Ouderwetse markt en hoe het zou moeten

[djluc]

Het speelt al een tijdje in mijn hoofd en ik denk dat ik wel de boel wel een beetje op een rijtje heb. Ik wil daarom graag jullie innovatieve kijk, en dus niet zoals je gewend bent wellicht, over de accountants/bedrijfsadviseurs en administratiekantoren markt.

 

Wikipedia voor de algemene beschrijvingen:

Een accountant (accomptant, rekenaar, rekenmeester) is iemand die beroepsmatig jaarrekeningen controleert, jaarrekeningen opmaakt of financiële administraties voert. Voor dit beroep is een speciale opleiding nodig.

 

Een administrateur (hoofd administratie) is iemand die beroepsmatig de (financiële) administratie bijhoudt voor een bedrijf, vereniging of stichting. Bij het midden- en kleinbedrijf wordt deze taak vaak door één persoon uitgevoerd. Bij grotere bedrijven wordt de administrateur bijgestaan door diverse medewerkers met ieder hun eigen werkgebied en verantwoordelijkheden. In dat geval worden er ook leidinggevende taken toegevoegd aan de werkzaamheden van de administrateur. Vaak volgt dan voor de functie een promotie tot de titel van Financieel manager.

 

Een organisatieadviseur, ook wel aangeduid als managementconsultant, is een adviseur van het bedrijfsleven, de overheid, en andere organisaties in beleidsmatige en organisatorische vraagstukken.

 

Waarom doet de accountant bij veel bedrijven alles?

[Joost Rietveld]

Hi Luc

 

Tja, hier open je een discussie die tussen vooral fiscalisten en accountants veel gevoerd wordt. Laat ik voorop stellen dat accountants vooral heel veel kennis hebben van het reilen en zeilen binnen een onderneming. Verstaat hij zijn vak, dan is bekend wat er financieel speelt, waar problemen ontstaan en hoe dit aan te pakken.

 

Daarbij biedt de opleiding tot AA of RA natuurlijk ook voedingsstof. Een accountant kan niet alleen volstaan met het leren van de regels inzake jaarrekeningen en controle. Onderdeel daarvan is zeker een forse lading fiscale kennis, maar ook bedrijfseconomisch moet een accountant zijn mannetje of vrouwtje kunnen staan.

 

Dat brengt echter ook met zich mee dat accountants zich in speelvelden begeven waar hun taken (in de basis) niet liggen: fiscaal en bedrijfsadvies. Sterker nog, dat is ook bron van veel ellende geweest bij grote concerns. Accountants die niet alleen controleerden, maar ook adviseerden.

 

Als ik me niet vergis zijn de spelregels aan banden gelegd en schrijft hun beroepscode duidelijk hun taken voor.

 

Ik zie een accountant overigens nog niet zo snel boekhouden! Daarvoor is hun uurtarief vaak te hoog.

 

Dus ja, degenen die advieswerk verrichten zijn daartoe óf gecertificeerd (denk accountant met CB of FB titel) óf ze doen inderdaad werk dat ze niet horen te doen. Die laatste groep moet nog maar eens goed lezen wat hun beroepsaansprakelijkheidsverzekering wel en niet dekt en de gevolgen voor hun AA of RA titel ;)

 

Vooral in het MKB zullen accountants vaak uit praktische overweging meer doen dan wat de regels voorschrijven. Kan zijn dat er geen fiscalist aan boord is of dat ze simpelweg 'eigenwijs' zijn.

 

Let wel: ik betoog echt niet dat ze de kennis niet hebben, want het gaat meestal prima.

 

groeten

Joost

 

 

 

 

[Norbert Bakker]

In de praktijk merk ik vooral dat een goede accountant voor de ondernemer een belangrijke (vaak debelangrijkste!) vertrouwenspersoon en professioneel klankbord is .

