Maatschappelijk en integer ondernemen!

[Gast Kanban]

Maatschappelijk en integer ondernemen is niet nieuw meer! Toch is het een iets dat snel voor vanzelfsprekend wordt aangenomen. We stellen een mooie gedragscode op intern, breiden die uit voor extern, gooien hem in de kast en geloven het wel.

 

Hoe is het gesteld met de werkelijkheid van maatschappelijk en integer ondernemen.

Zijn jullie hier bewust mee bezig en zo ja hoe uit zich dat in de praktijk.

 

Evert

 

Ps. Binnen kort ga ik me vijf maanden storten op het doen van een onderzoek vanuit de Erasmus Universiteit betreffende dit onderwerp.

Een erg interessant onderwerp waar juist starters al eens over nagedacht moeten hebben. So start shooting! ;)

[AOS]

Hoe is het gesteld met de werkelijkheid van maatschappelijk en integer ondernemen.

Zijn jullie hier bewust mee bezig en zo ja hoe uit zich dat in de praktijk.

Meteen maar even een paar punten die direct in me opkomen:

Ik heb nooit over de term maatschappelijk en integer ondernemen gehoord. Ik ben dan ook geen ondernemer, maar ken wel een paar ondernemingen van zeer dichtbij (familie). Klinkt als een kekke term ergens bedacht vanachter een buro (waarvandaan heel veel goeds kan komen hoor!).

Wat is maatschappelijk en integer ondernemen? Aanpassingen in het bedrijf maken voor mensen met medische klachten? Milieuvriendelijk zijn? Duurzaamheid in acht houden? Geen dingen doen die het daglicht niet kunnen verdragen?

 

Zo ja: is er wat dat betreft een verschil tussen de samenleving in zijn geheel en de ondernemers die uit die samenleving komen?

 

Oftewel: is er een verschil in (bijv. milieuvriendelijk) gedrag tussen een doorsnee burger die in loondienst is en een doorsnee burger die een onderneming start of heeft?

 

'De maatschappij dat ben jij', slaat denk ik ook op ondernemers...

 

Ik klink wat negatief over de term 'maatschappelijk en integer ondernemen', maar dat is niet de bedoeling. Ik wil weten wat er achter deze term schuilt. Of het onzin of juist zin is.

 

 

[Nils de Witte]

Ha, Leuk onderwerp.

 

Even vanuit mijn persprectief (ondernemerschap en de kapitaalmarkt):

 

Maarschappelijk en integer is waarschijnlijk hetzelfde als maatschappelijk verantwoord. Dit soort begrippen, vaak ik combinatie met "duurzaam" of "milieu" kom ik te pas en te onpas tegen.

 

Een aantal ondernemers gebruikt dit soort termen om te verhullen dat ze een slechte business propositie hebben. Maatschappelijk is dan de tegenhanger van winst maken. Dat werkt dus niet.

 

Er is ook een hele kudde organisaties en personen die maatschappelijk verantwoord investeren. Gek genoeg zijn de meeste van die investeerders nog meer belust op winst als de gewone investeerders. Ze hebben geleerd, dat bedrijven die fatsoenlijk omgaan met het milieu en hun omgeving op de lange termijn meer winst maken dat andere bedrijven. De motivatie van deze investeerders is dus niet "de aarde", maar "het slijk".

 

Dan heb je ongeveer alle andere "seed capital" verschaffers, die nog nooit van "sustainable growth" of "de club van Rome' hebben gehoord, maar die uitermate gespitst zijn op de moraliteit en de verantwoordelijkheid van de ondernemers uit heel andere overwegingen.

 

Volgens mij kunnen bedrijven nooit meer integer zijn dan de mensen die er leiding aan geven. Andersom geld ook, dat integere en verantwoordelijke mensen bedrijven bouwen die met hun aard in overeenstemming is.

 

Particuliere investeerders selecteren hun participaties door goed naar de ondernemer te kijken. De twee belangrijkste vragen die daarbij aan de orde komen zijn: Kan hij/zij zijn/haar verhaal verkopen en is hij/zij te vertrouwen. De "moral hazard" (frauderende ondernemer) is één van de grootste afbreukrisico's voor VC's die participeren in jonge bedrijven. Op je verhaal te kunnen verkopen aan je investeerders, leveranciers, personeel en klanten, moet je "sympathiek" gevonden worden, ander maak je niks klaar.

 

Dus het is een zich zelf versterkend systeem. Informal hebben een voorkeur voor sympathieke en betrouwbare ondernemers. Dat soort ondernemers is van nature geneigd zorgvuldig om te gaan met alle stakeholders en de omgeving en dat soort bedrijven maken op de lange termijn meer winst. Alleen, niemand heeft het over duurzaamheid.

 

Hoedt u dus voor ondernemers die teveel nadruk op duurzaamheid leggen, zij hebben een rentabiliteitsprobleem en hoedt u voor investeerders die teveel nadruk op duurzaamheid leggen, want zij zijn eigenlijk gericht op nog meer cash rendement.

 

Doe maar normaal, dan doen we al gek genoeg.

 

Groeten,

Nils

[Gast Kanban]

Dat heb je mooi gezegd Nils. Ik moet toegeven dat het weer als modeverschijnsel gezien kan worden om met dit soort begrippen te koop te lopen. Toch denk ik dat het zeker iets is wat deel uit moet maken van het gedachtengoed van de ondernemer.

 

Kijk maar eens hoe de Bodyshop haar successen heeft gehaald. En ook Ben en Jerries die niet stil zitten en een stuk idealisme combineren met keiharde cash!

