Single Page Interfaces

[Jeroen Bakker]

De laatste tijd komen er steeds meer berichten over Single Page Interfaces (of Rich Internet Application, enzovoort), mede aangestuurd door het op PR-gebied erg goede Nederlandse Backbase. Zie bijvoorbeeld deze column op Emerce: Hou op met dat geblader! van Funda directeur Marque Joosten.

 

Is eht interessant om hiermee aan de slag te gaan, of is het een gimmick die weinig toevoegt qua usability? Wegen de voordelen op tegen de nadelen? Zijn jullie er al mee bezig?

[Victor]

Wij zijn er in ieder geval nog niet mee bezig. Je moet je afvragen wat een bezoeker gewend is. Op 99% van de websites blader je gewoon. Als nou net jouw website anders is, gaat dit eerder irriteren en verwarren dan dat het bijdraagt aan usability.

 

Ik zou me persoonlijk meer gaan focussen op een helder menu, snelle servers en een makkelijke interface.

[XYZdotCLUB]

Less is more.

 

- geen popups

- geen nieuwe windows

- geen ergernis

 

Toch.

[willemj]

Aan de hand van het reclame tekstje over backbase en het ene voorbeeld van een berekening van een hypotheek is het concept me nog niet 100% duidelijk. Maar ik krijg sterk de indruk dat ze een 'oplossing' bedacht hebben voor het probleem van een slechte userinterface. Bij de hypotheek berekening die ze noemen veranderen de resultaten gelijk na het veranderen van de input. Dat is dus niet de bedoeling. De gebruiker verwacht aktie -> (duidelijke) reactie, een getal veranderen waardoor een ander getal verandert is gewoon niet duidelijk. Op een knop klikken en een resultaat krijgen is wel een duidelijke aktie/reaktie. Of dat resultaat nu op dezelfde pagina staat of op een nieuwe pagina maakt eigenlijk niet uit.

 

Ik heb een energie calculator geimplementeerd voor www.eu-energystar.org. Dit is een SPI en met een duidelijke reden: de resultaten van verschillende berekeningen moeten zichtbaar zijn. De input en output moeten dus op 1 pagina. Laat je de berekening op de server doen dan ziet de gebruiker de pagina opnieuw laden maar krijgt dezelfde pagina weer terug (met andere getallen maar dat is een 'zoek de verschillen puzzel') Geen goede aktie/reaktie dus. Geef je de gebruiker een formulier met een apart stuk op de pagina voor de output en een knop voor berekenen dan is er een duidelijke aktie (klik op knop) en de reaktie (nieuwe getallen) Helaas wilde de opdrachtgever perse dat de berekening automatisch wordt uitgevoerd bij het wijzigen van getallen en heeft de 'bereken' knop nu een hele nieuwe betekenis (eigenwijze ontwerpers, zucht)

 

Voor 'statische' content kan het nuttig zijn om vertraging bij het laden van pagina's te voorkomen. Je ziet wel eens menus waarbij een nieuwe pagina nodig is om een sub-menu te laten zien. Dit kun je met DHTML netjes op 1 pagina zetten. Het maakt de pagina wat gelikter maar ik heb me eigenlijk nooit gestoord aan de 'oude' laad-een-nieuwe-pagina manier. Ook zie ik steeds meer product pagina's waar door het aanklikken van een kleur/model het plaatje en omschrijving zich gelijk aanpassen. Dit geeft (meestal) meerwaarde boven de aparte pagina's met plaatjes.

 

Ik vind SPI dus een leuke term maar als je logisch nadenkt over een userinterface stel je je de vraag vanzelf of je 1 of meerdere pagina's nodig hebt om je informatie te presenteren. Marketing hype dus. Voor de technos wel een eye-opener omdat ze zelf misschien vastgeroest zitten in het pagina na pagina syndroom en om na te denken over de gevolgen voor searchengines. Iemand overigens enig idee of Google een bij het laden van de pagina verborgen div herkent en niet indexeert?

[Annedien Hoen]

Ik denk dat het internet is ingericht volgens al bestaande mentale modellen en zal om die reden logisch zijn.

Een RIA zal een ander mentaal model vertegenwoordigen, maar ik vind het een beetje zinloos dat de conventionele manier van informatie ontsluiten door die meneer zo neergesabeld wordt :-)

Met 'codenaam Jeanne D'Arc' dekken ze zich wel bij voorbaat lekker in tegen kritiek, of zouden ze het toch iets bevlogener en geïnspireerd bedoelen?

