Geen auteursrecht op generieke plaatjes

[David Brinks]

Rechter oordeelt: geen auteursrecht op stockfoto.

 

[TwaBla]

Rechter oordeelt: geen auteursrecht op stockfoto.

Dat nieuws is eigenlijk: Geen auteursrecht op generieke plaatjes ;)

 

[Norbert Bakker]

Afgesplitst van het oorspronkelijke topic waarin het eigen en oorspronkelijke karakter van het werk en het persoonlijke stempel van de maker (kennelijk) niet ter discussie stond.

[Picture It]

Sensationele titel hoor: "Rechter oordeelt: Geen auteursrecht op stockfoto" Beetje misleidend. Natuurlijk kun je niet zomaar stockfoto's gebruiken zonder te betalen.

 

Samengevat, indien een foto een objectieve weergave is van een voorwerp dan rust hier geen auteursrecht op. Technische instellingen van een je camera maken van de foto nog geen creatief werk.

 

Maar dit is toch geen bijzondere uitspraak? Niks nieuws lijkt me, uitspraken als dit zijn er toch al meer dan eens geweest.

 

Volgens mij hebben ze er vooral een smeuïg verhaal van gemaakt en betekend dit zeker niet het einde van claims op stockfoto's. Er zijn namelijk voldoende stockfoto's, die wel als creatief werk te bestempelen zijn.

 

Misschien moet vooral het besef komen bij websitehouders dat niet alles op het internet maar gratis is en zomaar te gebruiken is. Voldoende verhalen op internet van websitehouders die steen en been klagen dat ze een claim hebben gekregen terwijl de hele site vol staat met "gegoogelde" foto's.

 

Een fotograaf moet ook betaald worden. Wil je mooie creatieve foto's op je site? Laat ze maken of betaal een paar tientjes voor stockfoto's. Voorkomt een heel gedoe en wat heb je (behalve bij producten) aan saaie generieke foto's die niets toevoegen aan je site. "Leen" je je foto's van Google zonder auteursrechten te checken. Dan loop je een risico.

[TwaBla]

Laat ze maken of betaal een paar tientjes voor stockfoto's.

Dat is ook een mijnenveld. Kijk eens op Ius Mentis. Er fietsen helaas meer fortuinjagers in het niemandsland tussen gebruikers en rechthebbenden.

 

De bepaling van creativiteit is tamelijk subjectief. Wanneer wordt een foto origineel? Hoe gaat een rechter dat bepalen? Een criterium als 'het stempel van de maker' kan al een kleur van de achtergrond zijn, zo lang die onderscheidend is.

 

[Picture It]

Dat is ook een mijnenveld. Kijk eens op Ius Mentis. Er fietsen helaas meer fortuinjagers in het niemandsland tussen gebruikers en rechthebbenden.

 

Maar wat is dan het alternatief? Elke foto zelf maken of door een fotograaf laten maken? Of hebben we straks een internet met alleen maar objectieve foto's.

 

Ik ging er tot nu toe vanuit dat grote partijen als Adobe Stock en Istockphoto hun zaakjes wel op orde hebben. Heb ik dat mis?

 

Ik ben nu ook wel heel nieuwsgierig hoe jij nu de foto's dan op je site geregeld hebt.

 

[TwaBla]

Ik ging er tot nu toe vanuit dat grote partijen als Adobe Stock en Istockphoto hun zaakjes wel op orde hebben. Heb ik dat mis?

Elders op dit forum is al eens naar de case verwezen van een bekende Amerikaanse fotografe die al haar werk doneerde aan (uit mijn hoofd) de Library of Congress met de intentie alles publiek toegankelijk te maken, waarop Getty de hele collectie aan zijn bestand toevoegde om sindsdien vergoeding te vragen van gebruikers. De fotografe zelf maakte er een rechtszaak van en belandde in het moeras. Even opgezocht: Carol Highsmith versus Getty.

 

Tja, dan valt het simpele principe van auteursrecht niet meer uit te leggen.

 

Dat was een zaak in de VS. Er is wel verschil tussen auteursrecht en copyright. Maar lees de commentaren van juristen in dit topic over auteursrecht en je ziet dat het merendeel niet voor de auteur (fotograaf) pleit maar de claimende klasse in bescherming neemt.