Ikea kwam in opspraak door gebruik te maken van kinderhandjes. Niet in de ballenbak maar in de fabriek. Funest voor je imago. Shell en haar Brand Spar affaire....het laat littekens achter. De vraag is of de consument haar gedrag hier door laat beinvloeden. Moeten zij niet de pushfactor zijn achter maatschappelijk verantwoord ondernemen.

 

"Doe maar normaal dan doe je al gek genoeg" is tegenwoordig niet meer realiseren omdat de meningen over "dat wat Normaal is" steeds verder uit elkaar gaan liggen.

 

Steek je hand is in eigen boezem en bekijk eens wat jou toegevoegde waarde is (met je berijf) voor een samenleving waarin we onze kinderen willen achterlaten!!

 

Evert

[lunatix]

Is maatschappelijk ondernemen voor sommige bedrijven dan niet meer als een marketingstrategie?

[Nils de Witte]

Ha Evert,

 

Een van de weinige lichtpuntjes in de toekomst van de aarde vind ik wel dat duurzaamheid en cash op de lange termijn hand in hand gaan. Dat geeft mij hoop. Het probleem is alleen dat de economie gedomineerd wordt door korte termijn denkers. De grote corporations die jij noemt zijn gelukkig lange termijn denkers. Ze hebben zwaar geïnvesteerd in hun imago en hun organisatie en zijn op de lange termijn afhankelijk van de sympathie die de consument voor hen heeft.

 

Dus naarmate "de mensen" zelf meer gaan denken op de lange termijn, zal het gevoel voor normen en waarden vanzelf aanscherpen. Ik weet het, ik ben een vreselijke optimist, maar het is de enige hoop die we hebben.

 

De resources (de aarde) die de mens ter beschikking staan zijn begrenst en we moeten dezelfde resourse delen met steeds meer mensen. Als de zee leeg gevist is, is hij echt leeg. Dan heeft niemand er meer wat aan.

 

Ook hooligans worden ouder. Als hun eigen buurt onbewoonbaar wordt door vandalen zoals zij zelf waren, dan hoop ik dat zij hun kinderen met meer liefde opvoeden als dat zij zelf gehad hebben.

 

Kortom, goed voorbeeld doet goed volgen. De oude jagers/verzamelaars mentaliteit van 3 milennia geleden zit nog in ons bloed, maar moet vervangen worden door een boeren mentaliteit, die zorg voor het land, de natuur en de gemeenschap beloond met een rijke oogst en een rijk leven.

 

De "role models" die wij voor onszelf kiezen zijn vaak korte termijn denkers. Jagers/verzamelaars of corporate graaiers. Laten we zelf beginnen met de echte helden (investeerders in de toekomst) te eren en de jagers te verachten. Dan komt het vast wel goed.

 

Groeten,

Nils

[Nils de Witte]

Ha Lunatix,

 

Voor sommige bedrijven is het een "marketing truc". Maar dat helpt niet. Dat is een korte termijn actie die als een boomerang bij je terug komt als je het niet meent. Andere bedrijven hebben het "in zich" omdat ze zo zijn. Bij Ben & Jerry's waren het de ondernemers die duurzaam dachten. Oude hippies die moeder aarde willen redden. Bij Shell en Ikea is het meer defensief. Zij richten zich op de consumentenmarkt en hebben hun imago verbonden aan hun duurzame bedrijfsvoering. Of het bij Ikea gemeend is of een marketing truc, dat weet ik niet. Bij Shell is het denk ik wel gemeend. Hun miljarden investeringen worden afgeschreven over 40 jaar. Dat maakt hen per definitie lange termijn denkers die voldoende tijd hebben om van hun investeringen in duurzaamheid te profiteren.

 

De Bodyshop vind ik persoonlijk een beetje verdacht. Niet Bodrick, die is volgens mij wel oprecht, maar de kapitaalverschaffers en de managers gebruiken het duurzaamheids argument om inferieure producten met een hogere marge te verkopen. Dat vind ik dus weer geen duurzame gedachte omdat hij op de korte termijn gericht is.

 

Misschien is Shell wel het meest gericht op "echte" duurzaamheid.

 

Groeten,

Nils

 

[Lawman]

Beste Evert,

 

Dit is een onderwerp dat ook vele juristen (en accountants) aanspreekt. De invalshoek is daarbij de aansprakelijkheid van de onderneming, ondernemer en commissarissen. Denk hierbij aan product recalls van ondeugdelijke producten, lenen van geld van de vennootschap, donaties aan ambtenaren om een (bouw) project toegezen te krijgen, dumpen van chemische middelen in het millieu etc. Ook de aansprakelijkheid van moedervenootschappen voor dochtervennootschappen, vanwege instructies/richtlijnen of codes of conduct verdient hierbij de aandacht. Niet zelden een reden ook dat juristen worden betrokken bij het opstellen van deze vaak niet vrijblijvende gedragsregels.

 

Ook de beginnend ondernemer zal vroeg of laat met dit onderwerp in aanraking komen, al was het maar dat hij/zij zijn bestuurdersaansprakelijkheidspolis is doorleest en bedenkt waarvoor geen verzekeringsdekking wordt gegeven.

 

Emeritis Prof Henk van Luijk (die geregeld over dit onderwerp schrijft in de NRC) is sinds enkele tientallen jaren een van de vooraanstaande academics in Europa en de VS op dit leerstuk! Zijn opvolger prof Harry Hummels van Nyenrode kan ik van harte aanbevelen voor een interview en verwijzing naar literatuur, in aanvulling natuurlijk op de aanwijzingen van jouw docent/promotor bij de Erasmus.

 

Lawman

 

 

[johansaalbers]

Maatschappelijk verantwoord inkopen, waar moeten we beginnen?