 

[XYZdotCLUB]

Iemand overigens enig idee of Google een bij het laden van de pagina verborgen div herkent en niet indexeert?

 

Weken met SPI heeft ook z'n nadelen. Zo kan Google als je pagina bestaat uit een flash interface, deze niet crawlen op inhoud, met als gevolg dat bepaalde informatie die toch relevant is niet wordt geïndexeerd.

 

SPI zijn natuurlijk alleen interessant als je alle informatie die je wilt uitdragen binnen een enkele pagina uitgedragen kan worden. Op het moment dat er gescrolled moet worden doe je in mijn ogen je SPI al teniet.

 

 

[willemj]

Weken met SPI heeft ook z'n nadelen. Zo kan Google als je pagina bestaat uit een flash interface, deze niet crawlen op inhoud, met als gevolg dat bepaalde informatie die toch relevant is niet wordt geïndexeerd.

Ze indexeren inmiddels ook PDF en Word documenten. Lijkt me dat het niet zo heel moeilijk is om daar flash aan toe te voegen wanneer blijkt dat er voldoende tekst content aanwezig is. Ik ken flash verder nauwelijks maar neem aan de tekst daar niet als een plaatje in staat.

[XYZdotCLUB]

Ik ken flash verder nauwelijks maar neem aan de tekst daar niet als een plaatje in staat.

 

Soms wel, het zelfde heb je ook bij PDF documenten dat de aanwezige images niet geïndexeerd worden.

 

Uiteindelijk natuurlijk questie van goede tags.

 

Hidden

worden natuurlijk wel gecrawld zoals de rest van de tekst binnen de pagina .

[Anders Floor]

Wat ik bij Emerce reeds aangaf: dat bezoekers niet merken dat er iets veranderd is op de pagina, is gewoon een user experience fout die heel gemakkelijk verholpen kan worden zonder afbreuk te doen aan de voordelen van SPI/RIA/hoe je het wilt noemen.

 

Ik vind SPI's een fraaie oplossing omdat het de opbouw van pagina's enorm kan versnellen. Niet alleen uit technisch oogpunt (want met breedband is laadtijd steeds minder een issue), maar ook vanuit visueel oogpunt. Het is immers een stuk fraaier wanneer menu's niet telkens opnieuw worden opgebouwd maar wanneer delen die niet veranderen, gewoon blijven staan. Ik ben het ook niet met littlemonkey eens dat SPI geen nut meer heeft wanneer in de text hoger is dat het scherm en er dus gescrolld moet worden.

 

Ik ben zelf bezig met een site waarin ik SPI combineer met een versie die ook zonder javascript werkt. De site blijft dus volledig toegankelijk voor zoekmachines, voor text-browsers etc., maar biedt de extra SPI-functionaliteit wanneer browsers het toelaten. Zoiets is technisch vaak mogelijk dus ik kan niet veel begrip opbrengen voor het SPI vs. Google-verhaal dat door Marque Joosten wordt neergezet.

[R.I.P. - Benm]

Goh, een nieuw buzzword?

 

Direct-resultaat-berekeningen kennen we al ik-weet-niet-hoe-lang, vroeger maakte je ze in javascript in plaats van flash, maar het principe is gelijk. Werkt natuurlijk niet als je voor het resultaat interactie met de server nodig hebt, maar dat is bij flash meestal ook niet het geval (al kan het wel).

 

Het is immers een stuk fraaier wanneer menu's niet telkens opnieuw worden opgebouwd maar wanneer delen die niet veranderen, gewoon blijven staan.

 

Volgens mij was dat ergens in 1997 aardig populair aan het worden, onder de noemer 'frames'. Persoonlijk vind ik frames nog steeds een van de beste uitvindingen op browser gebied, maar jammergenoeg zijn ze al weer een tijdje uit de gratie.

 

Ik denk trouwens dat we in het algemeen aardig hebben ontdekt wat van belang is voor usability van websites en software. Bezoekers zijn gewend aan de beperkingen die aan web-based oplossingen zitten. Iedereen vind het natuurlijk aanvoelen als er een pagina geladen moet worden - van de ene naar de andere pagina bladeren is zo oud als de webbrowser zelf.

 

Een goede interface is er een die geen uitleg nodig heeft - alles op een logische plaats (dwz: do what everyone else does), geen inputs/knopjes/etc waarvan het nut niet duidelijk is en een verzogde opmaak.