 

Die tweeslachtigheid zit eigenlijk al ingebouwd in het copyright. Dat was meer bedoeld om de uitgever te beschermen dan de auteur. :-\

[Hans v N]

Het is inderdaad niet helemaal nieuw maar het oordeel (kan nog hoger beroep volgen) geeft wel aanknopingspunten voor meer procedures waarbij het auteursrecht heel vaak wordt aangenomen en dus niet betwist.

 

Anders dan Picture it meen ik dat heel veel stockfoto's of niet het stempel van de maker hebben of niet oorspronkelijk zijn en ontleend aan eerder werk. Neem een foto van een groene appel. Voor de meeste moet betaald worden maar of dat ook zou moeten op basis van het auteursrecht is nog maar de vraag.

 

Als je vind dat een claim niet terecht is omdat het niet gaat om een auteursrechtelijk beschermd werk heb je tegenwoordig heel veel aan Google.

 

Ander voorbeeld: een foto van een vlinder, de dagpauwoog, vul in in Google afbeeldingen en je ziet dat ook de mooiste foto's tientallen of meer soortgelijke foto's laten zien. Een fraaie vlinder op een groene onscherpe achtergrond, liefst met de vleugels open. Isoleer zo'n fraaie foto van een vlinder of een foto van een groene appel en de gemiddelde gebruiker van stockfoto's zal aannemen dat er auteursrecht op zit en dat er voor zal moeten worden betaald. Dat hoeft dus niet het geval te zijn volgens deze uitspraak. Heel anders dan de stelling die je veel leest dat vrijwel ALLE foto's auteursrechtelijk zouden zijn beschermd. Een stelling niet door de minste overigens. :)

 

[Picture It]

Het blijft een vrij lastig / grijs gebied. Waarvan ik eerst dacht dat ik het voor mezelf duidelijk had maar nu alleen maar met meer vragen zit.

 

Ik kan geen lege sites opleveren en niet voor elke foto een fotograaf en/of modellen inhuren. Wil ik mijn werk kunnen uitvoeren dan zal ik toch een keer een goede stockfoto moeten inkopen. Om twijfel over auteursrecht en mogelijke terechte en onterechte claims bij mij of mijn klanten te voorkomen betaal ik toch liever dat tientje voor een stockfoto. Maar goed, ook dat blijkt een mijnenveld te zijn.

 

Als een stockbureau onterecht de rechten op een foto "toe-eigent" en doorverkoopt. Is dat geen heling? En wanneer ik een foto inkoop bij een stockbureau, heb ik geen enkele reden om aan te kunnen nemen dat de rechten wellicht niet tot dat bureau horen. Waarom kan ik dan wel een claim krijgen voor onrechtmatig gebruik?

 

Wanneer ik een fiets koop bij een grote en bekende fietsenwinkel, ik geen reden heb om te denken dat deze gestolen is, maar dat toch zo blijkt te zijn. Dan weet ik dat ik de fiets weer moet afstaan maar dan kan ik toch ook geen claim krijgen voor onrechtmatig gebruik?

 

Of is dit te veel appels met peren vergelijken.

 

[Hans v N]

Het blijft natuurlijk altijd beter om problemen te voorkomen. Ondernemen is risico nemen maar onnodige risico's vermijden. Zelf foto's maken of kopen bij een betrouwbare partij heeft dus de voorkeur. En als je dan toch in de problemen komt of dreigt te komen omdat iemand auteursrecht claimt en schadevergoeding eist is het natuurlijk goed om die claim te betwisten met alle middelen die je hebt en daar hoort ook bij dat je het auteursrecht zelf ter discussie stelt.

 

Het voetstoots aannemen van auteursrecht op triviale en generieke foto's of plaatjes zoals dat gangbaar is (was?) zal wellicht met nieuwe jurisprudentie wegsmelten. Er zal altijd een grijs gebied blijven maar partijen zullen daar wellicht minder snel gaan procederen omdat de verliezende partij alle kosten moet dragen net als bij de zaak waarmee dit topic is gestart. Ook zal de kleine/startende vaak nog onnozele ondernemer die even wat plaatjes van Google haalt minder snel op (hoge) kosten en slapeloze nachten getrakteerd worden.

 

[De Ketchupmaker]

Je kunt natuurlijk ook je eigen stockfotovoorraad aanleggen om je sites mee te vullen. Dat heb ik in mijn "vorig leven" ook gedaan. Je hebt altijd wel je telefoon bij je (tegenwoordig zijn dat best goede camera's) en schiet gewoon plaatjes van onderwerpen die je wel eens denkt nodig te hebben. Iemand die zich Picture It noemt zou dat moeten kunnen ;-) Zit je altijd goed met de rechten.