 

Maatschappelijk verantwoord inkopen wint aan terrein in Nederland, aangewakkerd door de door de overheid geformuleerde doelstellingen. De rijksoverheid neemt in deze het voortouw, in 2010 moet 100% maatschappelijk verantwoord ingekocht worden. Aan minister van Milieu en Ruimte Jacqueline Cramer zal het niet liggen, wie volgens haar in 2010 nog een overheidsopdracht wil krijgen, moet kunnen aantonen dat de aangeleverde diensten en producten maatschappelijk verantwoord van karakter zijn. Naar aanleiding hiervan stel ik mezelf de vraag, in hoeverre is het bedrijfsleven op deze ontwikkeling voorbereid? En wie is er binnen de organisatie eigenlijk verantwoordelijk voor maatschappelijk verantwoord inkopen?

 

Scrollend door de sustainability reports van AEX-bedrijven waant men zich al snel in een doolhof van non-transparantie. Bedrijf A claimt dat veiligheid en gezondheid kernwaarden zijn die hoog binnen de organisatie gedragen worden. Ok, nobel maar hoe dan? Concrete voorbeelden, daar ontbreekt het nog te vaak aan. Natuurlijk zijn er ook bedrijven met goed geformuleerde praktijkvoorbeelden. Neem nou het healthy five programma van Ahold, een programma dat al meer dan 10.000 kinderen in Europa voorlichting heeft gegeven over het belang van goede voeding. Praktijkvoorbeeld van een business-case in kleur in beeld gebracht in het sustainability report. Waarom zou Ahold ook niet? Beeldvorming is belangrijk. Maar… Duurzaam ondernemen buiten de keten ruikt naar green washing. Er is hier sprake van een misverstand, duurzaamheid is in eerste instantie geen taak van de marketingafdeling. Wat is het belang van Ahold in deze, een typisch voorbeeld van het kijk eens naar hoe goed we bezig zijn principe. Natuurlijk is het een goed initiatief maar waarom, in het kader van de transparantie, niet beginnen in de keten samen met je leveranciers?

 

Wie is er verantwoordelijk voor het maatschappelijk verantwoord inrichten van de inkooporganisatie? Op die vraag de AEX-bedrijven gebeld. Bedrijf A, wie er binnen onze organisatie verantwoordelijk is voor maatschappelijk verantwoord inkopen? Binnen onze organisatie is iedereen verantwoordelijk voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, vertelde de secretaresse me. Mag ik dan het nummer van iedereen.. Ik denk dat we u niet kunnen helpen. Ok, volgende. Kunt u me vertellen wie er binnen uw bedrijf verantwoordelijk is voor maatschappelijk verantwoord inkopen? Stilte, ik verbind u even. Goedemiddag corperate communication, waarmee kan ik u van dienst zijn?

 

Typisch, maar niet geheel verwonderlijk. Waar moet een organisatie überhaupt beginnen met maatschappelijk verantwoord inkopen? Beleidsmakers worstelen met maatschappelijk verantwoorde strategieën. Waar begin je en hoe maak je de vertaalslag van geformuleerd duurzaam beleid naar de praktijk? Het is een kwestie van methodiek. Zoals vaak begint maatschappelijk verantwoord ondernemen bij bewustzijn en wanneer dit bewustzijn hoog in een onderneming wordt gedragen (strategie, commitment en budget) heeft het kans van slagen. Het is een proces, waarin kleine stappen kunnen leiden naar een bevredigend eindresultaat. Begin met het koppelen van een aantal voor de onderneming belangrijke geachte thema’s aan een onderdeel van je organisatie (business-case). Werk samen (management, inkoop, verkoop, marketing), voorkom hiermee het functionele denken. Analyseer de keten, schakel experts in en realiseer je dat het een immens karwei is, maar daarentegen zeer de moeite waard aangezien het in de toekomst van een ieder verwacht wordt.

 

Tot slot. In 2007 is in Brielle (Zuid-Holland) een energieconstructie gelanceerd, die het mogelijk maakt dat de plaatselijke plusmarkt de komende 8 jaar indirect energie levert aan een plaatselijke school en aan het theater. De keuze is hierbij gevallen op een maatschappelijk verantwoord energiesysteem dat het mogelijk maakt de restenergie terug de grond in te voeren, waardoor de school en het theater dit reservoir aan kunnen wenden voor het verwarmen van hun gebouwen. Dit lijkt me een kenmerkend praktijkvoorbeeld van de door Huub van der Lubbe bezongen andere wereld (de Dijk, Brussel 2008). Duizend keer mooier, waar de mensen proberen het niet te verklooien. Met de kanttekening dat Huub het enigszins dramatisch wist te formuleren, maar dat kwam toen rijmtechnisch beter uit. In Brielle zijn ze in ieder geval onderweg. Maar daarom heet het misschien ook Brielle.

 

[Frans Sijtsma]

Op zich een aardig stuk, maar ik mis de vertaalslag naar het MKB.

 

Dit gaat in hoofdzaak over overhied, AEX-bedrijven, ketendenken etc.

 

Het zal voor een sigarenhandelaar in Zeeland moeilijk worden hieruit een voor hem relevant punt te distilleren.

 

Wellicht zou je het concreter kunnen maken voor het MKB en de ZZP-er die hier toch in overgrote mate aanwezig zijn

 

Frans

[johansaalbers]

 

Een sigarenhandelaar in Zeeland heeft toch ook een keten? Deze methodiek is ook geschikt voor de kleinere schaal.