[willemj]

Een goede interface is er een die geen uitleg nodig heeft - alles op een logische plaats (dwz: do what everyone else does)

Doen wat de rest ook doet: einde innovatie. Je kunt best andere dingen proberen maar goed weten wat de gangbare manier / het verwachtingspatroon is en daarop inspelen met het ontwerp van je nieuwe techniek (weten waar je extra focus op moet leggen e.d.) Soms is het gewoon bedroevend hoe weinig dit gebeurt. Een tijd geleden zag ik op TV een user interface voor het zoeken naar films in de vorm van een grafiek met puntjes. Je kon aan de x-as (jaartal) en y-as (keuze uit genre, acteur) slepen en zag dan per film een puntje. Verder kon je inzoomen zodat je titels te zien kreeg en selecties toevoegen. Briljante interface. Bij de online videotheek kan ik nu een lijst krijgen per genre of zoeken op trefwoord op alle films...

 

Daarnaast is de learcurve voor de interface van belang. Als je gebruiker door een goed doordacht alternatief systeem na een paar uur (of dagen, maanden) training een stuk sneller/makkelijker/effectiever kan werken is een alternatieve interface absoluut een goed idee. Kijk naar autocad: drama interface voor mij maar een vriendin van me typt achter elkaar een complete bouwtekening voor een huis in elkaar (je leest het goed: typewerk met veel vage commando's)

 

Ik heb overigens de hypotheek calculator gevonden die in het artikel genoemd wordt (site heet funda, artikel bevat funda en het is flash maar kan me vergissen natuurlijk) Zie hier

Als dit al te verwarrend is ga ik wel even twijfelen moet ik zeggen ???

[XYZdotCLUB]

De funda - flash hypotheek meter is volgens mij een van de duidelijkere interfaces. Sleep je inkomen, kosten etc en je weet waar je aan toe bent. Kopen of blijven huren ;)

 

Soms is er ruwweg niet de tijd om mensen de omgang met een nieuwe interface aan te leren. Een proleem waar wij vaak tegenop lopen met onze produkten.

Waarbij wij juist vaak doen what everyone else doesn't do. Testen en verder ontwikkelen.

 

Laten we nog eens teruggaan naar de introductie van de geld/pin automaat, nu niet meer weg te denken, de introductie kostte toch haast een decennium.

 

En laten we eerlijk zijn, het ligt ook aan het niveau van de gebruikers / target group waarvoor de interface gemaakt is. (Niet iedereen is even snel 8) )

[willemj]

Soms is er ruwweg niet de tijd om mensen de omgang met een nieuwe interface aan te leren. Een proleem waar wij vaak tegenop lopen met onze produkten. Waarbij wij juist vaak doen what everyone else doesn't do. Testen en verder ontwikkelen.

Precies wat ik probeer aan te geven met de leercurve: het moet nuttig zijn voor de gebruiker een nieuwe interface te leren. Voor een eenmalige bezoeker geldt dit niet en die jaag je er mee weg. Voor iemand die vaker terug komt kan het heel nuttig zijn en kun je het wel doen. Je moet de bezoeker dan uiteraard wel verleiden om de tijd te nemen je interface te leren. De kunst is om de balans te vinden.

[XYZdotCLUB]

De kunst is om de balans te vinden.

 

Kan niet duidelijker.

[old account]

Die Funda Flash Hypotheek berekenaaar vind ik eigenlijk heel simpel en duidelijk werken. Waren het nou alleen getallen die verdanderden, maar nee, heel de balk beweegt mee (die je verschuift én die je niet kan verschuiven maar een indicatie geeft).

Zo kan ik een huis kopen van 995.000 euro met een netto maandlast van maar 600 euro, netjes toch ;).

 

Als ik usability wil testen, of het echt werkt, ga ik naar mijn moeder: "Mam ga eens naar die website en zoek dat op." Lukt haar dat, dan werkt het. Funda is haar lievelings-website. De applicatie waar we nu over praten werkte voor haar perfect!

 

Vernieuwing is inderdaad altijd belangrijk. Er moeten gewoon mensen zijn die net iets meer doen dan de rest. En dat hoeft zeker niet ten koste te gaan van de usability. Weet je waar een bottleneck kan zitten, dan lig je daar, zoals er gezegd werd, extra focus op. "Volgers vernieuwen niet." Inderdaad, wees daarom geen volger, maar een bedenker, pas de mogelijkheden aan, geef net dat beetje meer inpuls. Geweldig toch?!

 

Jelmer.

[XYZdotCLUB]

Het zelfde deden wij op onze vorige kantoorplek.