 

[Picture It]

Je kunt natuurlijk ook je eigen stockfotovoorraad aanleggen om je sites mee te vullen. Dat heb ik in mijn "vorig leven" ook gedaan. Je hebt altijd wel je telefoon bij je (tegenwoordig zijn dat best goede camera's) en schiet gewoon plaatjes van onderwerpen die je wel eens denkt nodig te hebben. Iemand die zich Picture It noemt zou dat moeten kunnen ;-) Zit je altijd goed met de rechten.

 

 

Dat heb ik weleens gedaan bij simpele onderwerpen en stockfoto's die ik zo simpel vond dat ik het zonde vond daarvoor te betalen (bijvoorbeeld belastingenveloppen voor administratiebureau). Toch ga ik liever vooral voor de foto's die een bepaalde sfeer of emotie overbrengen. Ik heb daarbij weleens eigen foto's gebruikt, maar dat moet dan maar net passen.

 

M.b.t. een voorraad aanleggen, ik kan dat inderdaad vaker doen. Punt één is, de wensen van mijn klanten zijn zo variabel dat ik daar geen voorraad tegen aan kan leggen. Punt twee ik gebruik bij voorkeur toch vooral foto's van de hoogste kwaliteit en met de correcte belichting. Tenzij je heel veel geluk hebt met de omstandigheden is een mobiele telefoon daarvoor niet aan te raden.

[WalterBrokx]

Het probleem is hier: wat is generiek?

En wat is 'de hand van de maker'?

 

Eigenlijk het tegengestelde van 'Wat is kunst?'

Een vraag die werd uitgedaagd toen Duchamp in 1917 een generiek urinoir voor een expositie inzond.

In de loop van de 20e verschoof kunst van vakmanschap naar het idee dat alles kunst kan zijn.

Is de cirkel 100 jaar later compleet en is alles misschien al zo vaak gedaan dat het allemaal generiek is geworden?

 

Wat is originaliteit in fotografie nog als er miljarden camera's in omloop zijn?

 

Betekent dit dat ik straks niets kan doen als mijn opname van de Erasmusbrug wordt gejat, want er zijn al zoveel beelden van? (Video is immers een sequentie van foto's.)

(Ook al stond ik om 3:00 in de ochtend op, op de juiste dag, met het juiste weer: de techniek is niet nieuw, camerapositie betekent niets volgens de rechter. Kan auteursrecht dan afgedwongen worden op basis van tijdstip, lol?)

 

Rechters die zich met de interpretatie van creativiteit gaan bemoeien: is een lastig ding.

Zie ook Blurred Lines en de erven van Martin Gaye, waarin de erven gelijk kregen terwijl er geen noot gejat was. Zie de eerste helft van deze video:

 

Geen idee wat ik van deze uitspraak moet vinden, omdat onduidelijk is wat generiek is, ookal heeft iedereen er een gevoel bij.

Het kan mensen misschien wel beschermen tegen idioot hoge claims, maar wat is het gevolg voor de makers?

En wat als een foto niet 'stock' is?

[anononiemPH]

Een foto van een simpel object (standbeeld ofzo) heeft wel auteursrechten (heb je al snel). De foto mag je niet zomaar gebruiken of kopieren (voor commercieel gebruik, maar de praktijk leert anders kijk naar Instagram hier gebeurt het continue dat er geregrammed wordt en afspraak is dat dat mag mits je bron vermeldt) maar het standbeeld zelf is niet auteursrechtelijk beschermd.

 

Indien iemand anders een soortgelijke foto maakt is het inderdaad de vraag in hoeverre je inbreuk maakt of andermans foto. Het gaat hier om het onderscheidend vermogen van de foto. Je moet wel echt van goede huize komen om onderscheidend te zijn met een simpele foto die niet bewerkt is en gewoon een afbeelding is van iets bestaands.

 

Maar toch vind ik dat auteursrechten beschermd moeten worden want anders gaat dit ten koste van ondernemersschap en zeker indien duidelijk is dat de foto gewoon is gekopieerd.

 

Maak dan lekker zelf je eigen foto toch? De fotograaf heeft wellicht kosten gemaakt om die foto te maken en dan vind ik het lullig dat een ander daarmee aan de haal mag.