 

 

[Jeroen Bakker]

Beste johansaalbers, allereerst welkom op het forum! Ik heb je dubbele berichten even weggehaald (dat is tegen de regels namelijk), éénmaal plaatsen is voldoende om gelezen te worden :)

[Frans Sijtsma]

 

Een sigarenhandelaar in Zeeland heeft toch ook een keten? Deze methodiek is ook geschikt voor de kleinere schaal.

 

 

 

Dat klopt, alleen heeft die sigarenhandelaar niet de inkooppower om iets af te dwingen bij de grote leverancier. Hij zal dus andere oplossingen moeten zoeken.

Dat is vaak zo bij MKB bedrijven. Ze kopen in bij organisaties die vele malen groter zijn, en kunnen dus moeilijk iets afdwingen. Die betreffende leverancier links laten liggen omdat ze niet maatschappelijk verantwoord onderneemt kunnen ze niet omdat dat ten koste van de omzet cq. winstgevendheid gaat.

In dat geval zal het initiatief van de verkopende partij moeten komen, niet van de inkopende.

 

Of heb je wellicht een voorbeeld dat dit anders kan?

[Andreas | Alskar Design]

Ik ben blij met de woorden van Nils, over de lichtpuntjes en dat een lange termijn visie op den duur meer stabiliteit, duurzaamheid en rendement oplevert. Helaas blijven de termen MVO of duurzaamheid vaak modewoorden of marketingtrucs, ook bij MKB ondernemingen. Als je in de handel zit, zoals waar Frans over spreekt, dan is het al best moeilijk. Je kunt natuurlijk zelf op pad gaan, kijken bij de boeren en fabrieken waar sigaren worden gemaakt, ze goed betalen en dan heb je ook echt een verhaal te vertellen over de sigaren die je verkoopt. Maar je bent dan als sigarenhandelaar gegarandeerd duurder bezig dan degene die het via grote inkoopkanalen regelt. Misschien geeft dat niet, vooral als je klanten weet te vinden die graag meer betalen voor een eerlijke sigaar, waar een mooi verhaal aan zit dat waar en echt is.

 

Maar er zijn ook veel MKB ondernemingen die zelf dingen toevoegen, eigen producten maken of laten maken, eigen verpakkingen. Helaas vinden we daar niet zo heel veel ondernemers die willen nadenken over hun keten, over welke materialen en energie ze verbruiken om un producten op de markt te zetten. Ik vind bijvoorbeeld Ahrend kantoormeubelen een goed voorbeeld van een bedrijf die met een collega ontwerpbureau van ons nieuwe stoelen hebben ontwikkeld. In plaats van aluminium te gebruiken, passen ze magnesium toe, dat minder energie vraagt om te worden gemaakt. In plaats van het gebruikelijke lijmen van de zitting op het frame, bestaat nu alles uit schroefverbindingen, zodat ze makkelijk uit elkaar gehaald kunnen worden bij de demontage aan het einde van de life cycle. Het getuigt van moed als je als bedrijf ook wilt nadenken over het eind van de life cycle van je producten en of je daar wat aan kunt doen en of je op een of andere manier de producten dan nog zou kunnen gebruiken en terughalen. Zo zijn er toch best wel leuke stappen te zetten. Niet schokkend, maar de mindset is lovenswaardig, er wordt tenminste nagedacht en bewuste keuzes gemaakt.

 

Integer ondernemen zou eigenlijk vanzelfsprekend moeten zijn, maar is het niet helaas. Voor mij is een onderneming meer dan puur geld eruit persen, zoals vaak door Amerikaanse denkers wordt voorgesteld. Natuurlijk moet er geld worden verdiend, maar goede relaties met klanten en leveranciers is ook belangrijk, elkaar niet het bloed onder nagels vandaan willen halen, loyaliteit tegenover klanten en leveranciers. Maar ook intern, goede verhoudingen onder het personeel, ruimte voor ontplooiing en creativiteit. Hard werken, maar ook lol hebben. En zoals Nils zegt, vooral ook als MKB onderneming de lange termijn in de gaten houden, daar voor gaan. Dan op korte termijn maar iets minder hard groeien, als dat op langere termijn een gezonder bedrijf oplevert. Het komt volgens mij de komende tijd vooral aan op inventiviteit, op creatieve diensten en producten, niet meer concurreren op prijs en dozen schuiven, maar op kwaliteit en creativiteit. En dat zijn vage begrippen, dat zijn oplossingen die komen bij dromen, bij idealisten, bij doorzetters, bij mensen die het onmogelijk mogelijk gaan maken. Vaak zijn dat mensen die niet of minder op geld gericht zijn.

 

 

 

 

 

 

 

[johansaalbers]

Ok laten we eens brainstormen.

 

Hoe krijg je MVO verplicht, want de MVO niche bedrijven zijn nog te schaars. En de instapdrempel wordt zeker binnen het MKB te hoog bevonden.

 

Hamvraag: hoe krijg je MVO van de modewoord wereld naar de dagelijkse praktijk? Bedrijven prioriteren winstoptimalisatie, prijs bepaald vaak voor +70% de leverancier. Dit kun je de ondernemer nauwelijks kwalijk nemen, zo wordt ondernemerschap nou eenmaal geformuleerd, een goede kwaliteit voor een lage prijs. Waar komen mijn spullen vandaan? Daar denken we nog te weinig over na. De overheid wil dit veranderen, want laten we welzijn. :)

 

De overheid wil vanaf 2010 duurzaam inkopen. Wat betekent dit? Een spend van 40 miljard wordt duurzaam ingekocht, dat betekent dat of de bestaande leveranciers duurzaam moeten zijn of duurzaam moeten worden (volgens de geformuleerde duurzaamheidscriteria). Wat betekent dit voor de leveranciers? Al hen producten duurzaam produceren of alleen het deel wat aan de overheid geleverd wordt? (lijkt me complex) En als deze leveranciers duurzaam moeten produceren, wat verwachten zij dan van hen leveranciers? Wanneer de overheid aan het eind van de keten staat, dan zal de hele keten vanaf +/- 2010 duurzaam moeten produceren. Hoe groot wordt die spend?

