Ron van der Kolk

Ja. Het is voor die klant verder niet interessant of je die BTW afdraagt.

Bij deze nog een verlaat compliment voor de uitgebreide documentatie van je vraag. Beter dan de nieuwkomers die hun vraag stellen als "Ik wil een restaurant openen, waar moet ik allemaal aan denken?" want daar kan ik dan niets mee. Hoewel je vraag nog niet heel specifiek is zitten er meer dan voldoende aanknopingspunten in je bericht en je ondernemingsplan. Maar dat blijkt ook wel uit alle reacties ;) Ik bemerk trouwens dat ik wel heel zakelijk heb gereageerd op je persoonlijke relaas. Laat ik dan nog toevoegen dat ik zelf ooit ook kok wilde worden. Niet gedaan en ook goed, want ik ben net iets te veel bedenker en manager dan dat ik zelf dag in dag uit achter de pannen wil staan. Toch zou ik best nog eens mezelf willen verhuren als "menubedenker", "gerechtontwikkelaar" of "culinair creationist". Kookboeken met recepten doe ik niet aan, als ik ze krijg gaan ze ongelezen verder als doorschuifkado. Technieken, achtergrond en kookchemische processen ben ik wel dol op, maar daar zijn weinig boeken over dus dat is veel desk research. Ik heb meerdere boeken gelezen over de technieken en chemie achter iets ogenschijnlijk simpels als brood en pizzabodems. Meel, water en gist, maar toch zijn er honderden pagina's over te schrijven. Beetje kooknerd, dus. ::) Interessante observatie, dat had ik nog nooit vanuit de optiek mannelijk/vrouwelijk bekeken. Blijkbaar is mijn vrouwelijke kant ook in het ondernemen sterk vertegenwoordigd... ;D

In elk geval kun je vast gaan stoeien met de Excelsheet die je in de mail hebt gekregen van me. Ook zonder exacte gegevens over het pand kun je namelijk al gaan rekenen. De kostenkant is ook niet zo spannend, de inkomsten kant wel! In de sheet zie je dat vooral de inkomstenkant zorgelijk is. Niemand verwacht dat je vanaf dag 1 winst maakt. Wel verwachten mensen dat je niet vanaf dag 1 onnodig veel geld uitgeeft. En dat je een plan hebt wanneer en hoe je geleend geld terug gaat betalen. Succes bij de accountant!