 

[TwaBla]

 

Lees eerst het bericht eens dat aanleiding was voor dit topic. ::)

 

[Acrobat Reader]

Regeleindes en witregels zijn niet auteursrechtelijk beschermd; geneer je dus niet om ze te gebruiken, dat komt de leesbaarheid ten goede ;)

[anononiemPH]

 

Lees eerst het bericht eens dat aanleiding was voor dit topic. ::)

 

 

Heb ik gedaan, dit is alleen mijn visie op de uitspraak van de rechter. Ik ben niet eens met deze uitspraak.

[anononiemPH]

Regeleindes en witregels zijn niet auteursrechtelijk beschermd; geneer je dus niet om ze te gebruiken, dat komt de leesbaarheid ten goede ;)

 

Just did ;-)

[Hans v N]

Prima Phileine als je het niet eens bent met de uitspraak maar geef dan ook de reden waarom je het niet eens bent. Vreemd dat je er de zogenaamde panoramavrijheid bij haalt die niet speelt in deze zaak. De rechter volgt, zoals dat hoort de wet, en stelt op aangeven van mr. H.J.A.M. Dohmen een IE specialist dat niet elke foto, zoals dat vrij gebruikelijk was in de jurisprudentie met enkele uitzonderingen daargelaten (bijv de roode roos) niet geheel vanzelfsprekend is.

 

Heel vaak werd namelijk door de geldende opvatting dat je, zoals jij stelt, nogal snel auteursrecht op een foto of plaatje hebt, dat vermeende recht niet ter discussie gesteld. Op zich vreemd omdat de wet toch vrij duidelijk eisen stelt aan het auteursrecht, namelijk dat het origineel en creatief moet zijn en het resultaat van een aantal keuzes daarin. Het sec weergeven van een triviaal onderwerp is niet origineel, noch creatief. Zeker als het internet er al vol mee staat.

 

Dat neemt natuurlijk niet weg dat er wel degelijk auteursrechten zitten op heel veel fotografische (en film) werken. Die moeten wel aan minimale eisen voldoen zoals de wet dat voorschrijft.

 

[TwaBla]

Individuele rechters komen nog wel eens tot individueel afwijkende uitspraken. Het wordt spannend (wellicht ooit) als in de rechtbank wordt bepaald welke foto-creativiteit bescherming verdient en welke niet.

 

Hoewel dat in andere domeinen ook gebeurt. De ene lamp is wel namaak en inbreuk, de volgende (net) niet. De ene tekst heeft wel voldoende signatuur, de andere niet. Lastige en dure zaken.

 

Opgemerkt moet worden dat in deze zaak niet alleen hetzelfde object op dezelfde manier gefotografeerd was, maar dat het een copy-paste betrof. Is daar met een andere rechtsgrond niet iets tegen te doen? En kan dan alsnog schade gevorderd worden?

 

Dat je een standaard foto mag namaken is iets anders dan toestaan dat generieke plaatjes zonder toestemming gecopy-pasted worden.

 

[anononiemPH]

Prima Phileine als je het niet eens bent met de uitspraak maar geef dan ook de reden waarom je het niet eens bent. Vreemd dat je er de zogenaamde panoramavrijheid bij haalt die niet speelt in deze zaak. De rechter volgt, zoals dat hoort de wet, en stelt op aangeven van mr. H.J.A.M. Dohmen een IE specialist dat niet elke foto, zoals dat vrij gebruikelijk was in de jurisprudentie met enkele uitzonderingen daargelaten (bijv de roode roos) niet geheel vanzelfsprekend is.

 

Heel vaak werd namelijk door de geldende opvatting dat je, zoals jij stelt, nogal snel auteursrecht op een foto of plaatje hebt, dat vermeende recht niet ter discussie gesteld. Op zich vreemd omdat de wet toch vrij duidelijk eisen stelt aan het auteursrecht, namelijk dat het origineel en creatief moet zijn en het resultaat van een aantal keuzes daarin. Het sec weergeven van een triviaal onderwerp is niet origineel, noch creatief. Zeker als het internet er al vol mee staat.

 

Dat neemt natuurlijk niet weg dat er wel degelijk auteursrechten zitten op heel veel fotografische (en film) werken. Die moeten wel aan minimale eisen voldoen zoals de wet dat voorschrijft.

 

 

Er is al heel snel sprake van auteursrechten op werken van intellectuele eigendom. Dat wordt echt al snel aangenomen omdat er al snel enige eigen invulling is welke door de fotograaf gebruikt is (keuze van bijvoorbeeld scherpte diepte en invalshoek etc). Er zijn geen hele strenge eisen aan het auteursrecht. Volgens de Hoge Raad in het arrest Van Dale/Romme is elke schepping met een eigen en oorspronkelijk karakter, dat het stempel van de maker draagt, een auteursrechtelijk beschermd werk. Dit is vaag maar een lage eis weet ik uit de praktijk.