Daaruit volgt dan soms vanzelf dat de accountant ook de rol van jurist, fiscalist, organisatieadviseur, strateeg en verzekeringsdeskundige ( ;D) gaat spelen. Bij de meesten gaat dit doorgaans vrij goed want het zijn slimme hoog opgeleide dames en heren die heel veel hands on kennis en ervaring hebben en weten wat hun eigen beperkingen zijn c.q. wanneer ze een casus moeten overdragen aan meer inhoudelijke specialisten.

Natuurlijk heb je er heel af en toe ook een eigenwijs type tussen zitten die meent alles van A tot Z zelf te kunnen en moeten doen: mijn ervaring is dat die vroeg of laat vanzelf wel tegen hun eigen beperkingen aanlopen, goedschiks of kwaadschiks...

 

 

[Karci]

Dat een accountant bij veel bedrijven alles doet heeft denk ik te maken met deels de "push" die de accountantskantoren zelf doen (aanbieden van andere diensten dan alleen accountancy) en wellicht ook met een stukje gemakzucht of het idee kosten te besparen bij de afnemer.

 

Persoonlijk heb ik er goede en slechte ervaringen mee. Een van de grote spelers heeft bij een bedrijfsovername waar ik bij betrokken was de hoofdrol gespeeld op adviserend vlak. Dat is deels goed gegaan, maar er zijn ook missers geweest. Diezelfde speler heeft mij later geadviseerd over de fiscale aanpak inzake een verhuizing naar het buitenland (waarbij de buitenlandse afdeling meewerkte). Dat heeft me alleen maar (veel!) geld gekost, zonder dat ik er maar wat dan ook aan had. Gevolg was wel dat ik twee jaar belasting(vogel)vrij geleefd heb, wat ook z'n voordelen had. Weer later, na een faillissement van een werkmaatschappij heeft een andere - kleinere - speler weer waanzinnig goed werk voor me verricht voor een alleszins acceptabele fee.

 

Ik denk dat hiervoor geldt dat het samengaan van accountancy, fiscaliteit en adviezen alleen maar werkt als je in staat bent een goede accountmanager te vinden, die binnen de organisatie de boel voor elkaar weet te krijgen en voor jouw belang vecht. Ik heb de indruk dat voor kleinere bedrijven geldt dat het beter is om te zoeken naar een kleinere speler, één waar die goede accountmanager zit waar je korte communicatielijnen mee hebt. Ik heb het dan over accountantskantoren met wat grotere aantallen medewerkers (+25). De kleinere is voor de accountancy prima, maar voor advies wellicht niet altijd. Ze zeggen dan vaak van wel, omdat ze kennis kunnen putten uit een van de samenwerkingsverbanden waar ze lid van zijn, maar mijn ervaring is dat dit vaker lucht is dan dat je er werkelijk wat aan hebt. De echt kleine kantoren heb ik persoonlijk alleen maar slechte ervaringen mee (op adviesgebied), ik ken in ieder geval één persoon die daar onnodig enige tonnen door kwijtraakte, de accountant kon de belastingdienst onvoldoende pareren.

 

 

[Hermes Ratgers]

Leuke discussie,

 

Laten we het bij het begin beginnen.

Waarom heeft deze groep bestaanrecht.

Omdat de belastingdienst gegevens wenst te hebben, wat niet iedereen kan of wil aanleveren.

 

Ondernemers winst uit onderneming aangeven of een aangifte vpb. Daartoe heb je een jaarrekening nodig. De ondernemer kan dat zelf doen, maar veelal heeft hij daarbij hulp nodig omdat ze niet alles weten. (Laat dat nou ook voor de hele beroepsgroep gelden).

Als je dat uitbesteed en als onderneming te klein bent om iemand daarvoor fulltime in dienst te nemen, zoek je een kennis, administratiekantoor of accountantskantoor die dat voor jou uitvoert. Naar mijn mening gaan ze naar een accountantskantoor, omdat in de voorwaarden van een bank accountant vermeld wordt (wat grotendeels dus niet nodig is).