Dag Robbin, Ik heb inmiddels je plan gelezen. Zoals we per mail besproken hebben plaats ik mijn reactie op dit forum. Je plan is bijna 40 pagina’s lang en vol van passie en aanstekelijk enthousiasme voor fine dining. Het is ook heel persoonlijk, over jouw leven, jouw dromen maar ook eerlijk over je zwakke kanten. Een dergelijk zelfinzicht is lovenswaardig. In het plan heb je aan van alles gedacht. Het segment dat je wilt ontginnen, de leveranciers die je wilt gebruiken en zelfs het menu is er al. Zelfs functiebeschrijvingen, arbeidsovereenkomsten en templates voor functioneringsgesprekken en urenlijsten ontbreken niet. Er staan wel veel taalfouten in, en wat persoonlijke feiten en meningen die ik er niet in zou zetten. Daarnaast zijn er heel veel details, zoals een alvast aangeschafte tweedehands prullenbak. In combinatie met alle inhoudelijke zaken leidt het de aandacht gaat van wat het belangrijkste zou moeten zijn van een commerciële onderneming: winst en continuïteit. En die twee ontbreken nu geheel in het plan. Want hoe ga je ooit een lening terugbetalen? Je hebt een kostprijsberekening gemaakt per couvert, maar die lijkt me te rooskleurig. Per couvert zal het kloppen in een ideale wereld, maar zeker in het begin heb je veel derving, omdat je van alles op voorraad moet hebben maar niet alles kunt verkopen als het nog niet zo druk is. Een loonkostenberekening is er wel, maar je lijkt er van uit te gaan vanaf dag 1 dat personeel nodig te hebben. Daarnaast heb je een goed investeringslijstje gemaakt van alle apparatuur die je denkt nodig te hebben, maar ook hier de vraag: is dat wel nodig om te starten? Wat onbeantwoord blijft, is hoe jij het eerste jaar financieel gaat overleven en daarna duurzaam winst zal maken. De aanloop zal langzaam op gang komen en die stoelen komen de eerste maanden lang niet vol. De eerste maanden zal je mogelijk vooral familie en genodigden over de vloer hebben en die betalen ook niet het volle pond. Ondertussen heb je wel kosten. Met heel veel mensen in de keuken voor heel weinig mensen heel luxe koken is bijzonder lastig rendabel te maken. De prijs per couvert kan je niet te hoog leggen als je nog geen naam hebt gemaakt. En juist in de betere klasse is het lastig om een stoel meermalen per avond te vullen omdat meergangenmenu’s langer duren. Ik heb een snelle berekening gemaakt met jouw cijfers. Deze heb ik je gemaild en zal ik niet op het forum zetten omdat deze op basis van jouw vertrouwelijke input is gemaakt. In het eerste jaar kom ik op meer dan een ton verlies, initiële investeringen en rentelasten van een lening niet meegerekend. Als je in het tweede jaar bezetting en couvertprijs wat op kunt voeren zou je winst kunnen maken, maar eerdere verliezen, initiële investeringen en rentelasten van een lening wederom niet meegerekend. Maar het is allemaal de vraag of dit gaat lukken. Dat jij er in gelooft is niet voldoende, de markt is onvoorspelbaar. Als je alles meerekent kan het een paar jaar duren voor je echt winst maakt met je huidige model. Het plan zoals het nu is, is uitermate informatief maar mist nu net de punten om geld mee te krijgen. Probeer met alle tips uit dit draadje en een tweede, veel kortere, versie van het plan te maken. Ga daarbij in op duurzame winstgevendheid van je concept, en onderbouw dat met uitgesproken aannames en berekeningen. Geef aan hoe je de risico’s gaat afdekken en hoe je het zo zeker mogelijk kunt maken dat je financiers kunt terugbetalen. Na het lezen van dit plan durf ik mijnscherpe koksmessen wel in jouw handen te leggen, maar mijn zuurverdiende geld nog niet. Hard, maar wel eerlijk, en hopelijk een stimulans om door te gaan! Ron

Inmiddels is in Den Haag overeenstemming bereikt om dat te verlengen tot heel 2014 :-)

Beste Robbin, Kun je jezelf ook verplaatsen in potentiele geldschieters? Die zien je toch als een leerling van 22 zonder geld en zonder ondernemerservaring, die nu in een klap heul veul geld wil lenen om direct groots uit te pakken met een luxe restaurant, zonder enige vorm van onderpand. Het financiële risico is enorm! Ik gun je natuurlijk wel die kans om je passie uit te leven en dromen na te streven, maar op basis van deze informatie heb ik zelf ook geen enkele neiging om geld uit te lenen, dat is veel te risicovol. Als ik zou geloven in je plannen zou ik mogelijkerwijs wel willen investeren, maar dan wil ik ook beloond worden voor dat risico en een aandeel in de onderneming. Maar die bemoeizucht wil je ook weer niet, schrijf je. Kortom, het lijkt een beetje een mission impossible, hoe zeer ik het je ook gun. Kun je echt niet wat geld bij familie loskrijgen en dan klein beginnen, zodat je kunt bewijzen dat je als ondernemer succesvol bent? Dan kun je steeds een stapje groter. Nu heb je alleen een passie en een plan, maar geen trackrecord. Robert Kranenbord is trouwens ook niet na zijn opleiding ondernemer geworden, hij is jarenlang in loondienst geweest bij diverse restaurants. Pas toen hij naam had gemaakt ging hij ondernemen, want toen werd het een stuk makkelijker om financiering te krijgen. Desondanks ging hij later keihard failliet. Kun jij niet eerst een tijdje in loondienst gaan werken in sterrenrestaurants? (edit: ik lees dat je ook bij Le Marron hebt gewerkt cq. stage gelopen?) Je ondernemersplan is vrijwel compleet, schrijf je. Ik heb veel plannen gelezen van starters, en kenmerkend is een overdosis enthousiasme voor de inhoud en (daardoor) een blinde vlek voor de ondernemerskant. Met name een onderschatting van de risico's en een overschatting van de omzet, zeker in de aanloopperiode die lang kan duren. Ik wel 'm best een kritisch doorlezen; niet om je af te kraken, maar om je te helpen en behoeden voor valkuilen.