 

En in hoeverre hebben we het hier over een olievlek?

 

 

[R.I.P. - Fred Wiersma]

...

 

Hamvraag: hoe krijg je MVO van de modewoord wereld naar de dagelijkse praktijk? Bedrijven prioriteren winstoptimalisatie, prijs bepaald vaak voor +70% de leverancier. Dit kun je de ondernemer nauwelijks kwalijk nemen, zo wordt ondernemerschap nou eenmaal geformuleerd, een goede kwaliteit voor een lage prijs. Waar komen mijn spullen vandaan? Daar denken we nog te weinig over na. De overheid wil dit veranderen, want laten we welzijn. :)

...

 

Dat is niet zo moeilijk. Bevoordeel MVO ten opzichte van niet MVO. In het geval van overheidsinkoop kan de overheid eisen van de aanbieders dat ze aantoonbaar volgens bepaalde normen hun producten hebben ingekocht / geproduceerd. Aanbieders die dat niet kunnen vallen buiten de boot. Eventueel kan overheid wetgeving invoeren om dit beleid ook op te leggen als inkoopbeleid aan grote bedrijven (zeg meer dan 1000 werknemers). Uiteraard moeten die normen ook haalbaar zijn. Bijv als de overheid eist dat een hele keten MVO is (van grondstof tot eindproduct) dan moet dat door relatief eenvoudige normen toetsbaar zijn. Denk aan keurmerken, ISO normen etc.

 

Andere mogelijkheid, bijv biologisch vlees tov de batterijvarianten: subsidieer biologisch vlees door een 'batterijtax'. Het eerste moet een tijd lang goedkoper te verkrijgen zijn dan het 2e, dan gaat de consument vanzelf mee. Zodra biologisch vlees een groter marktaandeel heeft dan de batterij variant, kan de susidie (en de tax) geleidelijk verminderen. De grap is dat de tax meestijgt naarmate het marktaandeel van biologisch vlees stijgt, waardoor de prijs van batterijvlees heel snel stijgt, een hefboomeffect zeg maar. Idem dito voor biodiesel tov gewone diesel etc etc.

 

Het zal vooral lastig zijn hier politiek de handen voor op elkaar te krijgen denk ik.

[XYZdotCLUB]

Ik was bijna de draad kwijt.

 

Waarom zou je MVO verplicht willen maken?

 

Iets wat verplicht wordt zul je uiteindelijk ook continu moeten blijven controleren en ik geloof niet dat welke ondernemer dan ook zit te wachten om een MVO-Inspecteur.

 

Ik ben helemaal voor MVO, een afgewogen balans tussen mens, planeet en een "fair profit" maar zie nog niets in een verplichting. Uiteindelijk kan het ook andersom en steken we een wijzende vinger uit naar ondernemers die op maatschappelijk onverantwoorde wijze ondernemen.

 

Zo zie ik bijvoorbeeld prachtige eikenhouten kasten voorbij komen op HL en denk "Zou daar ook een FSC keurmerk op zitten?"

 

Het feit dat de overheid vanaf 2010 duurzaam wil gaan inkopen is überhaupt al een "duidelijk signaal" naar ondernemend Nederland, wie achterblijft zal ingehaald worden door de concurrentie. Zeg dat het een natuurlijke selectie als gevolg heeft.

 

En wie wil er nou niet een stukje van die 40-miljard-koek?

 

Wel denk ik dat er, zoals Fred zegt, ook gekeken moet worden naar de grootte van een onderneming.

 

 

Nog enkele MVO gerelateerde links voor geïnteresseerden:

 

- Duurzaam Ondernemen

- MVO Nederland

 

 

[R.I.P. - Fred Wiersma]

...

Waarom zou je MVO verplicht willen maken?

 

Iets wat verplicht wordt zul je uiteindelijk ook continu moeten blijven controleren en ik geloof niet dat welke ondernemer dan ook zit te wachten om een MVO-Inspecteur.

...

 

 

Zonder verplichting is het letterlijk te vrijblijvend. MVO is nu (korte termijn) duurder dan niet MVO (bijv omdat niet alle onverantwoorde aspecten van de producten doorberekend worden aan de consument), vandaar dat vooral de idealisten onder ons afnemers zijn van bijv biovlees. De enige partij die voldoende power heeft dit te reguleren en te beinvloeden is de overheid. De extra kosten van een MVO inspecteur zullen wel meevallen, en er zijn nu ook al zat inspecteurs (Keuringsdienst van Waren bijv). Bovendien kunnen die extra kosten in eerste instantie uit de extra tax komen, en later in de productprijs verrekend, net als andere productiekosten.

 

Je kunt ondernemers heel goed uitleggen dat controle noodzakelijk is, ze zijn niet dom. 'Niet leuk, wel noodzakelijk' ;)

[Sancho Panza]

Beste allemaal,

 

Het zijn mij teveel lastige woorden. Ik ben maar een eenvoudige schildknaap.