 

Daar lieten we onze interfaces testen door bezoekers van de kapper die onder ons gevestigd was.

 

Komen soms opzienbarende verbeteringen boven.

[Zaphod]

Ook wel de Monkey-test genoemd. Moet je aanspreken, littlemonkey :). Als je schoonmoeder het ook snapt is het goed :).

 

Ben het eens met 'less is more'. Geen toeters en bellen graag. Een interface moet direct intuitief zijn. En dat is behoorlijk lastig, getuige de enorme hoeveelheid slechte interfaces op sites.

 

SPI kan wel wat zijn voor specifieke toepassingen die inderdaad goed op 1 pagina passen, maar ik zie het zeker niet als de heilige graal. Klinkt meer als het zoveelste buzz-word. Mensen proberen van alles om de IT-bubble weer te doen herleven ;).

[Marque]

Nog even over mijn column en de reacties hier daarop:

 

Mijn betoog is dat ik graag met funda een (nog) betere gebruikerservaring zou willen bereiken. Sommige mensen denken dat we alleen een soort zoekmachine zijn, en dus gericht op het ontsluiten van data, maar de eigenaren van de ca. 90.000 huizen die bij ons te koop staan willen ook dat hun huis optimaal gepresenteerd wordt. Nu meer mensen (zeker in onze doelgroep) een Multimedia PC hebben en een breedbandverbinding zijn eventuele technologische drempels er niet meer.

 

Waar wij nu tegenaan lopen is dat de meeste mensen "vast" zitten in conventies over hoe internet en een website werkt. Die conventies volgen wij en natuurlijk doen we -vooraf en achteraf- intensieve user interface studies om te zien of gebruikers begrijpen wat we bedoelen met bepaalde interface oplossingen.

 

Maar als ik zie wat er technisch mogelijk is (met DHTML etc.) dan zou ik graag willen toepassen en zie ik rijkere ervaring mogelijkheden.

 

Mijn opmerking over Google was meer een teleurstelling omdat ik een waanzinnige fan van Google ben (en een nog grotere gebruiker). Ik ging er van uit dat ze wel zouden anticiperen op eventuele nieuwe ontwikkelingen (als RIA), maar ik merkte te meer iets van een zekere arrogantie in de trant van: wij als google passen ons niet aan, laat de website bouwers zich maar aanpassen. En dat vind ik jammer. Toen ik 4 jaar geleden bij ze op bezoek was had ik het idee dat Google altijd Google zou blijven en dat is nu niet het geval. Maar goed dat is waarschijnlijk het lot van bedrijven die groot worden en naar de beurs gaan. (gelukkig was het eten nog steeds onovertroffen... :P)

 

Dank voor alle reacties en ben benieuwd of jullie nu mogelijkheden zien voor funda of niet? Ik ben van plan een soort funda labs op te zetten waar we laten zien met welke nieuwe technieken we bezig zijn.

[R.I.P. - Benm]

Voor een zaak als Funda denk ik dat het best haalbaar is vernieuwende interfaces zeer te zetten. Het aanschaffen van een huis is toch een bezigheid waar mensen relatief veel tijd en aandacht aan besteden, en dat kan een relatief grote leercurve wel verantwoorden. Iemand zal waarschijnlijk wel bereid zijn een kwartiertje te besteden aan het uitvogelen van een systeem - als al is gebleken dat dat systeem na die leercurve veel beter is dan het oude lijkt me het zeker de moeite om uit te rollen.

 

Op terreinen waar meer concurrentie is, en het website bezoek wellicht vluchtiger, lijkt me zoiets geen goed idee. Stel dat iemand even de prijs van een computeronderdeel wil weten, dan kun je niet verwachten dat ze daar 10 minuten over gaan doen.

 

In het algemeen: Soms vraag ik me af waarom met kiest om een website in flash of andere rich media uit te voeren. Natuurlijk kan het cosmetisch flink wat bijdragen, maar dat is eigenlijk de enige toevoeging die we tot dusver gezien hebben. Als iets opent met veel (herriemakende) opsmuk heb ik zelf meer een 'bok op!' dan een 'oh cool!' ervaring, en het blijkt dat veel mensen daar zo over denken. Aan de andere kant ben ik wel gecharmeerd van bijvoorbeeld een 360-panorama van een hotelkamer - zoiets zie ik als nuttige informatie.