Goed nieuws vooruitlopend op de personferentie: "Verder wordt de voorgenomen versobering van de aftrek voor zzp'ers teruggedraaid. Wel wil het kabinet schijnconstructies door zzp'ers tegengaan. Dit moet 100 miljoen euro opleveren. "

Je stelt wel erg sturende vragen! Want wie zegt dat de doelgroep van de webshop in kwestie minder te besteden heeft? En wie zegt dat het überhaupt te maken heeft met een crisis? In bepaalde sectoren gaat het nu juist geweldig.

Dag Lilian, Wat een vervelende situatie. In je bericht schrijf je dat je er zo snel mogelijk vanaf wilt maar dat de notarissentaal onbegrijpelijk is; je wilt jezelf nu via een forum in de materie verdiepen om jezelf de kosten van een expert te besparen. Mijns inziens is dat niet verstandig. Als je niet met ondernemen verder wilt, zou ik direct stoppen met verdiepen en begrijpen, en het zo snel mogelijk overdragen aan een expert. Dat is de enige manier om hier snel en zonder kleerscheuren uit te komen. Het aanbod van Dennis zou ik met beide handen aannemen. Probeer ondertussen niet iets inhoudelijks met de BV te doen zoals Dennis al aangeeft. Als je namens de BV gaat handelen ben je straks ook nog ergens aansprakelijk voor. Succes!

Dag Ilkin, Ik ben heel kritisch, maar dat is niet om je af te zeiken maar om je te helpen hoor! Een besteding per klant van 15 euro klinkt veel voor een zonnestudio, maar dat is mooi. Als je 6 dagen per week open bent is de omzet dan zo'n 5400 euro. Dat betekent teruggerekend 2400 euro kosten per maand. Als je daarvoor het pand kunt huren, de stroomrekening kunt betalen, op de apparatuur kunt afschrijven, verbruiksartikelen kunt betalen en 4 personeelsleden kunt betalen (met werkgeverspremies en al) dan is dat knap geregeld. Een winst van 3000 euro is zeker niet verkeerd, maar het klinkt wat aan de hoge kant. Als die winstmarge echt zo hoog is (55%!), dan duurt het niet lang voor je concurrentie krijgt. En dan durf ik weer te vragen: tegen welke kosten ga je dat bereiken? Reclame kost ook geld, klanten lokken met nog mooiere zonnebanken kosten geld, enzovoorts. Uiteindelijk gaat het niet om de omzet of klanten aantallen, maar om de winst en de continuïteit. Je moet er niet "alles" voor doen, maar een goed plan maken om de winst duurzaam te laten stijgen.

Enigszins terzijde: Hoppu heeft een fixed price project afgesproken waarin toch extra ontwerprondes en extra vergaderingen zijn geslopen. Dat levert nog eens extra frustratie en kosten op. Anekdote tussendoor: nu heb ik zelf laatst een webbouwer gezocht. De meesten wilden bij voorkeur fixed price werken, terwijl ik mijn voortschrijdend inzicht al aan zag komen, want zo gaat dat in een creatief proces. Dat snap ik dan weer niet van die webbouwers. Gelukkig heb ik toch afspraken kunnen maken om het stapje voor stapje op nacalculatie te doen. Zo voelde ik me ook niet geremd om extra dingen te vragen en had ik de vrijheid om eventueel tussendoor te stoppen (en dan netjes af te rekenen over de uren tot dat moment). Voor mijn eigen werk heeft het ook mijn voorkeur om altijd op nacalculatie te werken, tenzij de klant zelf expliciet een fixed price vraagt. Maar dan stop ik ook extra tijd in het afbakenen van de opdracht en hanteer ik een risico opslag.