 

Maatschappelijk verantwoord ondernemen zit in je hart en niet in definities. Als er iemand zou moeten gaan vaststellen wat het is, hebben we een commissie nodig die daar minstens een jaar over moet vergaderen en dan met onzinnige definities komt met lastige woorden. Het gaat in eerste instantie over bedrijfsethiek en moraal, maar die verschilt nogal van persoon tot persoon. Wat je dan in de regel als resultaat ziet, is dat er hard geroepen wordt dat we MV bezig zijn en ondertussen toch ons afval dumpen op een subtropisch eilandje omdat niemand dat kan zien en er nog geen regels zijn die dat verbieden, of iets anders van die strekking.

 

Gelukkig leven we tegenwoordig in een gedeelde informatie wereld, waardoor de consument snel op de hoogte is van eventuele misstanden. Bedrijven zullen daardoor kritisch naar zichzelf moeten kijken, zoals een consument dat doet, om hun bestaansrecht te verzekeren. Dus niet een overheid of andere controlerende cq rechtsprekende instantie heeft de macht, maar juist de consument, die geen kinderarbeid kleertjes meer wil kopen, maakt de dienst uit.

 

Wat dat aangaat eens met Nils, duurzaamheid en winstgevendheid gaan hand in hand, maar dat moet je willen zien.

 

Sancho Panza

 

Sancho

 

[Frans Sijtsma]

Sancho, ben het vaak met je eens maar nu ff niet.

 

Natuurlijk is het idealisme optima forma en marktdenken ten voeten uit door te stellen dat de consument ergens om moet vragen en dat de markt dan wel zal (moeten) volgen.

Dat MVO in je hart zit en niet in definities.

 

Helaas zit de consument nu niet direct op MVO te wachten (behalve de grootste consument van NL: de overheid).

Althans: Op dit moment niet. Dit is dus geen stimulans voor het bedrijfsleven om er mee aan de slag te gaan.

Vooral niet nu er sprake is, op macro-economisch niveau schijnbaar, van een crisis. Geld, geld en geld zijn de basale zaken die even het primaire secundaire en tertiaire aandachtspunt van de ondernemer EN van de consument zijn.

De mening en waardering voor niet geld-gerelateerde zaken, zoals MVO, is bij consumenten in hoge mate afhankelijk van het economische tij, en nu dus zo ongeveer 0,0

 

Als consumenten en/of ondernemingen niet willen of kunnen zal initiatief van de overheid moeten komen.

 

Tweede punt wat je terecht aanstipt is de algemene onbekendheid met MVO. Wat is het, wanneer mag je je MV noemen, welke criteria zijn er? in het simultaandraadje is al ter sprake gekomen dat de criteria in mijn ogen met name van belang zijn.

Ambitie en idealisme is er bijvoorbeeld bij mij heus wel, maar dan gebaseerd op realisme, ofwel gelijke monikken, gelijke kappen. Welke criteria zijn er. Hoe zijn die tussen branchegenoten onderling vergelijkbaar, en worden ze door de overheid ook gebruikt in het inkoopproces.

 

Zijn we weer bij de overheid: Zij moet eerst de criteria opstellen en vervolgens de criteria goed gaan hanteren in haar inkoopproces.

 

Op termijn zal er naar mijn mening een soort van Green Ratio (GR) moeten komen. Een Ratio die naast de financiele ratio's bestaat en is opgebouwd uit objectief meetbare indicatoren, gebaseerd op de eerder genoemde criteria.

 

Die ratio nog even corrigeren per branche (een stellingenboer is wat eenvoudiger milieubewust bezig dan een AKZO/SHell etc.) en je hebt een maatstaf om op grote lijnen onderling bedrijven te kunnen vergelijken.

 

Dat cijfer/Die Ratio zal dus onderlinge competitie geven. Die competitie tussen bedrijven is het doel dat ik wil bereiken. Het lijkt mij gaaf om aan het eind van het jaar de GR-award te winnen als bedrijf met de beste verbetering van haar GR-score in een jaar, of als bedrijf dat overall de hoogste GR heeft, incl free publicity incl. persattentie en incl. een voorkeursbeleid bij overheidsinkopen.

 

Die GR zal ook afstralen op de B2C markt, op burgerconsumenten, op andere B2B-inkooporganisaties etc.

 

Verplichten werkt niet, competitie wel.

 

Wellicht helaas is de overheid degene met de sleutel in handen, van zowel de eerste als de tweede als de derde deur.

 

Ik besef dat ik aan een heleboel zaken voorbij ga in deze post o.a. mbt controle , echter ik denk dat we die kant uitmoeten willen we van het gezamenlijk idealisme in NL ook realiteit maken

[Anoniem_2019]

Maatschappelijk en integer ondernemen. Wat is mogelijk?

 

Ik vind dat elk bedrijf in principe 'maatschappelijk' onderneemt, want je bezorgt mensen werk.

 

Dan het 'integere' aspect. Dat is lastig. Ik verkoop tabakswaren en ik jaag dus mensen de dood in (volgens gesubsidieerde figuren die met een soort heksenjacht tegen de tabak bezig zijn). Die zou ik dan dus weg moeten doen. Dan verkoop ik souvenirs die door arme Chinezen worden gemaakt zodat ik erop kan verdienen. Die zou ik dan dus ook weg moeten doen.

 

... okay, dat gaat dus niet. Wat ik naast dit spul wel verkoop is 'fair trade' -souvenirs. Hiervoor wordt klaarblijkelijk geen mensen voor uitgebuit in China, dus dat vind ik een prima inititatief en dat steun ik ook.

 

Nee, dat integere, dat lukt me nog niet zo..

 

 

 

 

[Sancho Panza]

Hi Frans,

 

Aardige uiteenzetting heb je daar gemaakt.