Accountants zijn minder nodig dan dat ze gebruikt worden.

 

Maar naast de uitvoerende werkzaamheden, zijn er ook advieswerkzaamheden. Dat kan vele vormen nemen. Grootste valkuil daarbij is dat iemand zijn beperkingen niet kent, maar ook mee wil snoepen van de pot.

Advieswerk is erg lastig, maar het probleem is ook vaak dat de ondernemer niet vaak alles verteld.

Ik zelf ben grote voorstander van samenwerkingsverbanden, dan de kantoren die alles onder 1 dak hebben.

[djluc]

Dank voor jullie zeer waardevolle input!

 

Ik deel inderdaad jullie mening, zoals al wel duidelijk was in de topicstart denk ik. Het is in ondernemersland algemeen bekend dat focus en specialisatie het beste werkt. Al moet ik zeggen dat ik ook geen direct probleem heb met een bedrijf met meerdere takken, bijvoorbeeld een consulting tak en een accountants tak. Al kan je dat ook zien als 2 losse bedrijven die samenwerken.

 

Wat ik in de praktijk gezien heb is bijvoorbeeld een factuur waarop een x bedrag staat met daarboven een lijst: Administratieve werkzaamheden, controle boekhouding en diverse gesprekken. Het is voor een kleine ondernemer relatief onduidelijk wat de zaken nou eigenlijk kosten en wat hij nodig heeft.

 

Het punt van Norbert is ook een hele sterke:

In de praktijk merk ik vooral dat een goede accountant voor de ondernemer een belangrijke (vaak debelangrijkste!) vertrouwenspersoon en professioneel klankbord is .

Klopt helemaal, de accountant heb je nou eenmaal nodig in veel gevallen. Daarnaast kom je er toch eens per jaar dus wat vragen over ontwikkelingen zijn logisch. De vraag is of dit goed is, of de accountant de juiste gesprekspartner is voor de issues die de ondernemer aankaart. Denk aan uitbreiding, investeren in een nieuw pand etc. Vaak is een bedrijfsadviseur wellicht een betere optie?

 

Een accountant zal nooit stop zeggen op zo'n moment, waarom zou hij, een deel van zijn dienstverlening is adviesuren schrijven. Iedere starter zal een x bedrag op deze manier investeren in zijn bedrijf, gewoon omdat je de accountant nodig hebt en je er toch zit.

 

Zou het niet beter zijn als een accountant gewoon zegt: "Nee, daarvoor moet je niet bij mij zijn. Je zit in de horeca, wellicht is Pietje een goede bedrijfsadviseur voor je vraagstukken. Hij zit in de horecasector." en zicht dus beperkt tot de controle, daar waar zijn top waarde absoluut zit?

[Joost Rietveld]

Hoi Luc

 

Het werd al eerder aangehaald, maar in het spraakgebruik is accountant ook veel breder gebezigd dan hetgeen de accountant echt doet.

 

Ik heb ook regelmatig een bellende klant bij me, die dan zegt "nu even geen tijd, want ik zit bij mijn accountant".

 

Daarbij is het ook veel stoerder en professioneler om te zeggen dat je een accountant hebt ipv een boekhouder of administrateur.

 

Zodoende zullen ook veel mensen zeggen dat hun accountant alles verzorgt, zonder dat ze echt onderscheid maken naar wie binnen de onderneming van die accountant nu wel taken verzorgt. De accountant is toch veel het aanspreekpunt.

 

groet

Joost

[djluc]

Dus eigenlijk is een accountant in veel gevallen (buiten zijn controle werk) een soort accountmanager die de additionele diensten van een organisatie aanbiedt aan zijn relaties?

[Joost Rietveld]

niet in de realiteit maar naar spraakgebruik wel (te) vaak ja.