Graag gedaan en bedankt voor je terugkoppeling! Gelukkig lees ik dat je een aantal dingen al hebt ondervangen. Dat was uit je openingspost nog niet op te maken. Oei... of ik begrijp het niet goed of dit is een enorme alarmbel... Maar hoeveel geven die klanten uit, dus wat zijn die omzet en die winst? Dat het overnemen goedkoper is dan zelf opzetten kan best, maar dan blijft de vraag: gaat dit voldoende geld opleveren om een inkomen aan over te houden? Er moet wel een positieve business case zijn, blijf daar scherp op.

Je geeft de omvang van de oorspronkelijke afspraak niet, dus het is lastig om die 300 of 450 euro in perspectief te plaatsen. Maar hoe dan ook is onderhandelen aan het einde van de realisatie niet zo handig. Probeer wel de emotie te scheiden van het zakelijke. Enorm irritant, dit soort zuigende klanten, maar concentreer je even niet op gelijk hebben en gelijk krijgen. Het doel is hier zakelijk goed uit te komen. Neem voor jezelf even als uitgangspunt dat je gewoon 95% of 100% betaald wil hebben conform afspraak. Ga er even van uit dat de opdrachtgever daar niet mee akkoord gaat en jij je tijd kwijt bent. Haal even diep adem en verwerk je verlies. Zo, dat lucht op en nu kun je weer zakelijk worden. Schrijf een net briefje dat je de domeinnaam en het gebruiksrecht niet over kunt dragen als de opdracht niet kan worden afgerond. Maak opdrachtgever er op attent dat op de reeds geleverde ontwerpen auteursrecht berust. Neutraal, zakelijk, zonder oordelen of verwijten. Concentreer op het nu en niet op het verleden. Geef nogmaals de opdrachtbedrijving en de prijs. Geef als geste nog iets gratis erbij (wat je toch al hebt gedaan, bijvoorbeeld dat de vergaderingen niet in rekening worden gebracht). De opdrachtgever kan nu zelf nadenken. Het erbij laten (niets ontvangen en dus ook niets betalen) is een optie, maar dat betekent opnieuw een leverancier zoeken, een nieuwe domeinnaam bedenken en nieuwe ontwerpen laten maken die niet op de jouwe mogen lijken. Dat is best wel veel gedoe... Als jouw zakelijke briefje een beetje diplomatiek gesteld is, kan de opdrachtgever zonder al te veel gezichtsverlies toch akkoord gaan met jouw laatste voorstel. En dus is er een kans dat je alsnog verder mag. Met een stalen gezicht afronden, factuur sturen, klaar. Maar ga er ondertussen gewoon van uit dat je de tijd kwijt bent. Een harde leerschool, maar elk begin is moeilijk! Succes!

Strookt niet helemaal met: Om te adviseren is inzicht nodig in die cijfers uit het verleden en heden, plus meer informatie om de risico's en de potentie in te schatten. Op een forum kan dat wat lastig zijn. Het hangt er vanaf wat er bij die investering wordt meegerekend en of er potentie is. Maar een verkoper die zo makkelijk zijn verlies lijkt te nemen is wel verdacht. Er moet natuurlijk ook nog onderhandelruimte zijn. Een overnameadviseur die samen met jou de financiën en het proces uitgebreid doorneemt is geen overbodige luxe. Dat kost wat, maar scheelt je mogelijk een hele dure molensteen om je nek. Als de verkoper geen volledige openheid geeft en je niet met zijn klanten en leveranciers wil laten praten, moet je er vooral niet aan beginnen, ook al lijkt het nog zo mooi. Naast financiën moet je ook nagaan of de huidige eigenaar wel rechtmatig handelt en de zaken op orde heeft (vergunningen, huurcontract, bestemmingsplan, verzekeringen, enz) anders loop je het risico een dure kat in de zak te kopen. Een deel van het risico kun je afdekken door de verkoper mee te laten financieren met een achtergestelde lening. Dan heeft de verkoper er ook alle belang bij dat het goed met jou blijft gaan. Het is richting de bank ook een goed signaal, zodat je makkelijker een lening kunt krijgen voor de rest van de financiering. De verkoper zegt trouwens wel dat hij geen tijd heeft, maar met de kennis die hij heeft opgebouwd is er toch een risico dat hij nogmaals een zonnestudio begint. Sluit bij de verkoop dan ook een concurrentiebeding. Succes!