 

Die panoramavrijheid betekent dat de maker van het werk (het standbeeld) in ieder geval niets kan doen aan een fotograaf die auteursrecht claimt op een foto van een werk wat openbaar tentoongesteld is. Dat staat er dus los van of de maker auteursrecht heeft.

 

Wat mij aan de uitspraak opvalt is dat het auteursrecht eerst wordt getoetst. Mijns inziens had meer moeten worden gekeken naar het feit dat er opzettelijk inbreuk lijkt te zijn gemaakt omdat de andere partij de foto direct heeft gekopieerd (dit wordt niet ontkent door deze partij staat in de uitspraak), door deze niet-ontkenning komt dit in rechte vast te staan. De wederpartij heeft eigenlijk toegegeven opzettelijk te hebben gekopieerd en dat wordt nu blijkbaar beloond.

 

Het auteursrecht versus het jatten van foto's had tegen elkaar afgewogen moeten worden in plaats van het auteursrecht onderuit te halen. Ookal is het auteursrecht dun vind ik dat eerst moet worden gekeken naar het opzettelijk kopieren en niet zozeer of de foto wel auteursrecht heeft (ik vrees alleen dat in dit geval het wel een heel erg generieke foto is). Indien de gebruiker van de foto een soortgelijke foto zelf maakt zou er wel eerst moeten worden gekeken of er inbreuk is en het auteursrecht moeten worden getoetst. Begrijp je wat ik bedoel met de andere benadering hiervan? Nu lijkt het erop dat zomaar overnemen makkelijker wordt gemaakt. Dit is voor een ondernemer/fotograaf een zeer nadelige uitspraak omdat hij nu eerst maar eens moet aantonen dat zijn foto auteursrecht heeft (en iedereen er dus maar mee aan de haal kan gaan). Ik vind dit nadelig voor fotografen, die moeten nu zelf hun recht halen en bewijslast lijkt zo te worden omgedraaid.

 

Wat de IE specialist Dohmen zegt doet er niet toe. Hij kan belang hebben bij zijn meningen (hij is tevens advocaat en gaat zeker geen meningen hebben welke zijn clienten kunnen benadelen), wat is objectiviteit?. Zo gaat dit.

 

Gelukkig is dit Rechtbank Noord Holland, wacht maar af wat de Hoge Raad vindt (maar dan moet er hoger beroep worden ingesteld, dure zaak. De oudere Hoge Raad uitspraak blijft van toepassing.

 

[anononiemPH]

Individuele rechters komen nog wel eens tot individueel afwijkende uitspraken. Het wordt spannend (wellicht ooit) als in de rechtbank wordt bepaald welke foto-creativiteit bescherming verdient en welke niet.

 

Hoewel dat in andere domeinen ook gebeurt. De ene lamp is wel namaak en inbreuk, de volgende (net) niet. De ene tekst heeft wel voldoende signatuur, de andere niet. Lastige en dure zaken.

 

Opgemerkt moet worden dat in deze zaak niet alleen hetzelfde object op dezelfde manier gefotografeerd was, maar dat het een copy-paste betrof. Is daar met een andere rechtsgrond niet iets tegen te doen? En kan dan alsnog schade gevorderd worden?

 

Dat je een standaard foto mag namaken is iets anders dan toestaan dat generieke plaatjes zonder toestemming gecopy-pasted worden.

 

 

Eens! dat ik ook wat ik hierboven uitgebreid heb opgenomen. Ik val niet in herhaling maar ik vul het verder in.

[chielsen]

 

Er is al heel snel sprake van auteursrechten op werken van intellectuele eigendom. Dat wordt echt al snel aangenomen omdat er al snel enige eigen invulling is welke door de fotograaf gebruikt is (keuze van bijvoorbeeld scherpte diepte en invalshoek etc). Er zijn geen hele strenge eisen aan het auteursrecht. Volgens de Hoge Raad in het arrest Van Dale/Romme is elke schepping met een eigen en oorspronkelijk karakter, dat het stempel van de maker draagt, een auteursrechtelijk beschermd werk. Dit is vaag maar een lage eis weet ik uit de praktijk.

 

 

De uitspraak van de rechter is nu net dat het niet zó laag is, maar dat je er dus wel iets meer voor moet dan dan alleen kort gezegd "scherpstellen".