 

Overheden lopen, denkt Sancho, vaak achter de feiten aan en zullen dan ook een lijstje met criteria presenteren als de rest van de gemeenschap er al mee klaar is. Van de zelfreiniging zijn er al wat voorbeelden geweest, zoals Makro en Apartheid, Shell en het afzinken van de Brent Sparr, Ahold met sideletters, ABP met clusterbommen en Nike met kinderarbeid. Dit zijn zomaar een paar voorbeelden uit het blote hoofd, waar de omgeving (klanten, bewoners en beleggers), meer dan duidelijk hebben aangegeven dat ze het er niet mee eens zijn. Deze bedrijven hebben geleerd, dat de verandering ook van buitenaf kan komen en hebben daarmee precedenten gesachapen voor hun collega's. Het aardige is dat deze ontwikkeling ook op kleinere schaal plaatsvindt.

 

Vandaar dat Sancho denkt dat in dit geval de markt zeker haar werk zal doen en dat we daarbij als consument een handje kunnen helpen door bewuste keuzes te maken voor die dingen waarvan we denken dat ze iets bijdragen aan onze leefgemeenschap.

 

Een consument zit inderdaad niet op MVO te wachten. Dat komt omdat het hem niets zegt. Het is een veelal door overbezorgde regelaars of marketeers bedachte term, die vooralsnog inhoudsloos is. Om nog maar niet te spreken over het bedrog, waardoor MVO een commerciele leugen wordt. Het verschaft wel weer een hoop werk aan die mensen, dus in die zin is het ook weer een markt. Maar het levert naast een versnelde bewustwording van de consument, slechts een bult regels en definities op, waar natuurlijk weer toezicht op gehouden moet worden. En zolang we nog steeds niet weten wat objectief goed en kwaad is, lijkt me de definitie van MVO nog niet echt in zicht.

 

Aan de andere kant zal een consument geen schoenen willen kopen waarvan bekend is dat er twee kinderen voor gestorven zijn, maar wel schoenen waar niets van bekend is. Zaak dus om buiten het slechte nieuws te blijven! Zo hebben we ook de dierproeven in de belangstelling gebracht en zijn we wel bezorgd om muizen die worden ingespoten met haarlak om te kijken of de haartjes er niet spontaan uitvallen. Ook de kolenmijnen zijn gesloten en nu komt kernenergie weer in beeld omdat we weten dat fossiele brandstoffen wellicht schadelijker zijn (minder controleerbaar) dan radioactief afval.

 

Sancho is er wel gerust op. Zeker nu de crisis ons dwingt om na te denken over de langere termijn en de keuzes die daarbij horen, zal de ontwikkeling naar duurzaamheid doorzetten. De mensheid weet zo langzamerhand wel dat zij de aarde aan het vernietigen is, maar de ontwikkeling naar consuminderen vraagt nogal wat veranderingen, en die gaan nu eenmaal minder snel dan veel bestuurders zouden willen.

 

Sancho gaat nu zijn ezel voeren, want anders gaat hij dood. Gelukkig eet hij slechts biologisch gekweekte wortelen uit mijn eigen groententuin, dus kan Sancho zijn mest gewoon weer gebruiken om wortelen te kweken.

[johansaalbers]

Beste Sancho,

 

Mooi stuk. Ik denk dat overheden inderdaad vaak achter de feiten aan lopen, de slimme ondernemer heeft zich allang geprofileerd op het gebied van MVO. Laat de overheid maar achter de first movers aan lopen, die hebben verstand van zaken in deze. Het gaat er niet om wie het bedacht heeft, het gaat om actie.

 

Persoonlijk wil ik in een wereld wonen, waar zelfreiniging niet de impuls is achter MVO. Je bent IKEA nog vergeten in je opsomming en het schandaal wat betrekking heeft op Trafigura link ik moeiteloos aan het dumpen van afval op je subtropische eiland.

 

MVO is inderdaad een door marketeers bedachte term. Het wordt vaak in Sustainability Reports gebruikt, waarbij niet aan keten gelinkte initiatieven al snel aan greenwashing doen denken (hoe kom ik zo groen mogelijk over). Bij het goed inzetten van MVO snijd het mes aan twee kanten, 1. de organisatie wordt gezonder + 2. het sustainable image kan aangewend worden voor je branding. De ondernemer vraagt: Betaal ik meer? Ik antwoord: Naar alle waarschijnlijkheid alleen op de korte termijn. Maar overweeg de voordelen.

 

Het aan de inkoopkant definiëren van MVO kan MVO tastbaar maken. Het is een kwestie van duurzaamheidscriteria linken aan productgroepen. NL is onderweg, de overheid doet zijn best. Onlangs nog gebeld met SenterNovem, nog dit kwartaal zijn alle criteria gedefinieërd. Uniformiteit moet ergens beginnen.

 

Ik ben er ook wel gerust op, ik voel het aan alles, er moet iets veranderen. Duurzaamheid hangt in de lucht en is het abstractieniveau voorbij. De vraag is, wie gaat er mee aan de haal? Vandaag beginnen is morgen vooroplopen.

 

Sancho doe de groeten aan je ezel!

 

Johan

[Sancho Panza]

Reusje voor Johan! Mijn ezel balkt even braaf terug ;D

 

Mooi inzicht. We zijn de tijd voorbij dat u de lelijke kanten van uw onderneming verborgen kunt houden. De genoemde voorbeeldbedrijven zijn daar op harde wijze achter gekomen, met name omdat het veel marketingdollars kost om een schandaal weer de wereld uit te helpen. Het gaat dus op de lange termijn om een benadering die het geheel bekijkt. Het kan namelijk best zo zijn dat u een duurzaam product vervaardigt, maar daarbij zoveel grondstoffen verbruikt en afval produceert, dat we beter een minder duurzaam product kunnen gebruiken.