 

En wat google betreft: Een complete flash-based site indexeren kan heel lastig zijn. Zelfs al kun je alle informatie uitlezen, dan nog is het niet mogelijk direct naar -die- informatie te linken. Google is helemaal niet vies van het indexeren van allerlei bestandsformaten (pdf, office, etc), maar het moet natuurlijk wel -kunnen- ;)

[moredruid]

Het heeft voor Google weinig zin om Flash te gaan indexeren. Er staat teveel code in om de data er precies uit te trekken. Zeker als je in Flash die data uit bijvoorbeeld een database trekt. Dan moet Google direct jouw database aanspreken en indexeren, iets waar je - neem ik aan - niet vrolijk van wordt (bandbreedte, gegevens van klanten liggen op straat omdat je database direct aan internet hangt etc.). Hetzelfde met berekeningen. Wat heeft het voor zin dat Google een bepaald algoritme uit jouw Flash-applicatie kan halen (bijvoorbeeld het berekenen van een hypotheek)?

Flash is als interface object (voor games, navigatie etc.) een fantastische tool, maar voor data-ontsluiting vind ik het geen goede optie.

[Ewout Wolff]

De reacties over dit onderwerp spitsen zich tot nu toe erg toe op Flash, met de bekende nadelen van deze techniek.

Waar dit onderwerp mee begon - BackBase - is een techniek die 100% gebaseerd (is ?/lijkt ?) op HTML. Dus alle nadelen en voordelen van dien. Wel te indexeren door Google, dus.

 

Of heb ik teveel geluisterd naar een verkoopverhaal ? ;)

[Jeroen Bakker]

Of heb ik teveel geluisterd naar een verkoopverhaal ? ;)

 

Zie Adaptive Path, die dit vrij duidelijk omschrijven en voor het eerst de naam AJAX (kort voor Asynchronous JavaScript + XML) gebruikt hebben. Wij hebben Higherlevel.nl WieWatWaar hier ook in gemaakt.

[R.I.P. - Benm]

Wat ik eruit opmaak is dat er welliswaar leesbare (xml) code heen en weer gaat tussen server en client, maar dat het omzetten daarvan in een pagina/applicatie die de gebruiker ziet clientside gebeurd.

 

Het lijkt me dat google die xml data best kan indexeren, maar hoe moet je zoiets weergeven als een zoekresultaat? De rauwe xml zal in veel gevallen minder nuttig zijn dan de output na clientside processing... en ik neem aan dat google die clientside processing niet zal doen.

[TimPaymans]

Het probleem is (zoals ook met de windows gui, apple gui, de muis, het beeldscherm, het toetsenbord, en alle andere concepten en metaforen die stammen uit de begin periode van enduser computing) dat vanuit gebruikersoogpunt suboptimale oplossingen inmiddels 'overlearned' zijn.

 

Overlearned betekent: niet veranderen, ook al is de nieuwe oplossing beter, de gebruiker kan zijn mentale modellen niet meer gebruiken en dat gaat tot veel verwarring leiden.

 

Gebruikers hebben uitstekend met de beperkingen van veel gebruikte oplossingen leren werken. Ik heb de oplossingen van backbase niet tot in detail bestudeerd, maar ik denk dat ze een super oplossing hebben gevonden voor een technische probleem dat door eindgebruikers van webapplicaties inmiddels niet meer als probleem wordt ervaren (wat een zin..).

 

cheers,

tim

 

[R.I.P. - Benm]

Daar zit zeker iets in, soms is het beter dingen bij het oude te laten omdat mensen het zo verwachten - zelfs als het verre van optimaal is.

 

Dat zie je niet alleen bij computer-achtige dingen, maar met zoveel in het dagelijks leven... dingen als het contactslot van een auto of de kurk in een wijnfles, lang achterhaald maar nog altijd aanwezig omdat men het zo verwacht.

[Ewout Wolff]

Okay, logisch. Maar als je nou eens kijkt naar de demos bij www.backbase.com : heb je daar echt het gevoel dat je "oude" gevoel bij het invullen/bekijken van pagina's onrecht wordt aangedaan ?

 

Voor de goede orde : ik heb net een demo van deze jongens gehad en ik was behoorlijk onder de indruk : drag & drop, eenvoudig en snel browsen.

 

Misschien hebben ze juist die voorbeelden eruit gehaald, die wel goed lopen en hebben ze vooral niet de voorbeelden gebruikt die niet goed aansluiten bij je natuurlijk gevoel, kan natuurlijk.

 

...maar voor hetzelfde geld praten we hier over een innovatief Nederlandsch bedrijf, dat iets heeft gemaakt wat we over 4 jaar volkomen normaal vinden !