 

Daarbij scheelt het ook dat de accountant meestal aandeelhouder is in geval van de kleinere advieskantoren. Dat zet hem vrijwel altijd bovenop de acquisitie.

 

groet

Joost

[TwaBla]

 

Hmmm. Ik werk weleens samen met grote accountancies die weer volwaardige adviestakken hebben opgericht en van daaruit steeds dieper in de bedrijfsvoering proberen door te dringen (nog meer uurtjes) maar als je kernactiviteit de controle van boeken is dan zal de rest daarvan een afgeleide blijven. Marktontwikkelingen worden dan doorgaans vanuit de historie beschreven, met als gevolg dat accountants steeds weer verrast worden door nieuwe ontwikkelingen die een bredere kijk vergen.

 

Maar wast was de vraag eigenlijk?

[djluc]

 

Hmmm. Ik werk weleens samen met grote accountancies die weer volwaardige adviestakken hebben opgericht en van daaruit steeds dieper in de bedrijfsvoering proberen door te dringen (nog meer uurtjes) maar als je kernactiviteit de controle van boeken is dan zal de rest daarvan een afgeleide blijven. Marktontwikkelingen worden dan doorgaans vanuit de historie beschreven, met als gevolg dat accountants steeds weer verrast worden door nieuwe ontwikkelingen die een bredere kijk vergen.

 

Maar wast was de vraag eigenlijk?

Vandaag zocht ik dit topic op en tot mijn spijt zag ik dat ik je vraag niet beantwoord heb waarvoor excuses!

 

Je hebt aardig de kern te pakken, niet zozeer een vraag maar meer een constatering die ik wilde toetsen aan de kennis hier op HigherLevel. Al met al geef je in je betoog mooi aan wat er eigenlijk gebeurt. Het verschil in denkwijze maakt een accountant iemand die grotendeels op historie de redenaties baseert. Dat is prima maar voldoet niet in alle situaties, als je als ondernemers vooruit aan het kijken bent en je advies nodig hebt moet je een adviseur hebben die op gelijke golflengte zit.

 

Daarnaast heb je de kosten lekker duidelijk:

Administratiekantoor: xxx per jaar aan administratiekosten

Accountant: xxx per jaar aan controlekosten

Adviseur: xxx per jaar aan advieskosten

 

Lekker duidelijk, geen onverwachte grappen en inzichtelijk. Scheelt ook dat je dan wat minder specificaties nodig hebt en onderhandelen duidelijker is omdat precies duidelijk is waar je onderhandelingen over gaan.

[janssen]