[Hans v N]

Helemaal eens dat de uitspraak zoals Twabla trouwens ook opmerkt niet in gaat op de onrechtmatigheid waar het niet het auteursrecht betreft maar het feitelijk copy en pasten. Dat een foto niet geen werk is dat beschermd wordt onder het auteursrecht wil nog niet zeggen dat je zo maar alles kan gebruiken ("jatten), er is ook nog zo iets als onrechtmatige verrijking.

 

Probleem is dan wel, zo begrijp ik, dat daar bewezen zal moeten worden dat de gebruiker voordeel heeft gehad van het gebruik van de foto. Bovendien kan de schade kan niet groter zijn dan dit voordeel en kunnen de eigen kosten niet zo eenvoudig worden verhaald.

 

[TwaBla]

De zaak betrof inbreuk op auteursrecht - en daaraan verbonden de daardoor veroorzaakte schade. Het onrechtmatig toe-eigenen was niet aan de orde. Daar zit waarschijnlijk een andere schade-afwikkeling en kosten-verrekening aan vast.

[anononiemPH]

De zaak betrof inbreuk op auteursrecht - en daaraan verbonden de daardoor veroorzaakte schade. Het onrechtmatig toe-eigenen was niet aan de orde. Daar zit waarschijnlijk een andere schade-afwikkeling en kosten-verrekening aan vast.

 

Ja dat is een goede vraag, welke schade heeft degene geleden die de foto maakte? Ik denk dat je hier vast kan lopen gezien het auteursrecht werd afgewezen. Verder denk ik eigenlijk ook, nu de inbreukmaker heeft toegegeven de foto te hebben gekopieerd, kun je dan niet stellen dat hij een vergoeding is verschuldigd ondanks geen auteursrecht? Het blijft een product dat afgenomen/gejat is. Ik denk dat ik gewoon een rekening zou sturen....(er zijn wel meer generieke producten die verkocht worden en toch betaald moeten worden toch...)

 

Verder schade die je hebt geleden, lastige kwestie, is er schade dan naast de proceskosten (ik denk niet dat dat gaat lukken, zie hierna het artikel uit de wet):

 

 

Artikel 96

1.

Vermogensschade omvat zowel geleden verlies als gederfde winst.

2.

Als vermogensschade komen mede voor vergoeding in aanmerking:

a. redelijke kosten ter voorkoming of beperking van schade die als gevolg van de gebeurtenis waarop de aansprakelijkheid berust, mocht worden verwacht;

b. redelijke kosten ter vaststelling van schade en aansprakelijkheid;

c. redelijke kosten ter verkrijging van voldoening buiten rechte.

3.

Lid 2 onder b en c is niet van toepassing voor zover in het gegeven geval krachtens artikel 241 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering de regels betreffende de proceskosten van toepassing zijn.

4.

In geval van een handelsovereenkomst als bedoeld in artikel 119a lid 1 of artikel 119b lid 1 bestaat de vergoeding van kosten bedoeld in lid 2 onder c uit ten minste een bedrag van 40 euro. Dit bedrag is zonder aanmaning verschuldigd vanaf de dag volgende op de dag waarop de wettelijke of overeengekomen uiterste dag van betaling is verstreken. Hiervan kan niet ten nadele van de schuldeiser worden afgeweken.

5.

Bij algemene maatregel van bestuur worden nadere regels gesteld voor de vergoeding van kosten als bedoeld in lid 2 onder c. Van deze regels kan niet ten nadele van de schuldenaar worden afgeweken indien de schuldenaar een natuurlijk persoon is, die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf. In dit geval mist artikel 241, eerste volzin, van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering toepassing.

6.

De vergoeding volgens de nadere regels kan indien de schuldenaar een natuurlijk persoon is, die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf, eerst verschuldigd worden nadat de schuldenaar na het intreden van het verzuim, bedoeld in artikel 81, onder vermelding van de gevolgen van het uitblijven van betaling, waaronder de vergoeding die in overeenstemming met de nadere regels wordt gevorderd, vruchteloos is aangemaand tot betaling binnen een termijn van veertien dagen, aanvangende de dag na aanmaning.

7.

Indien een schuldenaar voor meer dan een vordering door een schuldeiser kan worden aangemaand als bedoeld in lid 6, dan dient dit in één aanmaning te geschieden. Voor de berekening van de vergoeding worden de hoofdsommen van deze vorderingen bij elkaar opgeteld.