door zelf deals te bedenken waarbij het voor bedrijven zinvol is om de productie naar Tunesië te verplaatsen. Focus je op bepaalde branches en sectoren waarvan je weet dat verplaatsing van productie aanzienlijk economisch voordeel oplevert. Verwerk ook eventuele belastingvoordelen o.i.d. die Tunesië mogelijk biedt en additionele kosten omdat je de goederen moet invoeren in de EU. Verdiep je vervolgens in de financiële gegevens van hiervoor relevante bedrijven die de productie momenteel nog in NL hebben. Toon vervolgens aan hoeveel additionele waarde deze bedrijven genereren bij verplaatsen van de productie (en houd ook rekening met de kosten die met stoppen in NL gepaard gaan), en laat je bv. betalen als een percentage van deze additioneel gegenereerde waarde. Pas wanneer jij aantoont dat waardecreatie optreedt bij verplaatsing van productie naar Tunesië en dat jij de beste keuze bent om dit voor ze te regelen, heeft het voor deze partijen zin om met je in zee te gaan.

Alle vormen van financiering worden meegenomen bij een beoordeling. De bank zal jouw persoonlijke lening aan de bv waarschijnlijk achterstellen op haar eigen lening. Ook kan het zo zijn dat je eerst de lening aan de bank terug moet betalen voordat je je privélening terug mag betalen. Verder kan het zijn dat de bank je haar lening persoonlijk laat garanderen (ondanks dat je het hebt over een lening van de bank aan de bv). Qua ‘beoordeling’ wil de bank maar één ding: een met tijd en risico verdisconteerd rendement genereren. Dit impliceert dat je toekomstige verwachtingen moeten voorzien in het probleemloos terugbetalen van minimaal de bank, maar liefst alle financieringsverstrekkers. Zet dus duidelijk uiteen dat je EBITDA toereikend is om zowel rente als aflossing te betalen. Probeer hierbij je totale schuld/EBITDA ratio onder de drie te houden. Dit wordt algemeen gezien als safe. Dit is uiteraard een leidraad, waardoor uitzonderingen van toepassing kunnen zijn. En zoals Odeon al zegt komen er additionele voorwaarden kijken bij lenen aan de bv. Het berekenen van een zakelijke rente en de terbeschikkingstellingregeling zijn hier voorbeelden van. Daarnaast vervalt je persoonlijke lening niet als je bv failliet gaat. Het rendement dat je op de lening verwacht te maken moet dit risico wel dekken.

Interessant en relevant zijn is hier het advies. Schappenruimte is beperkt. Jouw product moet beter verkopen (met een betere marge) dan producten die er ook hadden kunnen liggen. Zie een winkel als een verzameling van schappen. Jij probeert zo’n schap te veroveren en er je producten te stallen. Dit laat de winkel enkel toe wanneer jij de beste optie bent. Houd er ook rekening mee dat werkkapitaalmanagement en de invloed hierop op vrije kasstromen bij grote ketens geïndoctrineerd is. Ze kennen de waarde van leverancierskrediet, en zullen echt je geleverde voorraad niet vooraf gaan betalen. Dit betekent dat je de liquiditeiten moet hebben om waarschijnlijk het overgrote deel van de voorraad voor de keten te financieren (en met bv. 111 "De Tuinen" winkels tikt dit aardig aan). Betaaltermijnen van 45 dagen zijn echt geen uitzondering. Zeker in de huidige retailmarkt. Wanneer je producten een goede omloopsnelheid hebben, kan je dit mogelijk iets beperken. Sta ook niet te kijken als je een basisfee moet betalen om je producten überhaupt te mogen tonen in de winkel (die je weer vooraf moet betalen). Ook dit komt veel voor.

Of je wederzijdse dienstverlening ‘ruilt’, of beide betaald uitvoert maakt weinig verschil. [*]Wederzijds een dienst t.w.v. € 5.000 euro ruilen geeft een balans van € 0,- [*]Wederzijds betaald een dienst uitvoeren t.w.v. € 5.000 euro geeft ook een balans van € 0,- (jij betaalt mij € 5.000 en jij krijgt van mij € 5.000 betaald) Het klinkt erg nobel, dat ruilen, maar het maakt pas een positief verschil voor je als je t.w.v. een hoger bedrag diensten ontvangt dan je zelf uitvoert (impliceert dat de tegenpartij met de ruil ‘het schip ingaat’). Het is niet verkeerd de portemonnee te trekken, als de geleverde diensten het maar waard zijn. Geld is zelf al bedoeld als ruilmiddel.