Wat voor feestzaal, bruiloften en partijen? Er zijn hier in de regio diverse locaties gestopt omdat er niets meer te verdienen viel. Gisteren zelf nog een workshop gegeven in een bovenzaal van een café-restaurant. De locatie had ik niet geregeld, maar achteraf hoorde ik dat de uitbater nog maar 20 euro per dagdeel vroeg. Kortom, wordt jouw feestzaal een winstgevende onderneming of een dure hobby?

Leuk dat draadje nu gaat lopen ;D @Dennis: het ging in mijn opties om de variabele "goede tijden en slechte tijden". Uiteraard zijn er meer variabelen die de prijs bepalen, maar daar gaat het nu niet om ;) @Paul & @Norbert: het vraagstuk gaat hier over je eigen onderneming en eigen keuze, niet om de supermarktoorlog. Die supermarktoorlog was slechts de aanleiding. :)

*zondagmiddagbump*

Henk, Je kunt natuurlijk ook tijdelijk een auto huren om de periode tot 2014 te overbruggen. Maar iets originelers dan wit zou niet gek zijn.... Als je voor zwart gaat zou ik voor een schoonmaakbedrijf wel iets verder gaan dan alleen vaak wassen. Er zijn genoeg goedkope eenmans poetsbedrijfjes die hem een keer in de zoveel tijd weer in de showroomglans kunnen zetten. Blinkend schoon, letterlijk.

Welkom op dit ondernemersforum! Hier begint het al scheef te lopen. Als ondernemer heb je geen baan, maar opdrachten. Anders kan er sprake zijn van een verkapt dienstverband, en daar is de fiscus niet blij mee. Zoals TwaBla al vraagt: is dit wel een onderneming met de intentie om meerdere opdrachtgevers te hebben? Afspraken over nettoloon werken niet, je moet een brutoloon of of brutotarief afspreken. Hoeveel inkomstenbelasting jij uiteindelijk moet betalen is afhankelijk van jouw persoonlijke situatie. Dat kun je uitrekenen met een (voorlopige) belastingaangifte, waarin je rekening moet houden met andere inkomsten, werkende partner, hypotheekrente en nog veel meer. De werkgever kan hooguit een vrijblijvende indicatieve bruto-netto berekening maken, maar dat is geen garantie dat het voor jou zo uitpakt. Verder in je bericht gaat het over inkomstenbelasting en omzetbelasting, maar dat zijn geen kosten. Inkomstenbelasting zijn een prive-uitgave en geen kosten voor de eenmanszaak. En omzetbelasting die binnenkomt draag je af aan de belastingdienst; het is nooit van jou geweest, het heeft alleen even op je rekening gestaan. Als je op een bepaald nettoloon wilt uitkomen moet je daar in je tariefstelling rekening mee houden inderdaad. Echter moet je het niet zo stellen dat de opdrachtgever jouw inkomstenbelasting betaald en je exact 37% bij je factuur gaat optellen. Zoals eerder gezegd is die bruto-netto berekening afhankelijk van je persoonlijke situatie. Het valt inderdaad in de eerste belastingschijf, maar je hebt ook nog aftrekposten. Stel dat je als ondernemer gezien wordt voor de inkomstenbelasting en recht hebt op ondernemersaftrek e.d. Bij een winst voor belasting van 20.000 zou je dan effectief vrijwel geen inkomstenbelasting meer betalen, waardoor bruto en netto bijna aan elkaar gelijk zijn. Zie ook de berekening verderop. Of je BTW in rekening moet brengen hangt er vanaf of je voor de omzetbelasting als BTW plichting bent aangemerkt door de belastingdienst. Het tarief, 6% of 21%, hangt af van de dienst die je levert. De kans is groot dat het in jouw geval inderdaad 21% is. Als jij BTW plichtig bent, zal je toch echt die BTW op de factuur moeten zetten, of je opdrachtgever dat nu wil of niet. Als de opdrachtgever een bedrijf is kan deze de BTW gewoon verrekenen (in de volksmond terugvragen) dus het kost de opdrachtgever per saldo geen cent extra. En jou levert het geen cent extra op, want jij moet die BTW gewoon weer afdragen aan de belastingdienst. Het woord belasting is verwarrend, want je gooit inkomstenbelasting en omzetbelasting (BTW) op een hoop. In 2014 lijken de ondernemersfaciliteiten nog overeind te blijven, maar in 2015 gaat hier flink in gesneden worden. Dan verdwijnen die aftrekposten voor ondernemers grotendeels. Even voor je doorgerekend voor 2013, zonder rekening te houden met je persoonlijke situatie en aangenomen dat je recht hebt op de ondernemersfaciliteiten. BTW staat hier los van en is niet meegerekend. Bruto omzet €19.200 Bedrijfskosten €0 Winst voor belasting € 19.200 Zelfstandigenaftrek € 7.280 Startersaftrek € 2.123 MKB-vrijstelling 14% € 1.372 Inkomen box 1 € 8.425 Belasting box 1 € 3.117 Algemene heffingskorting € 2.001 Arbeidskorting € 1.723 Inkomstenbelasting € - Zorgverzekering (ZVW) € 476 Besteedbaar netto jaarinkomen € 18.724 Je hebt nergens iets gezegd over je bedrijfskosten zoals boekhouder, reclame, enz dus die hebt ik even op 0 gezet. In de praktijk heb je die kosten wel. Daarnaast moet je nog sparen voor je pensioen, perioden van ziekte en werkeloosheid, opleiding enzovoorts. Als je dus terugrekend naar een zelfde nettoloon als in loondienst snij je jezelf in de vingers. Je tarief zou dit veel hoger moeten zijn. Als je weer teruggaat naar loondienst kun je niet factureren. En als je na twee maanden alweer stopt haal je natuurlijk het urencriterium niet.