 

Veel ondernemers (en ook van aex grootte) hebben het inzicht al opgevat, daar maak ik me geen zorgen om. Waar ik me wel zorgen om maak, is MVO voor de vorm, wat jij GreenWashing noemt. Sancho moet daar een beetje van slikken, want hij vindt dat nog viezer dan gewoon je afval in de tuin van de buurman dumpen, als hij niet thuis is. Ook maak ik me zorgen om het "gelijk voor de wet" principe, waardoor een bedrijf in Europa het niet beter zou hoeven doen dan de collega in China... Wie zo redeneert denkt nog steeds dat de grootste winst voortkomt uit viezigheid, maar vergeet dat je het ook vol moet kunnen houden.

 

Sancho kijkt naar de molens en vindt ze eigenlijk best mooi

 

 

 

 

[R.I.P. - Fred Wiersma]

 

...

Andere mogelijkheid, bijv biologisch vlees tov de batterijvarianten: subsidieer biologisch vlees door een 'batterijtax'. Het eerste moet een tijd lang goedkoper te verkrijgen zijn dan het 2e, dan gaat de consument vanzelf mee. Zodra biologisch vlees een groter marktaandeel heeft dan de batterij variant, kan de susidie (en de tax) geleidelijk verminderen. De grap is dat de tax meestijgt naarmate het marktaandeel van biologisch vlees stijgt, waardoor de prijs van batterijvlees heel snel stijgt, een hefboomeffect zeg maar. Idem dito voor biodiesel tov gewone diesel etc etc.

 

Het zal vooral lastig zijn hier politiek de handen voor op elkaar te krijgen denk ik.

 

Op verzoek een voorbeeld uitgewerkt. Prijzen zijn fictief, het gaat om het idee.

 

Stel dat we het gebruik van diesel willen vervangen door biodiesel. Op dit moment kost diesel 1,20/l en biodiesel 1,30/l. Alleen idealisten zullen biodiesel tanken, de anderen houden het bij de gewone diesel.

 

Als de overheid een dieseltax instelt van 20 ct/l, zul je een run zien op het gebruik van biodiesel. Die 20ct/l kunnen benut worden om de prijs van biodiesel te verlagen. Binnen no time tankt iedereen biodiesel. De extra accijns kan ook geinvesteerd worden in onderzoek om efficienter biodiesel te produceren.

 

Het netto effect is dat iedereen dus 10ct/l meer betaalt dan voorheen. Wellicht zal de prijs van biodiesel zakken (door de veel grotere vraag zal er meer en efficienter geproduceerd worden; de producenten kunnen door de hogere omzet meer in nieuwe technieken investeren). Zo niet, dan betalen we 'met zijn allen' voor een schoner milieu.

 

Dit mechanisme heeft ook nadelen:

- prijs gaat omhoog

- kan er genoeg biodiesel geproduceerd worden?

- wat doen we met vrachtauto's uit het buitenland? Concurrentiepositie van NL vrachtwagens? DE oplossing is uiteraard dit in EU verband doen, maar dat gaat niet snel.

- fraude: gewone diesel als biodiesel verkopen. Een beetje zoals met de bekende landbouwdiesel.

 

Uiteindelijk moeten we afwegen of de voordelen tegen de nadelen opwegen.

 

Wat vinden jullie?

[Wouter Bink]

Om te reageren op de duurzame keten hierbij een voorbeeld. Een klant van mij (MKB onderneming in de kantoorinrichting)heeft vorig jaar in een aanbesteding bij een bank in nederland meegedaan aan de finale ronde om de aanbesteding te winnen. Helaas doordat hij de vraagstelling rondom duurzaamheid niet voldoende kon beantwoorden miste hij de opdracht van rond de 1 mio.

 

Dat de overheid nu in 2010 de toon zal zetten in de aanbestedingen (ofwel hun inkoop) is een concreet voorbeeld, maar er zijn bedrijven die dit al in een vergevorderd stadium doen (TNT, ING, RABO, NS) en ik verwacht dat dit op korte termijn allleen maar zal toenemen.

 

Wat wil ik constateer is dat MKB ondernemers hier zich niet van bewust zijn, zij zijn vaak de grootste toelverancier van dergelijke bedrijven en instanties. Zij zullen omzet missen, de concurrent loopt er mee weg en de MKB er die vast blijft zitten in het oude stramien heeft een probleem. Koplopers zullen hun voordeel behalen, de zgn early adopters. Wat de grootste probleemcase is is dat de MKb ondernemer in het algemeen een zeer korte tijdsvisie heeft, de dag van vandaag en morgen is eerder regel dan uitzondering. Veel MKBérs hebben niet eens een Business Plan, Visie en Missie ontbreekt laat staan een marketing propositie om sterkte en zwaktes aan te geven; nee de handel is van belang de rest zien we wel!!

 

De normen die Senter Novem momenteel hanteert zijn erg miniem, en daarbij ben ik van mening dat de criteria al lang klaar hadden kunnen zijn. CSR / MVO / Duurzaam is inderdaad een breed "container"begrip, maar sta er wel bij stil. En kijk als MKB er naar voren, 2010 is dichtbij, misschien niet gelijk om zorgen te gaan maken, maar als bedrijfsleven volgt dan zal je zien dat een ieder zichzelf, maar ook zijn/haar keten moet gaan verduurzamen. Hiervoor kan je ook andere criteria gaan haneteren:

 

iso 14001/ 26000

GRI

 

Er zijn mogelijkheden genoeg, dus verdiep je er als bedrijf eens in. Voor je het weet ben je onderdeel vd majority en loop je achter de feiten aan!