Een rekening bij een Belgische bank openen met een Nederlandse onderneming kan zonder problemen. Ik heb voornamelijk ervaring met de KBC-bank; een bank met zeer persoonlijke service, en, vergeleken met Nederlandse banken, wat mindere internetbankierenfunctionaliteiten (omslachtig, onlogische veiligheidsmaatregelen, weinig mogelijkheden, maar prima om enkel betalingen van Belgische klanten te ontvangen). Paspoort en bewijs van inschrijving onderneming was alles dat ik nodig had voor het openen van een rekening. Dit was echter wel vele jaren geleden, dus mogelijk is e.e.a. veranderd. Verder was het gewoon een vestiging binnenlopen en de rekening kon geopend worden. Geen omslachtige procedures o.i.d.. Groot voordeel vind ik verder dat de kosten voor het aanhouden van een Belgische bankrekening zo goed als nihil zijn. Je hebt wat algemene kosten, maar dat is goed te behappen. Je Belgische klanten zullen een Belgische bankrekening zeker waarderen. Overigens zie ik het andersom ook steeds vaker, dat Belgische ondernemers tevens Nederlandse bankrekeningen aanhouden. Het biedt zoals je zelf wenst inderdaad een stukje gemak en service. Voor meer informatie heb ik verder als tip om direct een bankkantoor te bellen dat je verwacht te gaan bezoeken, en niet het algemene nummer van de bank. Bij de KBC vind je deze op de website.

Dat crowdfunding groeit is niet verwonderlijk. Het is nieuw, staat volop in het nieuws en natuurlijk personen zoeken naar alternatieve investeringsmogelijkheden daar een spaarrekening niet afdoende rente biedt om de inflatie te dekken, het verwachte rendement van staatsobligaties huilen met de pet op is en met het verwachte rendement op publieke aandelen financiële doelen meestal ook niet gehaald worden. Daarnaast is de omvang van crowdfunding niet groot, dus wanneer hier een paar succesvolle initiatieven bijkomen, levert dit al snel exponentiële groei op. Dit is puur omdat ondernemers met dergelijke plannen geen met tijd en risico verdisconteerd rendement bieden. Voor goede plannen die voor iedere vermogenverstrekker een met tijd en risico verdisconteerd rendement opleveren is altijd financiering beschikbaar. Ook in deze tijd. VC's en banken zijn juist op zoek naar waardecreërende proposities. Wat me opvalt in je post is dat je doet alsof er geen krediet meer verstrekt wordt door banken, en dat crowdfunding dit wel gaat opvullen. Banken verstrekken nog wel krediet (zolang het rendement het genomen risico maar dekt). Zie voor cijfers o.a.: http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/macro-economie/publicaties/dne/sectoren/archief/2012/2012-29-06-01-ne-s.htm Met o.a. : “In het eerste kwartaal van 2012 groeide de kredietverlening van het bankwezen aan bedrijven met 2,6 miljard euro” Deze kredietverlening door banken met miljarden staat in schril contrast met de enkele miljoenen die crowdfundingcampagnes tot op heden hebben opgebracht. Crowdfunding gaat bankfinanciering niet verslaan. Crowdfunding heeft kansen bij aandelenfinanciering, zelden bij vreemd vermogen financiering.

Ik las hier gisteren toevallig een relevante quote over: "Happiness comes from the intersection of what you love, what you're good at, and what the world needs. We've been told time and again to keep finding the first. Our schools helped develop the second. It's time we put more thought on the third.".

Volledig mee oneens. Een totale focus op 1 financieringsmogelijkheid is zelden een goed idee. Ook startende ondernemers moeten een financieringsstructuur kiezen die past bij het rendement op geïnvesteerd vermogen dat ze verwachten te gaan genereren. Dat betekent een optimale verhouding tussen eigen- en vreemd vermogen die zorgt voor een zo groot mogelijke spread tussen rendement op geïnvesteerd vermogen en de kostenvoet waardoor de verhouding tussen toekomstige kasstromen en de toekomstige vermogenskostenvoet zorgt voor de meeste waardecreatie. Als je het hebt over het aantrekken van eigen vermogen zijn er situaties te bedenken waarbij crowdfunding - bijvoorbeeld voor startende ondernemingen - zorgt voor een met tijd en risico verdisconteerd rendement. Bij vreemd vermogen wordt het voor crowdfunding al snel lastiger om beter dan alternatieven uit de bus te komen. Ga je een bedrijfswagen leasen, dan biedt crowdfunding bijvoorbeeld echt geen beter initiatief dan een leasemaatschappij. En wil je werkkapitaal financieren, dan is crowdfunding echt geen beter initiatief dan leverancierskrediet. Zorg dus voor iedere investering voor een financiering die hierbij past. Wanneer dit crowdfunding is, ga dan voor crowdfunding. Maar pin je niet vast op 1 financieringsmogelijkheid voor alle investeringen. Poog iedere investering te financieren met een rendement op geïnvesteerd vermogen hoger dan de kapitaalkosten van deze investering.