Er is weinig innovatie in de accountancy/administratieve dienstverlening, behoudens het feit dat veel traditionele werkzaamheden t.o.v. vroeger tegenwoordig geautomatiseerd is. Mijn verwachting is dat de reguliere boekhoudkundige werkzaamheden in de toekomst vooral door computers worden verricht. De sterke opkomst van scantechnieken is hier een aardig voorbeeld van. Dat er sprake is van een traditionele bedrijfstak komt enerzijds voort uit de gemiddelde persoonlijkheidskenmerken van een accountant/ boekhouder. Dit zijn over het algemeen niet de meest creatieve/ commerciële beroepsgroepen. Accountantskantoren verdienen veel geld (bekijk gerust eens de jaarrekeningen van de grote tot middelgrote kantoren). Het voordeel van deze tak van sport is het feit dat de reguliere diensten veelal repeterend zijn. Uit onderzoeken blijkt dat de gemiddelde ondernemer 7 jaar bij dezelfde accountant blijft. Eenmaal een accountantsklant binnengehaald en de omzet is voor circa 7 jaar min of meer gegarandeerd. Ook blijkt uit onderzoek dat overstappen naar een andere dienstverlener als hoogdrempelig wordt ervaren. De accountant/boekhouder fungeert als vertrouwenspersoon, kent de partner van een ondernemer soms nog beter dan de ondernemer zelf etc. Omdat de partners van accountantskantoren graag hun riante salarissen (De Balkenende norm kennen ze hier zeker niet) jaarlijks graag iets extra's wensen te verdienen zijn op een gegeven moment allerlei aanvullende diensten ontwikkeld. Consultancy is hier een belangrijk voorbeeld. De accountant kan relatief eenvoudig aanvullende diensten verkopen, waarmee extra omzet en marge wordt gerealiseerd. In algemene zin zou de NMA eens naar de tariefstelling moeten kijken, zeker van de grotere accountantskantoren. Overheidsinstellingen worden min of meer gedwongen om met een BIG Four kantoor zaken te doen. Dan ontstaat er uiteraard weinig marktwerking. De tarieven stijgen jaarlijks met meer dan het inflatieniveau ongeacht de stand van de economie. En wat dacht men van de ondoorzichtigheid van de verrichte werkzaamheden. Aan het einde van het jaar een factuur met de vermelding 'diverse werkzaamheden'. Of de ondernemer even wenst te betalen. En wordt er niet betaald dat worden de werkzaamheden even stil gelegd....Ook een oorzaak van de enorme stijgende kosten vormen de toenemende productiviteitseisen die gesteld worden aan medewerkers van een kantoor. Productiviteitscijfers van boven de 80% zijn meer regel dan uitzondering. Dit houdt in dat een medewerker 80% van zijn tijd declarabel moet zijn. Dit is bijna onmogelijk. Een accountant moet tenslotte ook wel eens naar de toilet, heeft een vergadering, of een informele bijeenkomst. Deze uren worden uiteindelijk noodgedwongen verdeeld over de klanten. Zolang ook het presteren van de accountant en daarmee de carrière in grote mate wordt bepaald door de gerealiseerde productiviteit. Zelfs winstuitkeringen worden bij de meeste kantoren in eerste instantie bepaald door het aantal uren dat op een klant geschreven is. Of deze werkzaamheden nu wel of niet zijn uitgevoerd. Door de macht van de accountant/ boekhouder wordt dit nog te vaak geaccepteerd door klanten. Zolang de ondernemers hier niet tegen in gaan, zal de traditionele cultuur altijd blijven bestaan en wordt deze beroepsgroep niet gemotiveerd om innovatie toe te passen ten gunste van klanten.

[Norbert Bakker]

@Jansen: rechts van uw alfanumerieke toetsenbord zit een langwerpige toets met daarop een pijl. Soms staan er ook de letters "Enter" of "Return" op. Op losse keyboards zit zo'n toets zelfs twee keer, namelijk ook nog rechtsonder op het numerieke deel.

 

Voordeel van het gebruik van de Enter- of returntoets is dat alinea's van elkaar gescheiden kunnen worden. Lange teksten worden daar een stuk leesbaarder door. Dit komt het aantal lezers van uw reactie, en de waardering daarvan, zeker ten goede. Sterker nog: het zal ook positief van invloed zijn op het aantal lezenswaardige reacties.

[TwaBla]

 

Weliswaar is boekhouden en controleren core business voor accountants, maar in het verlengde is nog wel ruimte. Due dilligence bij overnames, benchmarken van specifieke activiteiten volgens een gestandaardiseerde methode, marktonderzoek wellicht. Wat mij echter opvalt wanneer de accountants visionaire marktrapporten maken, adviesdiensten leveren of inventarisaties maken voor een overheid (en daar verdienen ze een enorm inkomen mee) dat ze dan altijd in de routine belanden waarbij ze de toekomst voorspellen vanuit het verleden.

 

Dat is op zich niet onnuttig, maar ik zou er als ondernemer (of overheid) geen strategische keuzes op willen baseren. Je ziet namelijk de aanzet van belangrijke vernieuwingen gegarandeerd over het hoofd. Daar heb je een beetje gut-feeling voor nodig en dat is er bij accountants uitgefokt.