Bedankt voor je toelichting, al met al toch een zeer interessante case. Je advocaat is natuurlijk geen rechter, ben benieuwd of alle partijen het nu ook zo zien en de zaak is opgelost. Hopelijk kun je snel weer aan het werk cq. ondernemen.

Beste Schepers, Als ik het zo lees heb je geen verzekeringspremie betaald, maar een borgstellingsprovisie. Die spraakverwarring lijkt verantwoordelijk voor je verwachting dat de staat nu moet "uitkeren". De provisie is bedoeld voor alle moeite om jou destijds überhaupt nog wat te kunnen lenen, zonder dat je daar zekerheden tegenover kon stellen. De staat claimt ook niet de garantie terug, zoals de topictitel suggereert, maar het bedrag dat zij heeft moeten betalen aan de bank naar aanleiding van de borgstelling. Dat lijkt me ook niet meer dan logisch, want wat is geleend moet worden terugbetaald. Deze verantwoordelijkheid is door jou met betaling van de provisie niet afgekocht. Dat ondernemersrisico vooraf simpelweg afkopen, of achteraf "simpelweg" met een WSNP willen oplossen, lijkt me ook een illusie en strijdig met de ondernemersgeest. Nu je in de problemen zit hoop ik natuurlijk dat je daar goed doorheen komt, maar niet zonder dat je daarin je eigen verantwoordelijkheden ziet en neemt.

De Afrikaanse markt is nogal groot, met 1 miljard mensen op 30 miljoen vierkante kilometer. Een beetje geografische focus lijkt me in het begin niet verkeerd. Angola is ook nog niet echt een focus met bijna 20 miljoen inwoners.

Vanavond, om 21:16. ::)

Waarom loop je al een tijdje met het idee om een BV te beginnen dan? Welk doel beoog je daarmee? En waarom denk je de belastingdruk in de BV te verminderen door er een EMZ naast te houden? Dat DGA loon blijft. En over inkomsten uit je EMZ betaal je ook gewoon belasting. Het is niet duidelijk wel voordeel je daar ziet. Als je tussen de EMZ en BV heen en weer wilt factureren mag dat in elk geval niet, maar ik lees ook niet in je mail of je dat van plan bent.

Kan ik me al als vrijwilliger aanmelden voor de organisatie van de volgende HL dag? Deze keer heb ik gemist (om koersval van de "BV Privé" te voorkomen), dan maak ik dat de volgende keer goed ;-)